1. TIN NÓNG: Quân đội Ukraine cho biết nước này đã tấn công nhà máy hóa chất của Nga bằng hỏa tiễn tầm xa Storm Shadow
Lực lượng Ukraine đã thực hiện một cuộc tấn công quy mô lớn vào Nga vào ngày 21 tháng 10, tấn công vào nhà máy hóa chất Bryansk, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine đưa tin.
Bộ Tổng tham mưu cho biết: “Một cuộc tấn công kết hợp hỏa tiễn và không quân quy mô lớn đã được thực hiện, bao gồm cả việc sử dụng hỏa tiễn Storm Shadow phóng từ trên không, đã xuyên thủng thành công hệ thống phòng không của Nga”.
Chiến dịch này được Không quân Ukraine thực hiện phối hợp với Hải quân, Lục quân và các đơn vị quân đội khác.
Bộ Tổng tham mưu cho biết vụ tấn công đã nhắm vào Nhà máy Hóa chất Bryansk ở tỉnh Bryansk của Nga. Hậu quả của vụ tấn công vẫn đang được đánh giá.
Tờ Kyiv Independent không thể xác minh độc lập những tuyên bố này tại thời điểm xuất bản.
Nhà máy Hóa chất Bryansk sản xuất thuốc súng, thuốc nổ và các thành phần nhiên liệu hỏa tiễn, được Nga sử dụng trong đạn dược và hỏa tiễn tấn công Ukraine. Bộ Tổng tham mưu mô tả nhà máy này là “cơ sở chủ chốt” trong tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga.
[Kyiv Independent: SBU destroys 2 Russian drone-hunting aircraft, releases video]
2. Ủy viên phụ trách trẻ em của Nga vô liêm sỉ mô tả vụ bắt cóc một đứa trẻ Ukraine
Maria Lvova-Belova — Ủy viên phụ trách Quyền trẻ em của Nga, người bị Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã vì tội bắt cóc trẻ em Ukraine — đã tiết lộ những chi tiết mới về vụ bắt cóc một bé trai ở Mariupol mà sau đó bà ta tuyên bố đã nhận nuôi.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây trên chương trình trò chuyện của Nga “Smotri i Dumai” (“Hãy nhìn và suy nghĩ”), Lvova-Belova đã mô tả cách bà ta “nhận nuôi” một cậu bé 15 tuổi tên là Filip từ Mariupol, thành phố mà Nga đã phá hủy và xâm lược vào đầu chiến tranh.
Bà cho biết Filip “không muốn đến Nga” và nói rằng anh ta “khó chịu với Mạc Tư Khoa và nước Nga”, nhưng bà đã cố gắng giáo dục lại anh ta.
Vào tháng 3 năm 2023, Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC đã ban hành lệnh bắt giữ đối với cả Lvova-Belova và Putin, cáo buộc họ trục xuất và chuyển giao trẻ em bất hợp pháp từ các khu vực bị tạm chiếm của Ukraine sang Nga. Điện Cẩm Linh đã bác bỏ những cáo buộc này vì cho rằng chúng mang động cơ chính trị.
Bằng cách kể câu chuyện bắt cóc Filip, Lvova-Belova đã xác nhận hành động khiến bà bị truy nã vì tội ác chiến tranh – đó là bắt cóc một đứa trẻ khỏi vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và định hình lại danh tính của đứa trẻ để phù hợp với câu chuyện của Nga.
Lvova-Belova trở thành người phụ nữ thứ hai trong lịch sử bị Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC ra lệnh bắt giữ, bị buộc tội phạm tội ác chiến tranh liên quan đến việc cưỡng bức di dời dân thường trong một cuộc xung đột vũ trang.
Lvova-Belova gặp Filip ở Mariupol, mô tả đây là một phần trong “chuyến đi nhân đạo” của bà ta tới vùng Donbas bị tạm chiếm, nơi bà ta “giúp di tản trẻ em”.
Bà cho biết cậu bé “đã làm phức tạp nghiêm trọng bầu không khí gia đình” vì cậu bé bị căng thẳng sau chấn thương và, theo lời bà, có thái độ tiêu cực đối với nước Nga.
“Anh ta nói, 'Tôi không muốn sống ở Nga. Tôi yêu Ukraine. Anh ta lúc nào cũng hát những bài hát Ukraine. Tôi nói với anh ta, 'Anh đang cố khiêu khích tôi bằng cách hát tiếng Ukraine sao? Chúng ta là anh em mà,'“ bà ta kể.
Bà khẳng định rằng thái độ thù địch của Filip xuất phát từ tuyên truyền chống Nga trong các trường học ở Mariupol và mô tả cách bà cố gắng “giáo dục lại” anh ta.
“Có một bước ngoặt. Anh ta cứ đọc các trang web ủng hộ Ukraine trong khi đã sống cùng gia đình tôi ở Mạc Tư Khoa. Tôi nói với anh ta, 'Nghe này, giờ anh đang ở Nga rồi, anh cần phải thay đổi thái độ đi.' Anh ta nói, 'Tôi vẫn luôn đọc chúng.' Và tôi nói, 'Con trai à, ít nhất là vì lợi ích của mẹ.' Vì vậy, chúng tôi đã cố gắng từng chút một.”
