BÀI GIẢNG LỄ KỶ NIỆM ĐỨC CỐ GIÁM MỤC GIUSE NGUYỄN TÙNG CƯƠNG
NGUYÊN GIÁM MỤC GP HẢI PHÒNG TẠ THẾ ĐƯỢC 10 NĂM
Kính thưa:
Các Đức Cha,
Các Đức ông, các Cha tổng đại diện,
Các Linh mục, chủng sinh,
Các bề trên, nam nữ tu sĩ
và anh chị em giáo hữu thân mến,
Hôm nay chúng ta gặp gỡ nhau ở đây để kỷ niệm 10 năm Đức cố Giám mục Giuse Nguyễn Tùng Cương tạ thế. Đã qua 10 năm, chúng ta thấy thời gian trôi đi rất nhanh. Mới ngày nào chúng ta tiễn đưa ngài vào lòng đất mẹ, vào ngôi mộ ở bên phải nhà thờ, giờ đây đã 10 năm. Đúng là câu phương ngôn quả là không sai: “Thời gian qua đi như bóng ngựa trắng bay qua khe cửa”. Song 10 năm qua đi, mà gương mặt nổi bật cũng như tình cảm sâu sắc ngài để lại trong lòng chúng ta vẫn rạng rỡ và đằm thắm, để nói lên một vị Giám mục rất gần gũi với hết thảy những ai có liên hệ với ngài.
Chắc mọi người đang có mặt đây đều có những kỷ niệm êm đẹp về ngài. Hãy gìn giữ những kỷ niệm đó cách trân trọng, quý mến.
Riêng tôi, được hân hạnh biết ngài từ khi ngài còn làm Linh mục trẻ trung hoạt động ở giáo xứ Hàm Long, nơi sản sinh ra 3 vị Hồng Y và 2 Giám mục Việt Nam. Rồi đến khi ngài đi coi xứ Vĩnh Trị trong thời chiến tranh, mang vết thương bom đạn trở về Hà Nội, ở lại thủ đô chia sẻ vui buồn cùng cộng đồng Giáo phận. Chúng tôi đã trải qua những năm tháng gian lao thử thách, như bài tôi viết: “Khổ thân Đức Cha Nguyễn Tùng Cương”, tới khi cả hai cùng làm Giám mục và đều được sai đi “làm dâu” những Giáo phận đồng chua nước mặn, biển xanh ruộng muối, theo lối sống đạo của dòng Du-minh-gô cổ kính. Thỉnh thoảng anh em gặp nhau, vui cười ầm ĩ cả Nhà Chung. Ngài khoe Hải Phòng có nem cua thú thiệt, hãy đến mà xơi. Tôi nói, Thái Bình có thịt chó mười món, xin đến thưởng thức.
Tới ngày ngài đi cấp cứu ở bệnh viện, tôi đến thăm, ngài còn cố nói: “Con rót nước mời Đức Cha”. Ngài qua đi, lễ an táng tràn trong nước mưa và nước mắt. Thế là đã 10 năm ngài đi ra khơi. Nhớ thương đầy ắp.
Vâng, khẩu hiệu của Đức cố Giám mục Giáo phận Hải Phòng là: “Hãy ra khơi”.
Mặc dầu ý nghĩa của nó hoàn toàn mang tính chất tôn giáo và rất súc tích, nhưng cũng không khỏi có những người cắt nghĩa, nhất là vào hoàn cảnh lúc đó, khuyến khích con chiên bổn đạo đất cảng và những xứ họ duyên hải ra khơi, vượt biên, tìm cách thoát khỏi hoàn cảnh xã hội lúc đó, dù không có ý đồ lợi dụng như vậy. Nhưng cũng có người cho rằng, một số người đã vượt biên ra khơi, đến với các nước giàu có lớn mạnh trên thế giới đã tạo ra một lớp người Việt kiều yêu nước, khi trở về được trọng vọng yêu mến vì có công mang của cải vật chất về bồi đắp cho giang sơn đất Việt. Suốt từ mảnh đất Móng Cái, xứ Trà Cổ - Quảng Ninh đến xứ Xâm Bồ, chính tôi đã gặp một số người ăn lên làm ra trở về đóng góp cho đất nước ngày nay.
