Chúa nhật 29 thường niên A

Người bảo họ rằng: "Vậy, cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa". (Mt 22,21).

Các người Biệt Phái cho dù không mến chuộng Chúa Giêsu nhưng họ cũng phải công nhận rằng Chúa Giêsu là người ngay chính, dậy bảo sự thật và không thiên tư tây vị ai. Chúa Giêsu hạ thân làm người để rao giảng tin mừng cứu độ của Nước Trời. Chúa Giêsu hoàn toàn độc lập trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Chúa không bị một tôn giáo, trường phái hay đảng phái chính trị xã hội nào chi phối. Chúa hoàn toàn tự do trong cách suy tư và giảng dạy. Sứ mệnh của Chúa khởi đi từ trái tim yêu thương. Chúa dùng những hình ảnh thân thương như chủ chăn vác chiên con trên vai và như gà mẹ ấp ủ con dưới cánh để nói lên lòng yêu thương săn sóc tận tình của Chúa: "Giêrusalem, Giêrusalem! Ngươi giết các ngôn sứ và ném đá những kẻ được sai đến cùng ngươi! Đã bao lần Ta muốn tập họp con cái ngươi lại, như gà mẹ tập họp gà con dưới cánh, mà các ngươi không chịu (Lc 13,34).

Dù tự do độc lập trong cách giảng dạy, Chúa Giêsu vẫn chu toàn mọi bổn phận của người con dân trong dòng tộc và công dân trong nuớc. Là con dân Do-thái, Chúa Giêsu lên đền thờ hằng năm để mừng lễ Vượt Qua. Chúa còn chu toàn bổn phận đóng thuế cho đền thờ: Nhưng để khỏi làm gai mắt họ, anh ra biển thả câu; con cá nào câu được trước hết, thì bắt lấy, mở miệng nó ra: anh sẽ thấy một đồng tiền bốn quan; anh lấy đồng tiền ấy, nộp thuế cho họ, phần của Thầy và phần của anh."(Mt 17,27). Đối với nhà nước, vì là công dân của một Nước bị trị, Chúa Giêsu cũng tuân theo các luật lệ thuế má: Người bảo họ rằng: "Vậy, cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa" (Mt 22,21). Bị chất vấn về vấn đề thuế má, Chúa Giêsu trả lời một cách khôn ngoan vô cùng và không ai có thể bắt bẻ được.

Đối với chúng ta, bàn về thuế má là một trong những đề tài rất tế nhị và nhức nhối. Không khéo lại đụng chạm tứ bề. Nói về việc đóng thuế, ít người trong chúng ta có thể nói rằng mình là người ngay chính. Vì đồng tiền nối liền khúc ruột, tiền do công lao mồ hôi nước mắt kiếm được và tiền là tiên mà. Tiền bạc thu lượm vào thì dễ, cho ra rất khó. Trong thời buổi kinh tế thị trường đang đổ dốc. Tìm việc làm đã khó, có việc còn khó hơn. Làm nhiều thì đóng thuế nhiều. Có người nói rằng: Làm được bao nhiêu, chính phủ ăn hết rồi còn gì. Đây là lời than van của dân khiên. Cái gì cũng phải đóng thuế. Ở Hoa Kỳ, tiền thu vào hay tiền chi ra đều phải đóng thuế cả. Các công nhân phải trừ thuế trước khi được lãnh lương. Khi mua hàng ai cũng phải trả thuế. Khi trả lương bằng ngân phiếu (check), người ta không thể trốn tránh đóng thuế, nhưng nếu nhận lương bổng bằng tiền mặt (cash) thì không hẳn thế. Khai báo tiền thu nhập nhiều hay ít còn tùy thuộc lương tâm mỗi người. Trong xã hội thương mại buôn bán qua lại, có biết bao nhiêu người dùng tiền mặt (cash) để trao đổi. Bởi thế con số tiền thâu nhập hay chi tiêu của họ, có giời mà biết.