Khi người phỏng vấn hỏi tại sao bà lại nhận anh vào nhà nếu anh không muốn sống ở Nga, Lvova-Belova trả lời: “Đó chỉ là chuyện của tuổi mới lớn thôi.”
Khi người phỏng vấn hỏi Lvova-Belova về Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC tại Hague, bà đã bác bỏ những cáo buộc chống lại mình và cho rằng đó là hư cấu.
Bà cho biết: “Họ tiếp tục truyền bá huyền thoại rằng chúng tôi buộc phải tách trẻ em ra, thay đổi danh tính của chúng, giáo dục lại chúng về lòng yêu nước Nga hoặc đưa chúng ra mặt trận”.
Cùng lúc đó, Lvova-Belova thừa nhận rằng vụ án liên quan đến Filip là một trong những lý do khiến ICC ra lệnh bắt giữ.
“ Đó là một trong những lý do. Bởi vì tôi đã 'bắt cóc' một đứa trẻ Mariupol và đưa nó về nhà — đó là cách họ nhìn nhận sự việc,” bà ta nói.
Bà cũng khẳng định rằng chưa từng có cáo buộc chính thức nào được đưa ra trực tiếp với bà.
“Chúng tôi biết về lệnh bắt giữ qua báo chí. Chúng tôi chưa thấy bất kỳ tài liệu chính thức nào. Tất cả chỉ là thông tin trên báo chí.”
Lệnh bắt giữ được công bố công khai trên trang web chính thức của ICC. Tòa án tuyên bố Lvova-Belova và Putin bị tình nghi chịu trách nhiệm về “việc trục xuất bất hợp pháp” và chuyển giao trẻ em từ các khu vực bị tạm chiếm của Ukraine sang Liên bang Nga.
Người phỏng vấn cũng hỏi bà rằng Nga đã bắt cóc bao nhiêu trẻ em. Lvova-Belova trả lời rằng con số đó vào khoảng 20.000.
Theo cơ sở dữ liệu chính thức của Ukraine về Trẻ em chiến tranh, ít nhất 19.500 trẻ em Ukraine đã được xác nhận là bị Nga bắt cóc kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện của nước này bắt đầu và khoảng 1.200 trẻ đã được đưa về nhà.
Vấn đề trẻ em bị bắt cóc vẫn là một trong những ưu tiên hàng đầu của Ukraine trong các cuộc đàm phán hòa bình, cùng với lệnh ngừng bắn và việc trao trả tù binh chiến tranh.
[Kyiv Independent: Russia’s children’s commissioner shamelessly describes kidnapping a Ukrainian child]
3. Nga đang chuẩn bị ‘một chiến dịch mùa đông tích cực’, HUR cho biết
Tình báo Ukraine cảnh báo về chiến dịch mùa đông của Nga trước khi bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào được ký kết.
“Nga đang chuẩn bị cho một chiến dịch mùa đông tích cực”, Vadym Skibitskyi, phó chỉ huy của Kyrylo Budanov tại Tổng giám đốc Tình báo Ukraine, gọi tắt là HUR, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Novyny.Live vào ngày 20 tháng 10.
Skibitskyi đã trả lời câu hỏi về hy vọng của Budanov được bày tỏ vào tháng 2 rằng chiến tranh sẽ kết thúc trước đầu năm 2026. Khi được hỏi về mốc thời gian mới, ông từ chối nêu rõ và nói rằng “chúng tôi sẽ chờ đợi kết quả từ các chính trị gia của mình”.
Trước đó tại sự kiện này, Skibitskyi đã cảnh báo rằng “Nga đang tích cực chuẩn bị cho khả năng xảy ra xung đột quân sự với Âu Châu, đặc biệt là với NATO.”
[Kyiv Independent: Russia is preparing 'an active winter campaign,' HUR says]
4. SBU phá hủy 2 máy bay săn máy bay điều khiển từ xa của Nga, công bố video
Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU cho biết đã “phá hủy” hai máy bay hạng nhẹ của Nga được sử dụng để chặn máy bay điều khiển từ xa vào ngày 21 tháng 10. Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết như trên trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Thứ Tư, 22 Tháng Mười.
Theo SBU, máy bay đã được bố trí tại các phi trường ở vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm và được sử dụng để bắn hạ máy bay điều khiển từ xa tầm xa của Ukraine.
Cố vấn thị trưởng thành phố Mariupol lưu vong, Petro Andriushchenko, cho biết vào ngày 21 tháng 10 rằng một trong những phi trường - phi trường tư nhân Korsak - nằm gần thị trấn nông thôn Pryazovske ở phần bị tạm chiếm của Tỉnh Zaporizhzhia, cách tiền tuyến 80 km.
Đoạn video do SBU công bố cho thấy khoảnh khắc máy bay bị tấn công trong một chiến dịch của Trung tâm tác chiến đặc biệt “A” thuộc SBU.
“ Công việc 'dọn đường' cho máy bay điều khiển từ xa tầm xa của chúng tôi bảo đảm các cuộc tấn công không bị gián đoạn vào các khu vực hậu phương của Nga”.
“SBU tiếp tục tấn công quân xâm lược bằng mọi phương tiện có thể. Chúng sẽ phải trả giá xứng đáng cho mọi tội ác mà chúng gây ra!”
