KIÊN TRÌ

“Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình!”.

Eliza, 16 tuổi, kết hôn với Andrew Johnson - một thợ may 20 tuổi chưa từng đi học. Bà kiên nhẫn dạy ông đọc và viết. Từ những tháng ngày nghèo khó, ông vươn lên trở thành tổng thống thứ 17 của Hoa Kỳ. Câu chuyện ấy minh hoạ sức mạnh của lòng kiên trì - “Bằng sự kiên trì, con ốc sên đã vào được tàu!” - C. H. Spurgeon.

Kính thưa Anh Chị em,

Thật thú vị! ‘Câu chuyện dài’ “Anh thợ may vào Toà Bạch Ốc” và “Con ốc sên vào được tàu” đưa chúng ta về ‘câu nói ngắn’ của Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay, “Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình!”.

Tại sao sự ‘kiên trì’ lại quan trọng đến thế? Tại sao sự cứu rỗi của mỗi người lại gắn liền với nhân đức này? Bởi lẽ, môn đệ không trọng hơn Thầy. Nếu Chúa Giêsu là dấu chỉ và là khuôn mẫu của một ‘Đấng kiên trì’ giữa muôn vàn mâu thuẫn, thì những ai theo Ngài cũng không thể đi con đường nàokhác. “Những thử thách cay đắng trong mắt chúng ta, thường là những phúc lành được che giấu!” - Oscar Wilde.Không vòng nguyệt quế nào không phải trả giá; không con đường lên trời nào trải toàn hoa hồng. Vì thế, nếu không có ‘kiên trì’ - nhân đức dũng cảm căn bản - thì những ý định tốt đẹp nhất cũng chỉ dừng lại ở ước mơ. “Kiên trì không phải là một cuộc chạy dài, nhưng là nhiều cuộc chạy ngắn nối tiếp nhau!” - Walter Elliot.

Ở mức độ trọn vẹn nhất, sự ‘kiên trì’ được tỏ lộ trên đồi Calvariô. Tại đó, Chúa Giêsu không chỉ chịu đựng, nhưng hiến dâng; không chỉ đau khổ, nhưng yêu thương; không chỉ chết đi, nhưng trao sự sống.Điều cứu độ chúng ta không phải là đau khổ tự nó, nhưng là tình yêu thể hiện trong đau khổ. Chính sức mạnh của tình yêu đã làm nên sự ‘kiên trì’ nơi Con Thiên Chúa, để Ngài vui lòng chấp nhận ý Cha và hiến trao toàn thân. Sức mạnh ấy làm đảo lộn logic tự nhiên: thay vì trốnchạy, thì ở lại; thay vì chống trả, thì tha thứ; thay vì tuyệt vọng, thì hy vọng. “Kiên trì cốt ở việc thanh thản chịu đựng những điều xấu xa đến từ người khác và chịu đựng mà không oán giận kẻ gây ra chúng!” - Grêgôriô Cả.

Anh Chị em,

“Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình!”. Có quá nhiều hy vọng trong lời hứa này. Những thử thách, khủng hoảng, mất mát… chỉ là một phần của bức tranh lớn hơn, trong đó Thiên Chúa - Chúa của lịch sử - âm thầm dẫn dắt mọi sự đến chỗ viên mãn. Kitô giáo không phải là con đường của chiến thắng dễ dàng, càng không phải là một thứ chủ nghĩa “thắng nhanh”. Con đường Chúa Kitô đilà hành trình mỗi ngày, âm thầm, bền bỉ, trước sự hiện diện của Chúa Cha.Vì thế, kiên trì không phải là thái độ khắc kỷ lạnh lùng; trái lại, nó dạy chúng ta hiểu rằng, chỉ tình yêu mới có thể giữ chúng ta đứng vững cho đến cùng.“Đừng cầu xin một đời sống dễ dàng, nhưng hãy cầu xin sức mạnh và tình yêu để chịu đựng một đời sống không dễ dàng!” - Bruce Lee.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, con thường thích ‘đánh nhanh, thắng nhanh’. Giúp con bền bỉ khiêm tốn như con ốc sên, để một ngày kia, con lần tới được con tàu “Thánh Thiện!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

 

VUA ĐỒNG HÀNH

TRONG NƯỚC MẮT NHÂN LOẠI

Nếu chỉ đọc bằng lý trí, sẽ có những trang đời khiến ta vô cùng khó hiểu. Nhưng những trang đời ấy, khi được đọc bằng trái tim, ta mới nhận ra đằng sau đó là những tiếng nức nở mà không lời nào có thể nói trọn.

Những năm tháng bước đi trong ơn gọi, ai trong chúng ta mà chưa từng có lúc phải lần mò giữa bóng tối, chống chọi với những nỗi sợ và những mất mát tưởng như không thể gánh thêm.

Rồi khi nhìn lại những biến cố quá lớn, những ra đi quá đột ngột, những phận đời gẫy đổ trong thinh lặng, ta chỉ biết cúi đầu, bởi không một giải thích nào có thể khỏa lấp được khoảng trống nơi trái tim.

Chúng ta đến với nhau trong bài chia sẻ này không để tìm kẻ đáng trách, càng không khơi lại những điều làm tim mình đau thêm; nhưng để cùng đứng kề bên nhau trong sự thật mộc mạc nhất của phận người rằng: Chúng ta yếu đuối; Chúng ta dễ tổn thương. Quá nhiều lúc, phận người có những ngày nắng không đủ sáng và lời cầu nguyện không còn đủ ấm. Nhưng chính trong những chỗ rất người đó, nơi tưởng chừng là vết nứt, lại là khe cửa để ơn Chúa bước vào.

Ước gì từng dòng dưới đây như một dòng nhạc cảm thông, một hơi thở sớt chia, một chỗ tựa rất nhẹ cho những ai đang gồng mình trong cô độc; và biết đâu, qua đó, chúng ta lại nhận ra: mình chưa hề đi một mình.

I. KHI LỜI "CHÚA LÀ VUA" VANG LÊN GIỮA DÒNG NƯỚC CUỘN TRÀO.

Suốt năm phụng vụ, trừ những Chúa nhật của Mùa Chay và Mùa Vọng, Hội Thánh vẫn hát lên với tất cả lòng tin tưởng: "Lạy Chúa là Thiên Chúa, là Vua trên trời, là Chúa Cha toàn năng".

Đặc biệt, Chúa nhật cuối năm phụng vụ, lễ Chúa Kitô Vua, lại là lúc Hội Thánh long trọng tuyên xưng: "Vương quyền của Chúa Kitô là vương quyền vô biên, bao trùm trời đất và vũ trụ".

Ấy vậy mà năm nay, lời tuyên xưng ấy vang lên trong một thực tại quá đỗi đau thương: Miền Bắc, miền Trung, Tây Nguyên, và lúc này đây, nhiều vùng Nam Bộ đang bị nhấn chìm trong lũ dữ.

Những mái nhà trôi theo dòng nước. Những người mẹ ôm con leo lên nóc nhà mà không còn sức để kêu cứu. Những cụ già run rẩy giữa đêm mưa lạnh. Trẻ thơ tím tái vì đói, vì rét, vì sợ. Những người cha bám vào cột điện để hy vọng sống sót. Hàng trăm người chết, hàng trăm người mất tích, hàng ngàn gia đình tan nát.

Câu hỏi bật lên trong lòng dân Chúa: "Nếu Chúa là Vua vũ trụ, sao Chúa không ngăn lũ? Nếu Chúa toàn năng, sao Chúa không chặn tay bọn ác? Nếu Chúa là Tình Yêu, sao nhân loại, và đồng bào chúng ta, phải đau khổ quá nhiều như thế?".

Không chỉ Việt Nam. Không chỉ những người đang chìm trong nước lũ. Nhìn ra thế giới: Chiến tranh Nga và Ukraina kéo dài, bao thế hệ chết oan uổng, bao trẻ em bị cướp khỏi vòng tay mẹ. Chiến tranh Hamas và Israel với những thảm cảnh kinh hoàng, chỉ một đêm đã hai ngàn người chết. Nhiều nước châu Phi chìm trong nội chiến, đói khát và diệt chủng. Nạn khủng bố, bạo lực, nghèo đói, buôn người… chẳng nơi nào không có dấu chân đau khổ.

Toàn bộ lịch sử loài người ngập tràn nước mắt. Và có lẽ sẽ còn nhiều nước mắt nữa.

II. ĐAU KHỔ: MẦU NHIỆM LỚN NHẤT CỦA THÂN PHẬN CON NGƯỜI.

Đối diện cùng nỗi thương đau, người ta thường hỏi: "Tại sao Chúa để điều ấy xảy ra?". Câu hỏi ấy không mới.

Đó là câu hỏi của: Những người mẹ Do Thái đứng nhìn thành Giêrusalem bị thiêu rụi; Của người cha Ukraina ôm đứa con chết trong vòng tay; Của người đàn bà Palestine lạc giữa đống gạch vụn; Của hàng triệu người tị nạn; Của những bà mẹ Việt Nam đứng nhìn lũ cuốn trôi cả cuộc đời mình.

Và có lẽ, đó cũng là câu hỏi của chính chúng ta.

Nhưng dù bao nhiêu nhà triết học, thần học, thánh nhân đã để lại những lời giải thích, cuối cùng, ta vẫn phải khiêm tốn thừa nhận: Đau khổ là một mầu nhiệm. Mà mầu nhiệm thì không thể gói trọn trong lý trí loài người.

Không lời nào thay đổi được sự đau đớn của một người mẹ mất con. Không lý luận nào lấp được khoảng trống của cha đang ngồi trên nền nhà đã sập. Không lập luận thần học nào làm khô được dòng nước mắt của trẻ thơ run rẩy trên mái tôn giữa đêm lũ.

Đau khổ… vẫn là đau khổ. Và khi đối diện với đau khổ, lời ít nhất, thật nhất vẫn luôn là sự im lặng của cảm thông.

III. NẾU CẦN TÌM NGUYÊN NHÂN, HÃY NHÌN VÀO TRÁI TIM CON NGƯỜI.

Dù không hiểu hết mầu nhiệm đau khổ, ta vẫn có thể nhìn thẳng vào sự thật này: Phần lớn đau khổ nhân loại đến từ chính con người. Không phải từ Thiên Chúa. Không phải từ trời cao. Nhưng từ những lựa chọn tự do của chúng ta.