Vậy, ra khơi phần nào có ý nghĩa tích cực. Nhưng chắc chắn Đức cố Giám mục Giuse đề ra lý tưởng “ra khơi” cho chính mình và cho mọi người là để ra khơi trong những hoạt động đạo đức, thánh hoá bản thân như lý tưởng mỗi ngày được thăng tiến trên con đường đạo đức. Lý tưởng đó như những vùng biển xa khơi tít mù mà con thuyền càng ngày càng phải tiến lên dưới ngọn gió của Thánh Linh để khám phá ra những chân trời mới có giá trị thiêng liêng cao cả, đó là cuộc tiến lên để “hôm nay hơn hôm qua và kém ngày mai”. Cuộc ra khơi đó thật là có ý nghĩa và đáng tự hào biết bao đối với vị Mục Tử có tầm nhìn cao cả như vậy nên đã huấn luyện cho những người trong Giáo phận của mình có đời sống thánh thiện như ngày hôm nay.
Ra khơi còn là theo nghề nghiệp của những ngư dân chài lưới sẵn sàng muốn bắt được những mẻ cá linh hồn người ta như Chúa Giêsu đã dạy. Cần phải đi xa bờ, chiến đấu với sóng gió bão táp, tiến đến những vùng xa xôi mới có thể có những mẻ lưới thu lượm được những kết quả khả quan. Ra khơi như vậy là tiến lên con đường truyền giáo, đem Tin Mừng cho mọi người ở mọi hoàn cảnh, môi trường xã hội khác nhau. Điều đó đòi hỏi như cuộc ra khơi vượt qua sự can trường khó nhọc, chống chọi với phong ba bão táp trên con đường tiến tới vinh quang. Với ý nghĩa đó, chúng ta thấy lý tưởng và đầu óc của vị Mục Tử nhân lành và cũng là vị thuyền trưởng của con tàu Giáo phận có con tim khối óc lớn lao, có tham vọng đưa về cho Chúa nhiều mẻ lưới linh hồn, đưa vào ràn chiên của Chúa nhiều con chiên khác, chinh phục cho Chúa và Giáo Hội nhiều mảnh đất thiêng liêng được gieo vãi đức tin, trở nên mùa màng phong phú. Cuộc lãnh đạo, cuộc ra khơi như vậy mà cho đến ngày nay chúng ta nhìn thấy những thành quả to lớn, chúng ta mới thấy được người thuyền trưởng tài ba biết trông xa nhìn rộng như Đức cố Giám mục Giuse đã làm ơn lớn cho Giáo phận Hải Phòng chúng ta và cho cả Giáo Hội Việt Nam nữa. Chính vì những lo toan khổ tứ về cuộc ra khơi tinh thần vật chất như đã nói trên đây đạt được những kết quả về tinh thần cũng như vật chất ngày nay mà Đức cố Giám mục Giuse đã phải vượt qua bao nhiêu khó khăn trở ngại, nhiều khi hại đến sức khoẻ và tính mạng, nhưng ngài vẫn không lui bước.