[Kyiv Independent: SBU destroys 2 Russian drone-hunting aircraft, releases video]
5. Rumani, Ba Lan bắt giữ công dân Ukraine vì cáo buộc âm mưu phá hoại do Nga hậu thuẫn
Chính quyền địa phương cho biết vào ngày 21 tháng 10, hai công dân Ukraine gốc Nga đã bị bắt giữ tại Rumani và một người tại Ba Lan vì liên quan đến một âm mưu phá hoại bị nghi ngờ ở Bucharest do tình báo Nga dàn dựng.
Tin tức này xuất hiện khi các nước phương Tây lên tiếng báo động về các vụ tấn công phá hoại và đốt phá được nghi ngờ do Nga hậu thuẫn trên khắp Âu Châu.
Những kẻ thực hiện vụ tấn công được tường trình đang lên kế hoạch phóng hỏa trụ sở chính của Nova Post tại Bucharest, công ty chuyển phát nhanh tư nhân lớn nhất Ukraine, có văn phòng trên khắp Âu Châu và là cầu nối quan trọng giữa người Ukraine ở nước ngoài và quê hương của họ.
Cơ quan Tình báo Rumani, gọi tắt là SRI cho biết âm mưu này đã bị phá vỡ.
Hai người Ukraine, 21 và 24 tuổi, đã bị giam giữ tại Rumani trong 30 ngày, đối mặt với cáo buộc âm mưu phá hoại. Cả hai được tường trình đã từ Ba Lan đến Rumani.
Kẻ đồng phạm thứ ba bị tình nghi là Danylo H., một người Ukraine 21 tuổi, đã bị cơ quan an ninh Ba Lan bắt giữ.
Các cơ quan đối ngoại của Nga thường sử dụng công dân Ukraine trong các hoạt động phá hoại của họ trên khắp Âu Châu và trong Ukraine, đưa ra các ưu đãi về tài chính.
Theo hãng tin Digi24 của Rumani, phát ngôn nhân của SRI, Ovidiu Marincea, cho biết: “Rumani, cùng với các quốc gia Đông Âu khác như Ba Lan và Moldova, vẫn là mục tiêu xâm lược của Nga”.
Phát ngôn nhân cho biết thêm rằng mục tiêu của họ là phá vỡ trật tự công cộng, gây căng thẳng xã hội và phá vỡ sự hỗ trợ quốc tế dành cho Ukraine.
Đầu năm nay, Ba Lan đã buộc tội hai người Ukraine có liên quan đến vụ tấn công đốt phá được nghi ngờ do Nga hậu thuẫn tại một cửa hàng IKEA ở Vilnius và một trung tâm mua sắm ở Warsaw vào năm 2024.
Nga cũng bị cáo buộc là thủ phạm gây ra vụ hỏa hoạn xảy ra vào tháng 7 năm 2024 tại một trung tâm phi trường do công ty chuyển phát nhanh DHL điều hành ở Leipzig, Đức. Một gói hàng dễ cháy được tường trình đã được gửi từ Lithuania bằng máy bay và được đánh dấu để giao đến một địa chỉ giả ở Birmingham, Anh.
[Kyiv Independent: Romania, Poland detain Ukrainian citizens over alleged Russian-backed sabotage plot]
6. Hai người thiệt mạng, tám người bị thương trong các cuộc tấn công đêm qua của Nga vào dân thường Ukraine
Theo chính quyền địa phương, các cuộc không kích của Nga sử dụng hỏa tiễn đạn đạo, máy bay điều khiển từ xa và bom lượn đã tấn công các tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng dân sự ở các tỉnh Kherson, Kharkiv và Chernihiv đêm qua. Các cuộc pháo kích cũng nhắm vào các thị trấn ở tỉnh Kherson, khiến một người thiệt mạng và ba người khác bị thương.
Ihor Terekhov, thị trưởng thành phố Kharkiv, báo cáo có một người chết và năm người bị thương, bao gồm một trẻ em, sau các cuộc tấn công liên quan đến bốn máy bay điều khiển từ xa và bốn quả bom lượn của Nga vào sáu thành phố ở Tỉnh Kharkiv.
Theo Viacheslav Chaus, nhà lãnh đạo chính quyền quân sự của tỉnh, các cuộc không kích bổ sung đã tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng ở Tỉnh Chernihiv.
Không quân Ukraine báo cáo rằng các cuộc tấn công bao gồm ba hỏa tiễn đạn đạo Iskander và tổng cộng 60 máy bay điều khiển từ xa, bao gồm cả Shaheds và Gerberas. 38 máy bay điều khiển từ xa đã bị bắn hạ, và hai chiếc mất tích. Họ giải thích rằng 20 máy bay điều khiển từ xa đã bắn trúng mục tiêu, cùng với cả ba hỏa tiễn đạn đạo, tại 12 địa điểm khác nhau.
[Kyiv Independent: Two dead, eight injured in Russia’s overnight attacks on Ukrainian civilians]
7. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tiến hành ‘cuộc tấn công trên không lớn’ vào các tỉnh Bryansk và Rostov của Nga, chính quyền địa phương tuyên bố
Chính quyền địa phương tuyên bố máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tiến hành một “cuộc tấn công trên không lớn” vào hai tỉnh Bryansk và Rostov của Nga vào đêm 21 tháng 10, khiến hai người bị thương và gây ra thiệt hại hạn chế.