1. Sự ác khi con người không còn thấy nhau là anh em.

Bom đạn không rơi từ trời. Bom đạn được chế ra bởi bàn tay con người. Chiến tranh không tự nhiên nổ ra. Chiến tranh bắt đầu từ lòng thù hận và tham vọng quyền lực của con người. Không ai đẩy trẻ em vào trại giam, ngoại trừ con người. Không ai cướp tổ ấm của người khác, ngoại trừ con người.

2. Lòng tham khi lợi nhuận đặt trên sinh mạng.

Rừng bị phá, không phải vì Chúa. Sông bị bức tử, không phải vì Chúa. Thủy điện mọc lên dày đặc, không phải vì Chúa. "Xả lũ theo quy trình", nghĩa là đợi nước dâng cao mới mở cửa, không phải ý Chúa.

Dự báo mưa bão đã có từ trước, nhưng người ta không xả trước; khi nước dâng lên, họ mở đập ồ ạt, và chính dòng nước ấy cuốn đi sinh mạng người dân.

Tất cả những điều ấy, không phải do Chúa. Nhưng do sự vô trách nhiệm, vô tâm, vô cảm của con người.

3. Và đau đớn nhất: Người nghèo luôn là nạn nhân.

Người ta phá rừng, xây thủy điện, hưởng lợi nhuận. Nhưng người chịu chết là người nghèo. Người ta quyết định chiến tranh. Nhưng người nằm xuống là người dân vô tội.

Đau khổ luôn đổ lên đầu những người hiền lành, những người nhỏ bé, những người chẳng có tiếng nói nào trong xã hội. Họ không gây tội. Họ chỉ là nạn nhân.

Và khi họ đau khổ, ta tự hỏi Chúa. Nhưng đôi khi, chính Chúa lại hỏi chúng ta: "Con đã làm gì cho anh em con?".

IV. THIÊN CHÚA ĐAU KHỔ CÙNG TA.

Thiên Chúa không tạo ra đau khổ. Ngược lại, chính Thiên Chúa bước vào đau khổ của chúng ta. Điều an ủi lớn nhất của người Kitô hữu chính là điều này: Thiên Chúa không đứng xa. Thiên Chúa gánh đau khổ cùng ta.

Chúa Giêsu không chỉ chứng kiến những bi kịch nhân loại. Chúa sống chúng, cảm nhận chúng, ôm lấy chúng, chết với chúng.

Chúa đã chịu đói, để hiểu những đứa trẻ hôm nay không có gì để ăn. Chúa đã chịu lạnh, để hiểu những người đang run rẩy trong lũ. Chúa đã rơi nước mắt vì Lazarô, để hiểu nước mắt của các bà mẹ mất con. Chúa đã chịu bỏ rơi, để thấu nỗi cô độc của người mất tất cả.

Trên thập giá, Chúa chịu đau khổ đến tột cùng: Bị đánh đập tàn nhẫn. Bị lột sạch áo, lột cả nhân phẩm. Bị treo trần truồng trước mặt thiên hạ. Bị sỉ nhục, bị cười chê, bị khinh bỉ. Bị đâm thâu trái tim.

Thiên Chúa, Đấng tạo dựng trời đất, lại chết như một kẻ tội phạm. Chúa chấp nhận chết chẳng phải để phạt ai, nhưng để nói với từng người đang đau khổ rằng: "Cha hiểu. Cha ngay bên con. Cha ôm lấy đau khổ của con. Con không một mình".

Không tôn giáo nào trên thế giới mô tả một Thiên Chúa chịu đau khổ như vậy. Chỉ có Kitô giáo có một Thiên Chúa bị thương, để chữa lành vết thương nhân loại.

V. THIÊN CHÚA VẪN ĐANG CHÌA ĐÔI BÀN TAY.

Thiên Chúa không chỉ chia sẻ. Ngài đang âm thầm cứu giúp qua chính những bàn tay tương trợ của con người, nhất là của biết bao nhiêu người dân.

Người ta dễ nghĩ rằng Chúa im lặng. Nhưng thực ra, Chúa đang hoạt động, dù mạnh mẽ nhưng âm thầm. Chúa không can thiệp từ trên cao. Chúa dùng bàn tay con người để cứu con người. Như xưa Chúa Giêsu dùng bánh và cá của em bé trong Tin Mừng để làm nên phép lạ lớn vậy.

Chúa đang cứu đồng bào chúng ta qua: Những bạn trẻ lội nước nửa đêm để tìm người mất tích; Những chiến sĩ thức trắng để chuyển đồ cứu trợ; Các gia đình sẵn sàng mở nhà đón người lánh nạn; Những người nghèo góp từng gói mì gói, từng chai nước, từng chiếc áo ấm; Những linh mục, tu sĩ đứng giữa dòng nước chia từng phần quà; Những người xa xứ gửi đồng tiền mồ hôi để cứu đồng bào, cứu gia đình mình.

Tất cả những tình người ấy, không phải tình cờ. Họ là của lòng Chúa xót thương. Là hiện thân của chính Chúa, Đấng vẫn đang cứu qua bàn tay con người.

Nơi nào có lòng xót thương, nơi ấy có Thiên Chúa. Nơi nào có tình người, nơi ấy có ánh sáng của Vua Tình Yêu.

VI. NGƯỜI ĐAU KHỔ CẦN MỘT ĐIỀU HƠN MỌI TRIẾT LÝ: NIỀM HY VỌNG.

Không ai có thể sống nếu không hy vọng. Người mất nhà hy vọng để dựng lại mái nhà. Người mất người thân hy vọng để tiếp tục đứng dậy. Người mất cả cuộc đời hy vọng để tin rằng mình không bị bỏ rơi.

Hôm nay, lời hy vọng ấy là: Sẽ không mãi như thế. Đau khổ không có tiếng nói sau cùng. Bình minh sẽ đến sau đêm tối.

Thiên Chúa không bao giờ để đau khổ thắng thế. Trên đồi Calvariô, đau khổ giết chết Chúa Giêsu nhưng không giết được Tình Yêu của Ngài. Chính điều ấy trở thành lời hứa cho chúng ta:

Không có nước mắt nào Chúa không lau. Không có tiếng kêu nào Chúa không nghe. Không có mất mát nào Chúa không ghi khắc. Không có nỗi đau nào vô ích trước mặt Chúa.

Đối diện cùng đau khổ rất hiện thực của hôm nay, ta hoàn toàn bế tắc, không thể nào hiểu nổi, không thể nào lý giải. Dù màn đêm đang phủ đầy lý trí, nhưng chúng ta tin, mai sau khi đứng trước mặt Chúa, tất cả sẽ sáng tỏ như ánh sáng buổi bình minh.

VII. XIN CHÚA LÀ VUA NGỰ ĐẾN.

Chúa là Vua, không phải là Vua của chiến xa, bom đạn, quyền lực hay vinh quang trần thế. Chúa là Vua, vì Chúa đã gục đầu trên thập giá để trao cho chúng ta sự sống. Chúa là Vua, vì Chúa đi vào đau khổ để biến nó thành con đường dẫn tới phục sinh. Chúa là Vua, vì Chúa không bao giờ rời bỏ những người đau khổ.

Và hôm nay, khi nhìn thấy đồng bào run rẩy trong nước lũ, khi nhìn thấy thế giới chìm trong chiến tranh và tang tóc, chúng ta có thể nói bằng cả trái tim: "Lạy Chúa Giêsu, Vua Tình Yêu, xin ngự trị giữa những nước mắt này. Xin biến nước mắt thành hạt giống hy vọng. Xin biến đau khổ thành con đường gặp gỡ Chúa".

VIII. LỜI NGUYỆN CHO ĐỒNG BÀO VÀ CHO TOÀN THẾ GIỚI.

Lạy Chúa Giêsu, Vua Tình Yêu, xin ngự đến giữa dòng nước lũ đang cuốn trôi quê hương chúng con. Xin đi vào từng mái nhà trống, từng căn nhà ngập nước, từng góc đời tan hoang. Xin ấp ủ những ai đang mất người thân. Xin đỡ nâng những ai đang kiệt sức, đang run rẩy, đang tuyệt vọng.

Lạy Chúa, xin đến với những nạn nhân chiến tranh, những người tị nạn, những bà mẹ mất con, những người lính trẻ mất bạn mình, những em bé không còn nơi để nương tựa. Xin ôm họ vào trái tim Chúa, để họ biết rằng có một Tình Yêu lớn hơn nỗi đau của họ.

Lạy Chúa, xin cho chúng con, những người còn may mắn, biết mở tay, mở lòng, mở hầu bao, mở trái tim để trở thành dấu chỉ của tình yêu Chúa giữa một thế giới quá nhiều đổ nát.

Lạy Chúa, xin cho mọi tín hữu, những người nghèo, những người đơn sơ, biết tin rằng dù lũ có cuốn trôi nhà cửa, thì vẫn còn một Ngôi Nhà mà không gì phá hủy được: Ngôi Nhà của Tình Yêu Chúa.

Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG

 

Ed. Condon, đồng chủ bút The Pillar, ngày 25 tháng 11 năm 2025, cho biết: Hôm Chúa Nhật, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã kêu gọi các giáo phái Kitô giáo tái cam kết với công cuộc đại kết, đồng thời thúc giục tất cả các Kitô hữu và các nhà lãnh đạo của họ củng cố sự hiệp thông trong các tín lý chung của đức tin.

Thực vậy, trong một tông thư được công bố trước chuyến tông du Ni-xê-a của Đức Giáo Hoàng — trong đó Đức Giáo Hoàng Leo sẽ cùng Đức Thượng phụ Constantinople kỷ niệm 1,700 năm Công đồng Đại kết, nơi đã soạn thảo bản Kinh Tin Kính cùng tên — Đức Giáo Hoàng Leo đã nhắc lại những tranh cãi gay gắt về tín lý gây chia rẽ sâu xa trước và sau khi Kinh Tin Kính Ni-xê-a được hình thành.

Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh rằng, sau nhiều thế hệ chia rẽ và dị giáo về bản chất thiết yếu của Chúa Ba Ngôi, phần lớn Kitô giáo hoàn cầu ngày nay đã thống nhất trong việc tuyên xưng bản tính thiết yếu của Thiên Chúa.

