CHÚA NHẬT 18 THƯỜNG NIÊN - A
Bài đọc:Is 55 : 1-3; Rm 8 : 35, 37-39; Mt 14 : 13: 13-21
NGƯỜI BÌNH THỪƠNG LÀM NÊN PHÉP LẠ
Lm. Mark Link S.J.
Chủ đề:
"Thiên Chúa đã dựng nên thế giới tuyệt đẹp đến nỗi hành động của mỗi cá nhân đều được coi là quan trọng."
Những báo cáo của tờ Chicago Sun Times (Thời báo mặt trời Chicago) cho biết 70% nhân viên của hãng được khảo sát đều ăn trộm của chủ họ. Nghiên cứu của Đại học Cormell cho thấy nơi những trẻ em phát triển bình thường. Khi chúng lên 10 tuổi, chúng thường có thái độ dễ chấp nhận việc lường gạt hay gian dối.
Một cuộc nghiên cứu có tính cách quốc tế cho biết một nửa dân số thế giới không được cung cấp đủ nước sạch và có 450 triệu người mỗi đêm phải đi ngủ mà bụng đói meo.
Khi nghe những thống kê trên, chúng ta thường cảm thấy thất vọng. Với tư cách là Kitô hữu. Chúng ta biết rằng mình có can dự vào đó. Tuy nhiên, vì chỉ là những con người nên chúng ta sẽ nói: Tôi đâu có thể làm gì được? Dầu sao tôi cũng chỉ là một cá nhân. Thế rồi chúng ta dẹp những thống kê ấy qua một bên.
Bài phúc âm hôm nay cho thấy chúng ta đã xử sự một cách lệch lạc. Chúng ta chỉ biết nhìn vào đó một cách thuần tuý là con người. Lẽ ra chúng ta cần phải nhìn vào đó với nhiều niềm tin hơn mới phải.
Bài phúc âm hôm nay vẽ ra một bức tranh khác với những thống kê chúng ta vừa nghe. Năm ngàn người không kể đàn bà con trẻ không có gì ăn và đang đói. Số thực phẩm hiện có chỉ là năm chiếc bánh và hai con cá. Phúc âm thánh Gioan cho biết số thực phẩm này là của một em bé nào đó. Khi Chúa Giêsu biết có em mang theo thực phẩm. Ngài liền gọi em bé đó. Chắc hẳn em không thể tin nổi tai mình khi nghe Chúa Giêsu nói với em: Này con, hãy đưa cho Ta số thực phẩm của con để Ta cho đám đông đang đói này ăn nhé!. Dù vậy chú vẫn tin tưởng vào Chúa Giêsu và trao cho Ngài 5 ổ bánh và hai con cá. Tất cả chúng ta đều bíêt sự gì đã xảy ra. Phúc âm hôm nay cho thấy một người cũng có thể thay đổi được cục diện. Hay nói đúng hơn, hai người có thể thay đổi cục diện, tức là Chúa Giêsu và một người nào đó!
Chú bé trao cho Chúa Giêsu những gì chú có và Chúa Giêsu lấy đó để thết đãi đám đông đã không được nuôi ăn và như thế phúc âm sẽ mất đi một trong những câu chuyện hứng khởi nhất. Chúng ta nhớ lại lời Chúa Giêsu: Một hạt lúa nếu không rơi xuống đất và chết đi thì nó vẫn còn là một hạt lúa (Ga 12 : 24). Điều Chúa Giêsu muốn nói như sau: Mỗi mùa hè, những cây lúa kỳ diệu mọc lên trong những cánh đồng lúa ở Kansas đều do những hạt lúa đã hy sinh sự sống của mình để chết đi. Sự sống còn của nhân loại cũng tuỳ thuộc vào nguyên tắc tự hiến này.
Thiên Chúa đã sắp đặt thế giới mới cách thức kỳ diệu đến nỗi hành động của mỗi cá nhân đều được coi là quan trọng.
Tôi xin minh hoạ chủ điểm này rõ hơn bằng một câu chuyện hài hước. Art Bưchwald, một tay viết báo, có lần đã víêt về một người bạn ông sống tại thành phố New York. Chúng ta hãy tạm gọi anh bạn đó là Oscar. Một hôm Art và Oscar bước lên một chiếc taxi. Lúc đó Oscar nói với bác tài:Bác lái giỏi qúa! Bác ta liền nhìn anh và nói: Anh làm nghề gì? Bộ anh xỏ xiên tôi hả? Oscar nói: Không phải đâu, tôi khen bác thực mà. Tôi khâm phục cách bác di chuyển giữa một đám xe cộ như thế. Bác ta liền nói: Đúng, hẳn là thế đoạn lái xe đi. Sau đó, Art liền hỏi: Anh làm như vậy với mục đích gì?. Orcar trả lời: Tôi đang cố gắng đem lại tình yêu cho New York. Art nói: Anh làm thế nào được?. Oscar nói: Hãy lấy trường hợp bác tài lúc nãy. Tôi nghĩ rằng tôi đã giúp bác ta một ngày hạnh phúc. Chúng ta hãy giả thiết hôm nay bác ta lái được hai mươi xuất, bác sẽ niềm nở tử tế hơn với những kẻ khác nữa. Cuối cùng, sự tử tế ấy sẽ trải rộng đến cả ngàn người. Art nói: Anh bắt đầu khùng rồi đấy!
Nhưng ngay lúc đó, họ đi ngang qua một công trường đang xây. Bấy giờ là giữa trưa, đám thợ đang ngồi ăn. Oscar liền bước tới gần một nhóm và nói: Các bạn đang xây cất một công trình thật tráng lệ!. Đám thợ giương mắt ngờ vực nhìn Orcar. Anh liền hỏi: Chừng nào xây xong vậy? Một gã thợ đầu đội nón an toàn lầu bầu: Tháng sáu. Orcar liền nói: Tuyệt quá! Vậy là sắp có thêm một công trình mỹ lệ cho thành phố.