Thống đốc tỉnh Bryansk Alexander Bogomaz cho biết ba chiếc xe hơi đã bị hư hại, cùng với phần bên ngoài của hai tòa nhà chung cư tại thành phố Klintsy của Nga do cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.
“Một thiếu niên sinh năm 2010 bị bầm tím. Đội cứu thương đã cung cấp mọi hỗ trợ y tế cần thiết tại chỗ cho cậu bé”, ông nói thêm.
Trong khi đó, tại tỉnh Rostov, một tòa nhà dân cư, một phòng khám y tế, các cửa hàng và một số ngôi nhà đã bị hư hại do một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa, chính quyền địa phương tuyên bố.
Một người bị thương ở thành phố Rostov-on-Don do mảnh vỡ rơi xuống.
Thống đốc tỉnh Rostov Yuriy Slyusar cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội: “Theo quân đội, một cuộc tấn công trên không quy mô lớn đã bị đẩy lùi vào đêm qua”.
“Do trạm biến áp ở làng Nedvigovka thuộc quận Myasnikovsky bị hư hại, khoảng ba ngàn cư dân vẫn không có điện”, ông nói thêm sau đó.
Ông Slyusar cho biết cư dân đã được di tản khỏi một tòa nhà dân cư ở Bataysk, tỉnh Rostov trong khi chính quyền tiến hành xác định xem tính toàn vẹn về mặt cấu trúc của tòa nhà có còn nguyên vẹn sau thiệt hại hay không, đồng thời cho biết thêm rằng cư dân đã được phép trở về nhà sau đó.
Quân đội Ukraine thường xuyên tấn công cơ sở hạ tầng quân sự trong các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga nhằm mục đích làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa khi nước này tiếp tục tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.
Bộ Năng lượng Kazakhstan thông báo, vào ngày 19 tháng 10, nhà máy giải quyết khí đốt Orenburg của Nga đã buộc phải ngừng tiếp nhận khí đốt từ Kazakhstan sau vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào cơ sở này.
Điện Cẩm Linh đã từ chối đồng ý ngừng bắn và trong những ngày gần đây, có nguồn tin cho biết vẫn tiếp tục yêu cầu Ukraine giao nộp toàn bộ Tỉnh Donetsk như một điều kiện tiên quyết cho hòa bình trong khi Tòa Bạch Ốc thúc đẩy việc làm trung gian cho một giải pháp chấm dứt chiến tranh của Nga.
Vào ngày 20 tháng 10, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết lập trường của Mạc Tư Khoa về khả năng ngừng giao tranh dọc theo các tuyến đầu hiện tại ở Ukraine vẫn không thay đổi.
Những bình luận của Nga được đưa ra sau cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 17 tháng 10.
Hai nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với tờ Kyiv Independent rằng cuộc họp đã bị hủy bỏ hoàn toàn do cuộc điện đàm giữa Putin và Tổng thống Trump một ngày trước đó.
Trong cuộc gọi, Putin một lần nữa yêu cầu Ukraine trao trả toàn bộ quyền kiểm soát Tỉnh Donetsk cho Nga như một điều kiện để chấm dứt chiến tranh, tờ Washington Post đưa tin.
Tổng thống Trump và Putin dự kiến sẽ gặp nhau tại Budapest trong vài tuần tới. Ngày giờ cụ thể chưa được công bố, nhưng các quan chức Mỹ và Nga dự kiến sẽ gặp nhau trong tuần này để chuẩn bị cho giai đoạn đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh dự kiến giữa hai nhà lãnh đạo.
[Kyiv Independent: Ukrainian drones launch 'massive air attack' on Russia's Bryansk, Rostov oblasts, local authorities claim]
8. Con trai của cựu ứng cử viên tổng thống Belarus thiệt mạng khi chiến đấu cho Nga ở Ukraine
Ivan Uss, con trai của cựu ứng cử viên tổng thống Belarus Dmitry Uss, đã hy sinh trên tiền tuyến ở Ukraine khi chiến đấu cho Nga, hãng thông tấn độc lập Nasha Niva của Belarus đưa tin vào ngày 19 tháng 10.
Uss được tường trình đã ký hợp đồng với quân đội Nga vào ngày 17 Tháng Giêng nhưng đã qua đời chỉ vài tuần sau khi phục vụ.
Vào giữa những năm 2010, Ivan là quản trị viên của nhóm “Antimaidan Minsk” ủng hộ Nga trên mạng xã hội VKontakte của Nga.
Năm 2020, ông tham gia các cuộc biểu tình chống lại Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko và bị kết án 15 ngày tù vì tham gia biểu tình, Nasha Niva đưa tin.
Cha của ông, Dmitry Uss, là một doanh nhân và chủ sở hữu một công ty bản đồ, nơi Ivan cũng làm việc ở đó.
Năm 2010, Dmitry ra tranh cử tổng thống Belarus, chỉ nhận được chưa đến 0,4% số phiếu bầu. Sau cuộc bầu cử, ông bị bắt và bị kết án 5 năm rưỡi tù giam với cáo buộc tổ chức bạo loạn quy mô lớn, nhưng được ân xá và trả tự do 5 tháng sau đó.