Đức Giáo Hoàng nói: “Vì vậy, chúng ta phải gác lại những tranh cãi thần học đã mất đi lý do tồn tại của chúng để phát triển một sự hiểu biết chung và hơn thế nữa, một lời cầu nguyện chung với Chúa Thánh Thần, để Người quy tụ tất cả chúng ta lại trong một đức tin và một tình yêu duy nhất”.

Tất nhiên, đại kết đã là một ưu tiên quý báu của tất cả các vị giáo hoàng, đặc biệt là kể từ Công đồng Vatican II. Và, như Đức Leo đã nhận xét trong bức thư của ngài, có tựa đề In Unitate Fidei (Hợp nhất Đức Tin), “thực sự, điều hợp nhất chúng ta lớn hơn nhiều so với điều chia rẽ chúng ta.”

Đức Leo nhận định rằng “trong một thế giới bị chia rẽ và tan vỡ bởi nhiều xung đột, một cộng đồng Kitô giáo phổ quát duy nhất có thể là dấu chỉ của hòa bình và là công cụ hòa giải, đóng vai trò quyết định trong cam kết hoàn cầu cho hòa bình.”

Nhưng mặc dù điều đó đúng ở bình diện cảm xúc và thiêng liêng đối với nhiều Kitô hữu thuộc các tín phái khác nhau, tình hình đại kết hiện nay vẫn cho thấy một bức tranh phức tạp.

Mặc dù những điểm chia rẽ hiện tại không có tính Ba Ngôi, nhưng một số điểm có thể bắt nguồn từ những tranh cãi về các điều khoản khác của Kinh Tin Kính và bản chất của các bí tích. Và vẫn còn những điểm khác, tuy không nhất thiết là khó giải quyết, nhưng có vẻ như thực tế là như vậy - ít nhất là trong thời điểm hiện tại.

Vậy, tầm nhìn về sự hiệp nhất của Đức Lêô giữa các Giáo hội Đông phương và Tây phương có thể tiến gần đến mức nào trong những năm tới?

—

Điểm nổi bật trong chuyến thăm Ni-xê-a của Đức Lêô, tất nhiên, chính là lễ kỷ niệm chung được mong đợi rất nhiều về Công đồng Ni-xê-a và Kinh Tin Kính của Công đồng với Đức Thượng phụ Đại kết Constantinople, vị primus inter pares [đứng đầu giữa những người ngang hàng] và là nhà lãnh đạo hoàn cầu được công nhận rộng rãi của các Giáo hội Chính thống giáo.

Trong hơn hai thập niên qua, Đức Thượng phụ Bartholomew I đã tham gia vào nhiều cử chỉ hòa giải với Giáo Hội Công Giáo, hợp tác chặt chẽ và tốt đẹp với một số vị giáo hoàng.

Năm 2020, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã gửi cho Đức Thượng phụ một thông điệp huynh đệ nhân ngày lễ Thánh Anrê, bày tỏ mong muốn về sự hiệp thông trọn vẹn và chính thức giữa người Công Giáo và Chính thống giáo. Đức Phanxicô nói: “Mặc dù vẫn còn nhiều trở ngại, tôi tin tưởng rằng bằng cách cùng nhau bước đi trong tình yêu thương lẫn nhau và theo đuổi đối thoại thần học, chúng ta sẽ đạt được mục tiêu đó”.

Khi được hỏi trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Pillar về mức độ thực tế của mục tiêu này đối với ngài, Đức Bartholomew nói rằng “đối thoại và hòa giải không phải là tùy chọn đối với chúng tôi; chúng là những chỉ thị và mệnh lệnh.”

Kể từ đó, việc trao đổi quà tặng giữa giáo hoàng và thượng phụ và các cuộc viếng thăm huynh đệ vẫn tiếp tục, và việc bày tỏ sự tôn trọng lẫn nhau đã trở nên thường xuyên. Và những cử chỉ liên tục này đôi khi đi kèm với những diễn biến quan trọng, mặc dù bị nhiều người đánh giá thấp.

Năm 2023, một ủy ban chung gồm các nhà thần học Công Giáo và Chính thống giáo đã đạt được thỏa thuận về một văn kiện chung mới đầu tiên sau nhiều năm, đặc biệt đề cập đến tính đồng nghị và tính tối thượng trong thời đại hiện đại.

Mặc dù thừa nhận “những vấn đề lớn [làm] phức tạp thêm sự hiểu biết đích thực về tính đồng nghị và tính tối thượng trong Giáo hội”, văn kiện cũng kết luận rằng “sự phụ thuộc lẫn nhau giữa tính đồng nghị và tính tối thượng là một nguyên tắc cơ bản trong đời sống của Giáo hội.”

Một thành quả nữa của diễn ngôn này đã được nhìn thấy vào năm ngoái, khi Đức Giáo Hoàng Phanxicô khôi phục việc sử dụng danh hiệu Giáo hoàng là Thượng phụ Phương Tây, đưa trở lại danh hiệu đã bị lãng quên qua nhiều thế kỷ và gần đây nhất đã bị Đức Benedict XVI bãi bỏ vào năm 2006.

Đức Benedict đã ngừng sử dụng danh hiệu này ngay từ đầu với hy vọng mang lại lợi ích cho đối thoại đại kết, nhằm nhấn mạnh rằng Tòa Thánh Rôma, về bản chất, không hoàn toàn hướng về phương Tây, cũng không ủng hộ quan niệm phổ quát về Giáo hội theo văn hóa Latinh. Trớ trêu thay, động thái này lại có tác dụng ngược lại, vì nó được một số nhà lãnh đạo Chính thống giáo diễn giải như một kiểu khẳng định đơn phương về thẩm quyền giáo hoàng phổ quát.

Việc Đức Phanxicô tái sử dụng danh hiệu này, ít nhất là ở một số nơi, đã được đón nhận một cách lặng lẽ như một dấu hiệu của “tính đồng nghị” - được hiểu theo cách hiểu của phương Đông hơn là cách hiểu hiện đại của Rôma.

Nhưng ngay cả giữa nhiều tiến bộ - thậm chí có thể là mang tính lịch sử - thì bối cảnh đại kết giữa Đông và Tây vẫn vô cùng phức tạp, và càng trở nên phức tạp hơn nữa bởi cuộc xâm lược Ukraine của Nga.

Giáo hội Chính thống giáo Nga, lớn nhất trong số các Giáo hội Đông phương, từ lâu đã khẳng định yêu sách của riêng mình về quyền tối thượng trong Cộng đồng Chính thống giáo hoàn cầu, đồng thời cam kết ủng hộ về thần học rõ ràng cho chế độ của Tổng thống Vladimir Putin.

Thật cay đắng trớ trêu, Giáo hội này đã liên kết sự ủng hộ của mình đối với Putin và cuộc chiến của ông ta - mà các nhà lãnh đạo Giáo hội gọi là thánh chiến - với yêu sách về quyền tối thượng của Giáo hội, và được phát biểu dưới cả hình thức ủng hộ đế quốc lẫn quyền lãnh đạo gần như tối cao của Giáo hội, từng được Hoàng đế Constantine thực thi tại Ni-xê-a.

Những nỗ lực của Giáo hội Nga nhằm khẳng định chủ quyền giáo hội đối với người Chính thống giáo Ukraine, cùng với nỗ lực của Mạc tư khoa nhằm khuất phục nhà nước Ukraine, đã dẫn đến việc nhiều Giáo hội Chính thống giáo trên thế giới, do Bartholemew và Tòa Thượng phụ Constantinople lãnh đạo, công nhận bản chất tự trị của Giáo hội Ukraine, điều này đã dẫn đến sự nguyền rủa và tuyên bố ly giáo của Tòa Thượng phụ Mạc tư khoa.

Năm ngoái, trong một cuộc phỏng vấn thứ hai với tờ The Pillar, Đức Thượng Phụ Bartholomew tuyên bố rằng "cuộc xâm lược của Nga vào một quốc gia có chủ quyền không thể được gọi là một "cuộc thánh chiến", mà thực sự là một cuộc chiến "ma quỷ"!"

Hướng tới lễ kỷ niệm 1,700 năm Công đồng Ni-xê-a và lễ tưởng niệm chung với Đức Giáo Hoàng - khi đó là Đức Phanxicô, nhưng giờ là Đức Lêô - Đức Thượng Phụ nhắc lại rằng ngài "hoàn toàn cam kết hàn gắn những chia rẽ giữa các Giáo hội của chúng ta".

Đức Thượng Phụ nói: "Chúng tôi tha thiết cầu nguyện cho sự hàn gắn cuộc ly giáo năm 1054 giữa Rome và Constantinople".

Nhưng căng thẳng đại kết gay gắt hơn hiện nay có thể là căng thẳng do Mạc tư khoa và các Giáo hội ủng hộ tuyên bố ly giáo trong cộng đồng Chính Thống giáo.

Một mặt, điều này có nghĩa việc tự tách biệt của một số người phản đối mạnh mẽ nhất đối với sự hiệp thông chặt chẽ hơn giữa Đông và Tây khỏi cuộc đối thoại Chính Thống giáo, có thể mở ra những con đường mới cho sự tiến bộ thực sự. Nhưng mặt khác, nó lại làm dấy lên nỗi lo sợ rằng mối quan hệ gần gũi hơn giữa Rome và Constantinople có thể làm gia tăng rạn nứt trong chính Chính Thống giáo.

Dường như ám chỉ những căng thẳng giữa các Giáo hội Chính Thống giáo, Đức Bartholomew nói với tờ The Pillar rằng, xét trên nhiều khía cạnh hợp tác Công Giáo-Chính Thống giáo, bất cứ thỏa thuận nào "cũng không được tạo thêm căng thẳng giữa các Giáo hội của chúng ta, đặc biệt là giữa các Giáo hội Chính Thống giáo địa phương".

Theo nội dung bức thư được công bố hôm Chúa nhật, Đức Giáo Hoàng Leo dường như đang thể hiện một giọng điệu nhiệt tình và linh hoạt.

Hướng tới chuyến đi Ni-xê-a, ngài nói "chúng ta phải cùng nhau bước đi để đạt được sự hiệp nhất và hòa giải giữa tất cả các Kitô hữu. Kinh Tin Kính Ni-xê-a có thể là nền tảng và điểm tham chiếu cho hành trình này. Nó mang đến cho chúng ta một mô hình về sự hiệp nhất thực sự trong sự đa dạng chính đáng".

Rõ ràng, ranh giới của "sự đa dạng chính đáng" có thể được vạch ra ở đâu là điều khó có thể thống nhất. Trớ trêu thay, có thể chính Chính Thống giáo lại không thể thống nhất với nhau về điều này.

