Từ ngày 23. - 26. Tháng Năm 2019 các nước trong khối EU, cho tới bây giờ có 28 quốc gia nằm ở vùng Trung Âu châu cùng Đông Âu châu, bầu cử Quốc Hội Âu Châu ( EU).

Khối EU được thành lập trên căn bản một khối sống chung hòa bình, và cũng có lá cờ riêng. Lá cờ EU hiện tại lá cờ của Europarat có từ năm 1955. Và từ tháng năm 1986 khối EU đã nhận lá cờ này như biểu tượng cho toàn khối EU.

Lá cờ EU hình chữ nhật nền mầu xanh da trời với 12 ngôi sao mầu vàng xếp thành một vòng tròn ở trung tâm. Lá cờ này tuy đơn giản nhưng ẩn chứa mang ý nghĩa sâu xa.

Vậy đâu là ý nghĩa tinh thần đạo giáo ẩn chứa nơi lá cờ EU?

Lịch sử thành hình lá cờ EU

Ngày 05.05.1949 Europarat - englisch Council of Europe (CoE), französisch Conseil de l’Europe (CdE) - được thành lập, và Ông Paul Levi, một người Bỉ gốc Do Thái, sau chiến tranh thứ hai trở lại đạo Công Giáo, được chọn cử làm chủ tịch văn phòng đặc trách văn hóa.

Năm 1955 Europarat bàn thảo làm một lá cờ chung cho Âu châu. Nhiều mẫu vẽ của nhiều nhà chính trị văn hóa được đề nghị đưa ra bàn thảo. Sau cùng mẫu của Ông Levi được chấp nhận làm lá cờ cho EU: hình chữ nhật nền mầu xanh da trời với 12 ngôi sao mầu vàng kết thành hình tròn ở trung tâm.

Vì sao Ông Levi có ý tưởng này cho lá cờ EU?

Ông kể lại một hôm đi dạo ngoài bờ biển khi qua tượng Đức Mẹ Maria ngắm nhìn thấy trên đầu Đức Mẹ có triều thiên 12 ngôi sao chiếu sáng lấp lánh giữa không trung bầu trời mầu xanh.

Ông nhớ tới đoạn kinh thánh trong sách Khải Huyền của Thánh Gioan ghi lại: “ Một dấu hiệu to lớn xuất hiện trên nền trời: một người phụ nữ có áo choàng sáng chói như ánh mặt trời, vầng trăng là bệ dưới chân bà. Trên đầu đội triều thiên có mười hai ngôi sao.“ ( Kh 12, 1).

Ông trình bày cùng Ông Bennenuti, thư ký của Europarat về ý tưởng phác họa hình lá cờ. Vị Thư ký phấn khởi với ý tưởng nầy, và mẫu lá cờ EU từ căn bản đó được vẽ phác họa thành hình.

Và Ông Levi còn diễn tả, sở dĩ Ông nghĩ đến điều này cho lá cờ EU, vì nền văn minh Âu Châu đặt trên nền tảng Kitô giáo, nên điều này rất phù hợp cho lá cờ biểu hiệu của căn tính EU.

Hình ảnh, mầu sắc cùng con số biểu tượng lá cờ từ khi được thành hình cho tới bây giờ vẫn giữ nguyên vẹn, mặc dù bây giờ Europarat với 47 nước , và khối EU với 28 nước, có thêm số nước hội viên tham gia nhiều hơn lúc ban đầu, nhưng con số 12 ngôi sao vẫn không thay đổi.

Ý nghĩa những biểu tượng

Mầu xanh da trời nền lá cờ không chỉ là mầu xanh của Đức Mẹ Maria, nhưng còn nói về sự hiện diện của Thiên Chúa trong trời đất. Điều này nói lên niềm hy vọng rằng niềm tin tưởng vào Thiên Chúa nơi vùng châu lục Âu châu luôn tồn tại không bị biến mất.