Belarus vẫn là một trong những đồng minh thân cận nhất của Nga trong cuộc chiến chống Ukraine. Kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, chính quyền Nga được tường trình đã tuyển mộ người Belarus thông qua các ủy ban tuyển quân hoạt động bên trong Belarus.
Theo báo cáo được công bố vào ngày 13 tháng 10 bởi dự án “I Want to Live” của Ukraine, ít nhất 314 công dân Belarus đã thiệt mạng khi chiến đấu cùng lực lượng Nga tại Ukraine.
Các tân binh Belarus được báo cáo đã tử vong trung bình khoảng 6,5 tháng sau khi ký hợp đồng với quân đội Nga. Hầu hết những người tử trận đều phục vụ trong Sư đoàn Bộ binh Cơ giới 150, và một số lượng đáng kể được tường trình đã được tuyển dụng từ các nhà tù Nga.
[Kyiv Independent: Son of ex-Belarusian presidential candidate killed fighting for Russia in Ukraine, media reports]
9. Ba Lan cảnh báo chuyến bay của Putin tới Hung Gia Lợi để đàm phán với Tổng thống Trump có thể bị chuyển hướng tới The Hague
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski cho biết vào ngày 21 tháng 10 rằng máy bay của Putin có thể buộc phải hạ cánh nếu ông cố gắng bay tới Hung Gia Lợi qua Ba Lan để gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Sikorski nói với Đài phát thanh Rodzina rằng: “Tôi không thể bảo đảm rằng một tòa án độc lập của Ba Lan sẽ không ra lệnh cho chính phủ hộ tống một chiếc máy bay như vậy xuống để giao nộp Putin cho tòa án ở The Hague”.
“ Tôi nghĩ phía Nga đã nhận thức được điều này. Và do đó, nếu hội nghị thượng đỉnh này diễn ra, hy vọng với sự tham gia của nạn nhân vụ xâm lược, máy bay sẽ sử dụng một tuyến đường khác.”
Tuyên bố này được đưa ra sau khi Tổng thống Trump thông báo rằng ông dự định gặp Putin tại Budapest như một phần trong nỗ lực mới nhằm chấm dứt cuộc chiến của Nga với Ukraine. Tổng thống Trump cho biết cuộc gặp có thể diễn ra trong vòng hai tuần.
Budapest đã bảo đảm với Washington và Mạc Tư Khoa rằng Putin sẽ không phải đối mặt với việc bị bắt giữ trong thời gian lưu trú, bất chấp lệnh truy nã của Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC đối với ông vào tháng 3 năm 2023 về hành vi trục xuất bất hợp pháp thường dân Ukraine, bao gồm cả trẻ em, về Nga.
Hung Gia Lợi, một thành viên của ICC, đã bỏ phiếu hồi đầu năm nay để rút khỏi thẩm quyền của tòa án này, mặc dù quyết định này sẽ không có hiệu lực cho đến giữa năm 2026. Bất chấp động thái này, Budapest đã tiếp đón các quan chức khác bị ICC truy nã, bao gồm cả Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Ngoại trưởng Bulgaria Georg Georgiev cho biết nước ông sẽ mở hành lang hàng không cho Putin nếu Mạc Tư Khoa yêu cầu. Mặc dù Bulgaria cũng là thành viên của Tòa án Hình sự Quốc tế, gọi tắt là ICC và có nghĩa vụ pháp lý phải bắt giữ Putin nếu ông hạ cánh trên lãnh thổ nước này, nhưng Bulgaria không bắt buộc phải hạ cánh máy bay của ông trong quá trình quá cảnh.
Hung Gia Lợi là một quốc gia không giáp biển, có chung đường biên giới với Áo, Slovakia, Ukraine, Rumani, Serbia, Croatia và Slovenia. Bất kỳ đường bay nào từ Mạc Tư Khoa đến Budapest đều cần có sự cho phép bay qua của các nước láng giềng, bao gồm Ba Lan, Slovakia hoặc Bulgaria.
Putin đã đến thăm các quốc gia thành viên ICC là Mông Cổ và Tajikistan lần lượt vào năm 2024 và 2025. Cả hai nước đều từ chối bắt giữ ông, khiến Liên Hiệp Âu Châu chỉ trích vì không tuân thủ luật pháp quốc tế.
Lần gần nhất Tổng thống Trump và Putin gặp nhau là ở Alaska vào ngày 15 tháng 8 để thảo luận về giải pháp hòa bình tiềm năng cho cuộc chiến của Nga với Ukraine và hợp tác song phương rộng rãi hơn - cuộc gặp đầu tiên của họ kể từ khi Tổng thống Trump trở lại nhiệm sở.
Trong cuộc điện đàm mới nhất vào ngày 16 tháng 10, Putin được tường trình đã yêu cầu Ukraine nhượng lại toàn bộ Tỉnh Donetsk để đổi lấy những nhượng bộ hạn chế ở Tỉnh Zaporizhzhia và Kherson.
[Kyiv Independent: Poland warns Putin's flight to Hungary for Trump talks could be diverted to The Hague]
10. Ngọn lửa bùng phát trở lại tại kho dầu ở Crimea bị Nga tạm chiếm, truyền thông đưa tin, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine được phát hiện trong khu vực
Kênh Crimea Wind Telegram đưa tin vào ngày 21 tháng 10 rằng một đám cháy tại kho dầu ATAN ở làng Hvardiiske, nằm ở Crimea bị Nga tạm chiếm, đã bùng phát trở lại với cường độ ngày càng dữ dội.
