CỬ HÀNH MẦU NHIỆM VƯỢT QUA

Cử hành Bí tích Thánh Thể là cử hành mầu nhiệm Vượt qua của Chúa Kitô. Mầu nhiệm ấy vừa là trọng tâm, vừa là chóp đỉnh của lịch sử cứu độ. Cử hành mầu nhiệm Vượt qua là loan truyền việc Chúa chịu chết, tuyên xưng việc Chúa sống lại, cho tới khi Chúa lại đến. Muốn đi vào trọng tâm của Bí tích, phải suy tư về mầu nhiệm Vượt qua của Chúa.

Chúa Kitô vượt qua thế gian về cùng Chúa Cha. Người cũng vượt qua thế gian để đến với chúng ta. Vượt qua thế gian, Người mới có thể ở cùng chúng ta mọi ngày cho đến tận thế (Mt 28,20). Đức Kitô phục sinh càng là Emmanuel hơn Đức Kitô tại thế. Việc Người ở lại cùng chúng ta thuộc lãnh vực Thần Khí, vì Đức Kitô phục sinh trở nên Thần Khí tác sinh (1Cr 15,45). Mắt phàm không trông thấy Người, nhưng ai tin sẽ thấy Người (Ga 16,16-19).

Chúa Kitô đi về cùng Chúa Cha nhưng vẫn ở giữa chúng ta. Cử hành mầu nhiệm Vượt qua là cử hành việc Chúa Kitô đến với chúng ta, là đón Chúa đến. Vì Người đến, Người mới hiện diện ở giữa chúng ta, và chúng ta sung sướng nhận ra Người, gặp gỡ, tiếp xúc với Người, rồi cùng đi với Người.

Bí tích Thánh Thể vừa là một cuộc gặp gỡ ở mức cao nhất với Chúa Kitô, vừa là một hành trình đi theo Chúa. Chúa Kitô đến trong mầu nhiệm Vượt qua, Người hiện diện, nên chúng ta thờ lạy, chiêm ngắm, nhưng quan trọng hơn cả là đón tiếp Người và cùng vượt qua với Người.

Trong Thông điệp Ecclesia de Eucharistia, Đức thánh cha Gioan Phaolô II viết: “Nền tảng và nguồn gốc của Giáo Hội, chính là tất cả tam nhật Vượt Qua ” (triduum pascal), nhưng tam nhật này như được chứa đựng, được thực hiện trước và cô đọng lại mãi mãi trong hồng ân Thánh Thể. Trong hồng ân này Chúa Giêsu đã trao cho Giáo Hội nhiệm vụ hiện tại hóa không ngừng mầu nhiệm Vượt qua. Nhờ hồng ân này, Người thiết lập tính đồng thời huyền nhiệm giữa tam nhật vượt qua và dòng thời gian. (xem số 5)

Cử hành Thánh Thể là cử hành mầu nhiệm Vượt qua, là đón Chúa đến với chúng ta trong mầu nhiệm Vượt qua của Người. Hội Thánh là Hiền Thê không ngừng đón gặp Đấng Hôn Phu. Chúng ta đón Chúa cách trọn vẹn ở trong trái tim ta, vì Người đã vượt qua thế gian. Sự hiện diện của Chúa ở trong chúng ta làm cho tâm hồn chúng ta trở nên Thiên Đàng.

Dưới một khía cạnh khác, sự kết hiệp của chúng ta với Chúa Kitô là một hành trình. Chúa Kitô luôn ở trong tư thế động: Về cùng Chúa Cha và đến với anh em. Cử hành Thánh Thể là thông phần hành trình Vượt qua ấy của Chúa Kitô. Sống Bí tích Thánh Thể là sống biện chứng giữa kết hiệp và hành trình: Kết hiệp với Chúa để hành trình với Người; hành trình với Chúa để kết hiệp với Người. Hành trình ấy luôn là xuất hành, là ra khỏi mình, rời bỏ mình.

Vượt qua là xuất hành mới. Chúng ta có ra khỏi mình mới nên một với Chúa, có nên một với Chúa mới ra khỏi mình. Cuộc xuất hành của chúng ta trước hết diễn ra trong nội tâm. Tâm hồn chúng ta trở nên Thiên Đàng khi ta yêu mến Chúa đến quên mình. Càng ra khỏi mình, chúng ta càng gặp lại chính mình. Đánh mất bản thân, chúng ta gặp lại bản thân.

Linh mục và mầu nhiệm Vượt qua:

Linh mục là người xuất gia, rời bỏ gia đình, rời bỏ quê nhà để được ở với Chúa. Nhưng quan trọng hơn hết là rời bỏ bản thân, rời bỏ chính mình. Linh mục là con người xuất hành, con người ra đi để phục vụ.

