Sự Hiện Diện Và Sinh Họat
Của Người Công Giáo Việt Nam Tại Hoa Kỳ

Tổng Thống Kennedy đã gọi Hoa Kỳ là đất nước của những người di dân. Tất cả những người đã đến đây đều đã có được cơ hội đồng đều để thăng tiến đời sống cho cá nhân mình và góp phần vào sự thịnh vượng của đất nước này. Tất cả các sắc dân trong quá khứ đều đã cố gắng giữ gìn được bản sắc của mình, đồng thời xây dựng cho đất nước Hoa Kỳ. Người Công Giáo Việt Nam cũng không ngoài định luật đó. Sau đây chúng tôi muốn giới thiệu Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ trong những tổ chức đầu tiên, trong các sinh họat và trong các dự án cho những năm sắp tới.

1. Cộng Đồng Giáo Sĩ Tu Sĩ Việt Nam tại Hoa Kỳ. (The Community of Vietnamese Clergy and Riligous in the U.S.A.)

Cộng Đồng Giáo Sĩ và Tu Sĩ Việt Nam tại Hoa Kỳ đã được thành lập ngay từ năm 1970 như một hội thân hữu dành cho các linh mục và tu sĩ được gửi sang du học tại Bắc Mỹ bao gồm Hoa Kỳ và Canada. Đến năm 1975, với cuộc di tản lần đầu tiên, số linh mục và tu sĩ nam nữ Việt Nam đã gia tăng lên rất đông. Các thành viên cộng đồng đã họp nhau lần đầu tiên tại thành phố Philadelphia, tiểu bang Pennsylvania, và quyết định thành lập riêng Cộng Đồng Giáo Sĩ Tu Sĩ Việt Nam cho Hoa Kỳ, bao gồm toàn thể các linh mục và tu sĩ Việt Nam hiện đang sống ơn gọi và làm việc tông đồ tại Hoa Kỳ.

Hiện nay, Cộng Đồng Giáo Sĩ và Tu Sĩ Việt Nam tại Hoa Kỳ có vào khoảng 600 Linh Mục dòng và triều, 40 Thầy Phó Tế Vĩnh Viễn, trên 1,000 Tu Sĩ nam nữ, đệ tử và chủng sinh. Sinh hoạt đạo đức và thân hữu của tổ chức này rất tốt đẹp từ trung ương cho tới các miền ở mỗi địa phương. Giáo Hội Công Giáo Hoa Kỳ đánh giá tổ chức này khá cao vì đã cung cấp rất nhiều ơn kêu gọi cho các giáo phận và các dòng tu tại Hoa Kỳ. Tuy vậy, các linh mục và tu sĩ vẫn ý thức được những điều kiện hạn hẹp của họ. Lý do là vì họ vẫn chỉ là một hội ái hữu để giúp đỡ và tương trợ lẫn nhau sống ơn gọi mà không được hưởng tính cách pháp lý và sự yểm trợ đặc biệt nào của giáo quyền Hoa Kỳ. Họ vẫn làm việc trực thuộc các giáo phận hay các dòng tu, mà chỉ còn tự nguyện dành ra một số cơ hội và thời giờ để sinh hoạt với nhau và nâng đỡ tinh thần lẫn nhau.

2. Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ. (The Federation of Vietnamese Catholics in the U.S.A.)

Trước biến cố năm1975, tổng số người Việt Nam sinh sống tại Hoa Kỳ chỉ có vào khoảng 3,000 sinh viên và sĩ quan du học, cộng với khoảng 20,000 người Việt Nam đã lập gia đình với người Hoa Kỳ. Nhưng đến năm 1975, với đợt di tản đầu tiên đã đưa số người Việt Nam lên trên 120,000 người. Hiện nay, sau 25 năm di dân với các sắc diện, tổng số người Việt Nam đã lên tới trên 1,500,000 người, con số mà Tổng Thống Clinton đã nhắc tới khi tiếp xúc với sinh viên Việt Nam tại Hà-Nội ngày 17 tháng 11 năm 2000. Trong tổng số này, theo ước lượng khá chính xác từ các Cộng Đồng Công Giáo và Giáo Xứ trong các tiểu bang, dân số Công Giáo có vào khoảng từ 25 đến 35 phần trăm, tức là vào khoảng 450,000 người. Cũng như các sắc dân khác đã tới Hoa Kỳ trong dòng lịch sử, họ vẫn cố gắng giữ được bản sắc và đức tin của họ, thì người Công Giáo Việt Nam chúng ta ngay từ lúc ban đầu, dù phải sinh sống rải rác khắp nơi trên toàn thể 50 tiểu bang, họ cũng đã có khuynh hướng quy tụ thành những cộng đoàn lớn để duy trì và phát huy văn hóa và đức tin, quy tụ vào các thành phố lớn trong các tiểu bang như California, Texas, Louisiana, Virginia, Washington, Pennsylvania, Maryland, Georgia, Florida, Massachusetts, Illinois, Michigan...