Cơ sở này trước đó đã bị Lực lượng tác chiến đặc biệt của Ukraine tấn công vào ngày 17 tháng 10, gây ra vụ hỏa hoạn khiến khói bốc lên cao hàng chục km.
Đến trưa ngày 20 tháng 10, khói nhẹ vẫn bốc lên từ hiện trường, với ba xe cứu hỏa đang tích cực dập lửa một bồn chứa đang cháy. Đến sáng hôm sau, đám cháy trở nên dữ dội hơn, với một cột khói dày có thể nhìn thấy phía trên cơ sở, Crimea Wind dẫn lời người dân địa phương cho biết.
Người dân cũng báo cáo đã nghe thấy tiếng hệ thống phòng không và phát hiện máy bay điều khiển từ xa bay qua làng vào đêm 21 tháng 10.
Theo Crimea Wind, vẫn chưa rõ liệu vụ cháy mới này có liên quan đến hoạt động máy bay điều khiển từ xa được báo cáo hay không.
Ukraine tiếp tục tấn công vào cơ sở hạ tầng quân sự của Nga ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga như một phần trong chiến lược làm suy yếu khả năng tấn công của Mạc Tư Khoa.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đã chặn 55 máy bay điều khiển từ xa vào đêm 21 tháng 10 trên khắp bốn khu vực của Nga và Crimea bị tạm chiếm.
Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine cũng đã thực hiện những gì mà các quan chức địa phương mô tả là “cuộc tấn công trên không lớn” vào tỉnh Bryansk và Rostov của Nga vào cùng đêm, khiến hai người bị thương và gây ra thiệt hại hạn chế.
Trước đó, Bộ Năng lượng Kazakhstan cho biết nhà máy giải quyết khí đốt Orenburg ở Nga đã buộc phải ngừng tiếp nhận khí đốt từ Kazakhstan sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào cơ sở này.
Các cuộc tấn công liên tục của Ukraine vào các cơ sở sản xuất và lọc dầu của Nga được tường trình đã dẫn đến tình trạng thiếu xăng ở một số khu vực của Nga.
Theo Reuters, xuất khẩu sản phẩm dầu mỏ của Nga đã giảm 17,1% trong tháng 9 so với tháng 8, đạt tổng cộng 7,58 triệu tấn, do các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa đang diễn ra của Ukraine.
[Kyiv Independent: Blaze reignites at oil depot in Russian-occupied Crimea, media reports, Ukrainian drones spotted in area]
11. Cơ hội cho cuộc gặp nhanh chóng giữa Tổng thống Trump và Putin ở Budapest đã tàn phai nhanh chóng
Triển vọng về một cuộc gặp sắp tới giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin tại Budapest dường như đang mờ nhạt dần, xét theo những tín hiệu mới từ Mạc Tư Khoa.
Tuần trước, Tổng thống Trump cho biết ông và Putin đã có một cuộc điện đàm dài, trong đó “đã đạt được tiến triển lớn” và thông báo hai nhà lãnh đạo đã đồng ý gặp nhau tại thủ đô Hung Gia Lợi, với vòng đàm phán đầu tiên có sự tham gia của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov.
Nhưng theo một quan chức cao cấp của Nga, ngay cả cuộc gặp giữa Rubio và Lavrov cũng không phải là điều sắp xảy ra.
Theo hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết hôm thứ Hai rằng: “Không thể hoãn một việc chưa có thỏa thuận nào cả”, ngay sau khi CNN đưa tin cuộc họp đã bị hoãn.
RIA sau đó đã đăng tải thông tin cập nhật, cho biết Ryabkov đã nói thêm rằng cuộc họp của các nhà ngoại giao hàng đầu cần được chuẩn bị thêm.
“Cần phải có sự chuẩn bị, một sự chuẩn bị nghiêm chỉnh. Các bạn đã nghe cả phía Mỹ và chúng tôi tuyên bố rằng việc này có thể mất thời gian. Do đó, thực tế là không có điều khoản cụ thể nào được đặt ra ngay từ đầu”, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov nói thêm trong cuộc họp báo với các phóng viên.
Những phát biểu của Ryabkov đã dội gáo nước lạnh vào ý tưởng rằng Putin và Tổng thống Trump, người đang hy vọng sử dụng động lực và uy tín từ thỏa thuận hòa bình Trung Đông để làm trung gian chấm dứt cuộc chiến của Điện Cẩm Linh tại Ukraine, có thể sớm gặp nhau.
Hội nghị thượng đỉnh được đề xuất tại Budapest, được Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán ca ngợi là “tin tuyệt vời cho những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới”, đã khiến các thủ đô Âu Châu khác tức giận, một số nước tuyên bố sẽ đóng cửa không phận với Putin.
“Âu Châu không có chỗ cho tội phạm chiến tranh. Không có con đường nào qua Âu Châu để tội phạm chiến tranh tham dự bất kỳ sự kiện nào”, Ngoại trưởng Lithuania Kęstutis Budrys phát biểu với các phóng viên.
Putin hiện cũng phải đối mặt với lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế vì tội ác chiến tranh, nhưng Budapest đã tuyên bố không thực thi lệnh này và rút khỏi ICC vào đầu năm nay.