 

Tiếng nói hòa bình và hy vọng: Chuyến tông du của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đến Thổ Nhĩ Kỳ và Li-băng

Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh cho hay chuyến tông du đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đến Thổ Nhĩ Kỳ và Li-băng, tập chú vào việc kỷ niệm đại kết, đối thoại liên tôn và hỗ trợ các cộng đồng Kitô giáo địa phương. Chuyến tông du bao gồm các cuộc gặp gỡ mang tính lịch sử và biểu tượng, các cuộc gặp gỡ với các nhà lãnh đạo dân sự và tôn giáo, và nghĩa cử đoàn kết giữa những rạn nứt trong khu vực.

(Tin Vatican - Salvatore Cernuzio)

Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh, ông Matteo Bruni, đã giới thiệu chuyến tông du đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, đến Ankara, Istanbul và Beirut, với một điểm dừng chân quan trọng tại İznik—thành phố cổ Nicaea - nhân dịp kỷ niệm 1700 năm Công đồng. Chuyến tông du mang đậm tính đại kết và đặt đối thoại liên tôn làm trọng tâm. Đây cũng sẽ là khoảnh khắc gần gũi với các cộng đồng Kitô giáo và người dân địa phương trên khắp khu vực. Ông Bruni xác nhận rằng “tất cả các biện pháp an ninh cần thiết đã được thực hiện”.

Chuyến thăm kéo dài sáu ngày sẽ diễn ra từ Thứ Năm, ngày 27 tháng 11 đến Thứ Ba, ngày 2 tháng 12 năm 2025.

Chuyến thăm đầy thách đố đến hai quốc gia trọng điểm

Ông Bruni mô tả chuyến đi sắp tới là "một hành trình đầy thách đố đến hai quốc gia quan trọng". Thổ Nhĩ Kỳ, quê hương của Thánh Phaolô và là ngã tư của Kitô giáo sơ khai, và Li-băng, một vùng đất được đánh dấu bởi sự chung sống hòa bình nhưng bị ảnh hưởng nặng nề bởi khủng hoảng kinh tế, vụ nổ cảng và bạo lực gần đây ở miền Nam.

Trong gần một tuần ở khu vực này, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV sẽ gặp gỡ các nhà chức trách dân sự và tôn giáo, thăm các thánh đường Hồi giáo và nhà thờ cổ, cầu nguyện tại cảng Beirut để tưởng nhớ các nạn nhân của vụ nổ năm 2020, và các cuộc gặp riêng với Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan và Joseph Aoun. Ông Bruni lưu ý rằng Đức Giáo Hoàng đang "tiếp bước các vị tiền nhiệm", từ Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đến Gioan Phaolô II, Đức Bênêđictô XVI, và Đức Giáo Hoàng Phanxicô, người đã hy vọng sẽ trở lại Thổ Nhĩ Kỳ vào dịp kỷ niệm Công đồng Nicaea này.

Trọng tâm đại kết và hỗ trợ giới trẻ

“Chiều kích đại kết là trọng tâm của chuyến đi này,” ông Bruni nói, đồng thời nhắc lại rằng các Kitô hữu thuộc nhiều truyền thống khác nhau đều công nhận Công đồng Nicaea là nền tảng của đức tin chung. Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cũng sẽ thể hiện sự ủng hộ đối với các cộng đồng Công Giáo nhỏ đang phải đối diện với tình trạng di cư và bất ổn, bao gồm nhiều Kitô hữu Liban đang sống ở nước ngoài.

Một trong những khoảnh khắc được mong đợi nhất sẽ là cuộc gặp gỡ của Đức Giáo Hoàng với giới trẻ Liban tại Bkerké, thuộc Tòa Thượng phụ Maronite, một cuộc gặp gỡ được kỳ vọng sẽ mang đến những thông điệp hy vọng mạnh mẽ trong Năm Thánh.

Tại Nicaea: một lễ kỷ niệm lịch sử

Một sự kiện trọng tâm sẽ là lễ kỷ niệm đại kết tại İznik, nơi Đức Giáo Hoàng và Đức Thượng phụ Đại kết Bartholomew sẽ cùng nhau đi bộ đến tàn tích của Vương cung thánh đường Thánh Neophytos. Buổi cầu nguyện, được cử hành trước các biểu tượng của Chúa Kitô và Công đồng, sẽ kết thúc bằng việc thắp nến - một cử chỉ tượng trưng cho sự hiệp nhất.

Đối thoại liên tôn

Chuyến đi cũng sẽ nhấn mạnh sự tham gia liên tôn. Vào ngày 27 tháng 11, Đức Giáo Hoàng sẽ đến thăm Diyanet, Văn phòng Tôn giáo của Thổ Nhĩ Kỳ; gặp gỡ Giáo sĩ Do Thái chính của Thổ Nhĩ Kỳ; và có cuộc gặp riêng tại Beirut với các nhà lãnh đạo Hồi giáo và Druze.

Những khoảnh khắc đáng nhớ được mong đợi trong suốt chuyến đi: Đặt vòng hoa tại lăng mộ Atatürk, cầu nguyện bên trong Nhà thờ Xanh, Thánh lễ tại Sân vận động Volkswagen Arena ở Istanbul, sự việc trồng cây tuyết tùng tại dinh tổng thống ở Beirut, và cầu nguyện tại mộ Thánh Charbel và trước tượng Đức Mẹ Lebanon.

Một hành trình phục vụ hòa bình

Các Hồng Y Kurt Koch, George Koovakad và Claudio Gugerotti sẽ tháp tùng Đức Giáo Hoàng, người sẽ chủ yếu nói bằng tiếng Anh trong các sự kiện của tổ chức và bằng tiếng Pháp trong các nghi lễ phụng vụ. Theo thông lệ, một cuộc họp báo với báo giới sẽ được tổ chức trên chuyến bay trở về.

Chuyến hành hương của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đến Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon nhằm mục đích gióng lên tiếng nói hòa bình, thống nhất và hy vọng cho vùng Trung Đông.

 

Tạp chí Crux, ngày 25 tháng 11, 2025, viết rằng: Đức Giáo Hoàng Leo XIV sẽ khởi hành đến Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 27 tháng 11 để kỷ niệm 1,700 năm Công đồng Ni-xê-a lần thứ nhất, một chuyến đi mà Đức Hồng Y Koch cho biết sẽ biểu lộ "sự hiệp thông đại kết" với Giáo hội Chính thống giáo Đông phương.

Đức Hồng Y Kurt Koch nói với Vatican Media: "Công đồng diễn ra vào năm 325, vào thời điểm Kitô giáo chưa bị tổn thương bởi quá nhiều chia rẽ và ly khai".

Lý do chính của Công đồng Ni-xê-a năm 325 là một cuộc tranh luận giữa một linh mục-nhà thần học tên là Arius và Giám mục Athanasius thành Alexandria về bản chất của Chúa Giêsu Kitô.

Arius dạy rằng vì Chúa Con đến từ Chúa Cha, điều này có nghĩa là Chúa Con được tạo dựng, chứ không phải là Thiên Chúa trọn vẹn. Athanasius phản bác rằng Chúa Kitô đồng bản thể và đồng vĩnh cửu với Chúa Cha, vốn là niềm tin chung của Kitô giáo.

Cuộc tranh luận giữa hai nhân vật thần học hàng đầu này đã bùng nổ thành một cuộc tranh cãi hoàn cầu, đe dọa chia rẽ không chỉ Giáo hội mà cả Đế quốc La Mã vào thế kỷ thứ tư.

Ngày nay, Công đồng Ni-xê-a tọa lạc tại thị trấn İznik ở Thổ Nhĩ Kỳ, từng là trung tâm của Giáo hội Chính thống giáo. Trong chuyến thăm này, Đức Giáo Hoàng Leo dự kiến sẽ gặp Đức Bartholomew I của Constantinople.

Giáo Hội Công Giáo và Chính thống giáo đã bị chia cắt kể từ năm 1054, và ĐHY Koch - người đứng đầu Bộ Hiệp nhất Kitô giáo của Vatican - cho biết cuộc gặp gỡ này là một bước tiến tới việc hàn gắn sự chia rẽ.

Đức Hồng Y nói với Vatican Media: “Công đồng đã định nghĩa và thiết lập đức tin Kitô giáo nơi Chúa Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa, đức tin này được tất cả các Kitô hữu gìn giữ. Việc nhắc nhở lại điều này và cùng nhau đào sâu đức tin trong tình bằng hữu đại kết là lợi thế lớn nhất của sự kiện này”.

Đức Hồng Y nói: “Đó là lý do tại sao Công đồng liên quan đến tất cả các Kitô hữu và có thể được cử hành trong tình hiệp thông đại kết”.

Đức Hồng Y Koch nói thêm: “Công đồng Ni-xê-a là một nền tảng vĩ đại trên đó, đức tin đã được thiết lập. Và đức tin này có thể được đào sâu trở lại – bởi vì đức tin vào thiên tính của Chúa Giêsu không chỉ đơn thuần là một dữ kiện, mà còn đang được đặt câu hỏi cho đến ngày nay. Và việc đào sâu trở lại đức tin này dường như rất quan trọng đối với tôi”.

Ngài nói rằng cuộc gặp gỡ giữa các nhà lãnh đạo Kitô giáo sẽ là một minh chứng cho thấy “chúng ta là một trong cốt lõi của đức tin Kitô giáo”.

Đức Hồng Y nói: “Điều này cũng tương ứng với phương châm tuyệt vời của Đức Giáo Hoàng Leo XIV, In Illo uno unum. Điều này có nghĩa là chúng ta tuy nhiều, chúng ta đa dạng, nhưng chúng ta là một trong Chúa Giêsu Kitô. Phương châm này, mà ngài đã chọn cho Giáo Hội Công Giáo, cũng áp dụng cho chủ nghĩa đại kết”.

Sau khi Đức Giáo Hoàng Leo rời Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 30 tháng 11, ngài sẽ đến Lebanon, nơi ngài sẽ ở lại cho đến ngày 2 tháng 12.

Cả Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon đều có đa số dân theo đạo Hồi, mặc dù số lượng Kitô hữu ở quốc gia sau đông đảo hơn nhiều.

Đức Hồng Y Koch nói rằng chuyến thăm của Đức Giáo Hoàng đến khu vực này là một chuyến thăm “thể hiện sự đồng cảm và liên đới với những hoàn cảnh khó khăn ở các quốc gia này”.