Theo cách diễn tả tâm tình của con người, mầu xanh này nói lên lòng tin tưởng, niềm vui, sự trung thành của họ. Khi vào các nhà thờ bên Âu châu thường nhìn thấy mầu xanh này nơi những cửa sổ kính mầu như của danh hoạ Marc Chagall hay tranh vẽ của Sieger Koeder.

Mầu vàng của ngôi sao là mầu ánh sáng mặt trời. Mầu vàng cũng là mầu của các vua chúa trên trần gian dùng để trang hoàng cung ngai áo mũ. Vì thế mầu vàng có ý nghĩa chỉ về nhân đức cao trọng nhất, về tình yêu, về điều gì có tính chất vĩnh viễn như Đấng Tạo Hoá, như thiên đàng, như công trình sáng tạo trong thiên nhiên...

12 ngôi sao là biểu tượng của con số được ưa chuộng nói về sự may mắn hạnh phúc hầu như ở các nền văn hóa của mọi dân tộc.

Bây giờ EU có 28 nước thành viên. Nhưng chỉ có 12 ngôi sao trên lá cờ EU. Như vậy đó là con số hình ảnh biểu tượng. Điều này cũng nói lên rằng tất cả những nước thành viên EU muốn và nên sống chung hòa bình và tương quan đoàn kết với nhau.

Con số mười hai là số nói về điều gì mang lại hạnh phúc. Trong vũ trụ, một năm chia ra làm mười hai tháng theo vòng quay mặt trời. Một ngày chia ra làm hai chu kỳ: ngày có mười hai tiếng và đêm cũng có mười hai tiếng.

Lá cờ EU không chỉ được treo kéo lên nơi các dinh thự công sở của 28 nước khối EU, nhưng còn được vẽ khắc trên bảng số xe, trên Passport của người công dân khối EU.

Theo niềm tin của đạo Do Thái, dân tộc họ có nguồn gốc do mười hai chi tộc con cháu ông Gia-Cóp tạo thành. Số mười hai đối với họ là con số chỉ về điều đầy đủ trọn vẹn.

Chúa Giêsu khi đi rao giảng tin mừng nước trời đã kêu gọi mười hai Tông đồ làm nền tảng để thành lập Hội Thánh trên trần gian. Trong sách Khải Huyền một trời mới đất mới, một tương lai mới trên trời cũng bao gồm con số mười hai: 12 cửa thành, 12 tên chi tộc Do Thái, 12 nền móng bằng đá quý có khắc tên 12 Thánh tông đồ của Chúa Giêsu. (KH 21, 9-14).

Triều thiên Đức Mẹ Maria có 12 ngôi sao như trong sách Khải Huyền thuật vẽ lại, muốn nói đến bà là mẹ Giáo hội, là mẹ của dân Thiên Chúa. Một dân đã được cứu chuộc bằng chính đời sống của Chúa Giêsu để nối laị tình yêu với Thiên Chúa, đã bị tội lỗi cắt đứt.

Số mười hai theo niềm tin của người Công Giáo, được chia thành bốn nhóm, mỗi nhóm có ba số: bốn nhóm chỉ bốn hướng trên trời Đông Tây Nam Bắc. Còn con số ba chỉ về mầu nhiệm Thiên Chúa ba ngôi: Chúa Cha, chúa Con và chúa Thánh Thần. Khắp bốn phương trời Ba ngôi Thiên Chúa hằng luôn hiện diện.

Mầu sắc cùng hình ảnh không là niềm tin. Nhưng chúng giúp cắt nghĩa phần nào, làm sáng tỏ và qua đó giúp củng cố niềm tin.

Con số hay một vật thể nào đó không là điều căn bản của niềm tin. Nhưng chúng được dùng để cắt nghĩa diễn tả mầu nhiệm niềm tin cách cụ thể.

Niềm tin gắn liền với đời sống. Tin là trông cậy phó thác, và tin cũng là nhìn vào những dấu chỉ, mầu sắc cùng âm thanh trong trời đất, trong sách thánh, trong cuộc sống nơi con người để nhận ra sứ điệp tin mừng của niềm tin, nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong vũ trụ.

Tháng Hoa kính Đức Mẹ Maria.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long.