[Politico: Chances dwindle of quick Trump-Putin meeting in Budapest]
12. Lần đầu tiên, Nga được tường trình đã gửi lô hàng dầu đến nhà máy lọc dầu mới của Georgia
Công ty Russneft của Nga đã giao lô dầu đầu tiên đến nhà máy lọc dầu Kulevi mới của Georgia, Reuters đưa tin vào ngày 21 tháng 10, trích dẫn các nguồn tin không được tiết lộ trong ngành và dữ liệu theo dõi tàu.
Theo hãng thông tấn này, tàu chở dầu Kayseri đã vận chuyển 105.340 tấn dầu thô từ cảng Novorossiysk của Nga đến Cảng dầu Kuveli vào ngày 6 tháng 10.
Tin tức này xuất hiện trong bối cảnh mối quan hệ giữa Mạc Tư Khoa và Tbilisi đang ấm lên dưới sự lãnh đạo của đảng Giấc mơ Georgia.
Cơ sở Kulevi, nhà máy lọc dầu chu trình hoàn chỉnh đầu tiên của Georgia, đã đi vào hoạt động vào đầu tháng này như một phần trong nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào việc nhập khẩu nhiên liệu.
Trong giai đoạn đầu tiên, cơ sở ven Hắc Hải đặt mục tiêu giải quyết 1,2 triệu tấn dầu thô mỗi năm.
Nga cũng đang tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới sau lệnh trừng phạt lớn do phương Tây áp đặt liên quan đến cuộc xâm lược toàn diện Ukraine năm 2022.
Georgia và Nga chính thức chấm dứt quan hệ ngoại giao sau cuộc chiến tranh năm 2008 và sau đó là việc Nga xâm lược hai khu vực của Georgia là Abkhazia và Nam Ossetia.
Mối quan hệ giữa hai nước láng giềng đã thay đổi trong những năm gần đây khi chính phủ Georgia hiện tại tìm cách tăng cường quan hệ kinh tế và chính trị.
Đảng Giấc mơ Georgia, nắm quyền từ năm 2012, cũng bị cáo buộc thoái trào dân chủ và gian lận bầu cử sau khi tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội năm 2024.
Cuộc đàn áp bạo lực đối với các cuộc biểu tình sau cuộc bầu cử đã dẫn đến các lệnh trừng phạt của phương Tây và làm dấy lên nghi ngờ về tham vọng gia nhập Liên Hiệp Âu Châu của Tbilisi. Các cuộc biểu tình mới lại nổ ra sau khi đảng cầm quyền giành chiến thắng trong cuộc bầu cử địa phương vào tháng 10.
Quan hệ Georgia-Ukraine cũng xấu đi khi đảng cầm quyền của Georgia liên tục cáo buộc các quan chức và công dân Ukraine về các âm mưu tội phạm, bao gồm cả âm mưu đảo chính năm 2023 - một cáo buộc mà Kyiv đã kiên quyết phủ nhận.
[Kyiv Independent: For the first time, Russia reportedly sends oil shipment to Georgia's new refinery]
13. Tay súng kiêm nhà thơ ám sát Thủ tướng Slovakia Fico bị tuyên án 21 năm tù
Một tòa án Slovakia hôm thứ Ba đã tuyên án Juraj Cintula, một nhà thơ và nhà hoạt động 72 tuổi, 21 năm tù vì tội khủng bố sau khi ông ta bắn Thủ tướng Robert Fico.
Luật sư của Cintula nói với các nhà báo sau phiên tòa rằng họ sẽ kháng cáo phán quyết lên Tòa án Tối cao Slovakia.
Vào tháng 5 năm 2024, Cintula đã tham gia một cuộc tụ họp của những người ủng hộ Fico trước khi bắn năm phát súng vào thủ tướng Slovakia bằng súng lục ở cự ly gần.
Ông Fico đã sống sót sau vụ tấn công sau ca phẫu thuật khẩn cấp. Trong một thông điệp sau vụ nổ súng, ông đã công khai tha thứ cho kẻ tấn công và đổ lỗi cho phe đối lập Slovakia đã thổi bùng bầu không khí chính trị dẫn đến vụ tấn công.
Cintula được tường trình đã khai với cảnh sát rằng anh ta không có ý định giết Fico, mà chỉ muốn làm ông ấy bị thương để không còn có thể tiếp tục làm lãnh đạo đất nước. Cintula bất đồng quan điểm với Fico về chính sách Ukraine, cùng nhiều vấn đề chính trị khác.
Ban đầu, anh ta bị buộc tội cố ý giết người, nhưng sau đó các công tố viên đã nâng tội danh lên thành khủng bố. Anh ta đối mặt với mức án 25 năm tù, nhưng được giảm án do tuổi tác.
Fico không trực tiếp tham dự phiên tòa mà thông qua luật sư đại diện.
[Politico: Gunman-poet who shot Slovakia’s Fico handed 21 years in prison]
14. Tổng thống Zelenskiy cho biết Nga tăng cường tấn công vào ngành năng lượng của Ukraine khi mối đe dọa từ Tomahawk giảm dần
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 21 tháng 10 rằng Nga đang tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine khi áp lực quốc tế lên Putin bắt đầu giảm bớt.