Hiện nay tại Hoa Kỳ, chúng tôi được biết có 41 Giáo Xứ Việt Nam, 3 Trung Tâm Mục Vụ và trên 200 Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam lớn nhỏ, sinh hoạt theo sự phân chia thành 8 Miền rất hữu hiệu và sốt sắng. Nếu tính từ thủ đô và theo vòng kim đồng hồ, chúng ta có thể kể tên các Miền như sau: Miền Đông Bắc, Miền Trung Đông, Miền Đông Nam, Miền Nam, Miền Tây Nam, Miền Tây và Miền Tây Bắc và sau cùng là Miền Trung ở giữa.

Về việc tổ chức và sinh hoạt của cộng đồng, thì từ bao nhiêu năm qua vai trò của người giáo dân trong Liên Đoàn chưa được xác định rõ ràng cho nên có sự khó khăn trong sinh hoạt. Nay Đại Hội Mùa Hè năm 2001 tại Dòng Đức Mẹ Đồng Công đã biểu quyết Bản Lược Đồ mới để tổ chức Liên Đoàn gồm có 3 thành phần chính: Cộng Đồng Giáo Sĩ và Nam Tu Sĩ, Cộng Đồng Nữ Tu (Liên Dòng) và Cộng Đồng Giáo Dân, đứng đầu mỗi thành phần là một vị phó chủ tịch của Liên Đoàn. Riêng Cộng Đồng Giáo Dân vào mùa hè năm 2002 vừa qua đã có Đại Hội Liên Đoàn tại Đại học Chapman, Orange, California, và đã bầu ra được vị Đại Diện Giáo Dân lần đầu tiên là ông Phêrô Nguyễn Quang Vinh, Michgan.

Chiếu theo Nội Quy từ nhiều năm qua, sinh hoạt và truyền thống của Cộng Đồng Giáo Sĩ Tu Sĩ (CĐGSTS) và Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ (LĐCG/VN/HK), cả hai tổ chức trên đây chỉ có một vị chủ tịch được Đại Hội Cộng Đồng Giáo Sĩ và Tu Sĩ bầu ra với nhiệm kỳ là 4 năm và chỉ được tái cử một lần. Các chức vụ khác sẽ do cha Chủ Tịch bổ nhiệm.

3. Tinh Thần và Sinh Hoạt của Liên Đoàn

Như đã được trình bầy ở trên, chúng ta phải trực thuộc vào các giáo phận và giáo quyền tại Hoa Kỳ. Do đó chúng ta chỉ có thể thành lập các hội ái hữu để giúp đỡ lẫn nhau sống ơn gọi tu trì và làm việc mục vụ; đồng thời cũng tự nguyện dành ra một ít thời giờ và cơ hội để sinh hoạt với nhau và nâng đỡ tinh thần lẫn nhau. Con số thành viên giáo dân tuy đông đảo, nhưng các sinh hoạt theo sự phân chia của các Miền vẫn chưa được chặt chẽ và hữu hiệu.

Tại mỗi Miền, chúng ta có một linh mục chủ tịch Miền và một vị chủ tịch Miền Giáo Dân, cùng với ban chấp hành Miền của tu sĩ và ban chấp hành Miền của giáo dân. Chúng ta có rất nhiều các sinh hoạt chung với nhau như: cấm phòng, tĩnh tâm cho giáo sĩ tu sĩ, các cuộc hành hương, học tập, hội thảo cho anh chị em giáo dân…. Dù sao, chúng ta phải thú nhận rằng chúng ta chưa phục vụ được anh chị em cách rộng rãi. Rất hi vọng rằng trong những năm tới đây, chúng ta sẽ cố gắng hơn để có nhiều sinh hoạt về tinh thần, về tu đức và về đời sống nội tâm dẫn tới tinh thần huynh đệ giữa các linh mục và tu sĩ; đồng thời giáo dân cũng sẽ có được nhiều sinh hoạt tông đồ, tu đức và phục vụ, do đó hàng ngũ sẽ được chặt chẽ hơn.