Sau cùng, tuy ngài đã tạ thế được 10 năm, nhưng cuộc ra khơi của ngài vẫn còn tiếp tục: ngài tiếp tục ra khơi nơi bản thân vị Giám mục trẻ trung, tài ba của Giáo phận, ngày nay là kết quả do ngài dưỡng dục, chỉ định, kiên nhẫn thực hiện; ngài tiếp tục ra khơi nơi hàng ngũ các linh mục nhiều khả năng, hăng say phục vụ cộng đoàn; ngài tiếp tục ra khơi nơi lớp lớp những người hiến thân phục vụ như các nam nữ tu sĩ, chủng sinh và ngàn vạn giáo dân dũng cảm sống tốt đời tươi đạo; ngài tiếp tục ra khơi nơi những lão chài đầy kinh nghiệm đẩy con thuyền Giáo phận ra khơi, càng ra xa hơn nữa. Chính bản thân ngài cũng tiếp tục ra khơi, vì có về đời sau, hưởng hạnh phúc trên trời, được đêm ngày nếm hưởng Thiên Chúa không phải là trong một vài giờ phút của vĩnh cửu là đạt tới, mà Thiên Chúa vô cùng cao cả, là biển cả của tình yêu, là hoàn hảo, các Thánh trên trời luôn luôn ngụp lặn trong đó vẫn phải ra khơi tiến đến sự nếm hưởng càng ngày càng thêm phong phú hơn.
Kính thưa các đấng bậc, kính thưa cộng đoàn,
Chúng ta đã cùng nhau suy gẫm cách đơn sơ vắn tắt về khẩu hiệu Giám mục “Hãy ra khơi” của Đức cố Giám mục Giuse, nguyên Giám mục Giáo phận Hải Phòng. Chúng ta đã theo ngài ra khơi trong mọi lãnh vực, qua mọi người trong Giáo phận cùng ra khơi trong cuộc đời trần thế ngày càng thành công tốt đẹp.
Nay ngài đã ra khơi trong cuộc sống đời sau. Chúng con xin Đấng Thuyền Trưởng, Người Đánh Cá vĩ đại thả lưới vô cùng nhân ái, chấp nhận ngài vào “Vạn chài trên thiên quốc” để tiếp tục ra khơi khám phá, hiểu biết, nếm hưởng Thiên Chúa vô lượng vô biên êm ái ngọt ngào chừng nào.
Xin Đức cố Giám mục Giuse cầu bầu cho chúng con còn đang ở trong cơn sóng gió biển cả là thế gian này được ra khơi, vượt mọi giông tố, tới bến bình an hạnh phúc.
Xin được như vậy. Amen.
+ F.X. Nguyễn Văn Sang
Giám mục Gp Thái Bình
NGUYÊN GIÁM MỤC GP HẢI PHÒNG TẠ THẾ ĐƯỢC 10 NĂM
Kính thưa:
Các Đức Cha,
Các Đức ông, các Cha tổng đại diện,
Các Linh mục, chủng sinh,
Các bề trên, nam nữ tu sĩ
và anh chị em giáo hữu thân mến,
Hôm nay chúng ta gặp gỡ nhau ở đây để kỷ niệm 10 năm Đức cố Giám mục Giuse Nguyễn Tùng Cương tạ thế. Đã qua 10 năm, chúng ta thấy thời gian trôi đi rất nhanh. Mới ngày nào chúng ta tiễn đưa ngài vào lòng đất mẹ, vào ngôi mộ ở bên phải nhà thờ, giờ đây đã 10 năm. Đúng là câu phương ngôn quả là không sai: “Thời gian qua đi như bóng ngựa trắng bay qua khe cửa”. Song 10 năm qua đi, mà gương mặt nổi bật cũng như tình cảm sâu sắc ngài để lại trong lòng chúng ta vẫn rạng rỡ và đằm thắm, để nói lên một vị Giám mục rất gần gũi với hết thảy những ai có liên hệ với ngài.
Chắc mọi người đang có mặt đây đều có những kỷ niệm êm đẹp về ngài. Hãy gìn giữ những kỷ niệm đó cách trân trọng, quý mến.