Đức Hồng Y Koch cũng cho biết: “Đây là một sự khích lệ đối với các Kitô hữu – ở Thổ Nhĩ Kỳ, Kitô hữu chỉ là một thiểu số nhỏ. Ở Lebanon, có một cộng đồng Kitô hữu đa dạng, với sự hiện diện mạnh mẽ của người Maronite, tất nhiên, những người đang sống trong một tình hình khó khăn, cả về chính trị lẫn kinh tế”.

Giáo hội Maronite là một Giáo hội tự quản (sui iuris) hiệp thông trọn vẹn với Đức Giáo Hoàng, có nguồn gốc từ Thánh Maron, một tu sĩ thế kỷ thứ tư, và đã đóng một vai trò sâu sắc trong lịch sử Lebanon.

Đức Hồng Y nói với Vatican Media: “Việc củng cố và khuyến khích họ chắc chắn là mối quan tâm của Đức Thánh Cha”.

Ngài nói: “Và, tất nhiên, đối thoại đại kết và liên tôn, đối thoại giữa các Kitô hữu và Hồi giáo, điều đặc biệt quan trọng ở Lebanon vì tổng thống là người Maronite và thủ tướng là người Hồi giáo”.

 

Liên Hợp Quốc cho hay: 50.000 phụ nữ bị giết hai trong một năm

Nhân Ngày Quốc tế Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ, những số liệu mới do Liên Hợp Quốc đã làm nổi bật quy mô của bạo lực trên thế giới. Trong bối cảnh nạn lạm dụng trực tuyến đang gia tăng, Sơ Abby Avelino thuộc dòng Talitha Kum đã phơi bày hoàn cảnh khốn khổ của hàng triệu phụ nữ và trẻ em gái bị rơi vào vòng buôn bán.

(Tin Vatican - Beatrice Guarrera)

"Những người phụ nữ chia sẻ với chúng tôi từ El Fasher, tâm điểm của thảm họa mới nhất ở Sudan, kể về nạn đói, di tản, cưỡng hiếp và bom đạn." Với những lời này, Ginevra Anna Mutavati, Giám đốc Khu vực Đông và Nam Phi của Hội Phụ Nữ Quốc tế (UN Women), gần đây đã mô tả với các nhà báo về tình hình tại thủ phủ Bắc Darfur. Sau hơn 500 ngày bị Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF) bao vây, các vụ lạm dụng lan rộng - bao gồm cả hành quyết và bạo lực tình dục - đã được ghi nhận.

Bà lưu ý rằng phụ nữ vẫn phải gánh chịu gánh nặng lớn nhất. Ngay cả khi đang chạy trốn, họ vẫn phải đối mặt với những nguy hiểm nghiêm trọng.

Những con số trên toàn cầu cho thấy tình trạng bạo lực lan rộng

Tuy nhiên, mối đe dọa không chỉ giới hạn trong bối cảnh chiến tranh. Trên toàn thế giới, Liên Hợp Quốc ước tính có 840 triệu phụ nữ - gần một phần ba - đã từng bị bạo lực thể xác hoặc tình dục do bạn tình gây ra, bạo lực tình dục do người không phải bạn tình gây ra, hoặc cả hai, ít nhất một lần trong đời. Những con số này nhấn mạnh tới tầm quan trọng của ngày kỷ niệm hôm nay, 25 tháng 11, Ngày Quốc tế Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ.

Một báo cáo mới của Liên Hợp Quốc nêu bật một trong những thực tế bi thảm nhất: cứ mười phút lại có một phụ nữ bị sát hại ở đâu đó trên thế giới. Trong năm qua, khoảng 50.000 phụ nữ là nạn nhân của các vụ giết người vì phụ nữ, 60% trong số đó bị giết bởi bạn tình hoặc người thân. Trong khi đó, chỉ có 11% nạn nhân nam bị giết bởi chính gia đình. Bất bình đẳng giới tính và sự kỳ thị phụ nữ vẫn là những nguyên nhân chính.

Trung bình, 137 phụ nữ bị sát hại mỗi ngày. Mặc dù thấp hơn một chút so với năm 2023, con số này bị ảnh hưởng bởi việc báo cáo không đồng đều giữa các quốc gia. Không khu vực nào thoát khỏi tình trạng này, và châu Phi một lần nữa ghi nhận con số cao nhất, với khoảng 22.000 nạn nhân vào năm ngoái.

Lạm dụng trực tuyến tiếp tục gia tăng

Liên Hợp Quốc lưu ý rằng sự phát triển công nghệ cũng góp phần tạo ra các hình thức bạo lực mới. Những hình thức này bao gồm việc chia sẻ hình ảnh và thông tin không có sự đồng thuận, doxxing (lộ thông tin cá nhân) và video ảo giác (video deepfake) được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo. Quấy rối tự động và các chiến dịch thù địch được phối hợp nhắm vào phụ nữ ở mọi lứa tuổi.

Ước tính hơn 38% phụ nữ đã từng trải qua bạo lực trực tuyến, trong khi 85% đã chứng kiến hành vi lạm dụng nhắm vào những phụ nữ khác trên các nền tảng kỹ thuật số.

Cam kết của Tổ chức Quốc tế (Talitha Kum)

“Việc nâng cao nhận thức rất quan trọng đối với chúng tôi, đặc biệt là vào Ngày này”, Sơ Abby Avelino, điều phối viên quốc tế của Talitha Kum, mạng lưới toàn cầu do các Sơ lãnh đạo về chống buôn người, cho biết. Sơ giải thích rằng bạo lực kỹ thuật số ngày càng lan rộng và thế giới trực tuyến hiện là một điểm chính là bóc lột.

Sơ Abby lưu ý rằng các thành viên của mạng lưới đã tập trung trực tuyến hôm nay để suy ngẫm về tác động của chiến tranh và xung đột đối với bạo lực trên cơ sở thế giới. Sơ nói: “Chúng tôi đặc biệt tập trung vào phụ nữ và trẻ em gái dễ bị tổn thương ở bất cứ nơi nào họ sống — ở Ukraine, Nam Bán cầu, các quốc gia châu Phi và cả ở châu Á”.

Bà nói thêm rằng châu Âu vẫn tiếp tục tiếp nhận nhiều phụ nữ bị buôn bán, đặc biệt là những người bị ép buộc di chuyển do các mạng lưới buôn người.

Tiếp cận 47.000 nạn nhân và người sống sót

Trong số những câu chuyện gần đây, Sơ Abby nhớ lại trường hợp của một phụ nữ trẻ đến từ Nam Sudan đã tìm kiếm sự hỗ trợ. "Chúng tôi không biết cô ấy ở đâu, nhưng mạng lưới của chúng tôi đã có thể tìm thấy cô ấy", Sơ giải thích. Người phụ nữ đã được đưa đến Chad; thông qua sự hợp tác với các đối tác ở Ý, cô đã có thể kết nối lại với mẹ mình - bản thân cô cũng là một nạn nhân buôn người - và họ đã được đoàn tụ.

Theo báo cáo mới nhất của Talitha Kum, mạng lưới đã đồng hành cùng 47.000 nạn nhân và người sống sót trong năm 2024.

"Suy nghĩ của tôi hôm nay", Sơ Abby kết luận, "là về những phụ nữ và trẻ em gái bị buôn bán. Với tư cách là Talitha Kum, chúng tôi cam kết luôn gần gũi với những người đau khổ, lắng nghe, bảo vệ và dịu dàng, để mọi trẻ em gái có thể tìm lại hy vọng, sự an toàn và sức mạnh để bắt đầu lại. Cùng nhau: 'Talitha Kum' - 'Hỡi bé gái bé nhỏ, hãy trỗi dậy.

 

Các ký giả Kareem Chehayeb và Abby Sewell của Associated Press, ngày 25 tháng 11, 2025, từ Beirut, đán đi bản tin sau đây: Mireille Khoury thắp một ngọn nến bên cạnh bức chân dung của con trai quá cố Elias, xung quanh là hình ảnh Chúa Giêsu và Đức Mẹ Đồng Trinh Maria, giống như bà vẫn làm mỗi tối khi trở về căn hộ của mình tại Beirut sau giờ làm việc.

Elias chỉ mới 15 tuổi khi qua đời trong vụ nổ tại cảng Beirut vào tháng 8 năm 2020, gây chấn động khắp các khu dân cư xung quanh thủ đô Lebanon. Kể từ đó, Khoury là một trong những gia đình đã tổ chức các cuộc biểu tình hàng tháng kêu gọi công lý cho 218 người thiệt mạng khi hàng trăm tấn amoni nitrat được lưu trữ không đúng cách phát nổ.

Số lượng gia đình này đã giảm dần khi cuộc điều tra bị đình trệ và hy vọng giải trình cũng phai nhạt. Nhưng chuyến thăm sắp tới của Đức Giáo Hoàng Leo XIV tới Lebanon đã thắp lên một tia hy vọng cho Khoury và nhiều người khác ở đất nước nhỏ bé đang bị tàn phá bởi khủng hoảng này.

Khoury, người sẽ cùng Đức Giáo Hoàng cầu nguyện thầm tại địa điểm xảy ra vụ nổ cảng vào ngày cuối cùng của chuyến thăm Lebanon, cho biết: “Chúng ta cần rất nhiều lời cầu nguyện, và chúng ta cần một phép màu để đất nước này tiếp tục tồn tại”.

Chuyến thăm dự kiến bắt đầu vào Chúa nhật, nằm trong khuôn khổ chuyến công du nước ngoài chính thức đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Leo và là sự hoàn thành lời hứa của người tiền nhiệm, Đức Giáo Hoàng Phanxicô về việc đến thăm Lebanon, một quốc gia Hồi giáo chiếm đa số, với khoảng một phần ba dân số theo Kitô giáo. Đức Giáo Hoàng Leo cũng sẽ đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ.

Là chuyến thăm thứ tư của một vị Giáo hoàng tới Lebanon, chuyến thăm này gửi đi một thông điệp ủng hộ mạnh mẽ vào thời điểm bất ổn khu vực và các cuộc khủng hoảng nội bộ ngày càng sâu xa đã khiến đất nước rơi vào tình trạng bấp bênh.