Một thay đổi lớn lao trong sinh hoạt của Liên Đoàn trong năm vừa qua, đó là việc Đức Ông Đaminh Mai Thanh Lương, sau 14 năm vất vả phục vụ Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ trong chức vụ Giám Đốc Văn Phòng Mục Vụ và Tư Vấn Quốc Gia cho Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Hoa Kỳ nay đã từ chức. Tin tức trên đây đã được Đức Ông loan báo qua báo chí và các phương tiện truyền thông. Chúng ta chân thành cảm tạ Đức Ông Đaminh Mai Thanh Lương trong thời gian dài đã phục vụ Cộng Đồng Dân Chúa, đồng thời cầu xin Chúa trả công bội hậu cho Đức Ông và gìn giữ Đức ông luôn được hồn an xác mạnh.

Tiếp đó là việc Đức Cha Thomas Wenski, Giám Mục Phụ Tá Miami và là Chủ Tịch Ủy Ban Di Dân HĐGMCG/HK, trong văn thư đề ngày 2 tháng 1 năm 2002, đã chính thức bổ nhiệm Đức Ông Francis Phạm Văn Phương, Chủ Tịch CĐGSTS và LĐCGVNHK, vào chức vụ Tư Vấn Quốc Gia (National Consultant) và Liên Lạc Viên (Liaison) giữa chương trình Mục Vụ Việt Nam và Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ thay thế cho Đức Ông Đaminh Mai Thanh Lương để tiếp tục công việc phục vụ Dân Thiên Chúa. Chúng tôi được biết rằng sau này nếu ai được bầu vào chức vị Chủ Tịch Liên Đòan cũng sẽ được Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ công nhận và cũng sẽ được bổ nhiệm vào các chức vụ như trên. Đó là mối dây thống nhất và là niềm vui cho toàn thể Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ.

Ngoài ra, trong mấy năm qua, tiếng nói của những người Á Châu và các sắc tộc tại Hoa Kỳ đã được Giáo Hội Hoàn Vũ và Giáo Hội Hoa Kỳ chú trọng đến nhiều hơn qua sự xuất hiện và nội dung khích lệ của những Văn Kiện quan trọng sau đây của Giáo Hội:

- Năm 1999, Tông Hiến Giáo Hội tại Á Châu (Ecclesia in Asia), do Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II ban hành, nhằm khích lệ tinh thần người tín hữu Á Châu.
- Năm 2000, Tuyên Cáo Mục Vụ “Chào Mừng Những Người Lạ Mặt Giữa Chúng Ta: Hiệp Nhất Trong Dị Biệt (Welcome the Stranger Among Us: Unity in Diversity, của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ nhằm tiếp đón những anh chị em di dân như chúng ta.
- Năm 2001, Tuyên Cáo Mục Vụ “Sự Hiện Diện Của Người Á Châu Và Thái Bình Dương: Hòa Hợp Trong Đức Tin (Asian and Pacific Presence: Harmony in Faith, cũng nhằm khích lệ và chào đón người dân Á Châu và cách riêng người Việt Nam. Những tài liệu này có một tầm quan trọng trong đời sống của những người di dân thiểu số như chúng ta, mà chúng ta sẽ phải dành cơ hội để cùng nhau học hỏi sau này.

4. Các Dự Án Của Liên Đòan

Sau cùng, toàn thể Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ đang quyết tâm thực hiện những chương trình và sinh hoạt được thâu tóm vào trong 3 dự án lớn sau đây:

- Dự Án Thực Hiện Nguyện Đường Đức Mẹ LaVang (Our Lady of LaVang Chapel)
Vương Cung Thánh Đường Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (Basilica of The National Shrine of The Immaculate Conception) tại Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn là ngôi đền thờ nổi tiếng nhất tại Hoa Kỳ. Trong ngôi thánh đường này, cả lầu trên lẫn hầm dưới có 60 gian nhà nguyện dành để tôn Kính Đức Mẹ của các sắc dân khác nhau. Tại mỗi nhà nguyện nhỏ ấy, có bàn thờ với ảnh tượng Đức Mẹ theo kiến trúc và nghệ thuật thánh của nước đó, cùng với bàn quỳ và bảng ghi chép về lịch sử và lòng sùng kính Đức Mẹ của nước đó. Gần đây nhà nguyện Đức Mẹ Phi Châu thứ 60 đã được khánh thành với tượng Đức Mẹ màu đen. Chỉ còn lại gian cuối cùng, Ủy Ban Quản Trị HĐGM/HK đã đồng ý dành cho sắc tộc Việt Nam tại Hoa Kỳ thực hiện Nguyện Đường Đức Mẹ LaVang và đặt tượng Đức Mẹ LaVang tại đó. Hình ảnh Đức Mẹ LaVang với nghệ thuật thánh có phẩm chất cao sẽ là hình ảnh và tiếng nói giới thiệu về văn hóa, tinh thần, giáo hội và tập thể Việt Nam. Chúng tôi dự tính cho công trình này phải tốn phí vào khoảng 2 triệu Mỹ Kim. Xin mọi người trong Cộng Đồng Dân Chúa tích cực yểm trợ.