Trong khi họ tiếp tục rảo bước, Art nói với Oscar: Này bạn, tôi chưa thấy ai giống như anh cả. Oscar nói: Đồng ý! Anh có thể ghẹo tôi. nhưng đám người này sẽ tiêu hoá những lời của tôi, nhờ đó họ sẽ tốt đẹp hơn. Art liền nói: Nhưng cho dầu nhờ đó họ tốt hơn đi nữa, thì anh cũng vẫn chỉ là một cá nhân, mà một cá nhân thì làm sao có thể thay đổi thành phố Nữu Ước được. Oscar đáp: Có chứ! Điều quan trọng là chớ ngã lòng. Mang tình yêu về lại cho Nữu Ước không phải dễ dàng, tuy nhiên nếu mà tôi có thể lôi kéo thiên hạ cộng tác với tôi vào chiến dịch này thì Art ngắt lời: Này ! Anh vừa nháy mắt với một mụ đàn bà xấu xí phải không? Orcar nói : Đúng thế! Nhưng nếu chị ta là một giáo viên thì lớp học của chị ta hôm nay nhờ đó sẽ có một ngày đẹp tuyệt với đấy!.
Bưchwald không hề thêm bớt gì về bài viết này. Chúng ta không biết ông viết nghiêm chỉnh, hoặc nửa đùa nửa thật cho vui, tuy nhiên một số độc giả tin rằng ông ta nghiêm chỉnh hơn chúng ta nghĩ.
Điều này dẫn chúng ta trở lại với bài phúc âm hôm nay. Chú bé đã trao cho Chúa Giêsu tất cả những gì chú có và Chúa Giêsu đã chia sẻ món quà tặng của chú với cả hàng ngàn người. Sứ điệp của bài phúc âm hôm nay như sau: Giống như một hạt lúa, một cá nhân có thể trở thành dụng cụ cho một phép lạ, một cá nhân có thể trở thành dụng cụ cứu giúp hàng ngàn người, khi thấy sứ điệp này xác thực ngay trước mắt, Malcolm Muggeridge, một ngôi sao truyền hình nổi tiếng của Anh Quốc, đã làm điều mà trước đó chàng thề không bao giờ làm, là trở thành một người Công giáo. Chàng cho biết sở dĩ tâm hồn chàng thay đổi là nhờ mẹ Têrêxa Calcutta. Chàng nói: Không lời nào nói cho xiết tôi đã mang ơn mẹ biết bao nhiêu. Mẹ đã chỉ cho tôi một thứ Kitô giáo bằng hành động. Mẹ đã chỉ cho tôi quyền năng của tình yêu, mẹ đã chỉ cho tôi một cá nhân từ ái có thể khơi dậy cơn thuỷ triều tình yêu lan đến toàn thế giới.
Đó cũng là Tin Mừng của bài phúc âm hôm nay. Tin Mừng này cho biết dù chỉ là cá nhân cũng vẫn quan trọng, vẫn đáng kể, và nếu chúng ta chia sẻ điều mình có với Chúa Giêsu thì Ngài có thể làm cho điều ấy sinh hoa kết trái vựơt quá mộng tưởng lớn lao nhất của chúng ta.
Bài phúc âm hôm nay cho thấy nếu chúng ta dâng cho Chúa Giêsu tài năng và tặng vật của mình để tuỳ Ngài sử dụng thì Ngài có thể dùng chúng ta làm nên những phép lạ.
Chúng ta hãy kết thúc với bài thơ của Amdo Nervo, một đại thi sĩ cũng là một nhà huyền bí, người Mễ Tây Cơ. Bài thơ này tóm tắt sứ điệp và tinh thần bài phúc âm hôm nay:
Con chỉ là một tia lửa,
xin biến con thành ngọn lửa.
Con chỉ là sợi dây,
Xin biến con thành chiếc đàn.
Con chỉ là một ngọn đồi cỏn con,
Xin biến con thành ngọn núi.
Con chỉ là một giọt nước,
Xin biến con thành một giòng suối.
Con chỉ là một cọng lông,
Xin biến con thành chiếc cánh.
Con chỉ là gã ăn mày,
Xin biến con thành một ông vua.
CHỦ ĐỀ : THIÊN CHÚA LÀ ĐẤNG THỎA MÃN NHỮNG KHÁT VỌNG CỦA CON NGƯỜI
SỢI CHỈ ĐỎ :
- Bài đọc I : "Hỡi những kẻ không tiền bạc, hãy đến mua lúa mà ăn, hãy đến mà mua rượu và sữa, không cần trả tiền"
- Đáp ca : "Chúa mở rộng bàn tay và thi ân cho mọi sinh vật được no nê".
- Tin Mừng : Phép lạ hóa bánh ra nhiều.
Minh họa
- Mille images 60 B
- "Chúng con chỉ có năm chiếc bánh và hai con cá" (Mt 14,17)
I. Dẫn vào Thánh lễ
Anh chị em thân mến
Lời Chúa mấy tuần gần đây đưa ra những sứ điệp rất an ủi : Chúa nhựt tuần trước. Chúa cho biết Ngài là một người Cha yêu thương luôn tìm những ơn tốt lành nhất để ban cho chúng ta là con cái Ngài. Hôm nay Chúa cho biết thêm Ngài sẽ thỏa mãn tất cả những khát vọng của con người.
Chúng ta hãy cùng dâng Thánh Lễ này trong tâm tình biết ơn và trông cậy Chúa.
II. Gợi ý sám hối
- Chúng ta quan tâm thỏa mãn những nhu cầu vật chất mà quên những nhu cầu tâm linh.
- Nhiều khi chúng ta sống thiếu lòng trông cậy Chúa.
- Nhiều khi chúng ta cũng không biết ơn Chúa vì biết bao ơn lành Ngài đã ban.
III. Lời Chúa
1. Bài đọc I (Is 55,1-3)
Đoạn này thuộc về chương cuối của phần II sách Isaia ("sách an ủi", gồm các chương 40-55). Đệ nhị Isaia công bố lời Thiên Chúa mời gọi người ta đến dự một bữa tiệc do Ngài khoản đãi. Bữa tiệc này rất đặc biệt :
- Những món ăn rất thịnh soạn toàn đồ bổ và cao lương mỹ vị.
- Bữa tiệc hoàn toàn miễn phí.
- Người được mời là những kẻ nghèo khổ, đói khát, không tiền bạc, cũng không có gì để đổi chác.
Dĩ nhiên, hình ảnh bữa tiệc mang ý nghĩa tượng trưng :
- Tượng trưng cho sự thỏa mãn những khát vọng của con người
- Tượng trưng cho hạnh phúc Nước Trời.