Khi có việc làm và có tiền lương, chúng ta được đóng thuế góp phần với chính phủ để lo việc chung, đó là một vinh dự. Nhìn quanh, có biết bao nhiêu người đang thất nghiệp, muốn có việc làm để kiếm tiền và đóng thuế cũng chẳng được. Có biết bao người đang khổ công lao động với đồng lương tối thiểu. Còn nhiều người bệnh hoạn tinh thần và thể xác dầu có muốn lao động cũng chẳng làm được việc. Vậy mà trong xã hội hiện nay, có rất nhiều người khá giả, có tiệm, có nguồn thu nhập cao nhưng lại không muốn đóng góp phần mình cho xã hội. Họ chỉ mong thu vào mà không muốn bỏ ra. Đôi khi còn khai báo không thật thà để được hưởng phúc lợi của xã hội. Khả năng thì có thừa, sức khỏe thì không thiếu, cuộc sống ung dung nhưng lại bám víu vào trợ giúp của chính phủ. Xét về mặt công bằng ngay thẳng có lẽ không được ổn. Thật ra, không mấy ai trong chúng ta muốn nhắc đến vấn đề này và nghĩ rằng cứ để nó âm thầm lặng lẽ thì tốt hơn. Tiền bạc chi thu qúa tế nhị, nhắc đến làm chi cho lương tâm bị áy náy và phiền toái.

Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta cần chu toàn cả hai bổn phận. Bổn phận đối với chính phủ và bổn phận đối với Thiên Chúa. Đối với chính phủ công quyền: Cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê. Ai cũng có bổn phận xây dựng một xã hội tốt đẹp. Chúng ta đang được thừa hưởng những phúc lợi về mọi mặt trong cuộc sống. Sống trong bất cứ đất nước nào, người công dân được hưởng lợi mọi khía cạnh từ văn hóa xã hội, khoa học kỹ thuật, an ninh trật tự, môi trường sinh thái, y tế, thực phẩm, kinh tế, giao thông, quân đội bảo vệ và chiến đấu…Nếu nhà nước không chu toàn trách nhiệm, người dân có quyền lên tiếng đòi hỏi. Mỗi người có bổn phận và trách nhiệm của người công dân để xây dựng một xã hội tốt đẹp.

Chúa Giêsu cũng lưu ý về bổn phận đối với Thiên Chúa: Cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa. Đây là cả một triết lý sống. Có rất nhiều người đã nhận ơn nhưng chẳng bao giờ biết trả ơn. Con người đã nhận ơn gì từ Thiên Chúa? Thưa là tất cả. Chúng ta nhận lãnh cả bầu trời vũ trụ muôn loài, cả sự sống và cả con người riêng biệt. Ấy thế mà có nhiều người phủ nhận ơn Chúa một cách phũ phàng. Người ta dựa vào trí năng thông minh mà Chúa đã ban để quay lưng lại chối bỏ quyền Chủ Tể muôn loài. Họ tìm cách loại bỏ Thiên Chúa ra khỏi đời sống và nói rằng mọi sự tự nhiên mà có đó. Rồi cùng nhau tranh dành chém giết để chiếm hữu làm sở hữu chủ và muốn mọi người, mọi sự quy phục mình. Họ đã nhận hão quyền.

Biết rằng không phải ngẫu nhiên mà chúng ta hiện hữu nơi đây. Mỗi người có ơn gọi vào đời và sống kiếp người. Mỗi người được Thiên Chúa trao ban một số vốn, một khả năng và tài khiếu riêng biệt: Ông cho người này năm yến, người kia hai yến, người khác nữa một yến, tuỳ khả năng riêng mỗi người (Mt 25,15). Tùy theo số vốn đã được trao ban, mỗi người có bổn phận và trách nhiệm làm sinh xôi nẩy nở. Không có khả năng nào được hoang phí. Chúng ta không thể lãnh nhận để rồi đem chôn vùi nhưng phải phát triển và sinh lời. Sinh lời cho cuộc sống, cho tha nhân, cho xã hội và cho cả Nước Chúa. Công sức của chúng ta sẽ được phần thưởng lớn hơn: Ông chủ nói với người ấy: "Khá lắm! hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh! "(Mt 25,21).

