Thời kỳ mà chúng ta gọi là Trung cổ kéo dài khoảng 1000 năm. Một vài thế kỷ đầu của thời kỳ Trung cổ, tính đến năm 800 thường được gọi là Thời Đen Tối – Đêm trường Trung cồ.

Thời Đen Tối bắt đầu với sự sụp đổ của Đế quốc La Mã vào năm 476. Vào một lúc nào đó, Đế quốc La Mã đã trở nên suy thoái dần. Binh lính La Mã những người ở tận quần đảo Anh, phía Bắc Âu châu và những phần đất xa xôi khác được gọi trở về để bảo vệ Roma. Những bộ lạc của các dân tộc bán khai từ hướng bắc và hướng đông đang kéo vào Đế quốc. Các dân tộc bán khai đã chứng tỏ sức mạnh áp đảo đối với người La Mã. Họ kéo đi từng nhóm khắp cả tây Âu châu, nơi bị thống trị bởi người La Mã.

Các dân tộc bán khai là những chiến binh hung ác, man ri mọi rợ. Họ cướp đoạt các cung điện của những người thống trị La Mã. Họ đã để mặc những con đường nổi tiếng dẫn đến Roma trở nên điêu tàn. Các dân tộc bán khai không biết đọc, không biết viết và cũng không chịu quan tâm chút nào đến việc học hỏi những kiến thức của người Ai Cập, người Babylone và Hy Lạp cổ xưa. Cuộc sống ở những vùng đất mà họ tràn đến không hơn gì mấy cuộc sống của những người hang động vào thời kỳ xa xưa. Không đáng gì ngạc nhiên khi thời kỳ này được gọi là Thời Đen Tối.

Tuy nhiên, cối cùng, các dân tộc bán khai đã bắt đầu ổn định cuộc sống. Nhiều người trong số họ đã trở thành những nông dân. Nhưng hầu hết Âu châu bị rừng rậm bao phủ, là nơi trú ngụ của những bang cướp. Những thành phố thì nhỏ bé và xa xôi cách biệt. Có sự trao đổi buôn bán ít ỏi giữa những thị trấn nhỏ bé này. Không mấy người cảm thấy an toàn khi ra khỏi những thị trấn này.

Thế nhưng, trong suốt Thời Đen Tối này, Giáo Hội Ki-tô giáo lại phát triển mạnh mẽ. Các tu sỹ trong các tu viện của mình vẫn duy trì sức sống những kiến thức của thời kỳ ban đầu. Nếu không có Giáo Hội Ki-tô giáo thì Thời Kỳ Đen Tối sẽ còn tối tăm hơn và không biết đến bao giờ. Giáo Hội Ki-tô giáo đã góp phần tích cực trong việc khôi phục Đêm trường Trung Cổ.

Trong khi Âu châu chìm trong Thời Kỳ Đen Tối, các quốc gia khác đang chuyển mình về phía trước. Người Ả Rập từ Cận Đông tràn qua Phi châu vào Tây Ban Nha, và người Trung Quốc đang vượt xa Âu châu. Nghệ thuật và kiến thức của Đế quốc Byzantine ở phương Đông cũng bắt đầu khởi sắc. Và thậm chí ở Âu châu cũng có những ý tưởng phôi thai về chính quyền và mậu dịch mà ít nhất nó cũng dẫn dắt tạo lối thoát khỏi Thời Kỳ Đen Tối.