Xét là Kitô hữu, linh mục bước theo Đức Kitô trên con đường Vượt qua, nhưng xét là linh mục, ông tham gia vai trò dẫn đầu của Đức Kitô, ông thông dự vào mầu nhiệm Vượt qua cách đặc biệt hơn, với tư cách là đầu, là người anh trưởng giống Chúa Kitô. Ông có nhiệm vụ đưa dẫn đàn em đi vào mầu nhiệm Vượt qua của Chúa Kitô. Được hiến thánh làm linh mục, ông được Chúa Thánh Thần làm cho nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô thượng tế: “linh mục được một bí tích riêng in dấu đặc biệt làm cho các ngài nên giống Đức Kitô Linh mục, đến nỗi có thể thay mặt Đức Kitô là Đầu mà hành động. ” (LM 2)

Sự tham gia cương vị làm đầu của Đức Kitô được thể hiện rõ ràng và trọn vẹn nhất trong Bí tích Thánh Thể, việc cử hành mầu nhiệm Vượt qua của Chúa Kitô để mọi người thông dự vào. Trong huyền nhiệm Tử nạn Phục sinh, Đức Kitô đã trở thành Người Anh Trưởng, Anh của mọi người (Frère Premier-Né, Frère Universel). Khi cử hành Thánh Thể, linh mục trở nên người anh trưởng, người anh phổ quát của nhân loại. Vì thánh lễ tiên vàn là hành vi của Chúa Kitô, nên đó là việc cử hành của linh mục; trong và qua việc cử hành này Dân Chúa mới được cử hành và thông phần mầu nhiệm Vượt qua của Chúa Kitô.

Lúc cử hành Thánh lễ, linh mục hành động với cương vị làm Đầu của Chúa Kitô nhờ Thánh Thần đã lãnh nhận khi được truyền chức. Mọi người khác, dù là già trẻ lớn bé, có những địa vị khác nhau, đều là đàn em gắn chặt với Người Anh Trưởng trong mầu nhiệm Vượt qua. Linh mục là dấu chỉ hữu hình và hữu thanh của Đức Kitô Thượng tế vĩnh cửu đi xuyên qua các tầng trời để vào nơi cực thánh, đến trước Nhan Thiên Chúa. Có thể gọi linh mục là con người vượt qua (homo paschalis), đại diện và dấu chỉ của Đức Kitô vượt qua (Christus Paschalis), đang cử hành mầu nhiệm Vượt qua (Mysterium Paschale), là Thánh lễ.

Là con người vượt qua, linh mục phải là người bám rễ sâu trong mầu nhiệm Vượt qua của Chúa Kitô, được tháp nhập trọn vẹn vào Đức Kitô Tử nạn Phục sinh, không ngừng múc lấy sự sống mới từ Đức Kitô Tử nạn Phục sinh. Nếu mầu nhiệm Vượt qua là nguồn ơn cứu độ cho mọi người, thì càng phải là như thế đối với linh mục.

Linh mục không được bằng lòng với khía cạnh do sự (ex opere operato) của Bí tích Thánh Thể, mà phải chú trọng mỗi ngày nhiều hơn đến khía cạnh do nhân (ex opere operantis), và nên thánh nhờ mầu nhiệm mình cử hành. Linh mục phải cử hành với đức tin và lòng mến sâu xa nhờ Chúa Thánh Thần khơi dậy. Linh mục không những đồng hóa với Đức Kitô cách khách quan (in persona Christi), mà còn đồng hóa tất cả chủ thể của mình với Chúa, bấy giờ linh mục là hiện thân của Chúa theo nghĩa trọn vẹn nhất.

Nếu chú trọng nhiều đến khía cạnh do nhân (ex opere operantis) khi cử hành thánh lễ, linh mục sẽ đưa thánh lễ vào cuộc sống và dạy giáo dân đưa thánh lễ vào cuộc sống. Cuộc đời linh mục sẽ là một hiện hữu vượt qua, không bám víu vào trần gian, không dính bén với của ăn trần thế, nói theo kiểu thánh Phaolô, linh mục có của cải cũng như không có, hưởng thụ cũng như không, mua sắm cũng như không.

Linh mục không những là đầu, dẫn đầu Dân vượt qua (populus paschalis) trong việc cử hành thánh lễ, mà còn dẫn đầu hành trình vượt qua trong cuộc sống. Giáo dân sẽ tin vào linh mục và sống theo sự hướng dấn của linh mục, vì bước theo linh mục là bước theo Chúa Kitô trên con đường vượt qua đi về cùng Thiên Chúa.

Linh mục, khi cử hành thánh lễ và sống thánh lễ, hãy nhớ mình là linh mục, mà cũng là Kitô hữu, thì thánh lễ mới làm nên con người linh mục (sacerdos de Eucharistia), làm nên người Kitô hữu linh mục. Nhiều khi trong cuộc sống và công việc mục vụ của linh mục thiếu sinh động, thiếu sức sống, uể oải nặng nề, không có tác dụng thực tế trên giáo dân, đó là vì thánh lễ chưa làm nên con người linh mục. Linh mục không chịu chết, không muốn chết, nên không sống, không có sự sống, không có Thánh Thần Phục Sinh làm cho sống.

Bài giảng tĩnh tâm Giáo Phận Phan Thiết,

tháng 01 năm 2004