Ân lộc của Chúa ban giống như những giọt mưa rơi thấm xuống đất và làm cho mảnh đất phì nhiêu và cây cối sinh bông hạt. Con người cũng thế, ân huệ trời ban phải được trau dồi và chăm sóc cẩn thận để sinh hoa kết quả: Khi mảnh đất nào được thấm mưa thường xuyên đổ xuống và sinh ra những loại cây có ích cho người canh tác, thì mảnh đất ấy nhận được phúc lành của Thiên Chúa (Dt 6,7). Ai trồng cây mà không mong cây trổ sinh hoa trái. Chúa ban sự sống cho con người, Chúa cũng mong con người cộng tác vào công trình sáng tạo của Chúa để sinh xôi nẩy nở và làm cho cuộc sống xã hội thêm tươi đẹp. Con người là thụ tạo cao qúy được tặng ban biết bao nhiêu tài năng tiềm ẩn. Chúng ta phải phát triển tài năng và sinh lợi để có thể đáp đền những hồng ân Chúa ban.

Thiên Chúa là Cha rất nhân từ và độ lượng. Ngài là Đấng chân thật và công bằng vô cùng. Chúa không đòi hỏi qúa sức của chúng ta. Chúa ban nhiều, Chúa sẽ đòi hỏi lại nhiều. Tùy theo công sức, kẻ đã có Chúa lại ban cho dư dật. Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi (Mt 25,29). Đúng như câu nói: Xởi lởi Trời lại ban cho. Chúng ta đã lãnh nhận qúa nhiều ân lộc, chúng ta hãy đáp trả cho công bằng để phục vụ Chúa và tha nhân. Chung qui mọi sự trên trời dưới đất cũng đều thuộc về Thiên Chúa. Tất cả đều là hồng ân qua sự quan phòng, từ nguồn phú túc dưới lòng đất cho tới những nguồn sống từ trời cao. Không có sự gì hiện hữu mà không do quyền năng của Ngài.

Sau mọi sự, con người phải là đầy tớ trung tín biết dùng mọi nguồn tài nguyên và tài lực để sinh lợi cho xã hội loài người. Ai trung tín trong việc nhỏ sẽ được giao phó cho việc lớn. Nếu chúng ta không thể tín trung ngay trong những việc tầm thường nhỏ nhặt hằng ngày, ai dám trao phó những gia sản quý giá cho chúng ta quản lý.: Vậy thì ai là người đầy tớ trung tín và khôn ngoan mà ông chủ đã đặt lên coi sóc gia nhân, để cấp phát lương thực cho họ đúng giờ đúng lúc? (Mt 24,45) Chúng ta có thể sống đạo tốt, tuân giữ giới răn, chuyên tâm cầu nguyện, tham dự phụng vụ, sinh hoạt hội hè và tổ chức nhóm họp… nhưng nhớ rằng, cùng lúc chúng ta vẫn chu toàn bổn phận, nghĩa vụ và trách nhiệm của người công dân trong một nước. Chu toàn bổn phận góp công, góp sức, góp tài năng giúp đỡ cho Giáo Hội và Xã Hội. Không ai được miễn trừ. Không nên dối gian, lừa lọc hay lạm dụng trợ cấp để tìm lợi riêng. Sự ngay chính rất cần để lãnh nhận ơn cứu độ.

Lạy Chúa, xin mở rộng bàn tay mà thi ân cho chúng con. Chúng con dâng lời tạ ơn Chúa mọi ngày suốt đời con. Chúng con chỉ là tạo vật, sinh ra với đôi bàn tay trắng rồi ra đi cũng với đôi bàn tay thõng xuông. Vậy mà có nhiều lúc chúng con cứ nghĩ mọi sự chúng con đang có là do công khó, sức lực và khả năng của chúng con tạo nên. Xin cho chúng con biết dùng thời gian, khả năng, sức khỏe, tiền tài của cải thế gian để sinh ích cho chúng con, cho xã hội đời này và sinh hoa kết qủa đời sau. Để tất cả mọi sự được quy về làm sáng danh Chúa muôn đời . Amen