2. Đáp ca (Tv 144)
Tv 144 ca tụng tình thương ân cần của Thiên Chúa đối với tất cả những thụ tạo của Ngài : chẳng những Ngài đã tạo nên chúng, mà còn quan tâm dưỡng nuôi và chăm sóc chúng : "Muôn loài để mắt cậy trông vào Chúa. Chúa mở rộng bàn tay và thi ân cho mọi sinh vật được no nê".
3. Tin Mừng (Mt 14,13-21)
Phép lạ hóa bánh ra nhiều. Cách viết của thánh Matthêu rõ ràng muốn so sánh với phép lạ manna thời xuất hành và bí tích Thánh thể mà Chúa Giêsu sẽ lập : thời xưa Thiên Chúa đã nuôi dân do thái no nê bằng thứ lương thực diệu kỳ là manna. Thời nay Chúa Giêsu còn nuôi dân mới bằng một thứ lương thực diệu kỳ hơn nữa là Bí tích Thánh Thể.
4. Bài đọc II (Rm 8,35.37-39) (Chủ đề phụ)
Đoạn thư này của Thánh Phaolô là lời tuyên xưng đức trông cậy mạnh mẽ nhất : không gì có thể tách biệt chúng ta ra khỏi lòng yêu mến của Đức Kitô.
- Bảng liệt kê thứ nhất kể ra những gian truân thử thách của bản thân Thánh Phaolô và có thể cũng là của mọi kitô hữu : gian truân, buồn sầu, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo.
- Bảng liệt kê thứ hai kể ra những gian truân của thân phận làm người : chết hay sống, hiện tại hay tương lai
IV. Gợi ý giảng
1. Phép lạ = quyền phép Thiên Chúa + đóng góp của con người
Đức Giêsu đã làm phép lạ có lương thực nuôi năm ngàn người ăn thừa thải. Nhưng phép lạ này bắt đầu từ 5 chiếc bánh và 2 con cá của một cậu bé.
Mẹ Têrêxa hàng ngày nuôi chín ngàn người nghèo ở Calcutta. Nhưng số lượng lương thực này là do phần đóng góp của biết bao người hảo tâm.
Một hôm có một cặp vợ chồng trẻ đến trao cho Mẹ một số tiền lớn. Mẹ ngạc nhiên hỏi :
- Làm sao mà anh chị có được số tiền lớn này ?
- Chúng con vừa cưới nhau hai ngày trước đây. Chúng con đã nhất trí với nhau không tổ chức tiệc cưới, để dành tiền giúp những người nghèo.
- Tại sao anh chị làm thế ?
- Vì chúng con rất yêu nhau, chúng con muốn bắt đầu cuộc sống gia đình bằng một việc hy sinh, để Chúa chúc lành cho chúng con.
2. Có thể tin được Lời Chúa không ?
Lời Chúa hôm nay thật rõ ràng : Chúa nói Ngài thỏa mãn mọi thứ đói khát của con người.
Nhưng ta có thể tin vào Lời đó không, bởi vì ngày nay biết bao người còn đang đói khát, trong số đó có thể có chính chúng ta nữa ?
- Điều căn bản mà chúng ta phải nhớ là Thiên Chúa đã tạo dựng nên trái đất này, một trái đất phong phú, sản sinh ra đầy đủ đến dư thừa mọi lương thực chẳng những cho loài người mà còn cho muôn loài. Cho nên trên căn bản là Chúa bảo đảm cho muôn loài được no nê.
- Trong bài Tin Mừng, Chúa làm phép lạ hóa bánh ra nhiều từ 5 chiếc bánh và 2 con cá mà một cậu bé đã bỏ ra để chia xẻ cho mọi người khác ; sau khi chúc tụng, bẻ ra, Chúa bảo các môn đệ "phân phát". Nghĩa là Chúa Giêsu nhấn mạnh đến việc chia xẻ, phân phối. Với nguồn tài nguyên phong phú của trái đất, theo nguyên tắc thì mọi người đều có thể no đủ, miễn là con người biết chia xẻ cho nhau và biết phân phối hợp lý.
- Ngoài thức ăn vật chất, Chúa Giêsu còn muốn hướng con người đến một thức ăn khác nữa, cần thiết hơn, quý trọng hơn. Bởi đó, sau phép lạ hóa bánh ra nhiều, người ta tiếp tục tuôn đến với Chúa mong Ngài tái diễn phép lạ ấy, nhưng Ngài đã lánh họ mà đi. Theo tường thuật của Thánh Gioan, Ngài còn nói với họ "Các ngươi tìm Ta chỉ vì đã được ăn bánh no nê. Hãy nỗ lực tìm kiếm thứ lương thực nuôi dưỡng sự sống muôn đời"
- Thứ lương thực ấy chính là bản thân của Chúa Giêsu, được ban cho chúng ta qua bí tích Thánh Thể.
3. Những khát vọng của con người
Con người có nhiều khát vọng, nhưng tiếc thay họ chỉ để ý tới những khát vọng tầm thường.
- Rõ rệt và dễ cảm thấy nhất là những khát vọng của thân xác : ăn uống, nghỉ ngơi, vui chơi. Xét cho cùng, những khát vọng này cũng giống với những khát vọng của thú vật và thực vật thôi. Và xét cho cùng thì cũng dễ thỏa mãn thôi miễn là tài nguyên của trái đất này được chia xẻ và phân phối hợp lý. Chúa Giêsu nói "Hãy xem chim trời hãy xem hoa huệ ngoài đồng"
- Còn nhiều khát vọng cao hơn và quý hơn : bình an sâu sắc, tình yêu chân thật, sự sống vĩnh cửu Chân, thiện, mỹ tuyệt đối Những khát vọng này không ai và không cái gì có thể thỏa mãn cho chúng ta, ngoài một mình Thiên Chúa.
4. Một giải thích mới về phép lạ hóa bánh ra nhiều
Có người giải thích rằng phép lạ này không nằm ở chỗ số lượng bánh rất nhiều, mà nằm ở chỗ Đức Giêsu đã làm được một việc lạ lùng hầu như không ai làm nổi : biến tính tự tư tự lợi của con người thành tính quảng đại chia xẻ.