Kể từ năm 2019, Lebanon đã bị tàn phá bởi bất ổn chính trị, sự sụp đổ của hệ thống tiền tệ và ngân hàng, vụ nổ cảng và gần đây nhất là cuộc chiến giữa Israel và nhóm chiến binh Hezbollah. Cuộc chiến đã tàn phá nhiều vùng rộng lớn ở miền nam và miền đông Lebanon, khiến hơn 4,000 người thiệt mạng, bao gồm hàng trăm thường dân, và gây ra thiệt hại ước tính lên tới 11 tỷ đô la.

Đối với nhiều người Lebanon, dường như sự can thiệp của Chúa là giải pháp duy nhất cho đất nước họ.

Không có chuyến thăm miền Nam bị chiến tranh tàn phá

Tại làng Dardghaya, một cộng đồng hỗn hợp gồm người Kitô giáo và người Hồi giáo Shiite ở miền Nam Lebanon, khoảng một chục tín hữu đã tụ tập tham dự Thánh lễ vào một Chúa nhật gần đây trong một căn phòng nhỏ ở tầng hầm. Hình ảnh Chúa Giêsu, Đức Mẹ Đồng Trinh Maria và Thánh George – tên gọi của nhà thờ - hiện ra từ những bức tường trắng mới sơn, trong khi một bé gái đung đưa lư hương.

Phía trên họ, nhà thờ Melkite Hy Lạp cổ đại hàng thế kỷ của thị trấn vẫn còn trong đống đổ nát sau khi bị Israel không kích trong cuộc chiến Israel-Hezbollah năm ngoái.

Bất chấp lệnh ngừng bắn do Hoa Kỳ làm trung gian có hiệu lực vào tháng 11 năm 2024, Israel vẫn tiếp tục thực hiện các cuộc không kích gần như hàng ngày ở miền Nam Lebanon – và đôi khi, ở vùng ngoại ô thủ đô – mà họ cho là nhằm ngăn chặn Hezbollah tái thiết. Tình hình bấp bênh đã khiến nhiều cựu tín hữu không muốn quay trở lại Dardghaya.

Linh mục của nhà thờ, Cha Maurice el Khoury, cho biết ngài cảm thấy “một niềm hy vọng lớn lao” rằng chuyến viếng thăm của Đức Giáo Hoàng Leo “sẽ mang lại một sự thay đổi triệt để trong quỹ đạo của Lebanon”.

“Chúng tôi không muốn nói rằng chuyến viếng thăm của Đức Giáo Hoàng chỉ dành cho các Kitô hữu”, cha el Khoury nói. “Chuyến viếng thăm của Đức Giáo Hoàng là một phước lành và sự cứu rỗi cho toàn thể Lebanon”.

Tuy nhiên, nhiều người ở miền nam Lebanon vẫn thất vọng vì hành trình của Đức Giáo Hoàng không bao gồm chuyến viếng thăm các khu vực bị chiến tranh tàn phá của họ, tương tự như chuyến viếng thăm của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đến thành phố Mosul bị tàn phá khi ngài đến thăm Iraq vào năm 2021.

Georges Elia, một thành viên của dòng Dardghaya, cho biết ông sẽ tham dự một cuộc họp giữa Đức Giáo Hoàng và các nhóm thanh thiếu niên tại Tòa Thượng phụ Maronite ở Bkerki, miền bắc Lebanon.

Nhưng ông vẫn hy vọng về một chuyến viếng thăm bất ngờ của Đức Giáo Hoàng đến miền nam, “một vùng đất linh thiêng, nơi Chúa Giêsu Kitô đã từng đặt chân đến”, ông nói. Miền Nam đang đổ máu, và họ cần (Giáo hoàng) giúp chúng tôi trở về và đứng vững trên mảnh đất của mình.”

Mối quan hệ bền chặt giữa Vatican và Lebanon trong một lịch sử đầy biến động

Chuyến thăm đầu tiên của một vị Giáo hoàng đến nhà nước Lebanon hiện đại vào năm 1964 diễn ra trong một thời kỳ thịnh vượng mà ngày nay nhiều người hoài niệm là thời kỳ hoàng kim của đất nước. Chuyến thăm diễn ra trong khoảng thời gian tạm lắng giữa cuộc nội chiến đầu tiên của đất nước vào năm 1958 và 15 năm nội chiến bắt đầu từ năm 1975.

Những chuyến thăm sau đó của Giáo hoàng diễn ra khi đất nước đang tái thiết sau hậu quả của bạo lực đó, vào cuối những năm 1990; và vào năm 2012, trong thời kỳ tuyệt đỉnh của cuộc xung đột Syria và cuộc khủng hoảng người tị nạn tràn sang Lebanon.

Ngay từ khi thành lập, Lebanon đã được hình dung như một thiên đường cho các Kitô hữu. Nơi đây có mối quan hệ chặt chẽ với Vatican kể từ khi giành độc lập khỏi sự cai trị của Pháp vào năm 1943, và trong nhiều thế kỷ trước khi thành lập quốc gia nhỏ bé bên bờ Địa Trung Hải này.

Trong lịch sử, Giáo Hội Công Giáo đã hỗ trợ thành lập nhiều tổ chức tại Lebanon, bao gồm trường học, bệnh viện và trung tâm nghiên cứu, tạo nên mối quan hệ độc đáo không chỉ với các Kitô hữu ở Lebanon, mà còn với cộng đồng Hồi giáo và các cộng đồng không theo Kitô giáo khác.

Nhà sử học Charles Hayek cho biết Lebanon luôn hiểu rõ tầm quan trọng của việc duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Vatican.

Hayek nói: “Tất cả người dân Lebanon thuộc mọi cộng đồng đều hiểu rằng để một quốc gia nhỏ bé được lắng nghe, cần phải vận động hành lang”. Ông cho hay, chính vì vậy, các thủ tướng, vốn theo quy ước ở Lebanon luôn là người Hồi giáo Sunni, đã cùng với các tổng thống Kitô hữu theo nghi lễ Maronite thúc đẩy các chuyến thăm của Giáo hoàng.

Trong lịch trình của Đức Giáo Hoàng Leo XIV là một cuộc đối thoại liên tôn với các nhà lãnh đạo của một số giáo phái Kitô giáo và Hồi giáo tại trung tâm thủ đô Lebanon, nơi đã diễn ra các cuộc biểu tình chống chính quyền vào năm 2019, và tại một khu vực chịu thiệt hại nặng nề nhất trong vụ nổ cảng.

Tiếp nối di sản hỗ trợ của Đức Giáo Hoàng Phanxicô

Mireille Khoury cho biết người tiền nhiệm của Đức Giáo Hoàng Leo, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, vẫn tiếp tục hỗ trợ gia đình các nạn nhân vụ nổ cảng ngay cả khi áp lực toàn cầu lên nhà nước Lebanon về trách nhiệm giải trình đã lắng xuống.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô thậm chí còn mời gia đình các nạn nhân, bao gồm cả Khoury, đến Vatican. Nhưng bà không thể đi.

“Kỳ nghỉ cuối cùng tôi có với con trai là ở Rome, và tôi rất khó quay lại. Tôi cảm thấy mình không thể làm điều đó về mặt cảm xúc”, Khoury nói. Tuy nhiên, bà vẫn cảm thấy an tâm và “bình an tinh thần” sau khi nghe những lời động viên của Đức Giáo Hoàng dành cho các gia đình.

Khoury hy vọng bà sẽ có thể gặp Đức Giáo Hoàng mới, dù chỉ trong chốc lát, để đề nghị ngài tiếp tục nói về vụ nổ cảng để cuộc điều tra không bị lãng quên.

“Tôi sẽ cầu xin và kêu gọi ngài tiếp tục thúc đẩy để vụ án này không diễn ra như bất cứ vụ án nào khác ở Lebanon,” bà nói.

Bà cho biết bà hy vọng chuyến thăm của Đức Giáo Hoàng sẽ giúp củng cố đức tin, điều thường là động lực duy nhất giúp bà tiếp tục.

Bà nói: “Tôi sống với hy vọng rằng một ngày nào đó tôi sẽ được gặp con trai mình.”

 

1. Nga chỉ trích kế hoạch hòa bình của Âu Châu - nhưng lại thích đề xuất của Tổng thống Trump về Ukraine

Một cố vấn cao cấp của Putin đã chế giễu kế hoạch của Âu Châu nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và cho biết Điện Cẩm Linh thích đề xuất ban đầu của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hơn.

Yuri Ushakov, trợ lý chính sách đối ngoại kỳ cựu của nhà lãnh đạo Nga, phát biểu với các phóng viên tại Mạc Tư Khoa rằng kế hoạch hòa bình của Liên Hiệp Âu Châu, được đưa ra để đáp lại kế hoạch 28 điểm do Washington đưa ra, “về mặt xây dựng là hoàn toàn không phù hợp với chúng tôi”.

Ushakov nói thêm rằng kế hoạch của Tổng thống Trump, bao gồm một số nhượng bộ lớn cho Nga, bao gồm việc nhượng lại các vùng lãnh thổ rộng lớn của Ukraine và giới hạn quy mô quân đội của Kyiv, được Điện Cẩm Linh “chấp nhận” hơn.

Khuôn khổ của chính quyền Hoa Kỳ - đi kèm với thời hạn Lễ Tạ ơn khắt khe và các mối đe dọa cắt viện trợ và thông tin tình báo cho Ukraine trừ khi nước này chấp nhận các điều khoản - đã khiến Ukraine và các đồng minh Âu Châu bất ngờ, dẫn đến một cuộc đàm phán khẩn cấp vào cuối tuần tại Geneva giữa Washington, Kyiv và các đối tác Âu Châu.

Một quan chức cao cấp quen thuộc với các cuộc đàm phán đã xác nhận với POLITICO rằng các cuộc can thiệp đã cắt giảm kế hoạch từ 28 điểm ban đầu xuống còn 19 điểm, với các vấn đề lãnh thổ sẽ được thảo luận ở cấp tổng thống.

Putin đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan về kế hoạch này vào thứ Hai và theo Điện Cẩm Linh, ông cho biết đề xuất đầu tiên của Tổng thống Trump là “nền tảng tốt cho thỏa thuận trong tương lai”.

Điện Cẩm Linh cho biết trong bản thông báo cuộc gọi: “Vladimir Putin lưu ý rằng những đề xuất này, theo phiên bản chúng tôi đã xem, phù hợp với các cuộc thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ ở Alaska và về nguyên tắc, có thể là cơ sở cho một giải pháp hòa bình cuối cùng”.