Riêng tôi, được hân hạnh biết ngài từ khi ngài còn làm Linh mục trẻ trung hoạt động ở giáo xứ Hàm Long, nơi sản sinh ra 3 vị Hồng Y và 2 Giám mục Việt Nam. Rồi đến khi ngài đi coi xứ Vĩnh Trị trong thời chiến tranh, mang vết thương bom đạn trở về Hà Nội, ở lại thủ đô chia sẻ vui buồn cùng cộng đồng Giáo phận. Chúng tôi đã trải qua những năm tháng gian lao thử thách, như bài tôi viết: “Khổ thân Đức Cha Nguyễn Tùng Cương”, tới khi cả hai cùng làm Giám mục và đều được sai đi “làm dâu” những Giáo phận đồng chua nước mặn, biển xanh ruộng muối, theo lối sống đạo của dòng Du-minh-gô cổ kính. Thỉnh thoảng anh em gặp nhau, vui cười ầm ĩ cả Nhà Chung. Ngài khoe Hải Phòng có nem cua thú thiệt, hãy đến mà xơi. Tôi nói, Thái Bình có thịt chó mười món, xin đến thưởng thức.
Tới ngày ngài đi cấp cứu ở bệnh viện, tôi đến thăm, ngài còn cố nói: “Con rót nước mời Đức Cha”. Ngài qua đi, lễ an táng tràn trong nước mưa và nước mắt. Thế là đã 10 năm ngài đi ra khơi. Nhớ thương đầy ắp.
Vâng, khẩu hiệu của Đức cố Giám mục Giáo phận Hải Phòng là: “Hãy ra khơi”.
Mặc dầu ý nghĩa của nó hoàn toàn mang tính chất tôn giáo và rất súc tích, nhưng cũng không khỏi có những người cắt nghĩa, nhất là vào hoàn cảnh lúc đó, khuyến khích con chiên bổn đạo đất cảng và những xứ họ duyên hải ra khơi, vượt biên, tìm cách thoát khỏi hoàn cảnh xã hội lúc đó, dù không có ý đồ lợi dụng như vậy. Nhưng cũng có người cho rằng, một số người đã vượt biên ra khơi, đến với các nước giàu có lớn mạnh trên thế giới đã tạo ra một lớp người Việt kiều yêu nước, khi trở về được trọng vọng yêu mến vì có công mang của cải vật chất về bồi đắp cho giang sơn đất Việt. Suốt từ mảnh đất Móng Cái, xứ Trà Cổ - Quảng Ninh đến xứ Xâm Bồ, chính tôi đã gặp một số người ăn lên làm ra trở về đóng góp cho đất nước ngày nay.
Vậy, ra khơi phần nào có ý nghĩa tích cực. Nhưng chắc chắn Đức cố Giám mục Giuse đề ra lý tưởng “ra khơi” cho chính mình và cho mọi người là để ra khơi trong những hoạt động đạo đức, thánh hoá bản thân như lý tưởng mỗi ngày được thăng tiến trên con đường đạo đức. Lý tưởng đó như những vùng biển xa khơi tít mù mà con thuyền càng ngày càng phải tiến lên dưới ngọn gió của Thánh Linh để khám phá ra những chân trời mới có giá trị thiêng liêng cao cả, đó là cuộc tiến lên để “hôm nay hơn hôm qua và kém ngày mai”. Cuộc ra khơi đó thật là có ý nghĩa và đáng tự hào biết bao đối với vị Mục Tử có tầm nhìn cao cả như vậy nên đã huấn luyện cho những người trong Giáo phận của mình có đời sống thánh thiện như ngày hôm nay.