Chuyện minh hoạ:
Nồi súp tuyệt vời
Câu chuyện sau đây có thể minh họa cho ý nghĩa này :
Một hôm, có một người đàn ông vào nhà một bà dân làng xin ăn. Bà này từ chối :
- Xin lỗi. Hiện giờ trong nhà tôi không còn gì có thể ăn cả.
- Không sao. Chỉ nhờ Bà cho tôi mượn chiếc nồi nấu súp. Tôi có một viên sỏi có thể nấu thành một nồi súp đặc biệt ngon, từ trước tới giờ chưa từng có món ăn nào ngon bằng.
Bà chủ nhà bằng lòng. Người khách đổ nước vào nồi, bỏ viên sỏi vào rồi bắt đầu nấu. Trong khi đó, bà chủ nhà sang nhà hàng xóm tiết lộ bí mật của nồi súp tuyệt vời ấy. hàng xóm này lại tiết lộ cho hàng xóm khác. Chẳng bao lâu căn nhà đầy người.
Khi nước bắt đầu sôi, người khách lạ múc lên một muỗng nếm : "Chà, rất ngon. Nhưng phải chi có thêm chút ít khoai tây nữa thì sẽ ngon tuyệt". Một người vội vàng chạy về nhà lấy khoai tây bỏ vào. Lát sau người khách lại nếm và lại nói "Ngon hơn trước rồi. Phải chi có thêm một chút thịt nữa thì hết chỗ chê". Một người khác vội chạy về nhà lấy thịt. Cứ như thế
Cuối cùng nồi súp chín. Người khách mời mọi người ngồi vào bàn. Mỗi người một tô. Ai nấy đều khen món súp ngon tuyệt vời. Còn người khách thì vớt từ đáy nồi lên viên sỏi của ông, bỏ vào túi, vui vẻ chào mọi người và ra đi.
5. "Điều gì có thể tách chúng ta ra khỏi lòng yêu mến của Đức Kitô" ?
Kiểu nói "lòng yêu mến của Đức Kitô" có hai nghĩa : a/ Lòng Đức Kitô yêu mến chúng ta ; và b/ lòng chúng ta yêu mến Đức Kitô.
Chúng ta hãy trả lời câu hỏi của Thánh Phaolô theo nghĩa thứ nhất : có gì có thể làm Đức Kitô không còn yêu mến chúng ta nữa không ? Chắc chắn là không : Đức Kitô đã phải "gian truân, buồn sầu, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo" nhưng Ngài vẫn yêu mến chúng ta, Ngài yêu mến chúng ta đến nỗi hiến thân chịu chết vì chúng ta.
Bây giờ chúng ta cũng trả lời câu hỏi ấy nhưng theo nghĩa thứ hai : có gì có thể làm cho chúng ta hết yêu mến Đức Kitô không ? Câu này có thể có hai câu trả lời :
- Nếu chúng ta thực lòng yêu mến Chúa thì không. Chẳng hạn Thánh Phaolô. Ngài đã chịu đủ thứ "gian truân, buồn sầu, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo", nhưng Ngài vẫn một mực yêu mến Chúa. Ngài còn lấy làm hạnh phúc bởi được chịu khổ vì Chúa. Các thánh thì cũng thế.
- Nhưng nếu chúng ta không thực lòng yêu mến Chúa, tất cả đều có thể tách ta ra khỏi Chúa. Mà xét cho cùng, chỉ có một người có thể tách chúng ta ra khỏi Chúa, đó là chính bản thân chúng ta.
V. Lời nguyện cho mọi người
CT : Anh chị em thân mến
Thiên Chúa là Tình yêu. Người yêu thương, chăm sóc và dưỡng nuôi hết thảy mọi người. Tin tưởng vào tình thương của Chúa, chúng ta cùng dâng lời cầu xin.
1- Hội Thánh không những cung cấp lương thực thiêng liêng / là Lời Chúa và Mình Máu Thánh Chúa cho con cái mình / mà còn quan tâm giúp đỡ những ai nghèo khổ / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho Hội Thánh / làm tròn trách nhiệm cao quý nhưng hết sức nặng nề này.
2- Trên thế giới ngày nay / nạn đói vẫn còn đang hoành hành dữ đội / mỗi năm giết chết hàng triệu người lớn và trẻ em tại các nước chậm phát triển / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho có nhiều nhà hảo tâm / luôn sẵn sàng trợ giúp những người nghèo đói một cách quảng đại.
3- Nhiều khi vì miếng cơm manh áo / mà nhiều người đã bán rẻ nhân phẩm / coi thường danh dự / sa lầy trong vũng bủn tội lỗi / Chúng ta hiệp lời cầu xin Chúa nâng đỡ những ai đang sống trong cảnh khốn cùng / để dù nghèo khổ / họ vẫn luôn giữ được khí tiết của mình.
4- Quan tâm giúp đỡ những ai đói nghèo / những người bệnh tật / là trách nhiệm của mỗi kitô hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta / biết sống bác ái một cách cụ thể với hết thảy mọi người.
CT : Lạy Chúa, thánh Phaolô đã nói với chúng con "Sống bác ái là chu toàn cả lề luật". Xin Chúa ban ơn giúp sức, để chúng con có thể sống trọn vẹn đức bác ái yêu thương, và biết thật tình chia sẻ với những ai đói rách bần cùng. Chúng con cầu xin
VI. Trong Thánh Lễ
- Trước kinh Lạy Cha : Chúng ta đều là con cùng một Cha trên trời. Chúng ta hãy một lòng một ý với nhau cầu xin Cha trên trời ban cho chúng ta lương thực hằng ngày, chẳng những lương thực vật chất mà cả lương thực thiêng liêng nữa.
- Trước rước lễ : Dân do thái ngày xưa được ăn manna. Dân chúng thời Đức Giêsu được ăn no nê từ 4 chiếc bánh và hai con cá mà Chúa đã làm phép lạ cho ra nhiều. Thực ra chúng ta cũng không thua kém gì họ, bởi vì chúng ta được ăn chính Mình Thánh Đức Giêsu. "Đây Chiên Thiên Chúa"
VII. Giải tán
Thánh lễ đã xong, anh chị em hãy ra về và cố gắng sống tinh thần chia xẻ mà Chúa đã dạy chúng ta.