Khoảng cách giữa các kết cục mong muốn của hai bên vẫn còn rất lớn, và phần lớn không tương thích. Mạc Tư Khoa đang thúc đẩy một giải pháp bảo đảm và mở rộng các lợi ích lãnh thổ của mình, trong khi Kyiv và các thủ đô Âu Châu kiên quyết bảo vệ chủ quyền của Ukraine.

Vào Chúa Nhật, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio mô tả các cuộc thảo luận ở Thụy Sĩ là tiến bộ lớn, đồng thời lưu ý rằng “vẫn còn một số việc phải làm” trước khi hoàn thiện đề xuất.

Tổng thống Trump, người đã chỉ trích Kyiv hôm Chúa Nhật vì “không hề tỏ ra biết ơn”, vẫn tỏ ra lạc quan về các cuộc đàm phán với Thụy Sĩ. “Điều gì đó tốt đẹp có thể đang diễn ra”, ông viết trong một bài đăng trên mạng xã hội hôm thứ Hai.

Cả Tổng thống Trump và Rubio đều không đưa ra chi tiết về những thay đổi được thực hiện đối với kế hoạch ban đầu gồm 28 điểm, mà các nhà lãnh đạo Âu Châu không được tham khảo ý kiến và sẽ thấy Ukraine bị loại khỏi NATO và máy bay chiến đấu Âu Châu đồn trú tại nước láng giềng Ba Lan.

Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho biết hôm thứ Hai rằng “tất cả các vấn đề liên quan đến Âu Châu và cả NATO đều đã được loại khỏi kế hoạch này”.

[Politico: Russia trashes Europe’s peace plan — but likes Trump’s Ukraine proposal]

2. Người Âu Châu cuối cùng cũng có được chỗ ngồi tại bàn đàm phán hòa bình của Tổng thống Trump về Ukraine

Liên minh Âu Châu và Vương quốc Anh sẽ tham gia các cuộc đàm phán cao cấp về kế hoạch hòa bình của Ông Donald Trump cho Ukraine bắt đầu vào Chúa Nhật, đây là bước đột phá quan trọng đối với Brussels và Luân Đôn, vốn trước đó vẫn bị loại khỏi tiến trình này.

Một quan chức cao cấp của Âu Châu nói với POLITICO rằng các quan chức an ninh hàng đầu từ Pháp và Đức cũng sẽ tham dự các cuộc đàm phán, có khả năng diễn ra tại Thụy Sĩ, vì các đồng minh của Ukraine đang tìm cách viết lại đề xuất của Tổng thống Trump mà họ lo ngại sẽ có lợi cho Nga.

Thực tế là người Âu Châu sẽ có được ghế tại bàn đàm phán sẽ được Kyiv, Brussels và nhiều nơi khác hoan nghênh, sau khi các đồng minh của Ukraine lên tiếng lo ngại về việc bị loại khỏi sáng kiến gần đây nhất của Tổng thống Trump.

Các cuộc đàm phán sẽ được tổ chức ở cấp độ cố vấn an ninh quốc gia. Bjoern Seibert, nhà lãnh đạo nội các của Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen, dự kiến sẽ đại diện cho Liên Hiệp Âu Châu, cùng với Pedro Lourtie, trợ lý cao cấp của Chủ tịch Hội đồng Âu Châu António Costa.

Trong số những điểm khác, Âu Châu dự kiến sẽ thúc đẩy đội ngũ của Tổng thống Trump giảm nhẹ đề xuất trao trả lãnh thổ ở vùng Donbas, miền Đông Ukraine, cho Nga. Thay vào đó, họ muốn bất kỳ lệnh ngừng bắn nào cũng phải bắt đầu từ nguyên tắc rằng xung đột sẽ được đóng băng trên “chiến tuyến” hiện tại, nhưng điều này chỉ nhằm mục đích cho phép các cuộc đàm phán bắt đầu, chứ không phải là một giải pháp cuối cùng. Theo Liên Hiệp Âu Châu, giải pháp cuối cùng phải bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Ukraine và các đồng minh Âu Châu kịch liệt phản đối ý tưởng buộc Kyiv phải từ bỏ lãnh thổ bằng vũ lực. NATO và các đồng minh Liên Hiệp Âu Châu lo ngại rằng kết quả như vậy sẽ chỉ càng khuyến khích nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin mở rộng tham vọng lãnh thổ và tấn công vào những khu vực này.

Vào thứ Bảy, hơn một chục nhà lãnh đạo - bao gồm Friedrich Merz của Đức, Emmanuel Macron của Pháp, Keir Starmer của Anh, von der Leyen của Liên Hiệp Âu Châu, Alexander Stubb của Phần Lan và Mark Carney của Canada - đã gặp nhau để thảo luận khẩn cấp tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Johannesburg để phối hợp phản ứng của họ với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đối với kế hoạch của Tổng thống Trump.

“Dự thảo này là một cơ sở cần được nghiên cứu thêm”, các nhà lãnh đạo cho biết trong một tuyên bố chung sau đó. “Chúng tôi khẳng định rõ ràng nguyên tắc rằng biên giới không được phép thay đổi bằng vũ lực. Chúng tôi cũng lo ngại về những hạn chế được đề xuất đối với quân đội Ukraine, điều này sẽ khiến Ukraine dễ bị tấn công trong tương lai.”

Các nhà lãnh đạo đang tìm cách trấn an Tổng thống Zelenskiy rằng họ sẽ sát cánh cùng ông ngay cả khi Tổng thống Trump không làm vậy. Tuyên bố của họ ám chỉ sự bất bình của họ đối với một số đề xuất của Hoa Kỳ ảnh hưởng đến Liên Hiệp Âu Châu và NATO, nói rằng bất kỳ điều khoản nào như vậy đều cần có “sự đồng ý” thích đáng từ các cơ quan này.

Phát biểu với các phóng viên tại Nam Phi, Thủ tướng Đức Merz đã nêu khả năng Ukraine sụp đổ. “Tùy thuộc vào cách cuộc chiến này kết thúc, nó sẽ ảnh hưởng đến an ninh Âu Châu”, ông nói.

“Nếu Ukraine thua cuộc chiến này và có thể sụp đổ, điều đó sẽ gây ra hậu quả cho toàn bộ nền chính trị Âu Châu, cho toàn bộ lục địa Âu Châu. Đó là lý do tại sao chúng tôi hết sức cam kết với mục tiêu này”, Merz nói.

Chính quyền Tổng thống Trump đã gây áp lực mạnh mẽ lên Tổng thống Zelenskiy để ông chấp thuận các điều khoản của kế hoạch trước hạn chót là Lễ Tạ ơn, thứ Năm tuần tới. Âu Châu lo ngại Tổng thống Trump có thể cắt đứt quyền tiếp cận thông tin tình báo Hoa Kỳ, vốn đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực chiến tranh của Ukraine.

Áp lực từ Mỹ nhằm đạt được một hiệp định hòa bình được cố tình dàn xếp để gây khó khăn cho Ukraine. Tổng thống Zelenskiy đang cố gắng ngăn chặn một vụ bê bối tham nhũng đang nhấn chìm chính phủ của mình. Các quan chức Mỹ cho rằng sự yếu kém của Tổng thống Zelenskiy trong nước sẽ khiến ông dễ dàng chấp nhận các điều khoản của họ hơn.

Putin đã chỉ ra rằng hắn ta ủng hộ kế hoạch của Hoa Kỳ - mà thực ra nhiều người cho rằng do chính Nga soạn thảo - trong đó có nhiều yêu cầu của ông, bao gồm việc Ukraine không bao giờ được gia nhập NATO và phải giảm mạnh sức mạnh quân sự.

[Politico: Europeans finally get seat at Trump’s table for Ukraine peace talks]

3. Quân đội Ukraine thực hiện nhiệm vụ ‘tìm kiếm và tiêu diệt’ để loại bỏ quân Nga khỏi trung tâm Pokrovsk

Hôm Thứ Hai, 24 Tháng Mười Một, Quân đội Ukraine cho biết lực lượng Ukraine đang giải phóng khu vực trung tâm Pokrovsk khỏi các cụm kháng cự cuối cùng của binh lính Nga.

“Các vị trí của chúng tôi ở trung tâm thành phố đang được duy trì, các cuộc giao tranh vẫn đang diễn ra, nhưng kẻ thù không thể củng cố được”, Lực lượng Tấn công Dù cho biết. “Lực lượng phòng thủ đang kiềm chế kẻ thù và đang tiến hành các hoạt động tìm kiếm và tiêu diệt quân Nga ở Pokrovsk.”

Theo dự án lập bản đồ DeepState có uy tín cao do một nhóm người Ukraine dẫn đầu, liên lạc chặt chẽ với các chỉ huy trên khắp tiền tuyến, lực lượng Nga đã tiếp tục tiến vào Pokrovsk trong ngày qua nhưng bị bao vây tại khu vực trung tâm và chỉ còn con đường sống duy nhất là đầu hàng lính Dù Ukraine.

Nằm ở phía tây bắc tỉnh Donetsk, thành phố Pokrovsk là tâm điểm của hầu hết các cuộc giao tranh ác liệt nhất dọc theo đường biên giới Nga-Ukraine trong năm qua. Quân đội trước đây đã báo cáo rằng các đơn vị nhỏ của Nga, thường là những cá nhân đơn độc, đã xâm nhập vào thành phố, đôi khi cải trang thành thường dân.

Theo Lực lượng Dù, Ukraine đã giết chết 388 binh sĩ Nga trong thành phố và làm bị thương 87 người khác kể từ đầu tháng 11.

“ Đặc biệt, trong những ngày gần đây, Tiểu đoàn tấn công độc lập Skala đã tiến hành chiến dịch dọn sạch sự hiện diện của kẻ thù ở khu vực nhà ga xe lửa, Cao đẳng sư phạm Pokrovsk và Quảng trường Sobornyi”, thông báo cho biết, đề cập đến một đơn vị tấn công nổi tiếng trong quân đội Ukraine.

Cũng trong ngày 23 tháng 11, Lực lượng tác chiến đặc biệt của Ukraine đã công bố đoạn phim ghi lại một loạt các cuộc tấn công thành công vào các vị trí của Nga bên trong thành phố.