- Trụ Sở Liên Đoàn hay Trung Tâm Công Giáo.
Từ năm 1980, Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam đã được thành lập nhưng chưa bao giờ có trụ sở như một điểm tựa để trên đó phát triển ra tinh thần văn hóa, văn minh, dân tộc của nòi giống. Hội Đồng Chỉ Đạo rất tha thiết muốn thực hiện một Trụ Sở của Liên Đoàn. Địa điểm có thể là ở Washington D.C, hoặc ở Houston, Texas hoặc ở California, hay ở một nơi nào có đông người Việt Nam Công Giáo. Trụ Sở ấy sẽ đóng vai trò như sau:

- Trụ Sở hay Văn Phòng Chính Thức của Liên Đoàn Công Giáo VN tại Hoa Kỳ (Headquarter or National Office of the Federation).
- Làm Bảo Tàng Viện với các Tài Liệu về Các Thánh Tử Đạo và Lịch Sử Truyền Giáo tại Việt Nam.
- Cơ Sở Sưu Tầm và Lưu Trữ các tài liệu về Văn Hóa Việt Nam để trở thành Trung Tâm Văn Hóa Việt Nam.
- Nơi dừng chân cho các Linh Mục và Tu Sĩ Việt Nam (Support for Priest and Vocations)
- Nơi tiếp đón các Đức Giám Mục các Linh Mục, Tu Sĩ từ VN qua thăm Hoa Kỳ.
Trung tâm này chúng tôi dự trù vào khoảng 2,000,000 MK và có thể thực hiện trong những năm tiếp theo.

- Dự Án Yểm Trợ Giáo Hội Việt Nam.
Mỗi người chúng ta đều cảm thấy mình có dòng máu Việt Nam và đang mắc nợ với Giáo Hội và Quê Hương Việt Nam. Do đấy mỗi người chúng ta đều muốn yểm trợ cho Giáo Hội Việt Nam. Mỗi cá nhân thì đã yểm trợ không cách này thì cách khác. Nhưng tập thể của chúng ta thì chưa có nhiều lần và nhiều cách cụ thể để yểm trợ. Vì vậy, Hội Đồng Chỉ Đạo dự tính sẽ gây một số quỹ để vào trương mục đầu tư có lời để yểm trợ cho các dự án của Giáo Hội Việt Nam hàng năm. Số quỹ của các dự án phải gây được dự trù là 2 triệu Mỹ Kim. Hàng năm sẽ dành số tiền lãi để trợ giúp cho các dự án hoặc các sinh hoạt của Giáo Hội Việt Nam.

Như thế là cả 3 Dự Án, chúng ta dự trù sẽ gây được số quỹ là 6 triệu Mỹ Kim trong những năm tới đây. Chúng ta đã thành lập quỹ: “LaVang Hope Foundation“ dịch sang Việt Ngữ là Quỹ: “Mẹ LaVang Niềm Hy Vọng.” Ngân quỹ được tiếp nhận, cất giữ, quản trị và chi tiêu do một Ban Quản Trị gồm có những người rất đáng tín nhiệm.

Có câu hỏi được đặt ra là: “làm sao cho hết các các người trẻ Việt Nam kể cả các cha trẻ và mới chịu chức tại Hoa Kỳ và những cha đang coi sóc các giáo xứ Hoa Kỳ có thể lưu ý thêm nhiều hơn và sẽ tích cực cổ võ cho các dự án này?”

Câu trả lời là chúng ta sẽ cố gắng thách thức, trình bầy và cắt nghĩa cho mọi người vậy thôi. Trên bình diện yêu thương và phục vụ, chúng ta đang được kêu gọi trong tương quan và phục vụ cho mọi sắc tộc…. thì tương quan và mục vụ cho người Việt Nam cũng phải là một mối ưu tư và thân thương đến trái tim chúng ta hơn hết có phải vậy không?

Tài liệu cập nhật hóa ngày 4 tháng 11 năm 2002
Văn Phòng Chủ Tịch
Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam Tại Hoa Kỳ

Niên Lịch Phụng Vụ Năm Qúy Mùi 2003 -
Nienlich2003@aol.com