Bài đọc:Is 55 : 1-3; Rm 8 : 35, 37-39; Mt 14 : 13: 13-21
NGƯỜI BÌNH THỪƠNG LÀM NÊN PHÉP LẠ
Lm. Mark Link S.J.
Chủ đề:
"Thiên Chúa đã dựng nên thế giới tuyệt đẹp đến nỗi hành động của mỗi cá nhân đều được coi là quan trọng."
Những báo cáo của tờ Chicago Sun Times (Thời báo mặt trời Chicago) cho biết 70% nhân viên của hãng được khảo sát đều ăn trộm của chủ họ. Nghiên cứu của Đại học Cormell cho thấy nơi những trẻ em phát triển bình thường. Khi chúng lên 10 tuổi, chúng thường có thái độ dễ chấp nhận việc lường gạt hay gian dối.
Một cuộc nghiên cứu có tính cách quốc tế cho biết một nửa dân số thế giới không được cung cấp đủ nước sạch và có 450 triệu người mỗi đêm phải đi ngủ mà bụng đói meo.
Khi nghe những thống kê trên, chúng ta thường cảm thấy thất vọng. Với tư cách là Kitô hữu. Chúng ta biết rằng mình có can dự vào đó. Tuy nhiên, vì chỉ là những con người nên chúng ta sẽ nói: Tôi đâu có thể làm gì được? Dầu sao tôi cũng chỉ là một cá nhân. Thế rồi chúng ta dẹp những thống kê ấy qua một bên.
Bài phúc âm hôm nay cho thấy chúng ta đã xử sự một cách lệch lạc. Chúng ta chỉ biết nhìn vào đó một cách thuần tuý là con người. Lẽ ra chúng ta cần phải nhìn vào đó với nhiều niềm tin hơn mới phải.
Bài phúc âm hôm nay vẽ ra một bức tranh khác với những thống kê chúng ta vừa nghe. Năm ngàn người không kể đàn bà con trẻ không có gì ăn và đang đói. Số thực phẩm hiện có chỉ là năm chiếc bánh và hai con cá. Phúc âm thánh Gioan cho biết số thực phẩm này là của một em bé nào đó. Khi Chúa Giêsu biết có em mang theo thực phẩm. Ngài liền gọi em bé đó. Chắc hẳn em không thể tin nổi tai mình khi nghe Chúa Giêsu nói với em: Này con, hãy đưa cho Ta số thực phẩm của con để Ta cho đám đông đang đói này ăn nhé!. Dù vậy chú vẫn tin tưởng vào Chúa Giêsu và trao cho Ngài 5 ổ bánh và hai con cá. Tất cả chúng ta đều bíêt sự gì đã xảy ra. Phúc âm hôm nay cho thấy một người cũng có thể thay đổi được cục diện. Hay nói đúng hơn, hai người có thể thay đổi cục diện, tức là Chúa Giêsu và một người nào đó!
Chú bé trao cho Chúa Giêsu những gì chú có và Chúa Giêsu lấy đó để thết đãi đám đông đã không được nuôi ăn và như thế phúc âm sẽ mất đi một trong những câu chuyện hứng khởi nhất. Chúng ta nhớ lại lời Chúa Giêsu: Một hạt lúa nếu không rơi xuống đất và chết đi thì nó vẫn còn là một hạt lúa (Ga 12 : 24). Điều Chúa Giêsu muốn nói như sau: Mỗi mùa hè, những cây lúa kỳ diệu mọc lên trong những cánh đồng lúa ở Kansas đều do những hạt lúa đã hy sinh sự sống của mình để chết đi. Sự sống còn của nhân loại cũng tuỳ thuộc vào nguyên tắc tự hiến này.
Thiên Chúa đã sắp đặt thế giới mới cách thức kỳ diệu đến nỗi hành động của mỗi cá nhân đều được coi là quan trọng.
Tôi xin minh hoạ chủ điểm này rõ hơn bằng một câu chuyện hài hước. Art Bưchwald, một tay viết báo, có lần đã víêt về một người bạn ông sống tại thành phố New York. Chúng ta hãy tạm gọi anh bạn đó là Oscar. Một hôm Art và Oscar bước lên một chiếc taxi. Lúc đó Oscar nói với bác tài:Bác lái giỏi qúa! Bác ta liền nhìn anh và nói: Anh làm nghề gì? Bộ anh xỏ xiên tôi hả? Oscar nói: Không phải đâu, tôi khen bác thực mà. Tôi khâm phục cách bác di chuyển giữa một đám xe cộ như thế. Bác ta liền nói: Đúng, hẳn là thế đoạn lái xe đi. Sau đó, Art liền hỏi: Anh làm như vậy với mục đích gì?. Orcar trả lời: Tôi đang cố gắng đem lại tình yêu cho New York. Art nói: Anh làm thế nào được?. Oscar nói: Hãy lấy trường hợp bác tài lúc nãy. Tôi nghĩ rằng tôi đã giúp bác ta một ngày hạnh phúc. Chúng ta hãy giả thiết hôm nay bác ta lái được hai mươi xuất, bác sẽ niềm nở tử tế hơn với những kẻ khác nữa. Cuối cùng, sự tử tế ấy sẽ trải rộng đến cả ngàn người. Art nói: Anh bắt đầu khùng rồi đấy!
Nhưng ngay lúc đó, họ đi ngang qua một công trường đang xây. Bấy giờ là giữa trưa, đám thợ đang ngồi ăn. Oscar liền bước tới gần một nhóm và nói: Các bạn đang xây cất một công trình thật tráng lệ!. Đám thợ giương mắt ngờ vực nhìn Orcar. Anh liền hỏi: Chừng nào xây xong vậy? Một gã thợ đầu đội nón an toàn lầu bầu: Tháng sáu. Orcar liền nói: Tuyệt quá! Vậy là sắp có thêm một công trình mỹ lệ cho thành phố.