Ra khơi còn là theo nghề nghiệp của những ngư dân chài lưới sẵn sàng muốn bắt được những mẻ cá linh hồn người ta như Chúa Giêsu đã dạy. Cần phải đi xa bờ, chiến đấu với sóng gió bão táp, tiến đến những vùng xa xôi mới có thể có những mẻ lưới thu lượm được những kết quả khả quan. Ra khơi như vậy là tiến lên con đường truyền giáo, đem Tin Mừng cho mọi người ở mọi hoàn cảnh, môi trường xã hội khác nhau. Điều đó đòi hỏi như cuộc ra khơi vượt qua sự can trường khó nhọc, chống chọi với phong ba bão táp trên con đường tiến tới vinh quang. Với ý nghĩa đó, chúng ta thấy lý tưởng và đầu óc của vị Mục Tử nhân lành và cũng là vị thuyền trưởng của con tàu Giáo phận có con tim khối óc lớn lao, có tham vọng đưa về cho Chúa nhiều mẻ lưới linh hồn, đưa vào ràn chiên của Chúa nhiều con chiên khác, chinh phục cho Chúa và Giáo Hội nhiều mảnh đất thiêng liêng được gieo vãi đức tin, trở nên mùa màng phong phú. Cuộc lãnh đạo, cuộc ra khơi như vậy mà cho đến ngày nay chúng ta nhìn thấy những thành quả to lớn, chúng ta mới thấy được người thuyền trưởng tài ba biết trông xa nhìn rộng như Đức cố Giám mục Giuse đã làm ơn lớn cho Giáo phận Hải Phòng chúng ta và cho cả Giáo Hội Việt Nam nữa. Chính vì những lo toan khổ tứ về cuộc ra khơi tinh thần vật chất như đã nói trên đây đạt được những kết quả về tinh thần cũng như vật chất ngày nay mà Đức cố Giám mục Giuse đã phải vượt qua bao nhiêu khó khăn trở ngại, nhiều khi hại đến sức khoẻ và tính mạng, nhưng ngài vẫn không lui bước.
Sau cùng, tuy ngài đã tạ thế được 10 năm, nhưng cuộc ra khơi của ngài vẫn còn tiếp tục: ngài tiếp tục ra khơi nơi bản thân vị Giám mục trẻ trung, tài ba của Giáo phận, ngày nay là kết quả do ngài dưỡng dục, chỉ định, kiên nhẫn thực hiện; ngài tiếp tục ra khơi nơi hàng ngũ các linh mục nhiều khả năng, hăng say phục vụ cộng đoàn; ngài tiếp tục ra khơi nơi lớp lớp những người hiến thân phục vụ như các nam nữ tu sĩ, chủng sinh và ngàn vạn giáo dân dũng cảm sống tốt đời tươi đạo; ngài tiếp tục ra khơi nơi những lão chài đầy kinh nghiệm đẩy con thuyền Giáo phận ra khơi, càng ra xa hơn nữa. Chính bản thân ngài cũng tiếp tục ra khơi, vì có về đời sau, hưởng hạnh phúc trên trời, được đêm ngày nếm hưởng Thiên Chúa không phải là trong một vài giờ phút của vĩnh cửu là đạt tới, mà Thiên Chúa vô cùng cao cả, là biển cả của tình yêu, là hoàn hảo, các Thánh trên trời luôn luôn ngụp lặn trong đó vẫn phải ra khơi tiến đến sự nếm hưởng càng ngày càng thêm phong phú hơn.
Kính thưa các đấng bậc, kính thưa cộng đoàn,
Chúng ta đã cùng nhau suy gẫm cách đơn sơ vắn tắt về khẩu hiệu Giám mục “Hãy ra khơi” của Đức cố Giám mục Giuse, nguyên Giám mục Giáo phận Hải Phòng. Chúng ta đã theo ngài ra khơi trong mọi lãnh vực, qua mọi người trong Giáo phận cùng ra khơi trong cuộc đời trần thế ngày càng thành công tốt đẹp.
Nay ngài đã ra khơi trong cuộc sống đời sau. Chúng con xin Đấng Thuyền Trưởng, Người Đánh Cá vĩ đại thả lưới vô cùng nhân ái, chấp nhận ngài vào “Vạn chài trên thiên quốc” để tiếp tục ra khơi khám phá, hiểu biết, nếm hưởng Thiên Chúa vô lượng vô biên êm ái ngọt ngào chừng nào.
Xin Đức cố Giám mục Giuse cầu bầu cho chúng con còn đang ở trong cơn sóng gió biển cả là thế gian này được ra khơi, vượt mọi giông tố, tới bến bình an hạnh phúc.
Xin được như vậy. Amen.
+ F.X. Nguyễn Văn Sang
Giám mục Gp Thái Bình