Nga đã tăng cường tấn công vào ngành năng lượng của Ukraine trong những tháng gần đây, ngay khi đợt giá lạnh làm tăng nhu cầu và gây thêm áp lực lên cơ sở hạ tầng điện của nước này.
“Tại các tỉnh Chernihiv và Sumy, công tác khôi phục đang được tiến hành trên tất cả các khu vực bị ảnh hưởng sau các cuộc không kích của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của chúng tôi. Tại tỉnh Zaporizhzhia, (lực lượng Nga) thậm chí còn sử dụng máy bay điều khiển từ xa FPV để tấn công các máy biến áp”, Tổng thống Zelenskiy cho biết.
Tổng thống Zelenskiy nói thêm rằng mọi khu vực đều có đủ nguồn lực cần thiết để khôi phục cơ sở hạ tầng năng lượng và các cơ quan đặc biệt đang làm mọi thứ có thể - cũng như các nhà ngoại giao và lãnh đạo chính trị.
“Chỉ vài tuần trước, Putin đã chịu áp lực thực sự và phải đối mặt với mối đe dọa từ hỏa tiễn Tomahawk, và ông ấy ngay lập tức thể hiện mong muốn quay lại con đường ngoại giao. Nhưng ngay khi áp lực đó giảm bớt dù chỉ một chút, Nga bắt đầu quay lưng lại với ngoại giao và cố gắng trì hoãn đối thoại”, Tổng thống Zelenskiy nói.
Cách đây chưa đầy một tuần, hy vọng rằng Hoa Kỳ sẽ cung cấp cho Ukraine hỏa tiễn hành trình Tomahawk và gây áp lực thực sự lên Nga rất cao, nhưng đã bị phá vỡ bởi một cuộc điện thoại từ Putin tới Tòa Bạch Ốc.
Tổng thống Zelenskiy cho rằng chiến thuật của Nga không chỉ giết người mà còn khủng bố dân thường bằng cách lợi dụng thời tiết lạnh giá làm vũ khí. Tổng thống Zelenskiy nói thêm rằng gây áp lực liên tục lên Mạc Tư Khoa là cách duy nhất để ngăn chặn Nga và hướng tới hòa bình.
“Chỉ có phạm vi phòng thủ đủ lớn của chúng ta mới có thể đưa Putin trở về thực tại. Cuộc chiến này phải kết thúc — và chỉ có áp lực mới dẫn đến hòa bình”, ông nói.
Các khu vực biên giới của Ukraine, đặc biệt là Tỉnh Chernihiv, là một trong những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi các cuộc không kích liên tục của Nga nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng.
Theo Bộ Năng lượng Ukraine, tính đến sáng ngày 21 tháng 10, các đội sửa chữa vẫn chưa thể bắt đầu công việc phục hồi tại Tỉnh Chernihiv do các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn.
Đêm 21/10, quân đội Nga đã phát động một cuộc tấn công quy mô lớn vào khu vực này, phát hiện 51 mục tiêu trên không, bao gồm hai hỏa tiễn đạn đạo. Theo chính quyền địa phương, các cuộc tấn công này nhắm vào cả một cơ sở cung cấp nhiệt và một địa điểm năng lượng quan trọng.
[Kyiv Independent: Russia intensifying strikes on Ukraine's energy sector as Tomahawk threat fades, Zelensky says]
15. Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania quyết định từ chức
Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania Dovilė Šakalienė hôm thứ Ba cho biết bà quyết định từ chức sau khi mất lòng tin của Thủ tướng Inga Ruginienė và chủ tịch Đảng Dân chủ Xã hội Mindaugas Sinkevičius về vấn đề ngân sách quốc phòng.
Phát biểu vào thứ Ba, Šakalienė cho biết bà “không thấy có cơ hội nào khác để làm việc khi không có sự tin tưởng”, LRT đưa tin.
Quyết định này được đưa ra sau khi có bất đồng công khai với Ruginienė, người tuần trước đã chỉ trích đồng nghiệp Dân chủ Xã hội Šakalienė vì vận động hành lang về ngân sách sau lưng chính phủ. Hôm thứ Hai, thủ tướng đã tước bỏ trách nhiệm của bộ trưởng đối với ngành công nghiệp quốc phòng, nói rằng “lòng tin chắc chắn đã suy yếu”.
Trước khi nộp đơn từ chức, Šakalienė dự định sẽ gặp Tổng thống Gitanas Nausėda, nhưng nhấn mạnh quyết định của bà là quyết định cuối cùng. “Tôi không thấy bất kỳ lý do nào có thể thay đổi quyết định của tôi — đó là chính trị”, bà nói.
Phát biểu trước cuộc họp, ông Nausėda nhấn mạnh rằng ngân sách quốc phòng năm 2026 là ưu tiên hàng đầu của đất nước và “mọi thứ khác nên được gác lại vào lúc này”, ông nói với các phóng viên. Mặc dù quỹ tín thác “rất quan trọng”, ông muốn nghe Šakalienė trình bày về tình hình và tầm nhìn của bà về tương lai trên cương vị này.
Lithuania dự kiến sẽ chi 5,38 phần trăm GDP cho quốc phòng vào năm 2026, cao hơn mục tiêu 5 phần trăm mà NATO đã thống nhất gần đây.
[Kyiv Independent: Lithuania’s defense minister decides to step down]