Trong khi họ tiếp tục rảo bước, Art nói với Oscar: Này bạn, tôi chưa thấy ai giống như anh cả. Oscar nói: Đồng ý! Anh có thể ghẹo tôi. nhưng đám người này sẽ tiêu hoá những lời của tôi, nhờ đó họ sẽ tốt đẹp hơn. Art liền nói: Nhưng cho dầu nhờ đó họ tốt hơn đi nữa, thì anh cũng vẫn chỉ là một cá nhân, mà một cá nhân thì làm sao có thể thay đổi thành phố Nữu Ước được. Oscar đáp: Có chứ! Điều quan trọng là chớ ngã lòng. Mang tình yêu về lại cho Nữu Ước không phải dễ dàng, tuy nhiên nếu mà tôi có thể lôi kéo thiên hạ cộng tác với tôi vào chiến dịch này thì Art ngắt lời: Này ! Anh vừa nháy mắt với một mụ đàn bà xấu xí phải không? Orcar nói : Đúng thế! Nhưng nếu chị ta là một giáo viên thì lớp học của chị ta hôm nay nhờ đó sẽ có một ngày đẹp tuyệt với đấy!.
Bưchwald không hề thêm bớt gì về bài viết này. Chúng ta không biết ông viết nghiêm chỉnh, hoặc nửa đùa nửa thật cho vui, tuy nhiên một số độc giả tin rằng ông ta nghiêm chỉnh hơn chúng ta nghĩ.
Điều này dẫn chúng ta trở lại với bài phúc âm hôm nay. Chú bé đã trao cho Chúa Giêsu tất cả những gì chú có và Chúa Giêsu đã chia sẻ món quà tặng của chú với cả hàng ngàn người. Sứ điệp của bài phúc âm hôm nay như sau: Giống như một hạt lúa, một cá nhân có thể trở thành dụng cụ cho một phép lạ, một cá nhân có thể trở thành dụng cụ cứu giúp hàng ngàn người, khi thấy sứ điệp này xác thực ngay trước mắt, Malcolm Muggeridge, một ngôi sao truyền hình nổi tiếng của Anh Quốc, đã làm điều mà trước đó chàng thề không bao giờ làm, là trở thành một người Công giáo. Chàng cho biết sở dĩ tâm hồn chàng thay đổi là nhờ mẹ Têrêxa Calcutta. Chàng nói: Không lời nào nói cho xiết tôi đã mang ơn mẹ biết bao nhiêu. Mẹ đã chỉ cho tôi một thứ Kitô giáo bằng hành động. Mẹ đã chỉ cho tôi quyền năng của tình yêu, mẹ đã chỉ cho tôi một cá nhân từ ái có thể khơi dậy cơn thuỷ triều tình yêu lan đến toàn thế giới.
Đó cũng là Tin Mừng của bài phúc âm hôm nay. Tin Mừng này cho biết dù chỉ là cá nhân cũng vẫn quan trọng, vẫn đáng kể, và nếu chúng ta chia sẻ điều mình có với Chúa Giêsu thì Ngài có thể làm cho điều ấy sinh hoa kết trái vựơt quá mộng tưởng lớn lao nhất của chúng ta.
Bài phúc âm hôm nay cho thấy nếu chúng ta dâng cho Chúa Giêsu tài năng và tặng vật của mình để tuỳ Ngài sử dụng thì Ngài có thể dùng chúng ta làm nên những phép lạ.
Chúng ta hãy kết thúc với bài thơ của Amdo Nervo, một đại thi sĩ cũng là một nhà huyền bí, người Mễ Tây Cơ. Bài thơ này tóm tắt sứ điệp và tinh thần bài phúc âm hôm nay:
Con chỉ là một tia lửa,
xin biến con thành ngọn lửa.
Con chỉ là sợi dây,
Xin biến con thành chiếc đàn.
Con chỉ là một ngọn đồi cỏn con,
Xin biến con thành ngọn núi.
Con chỉ là một giọt nước,
Xin biến con thành một giòng suối.
Con chỉ là một cọng lông,
Xin biến con thành chiếc cánh.
Con chỉ là gã ăn mày,
Xin biến con thành một ông vua.
CHỦ ĐỀ : THIÊN CHÚA LÀ ĐẤNG THỎA MÃN NHỮNG KHÁT VỌNG CỦA CON NGƯỜI
SỢI CHỈ ĐỎ :
- Bài đọc I : "Hỡi những kẻ không tiền bạc, hãy đến mua lúa mà ăn, hãy đến mà mua rượu và sữa, không cần trả tiền"
- Đáp ca : "Chúa mở rộng bàn tay và thi ân cho mọi sinh vật được no nê".
- Tin Mừng : Phép lạ hóa bánh ra nhiều.
Minh họa
- Mille images 60 B
- "Chúng con chỉ có năm chiếc bánh và hai con cá" (Mt 14,17)
I. Dẫn vào Thánh lễ
Anh chị em thân mến
Lời Chúa mấy tuần gần đây đưa ra những sứ điệp rất an ủi : Chúa nhựt tuần trước. Chúa cho biết Ngài là một người Cha yêu thương luôn tìm những ơn tốt lành nhất để ban cho chúng ta là con cái Ngài. Hôm nay Chúa cho biết thêm Ngài sẽ thỏa mãn tất cả những khát vọng của con người.
Chúng ta hãy cùng dâng Thánh Lễ này trong tâm tình biết ơn và trông cậy Chúa.
II. Gợi ý sám hối
- Chúng ta quan tâm thỏa mãn những nhu cầu vật chất mà quên những nhu cầu tâm linh.
- Nhiều khi chúng ta sống thiếu lòng trông cậy Chúa.
- Nhiều khi chúng ta cũng không biết ơn Chúa vì biết bao ơn lành Ngài đã ban.
III. Lời Chúa
1. Bài đọc I (Is 55,1-3)
Đoạn này thuộc về chương cuối của phần II sách Isaia ("sách an ủi", gồm các chương 40-55). Đệ nhị Isaia công bố lời Thiên Chúa mời gọi người ta đến dự một bữa tiệc do Ngài khoản đãi. Bữa tiệc này rất đặc biệt :
- Những món ăn rất thịnh soạn toàn đồ bổ và cao lương mỹ vị.
- Bữa tiệc hoàn toàn miễn phí.
- Người được mời là những kẻ nghèo khổ, đói khát, không tiền bạc, cũng không có gì để đổi chác.
Dĩ nhiên, hình ảnh bữa tiệc mang ý nghĩa tượng trưng :
- Tượng trưng cho sự thỏa mãn những khát vọng của con người
- Tượng trưng cho hạnh phúc Nước Trời.
