Kể từ khi bản hiệp định thương mại song phương có hiệu lực hồi tháng Chạp năm 2001, 6 năm sau khi Hoa Kỳ mở lại quan hệ ngoại giao với Việt Nam, công cuộc mậu dịch giữa hai nước cựu thù đã phát triển đáng kể, trong đó Hoa Kỳ đã trở thành thị trường xuất cảng lớn nhất của Việt Nam.

Các mối quan hệ văn hóa và giáo dục giữa hai nước cũng nảy nở tốt đẹp. Chỉ trong lãnh vực quân sự là vẫn còn những giới hạn. Ngoài chuyện hợp tác trong công cuộc tìm kiếm tin tức quân nhân vẫn còn bị liệt kê là mất tích trong cuộc chiến và trong những chương trình tháo gỡ mìn bẫy, mối quan hệ quân sự giữa hai nước đã không có cơ hội phát triển vì những vết thương về mặt tâm lý và về những nghi kỵ còn sót lại.

Thế nhưng cả hai bên đã nhìn những diễn biến mới đây, trong có chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phạm Văn Trà và chuyến viếng thăm thành phố cảng Hồ Chí Minh của khu trục hạm Vandegrift, như là những biến chuyển dẫn đến một thời đại mới.

Tuy không được các cơ quan truyền thông nhà nước đề cập tới nhiều cho lắm, song chuyến viếng thăm của tàu Vandegrift đã được báo Quân Đội Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của quân đội Việt Nam, mô tả là một diễn biến lịch sử trong mối quan hệ quân sự giữa hai nước Việt và Mỹ.

Các nhà phân tích tình hình cho rằng quyết định của Việt Nam gia tăng mối quan hệ quân sự với Hoa Kỳ bắt nguồn từ những thay đổi về chính sách an ninh quốc gia của Việt Nam. Ông Carl Thayer, một chuyên viên của viện quốc phòng Australia về mối quan hệ Việt Mỹ, cho hay trước hết, Việt Nam đã khám phá ra được những lợi ích liên quan tới ngoại giao về mặt quân sự, và thứ nhì, Việt Nam đang gặp hiểm nguy bị cô lập trong vùng trước sự kiện Hoa Kỳ phát huy mối quan hệ với những nước khác trong Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á.

Theo ông kế hoạch của Hoa Kỳ là gia tăng ảnh hưởng trong khu vực, và Hoa Kỳ hy vọng sẽ tạo ảnh hưởng được với Việt Nam qua những tiếp xúc giữa khối quân sự hai nước, bắt đầu bằng những chuyến viếng thăm của các viên chức cấp cao, rồi các chuyến viếng thăm của các chiến hạm, những trao đổi giáo dục và huấn luyện, để rồi đi tới những cuộc tập trận chung.

Các chuyên viên cũng đồng ý rằng công cuộc hợp tác về mặt quân sự giữa hai nước sẽ còn phải trải qua nhiều thử thách.(VOA)