2. Đáp ca (Tv 144)
Tv 144 ca tụng tình thương ân cần của Thiên Chúa đối với tất cả những thụ tạo của Ngài : chẳng những Ngài đã tạo nên chúng, mà còn quan tâm dưỡng nuôi và chăm sóc chúng : "Muôn loài để mắt cậy trông vào Chúa. Chúa mở rộng bàn tay và thi ân cho mọi sinh vật được no nê".
3. Tin Mừng (Mt 14,13-21)
Phép lạ hóa bánh ra nhiều. Cách viết của thánh Matthêu rõ ràng muốn so sánh với phép lạ manna thời xuất hành và bí tích Thánh thể mà Chúa Giêsu sẽ lập : thời xưa Thiên Chúa đã nuôi dân do thái no nê bằng thứ lương thực diệu kỳ là manna. Thời nay Chúa Giêsu còn nuôi dân mới bằng một thứ lương thực diệu kỳ hơn nữa là Bí tích Thánh Thể.
4. Bài đọc II (Rm 8,35.37-39) (Chủ đề phụ)
Đoạn thư này của Thánh Phaolô là lời tuyên xưng đức trông cậy mạnh mẽ nhất : không gì có thể tách biệt chúng ta ra khỏi lòng yêu mến của Đức Kitô.
- Bảng liệt kê thứ nhất kể ra những gian truân thử thách của bản thân Thánh Phaolô và có thể cũng là của mọi kitô hữu : gian truân, buồn sầu, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo.
- Bảng liệt kê thứ hai kể ra những gian truân của thân phận làm người : chết hay sống, hiện tại hay tương lai
IV. Gợi ý giảng
1. Phép lạ = quyền phép Thiên Chúa + đóng góp của con người
Đức Giêsu đã làm phép lạ có lương thực nuôi năm ngàn người ăn thừa thải. Nhưng phép lạ này bắt đầu từ 5 chiếc bánh và 2 con cá của một cậu bé.
Mẹ Têrêxa hàng ngày nuôi chín ngàn người nghèo ở Calcutta. Nhưng số lượng lương thực này là do phần đóng góp của biết bao người hảo tâm.
Một hôm có một cặp vợ chồng trẻ đến trao cho Mẹ một số tiền lớn. Mẹ ngạc nhiên hỏi :
- Làm sao mà anh chị có được số tiền lớn này ?
- Chúng con vừa cưới nhau hai ngày trước đây. Chúng con đã nhất trí với nhau không tổ chức tiệc cưới, để dành tiền giúp những người nghèo.
- Tại sao anh chị làm thế ?
- Vì chúng con rất yêu nhau, chúng con muốn bắt đầu cuộc sống gia đình bằng một việc hy sinh, để Chúa chúc lành cho chúng con.
2. Có thể tin được Lời Chúa không ?
Lời Chúa hôm nay thật rõ ràng : Chúa nói Ngài thỏa mãn mọi thứ đói khát của con người.
Nhưng ta có thể tin vào Lời đó không, bởi vì ngày nay biết bao người còn đang đói khát, trong số đó có thể có chính chúng ta nữa ?
- Điều căn bản mà chúng ta phải nhớ là Thiên Chúa đã tạo dựng nên trái đất này, một trái đất phong phú, sản sinh ra đầy đủ đến dư thừa mọi lương thực chẳng những cho loài người mà còn cho muôn loài. Cho nên trên căn bản là Chúa bảo đảm cho muôn loài được no nê.
- Trong bài Tin Mừng, Chúa làm phép lạ hóa bánh ra nhiều từ 5 chiếc bánh và 2 con cá mà một cậu bé đã bỏ ra để chia xẻ cho mọi người khác ; sau khi chúc tụng, bẻ ra, Chúa bảo các môn đệ "phân phát". Nghĩa là Chúa Giêsu nhấn mạnh đến việc chia xẻ, phân phối. Với nguồn tài nguyên phong phú của trái đất, theo nguyên tắc thì mọi người đều có thể no đủ, miễn là con người biết chia xẻ cho nhau và biết phân phối hợp lý.
- Ngoài thức ăn vật chất, Chúa Giêsu còn muốn hướng con người đến một thức ăn khác nữa, cần thiết hơn, quý trọng hơn. Bởi đó, sau phép lạ hóa bánh ra nhiều, người ta tiếp tục tuôn đến với Chúa mong Ngài tái diễn phép lạ ấy, nhưng Ngài đã lánh họ mà đi. Theo tường thuật của Thánh Gioan, Ngài còn nói với họ "Các ngươi tìm Ta chỉ vì đã được ăn bánh no nê. Hãy nỗ lực tìm kiếm thứ lương thực nuôi dưỡng sự sống muôn đời"
- Thứ lương thực ấy chính là bản thân của Chúa Giêsu, được ban cho chúng ta qua bí tích Thánh Thể.
3. Những khát vọng của con người
Con người có nhiều khát vọng, nhưng tiếc thay họ chỉ để ý tới những khát vọng tầm thường.
- Rõ rệt và dễ cảm thấy nhất là những khát vọng của thân xác : ăn uống, nghỉ ngơi, vui chơi. Xét cho cùng, những khát vọng này cũng giống với những khát vọng của thú vật và thực vật thôi. Và xét cho cùng thì cũng dễ thỏa mãn thôi miễn là tài nguyên của trái đất này được chia xẻ và phân phối hợp lý. Chúa Giêsu nói "Hãy xem chim trời hãy xem hoa huệ ngoài đồng"
- Còn nhiều khát vọng cao hơn và quý hơn : bình an sâu sắc, tình yêu chân thật, sự sống vĩnh cửu Chân, thiện, mỹ tuyệt đối Những khát vọng này không ai và không cái gì có thể thỏa mãn cho chúng ta, ngoài một mình Thiên Chúa.
4. Một giải thích mới về phép lạ hóa bánh ra nhiều
Có người giải thích rằng phép lạ này không nằm ở chỗ số lượng bánh rất nhiều, mà nằm ở chỗ Đức Giêsu đã làm được một việc lạ lùng hầu như không ai làm nổi : biến tính tự tư tự lợi của con người thành tính quảng đại chia xẻ.
Chuyện minh hoạ:
Nồi súp tuyệt vời
Câu chuyện sau đây có thể minh họa cho ý nghĩa này :
Một hôm, có một người đàn ông vào nhà một bà dân làng xin ăn. Bà này từ chối :
- Xin lỗi. Hiện giờ trong nhà tôi không còn gì có thể ăn cả.
- Không sao. Chỉ nhờ Bà cho tôi mượn chiếc nồi nấu súp. Tôi có một viên sỏi có thể nấu thành một nồi súp đặc biệt ngon, từ trước tới giờ chưa từng có món ăn nào ngon bằng.
Bà chủ nhà bằng lòng. Người khách đổ nước vào nồi, bỏ viên sỏi vào rồi bắt đầu nấu. Trong khi đó, bà chủ nhà sang nhà hàng xóm tiết lộ bí mật của nồi súp tuyệt vời ấy. hàng xóm này lại tiết lộ cho hàng xóm khác. Chẳng bao lâu căn nhà đầy người.
Khi nước bắt đầu sôi, người khách lạ múc lên một muỗng nếm : "Chà, rất ngon. Nhưng phải chi có thêm chút ít khoai tây nữa thì sẽ ngon tuyệt". Một người vội vàng chạy về nhà lấy khoai tây bỏ vào. Lát sau người khách lại nếm và lại nói "Ngon hơn trước rồi. Phải chi có thêm một chút thịt nữa thì hết chỗ chê". Một người khác vội chạy về nhà lấy thịt. Cứ như thế
Cuối cùng nồi súp chín. Người khách mời mọi người ngồi vào bàn. Mỗi người một tô. Ai nấy đều khen món súp ngon tuyệt vời. Còn người khách thì vớt từ đáy nồi lên viên sỏi của ông, bỏ vào túi, vui vẻ chào mọi người và ra đi.
5. "Điều gì có thể tách chúng ta ra khỏi lòng yêu mến của Đức Kitô" ?
Kiểu nói "lòng yêu mến của Đức Kitô" có hai nghĩa : a/ Lòng Đức Kitô yêu mến chúng ta ; và b/ lòng chúng ta yêu mến Đức Kitô.
Chúng ta hãy trả lời câu hỏi của Thánh Phaolô theo nghĩa thứ nhất : có gì có thể làm Đức Kitô không còn yêu mến chúng ta nữa không ? Chắc chắn là không : Đức Kitô đã phải "gian truân, buồn sầu, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo" nhưng Ngài vẫn yêu mến chúng ta, Ngài yêu mến chúng ta đến nỗi hiến thân chịu chết vì chúng ta.
Bây giờ chúng ta cũng trả lời câu hỏi ấy nhưng theo nghĩa thứ hai : có gì có thể làm cho chúng ta hết yêu mến Đức Kitô không ? Câu này có thể có hai câu trả lời :
- Nếu chúng ta thực lòng yêu mến Chúa thì không. Chẳng hạn Thánh Phaolô. Ngài đã chịu đủ thứ "gian truân, buồn sầu, đói khát, trần truồng, nguy hiểm, bắt bớ, gươm giáo", nhưng Ngài vẫn một mực yêu mến Chúa. Ngài còn lấy làm hạnh phúc bởi được chịu khổ vì Chúa. Các thánh thì cũng thế.
- Nhưng nếu chúng ta không thực lòng yêu mến Chúa, tất cả đều có thể tách ta ra khỏi Chúa. Mà xét cho cùng, chỉ có một người có thể tách chúng ta ra khỏi Chúa, đó là chính bản thân chúng ta.
V. Lời nguyện cho mọi người
CT : Anh chị em thân mến
Thiên Chúa là Tình yêu. Người yêu thương, chăm sóc và dưỡng nuôi hết thảy mọi người. Tin tưởng vào tình thương của Chúa, chúng ta cùng dâng lời cầu xin.
1- Hội Thánh không những cung cấp lương thực thiêng liêng / là Lời Chúa và Mình Máu Thánh Chúa cho con cái mình / mà còn quan tâm giúp đỡ những ai nghèo khổ / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho Hội Thánh / làm tròn trách nhiệm cao quý nhưng hết sức nặng nề này.
2- Trên thế giới ngày nay / nạn đói vẫn còn đang hoành hành dữ đội / mỗi năm giết chết hàng triệu người lớn và trẻ em tại các nước chậm phát triển / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho có nhiều nhà hảo tâm / luôn sẵn sàng trợ giúp những người nghèo đói một cách quảng đại.
3- Nhiều khi vì miếng cơm manh áo / mà nhiều người đã bán rẻ nhân phẩm / coi thường danh dự / sa lầy trong vũng bủn tội lỗi / Chúng ta hiệp lời cầu xin Chúa nâng đỡ những ai đang sống trong cảnh khốn cùng / để dù nghèo khổ / họ vẫn luôn giữ được khí tiết của mình.
4- Quan tâm giúp đỡ những ai đói nghèo / những người bệnh tật / là trách nhiệm của mỗi kitô hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta / biết sống bác ái một cách cụ thể với hết thảy mọi người.
CT : Lạy Chúa, thánh Phaolô đã nói với chúng con "Sống bác ái là chu toàn cả lề luật". Xin Chúa ban ơn giúp sức, để chúng con có thể sống trọn vẹn đức bác ái yêu thương, và biết thật tình chia sẻ với những ai đói rách bần cùng. Chúng con cầu xin
VI. Trong Thánh Lễ
- Trước kinh Lạy Cha : Chúng ta đều là con cùng một Cha trên trời. Chúng ta hãy một lòng một ý với nhau cầu xin Cha trên trời ban cho chúng ta lương thực hằng ngày, chẳng những lương thực vật chất mà cả lương thực thiêng liêng nữa.
- Trước rước lễ : Dân do thái ngày xưa được ăn manna. Dân chúng thời Đức Giêsu được ăn no nê từ 4 chiếc bánh và hai con cá mà Chúa đã làm phép lạ cho ra nhiều. Thực ra chúng ta cũng không thua kém gì họ, bởi vì chúng ta được ăn chính Mình Thánh Đức Giêsu. "Đây Chiên Thiên Chúa"
VII. Giải tán
Thánh lễ đã xong, anh chị em hãy ra về và cố gắng sống tinh thần chia xẻ mà Chúa đã dạy chúng ta.