Với dân số trước chiến tranh chỉ 60.000 người, Pokrovsk khó có thể được coi là một đô thị, nhưng nó đã trở thành một đầu mối quan trọng trong hậu cần quân sự của Ukraine. Việc mất đi một trong những thành phố được phòng thủ tốt nhất Ukraine có thể mang lại cho Nga một số lợi thế về hậu cần cho các cuộc tấn công trong tương lai khi họ tiếp tục đặt mục tiêu chiếm phần còn lại của Tỉnh Donetsk.

[Kyiv Independent: Ukrainian army on 'search and destroy' missions to clear Russians from central Pokrovsk]

4. Thượng nghị sĩ Mark Warner gọi kế hoạch 28 điểm cho thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine là ‘một thỏa thuận tồi tệ nhất trong lịch sử’

Thượng nghị sĩ Mark Warner của đảng Dân Chủ đơn vị Virginia phát biểu vào sáng Chúa Nhật rằng kế hoạch 28 điểm của chính quyền Tổng thống Trump về hòa bình giữa Nga và Ukraine “nói thẳng ra là một thỏa thuận tồi tệ trong lịch sử, ngang ngửa với việc Neville Chamberlain đầu hàng Hitler trước Thế chiến thứ II.

Warner, đảng viên Dân chủ cao cấp nhất trong Ủy ban Tình báo, nói với người dẫn chương trình “Fox News Sunday” Shannon Bream rằng ông lo ngại kế hoạch này, nếu được chấp thuận, có thể khiến nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình theo đuổi cuộc xâm lược Đài Loan, đồng thời chỉ trích đề xuất này là “sự đầu hàng hoàn toàn trước Nga”.

“Rõ ràng là kế hoạch này ít nhất ban đầu được vạch ra chỉ đơn giản là có sự tham gia của Nga chứ không có sự tham gia của Ukraine,” Warner nói. “Giờ họ lại nói rằng đã có sự tham gia của Ukraine. Giờ thì tổng thống lại thay đổi ý định về việc liệu đây có phải là lời đề nghị cuối cùng hay không. Suy cho cùng, tất cả chúng ta đều muốn thấy hòa bình, nhưng chúng ta không muốn thấy một nền hòa bình mang lại lợi ích cho Vladimir Putin.”

Đề xuất này, được Axios đưa tin đầu tiên, sẽ chứng kiến Ukraine nhượng lại khu vực Donbas cho Nga, bên cạnh việc phải đối mặt với những hạn chế về quy mô quân đội, theo chi tiết của kế hoạch mà POLITICO có được. Warner nói với Bream rằng ông không chắc thỏa thuận này có phải là điều mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy “thậm chí có thể tồn tại trong chính phủ của mình” hay không.

Kế hoạch này đã vấp phải sự chỉ trích từ một số nghị sĩ cao cấp của Đảng Cộng hòa về vấn đề Nga, bao gồm Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, Mitch McConnell và Roger Wicker, những người đang thúc đẩy chính quyền Tổng thống Trump bác bỏ đề xuất này.

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Trump vẫn nhận được sự ủng hộ của nhiều tiếng nói trong đảng, bao gồm Thượng nghị sĩ Eric Schmitt, người đã kêu gọi những người chỉ trích kiềm chế trong cuộc phỏng vấn sáng Chúa Nhật với Bream. Schmitt cho biết các chi tiết chính của kế hoạch, bao gồm các bảo đảm an ninh và nhượng bộ lãnh thổ, vẫn chưa rõ ràng.

“Tôi nghĩ Tổng thống Trump tiếp cận vấn đề này như một người thực tế,” Schmitt nói trên Fox. “Bạn nhìn nhận thế giới như nó vốn có, không phải theo cách bạn muốn, không phải theo cách bạn mong muốn, mà là theo cách nó thực sự đang diễn ra. Và sự thật là — và rất nhiều người sẽ không nói ra — người Ukraine đã thua cuộc từ lâu rồi.”

Không bên nào trong cuộc chiến công khai bình luận về kế hoạch này, mặc dù văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Năm rằng họ vẫn “sẵn sàng, như trước đây, để làm việc một cách xây dựng với phía Mỹ, cũng như với các đối tác của chúng tôi ở Âu Châu và trên toàn thế giới để đạt được kết quả là hòa bình”. Đại sứ tại Hoa Kỳ Olga Stefanishyna đã thận trọng trong bài phát biểu của mình vào Chúa Nhật trên chương trình “Face the Nation” của CBS, chỉ nói với người dẫn chương trình Margaret Brennan rằng các cuộc đàm phán vẫn đang diễn ra và kế hoạch “không liên quan đến công lý” theo quan điểm của Ukraine.

Tổng thống Zelenskiy nhắc lại vào chiều Chúa Nhật rằng “Điểm mấu chốt của toàn bộ tình hình ngoại giao là Nga, và chỉ có Nga, đã bắt đầu cuộc chiến này, và cũng chỉ có Nga, và chỉ có Nga, đã từ chối chấm dứt cuộc chiến trong suốt cuộc xâm lược toàn diện.”

Ông cũng kêu gọi tất cả các bên tìm kiếm một nền hòa bình “đầy phẩm giá” “để cuộc chiến này thực sự chấm dứt và không xảy ra nữa”.

Warner nhắc lại bình luận của mình trong lần xuất hiện trên chương trình “This Week” vào Chúa Nhật, nói với Martha Raddatz của đài ABC rằng kế hoạch này “sẽ khiến việc Neville Chamberlain đầu hàng Hitler vào đầu Thế chiến thứ II trở nên mạnh mẽ hơn khi so sánh”.

Thủ tướng Anh Chamberlain ca ngợi hiệp định Munich năm 1938, cho phép Đức sáp nhập một số phần của Tiệp Khắc, là “hòa bình cho thời đại của chúng ta”, nhưng các nhà sử học phần lớn coi thỏa thuận này là bước ngoặt quan trọng trong việc đặt nền móng cho cuộc xâm lược Ba Lan của Adolf Hitler vào năm sau.

Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt đã bảo vệ đề xuất này, nói với POLITICO trong một tuyên bố hôm thứ Năm rằng đề xuất này “được xây dựng để phản ánh thực tế của tình hình, sau nhiều năm chiến tranh tàn khốc, nhằm tìm ra kịch bản đôi bên cùng có lợi nhất, trong đó cả hai bên đều đạt được nhiều hơn những gì họ phải bỏ ra.”

Bà cũng nhắc lại cam kết của chính quyền Tổng thống Trump trong việc bảo đảm bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào cũng bao gồm các bảo đảm an ninh và các biện pháp răn đe, bên cạnh các cơ hội để Ukraine tái thiết và để Nga tái gia nhập nền kinh tế toàn cầu.

Đề xuất này nêu rõ bất kỳ cuộc tấn công nào của Nga vào lãnh thổ Ukraine trong tương lai sẽ phải đối mặt với “phản ứng quân sự quyết liệt và phối hợp”, mặc dù không nêu rõ phản ứng đó sẽ bao gồm những gì. Đề xuất cũng cho phép Ukraine đàm phán để gia nhập Liên minh Âu Châu và kêu gọi khoảng 100 tỷ đô la tài sản bị đóng băng của Nga và 100 tỷ đô la khác từ các quỹ của Âu Châu để tái thiết Ukraine.

Các quan chức Âu Châu đã kịch liệt chỉ trích đề xuất này, với việc các quan chức an ninh từ các đồng minh thân cận nhất của Ukraine đã họp bàn để cân nhắc đề xuất này. Các quan chức cao cấp của chính quyền Tổng thống Trump cũng dự kiến gặp các cố vấn của Tổng thống Zelenskiy tại Geneva vào Chúa Nhật để thống nhất chi tiết về kế hoạch, mà Tổng thống Trump đã cho Ukraine thời hạn đến thứ Năm để ký kết.

[Politico: Sen. Mark Warner calls 28-point plan for Russia-Ukraine truce 'a historically bad deal']

5. Merz loại trừ khả năng Nga trở lại G8 trong bối cảnh Âu Châu phản đối kế hoạch hòa bình của Mỹ

Phát biểu sau vòng đàm phán mới nhất về dự thảo thỏa thuận của Washington, Merz cho biết Đức không ủng hộ việc khôi phục thể thức G8. Ông nhấn mạnh, bất kỳ sự hồi sinh nào của câu lạc bộ này đều cần có sự đồng thuận từ tất cả các thành viên G7 hiện tại—và sự đồng thuận đó vẫn chưa thấy đâu.

Kế hoạch của Hoa Kỳ, vẫn chưa chính thức nhưng đã định hình cuộc tranh luận trên khắp các thủ đô, hình dung việc dần dần tái hòa nhập Nga vào nền kinh tế toàn cầu và các diễn đàn như G8 nếu nước này tuân thủ lệnh ngừng bắn dài hạn. Kế hoạch này đã vấp phải sự chỉ trích ở Kyiv và trên khắp Âu Châu. Các nhà phê bình cảnh báo rằng nó sẽ đền đáp cho hành động xâm lược bằng cách trao cho Nga, cùng với các đặc quyền khác, nhiều lợi ích lãnh thổ hơn những gì nước này thực sự đạt được.

Quan điểm của Merz cho thấy rõ ràng rằng bất kỳ khuôn khổ hòa bình nào đưa Nga trở lại các thể thức ưu tú mà không có trách nhiệm giải trình thực sự đều có khả năng gặp phải trở ngại ở Âu Châu. TVP World đưa tin ông nói: “Hiện tại, tôi không thấy bất kỳ sự ủng hộ nào trong số sáu thành viên hiện tại của G7, những nước không phải là Mỹ, để chấp nhận Nga trở lại nhóm này.”

Đối với Kyiv, lập trường đó giúp duy trì một trong số ít đòn bẩy còn lại đối với Mạc Tư Khoa: sự loại trừ khỏi chính trường quốc tế.

Khi các cuộc đàm phán về các kế hoạch hòa bình cạnh tranh đang được đẩy nhanh, Thủ tướng Đức đã vạch ra một ranh giới đỏ đơn giản: hiện tại, còn quá sớm để nói về việc Nga trở lại G8.

Nga đã bị loại khỏi G8 vào năm 2014 sau khi chiếm Crimea. Việc cho phép Nga trở lại vào lúc này - sau cuộc xâm lược toàn diện, Bucha, Mariupol và hàng ngàn cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa - sẽ báo hiệu rằng bạo lực hàng loạt cuối cùng sẽ mua được sự tôn trọng và đòn bẩy.

Ngay cả việc nói về một ghế G8 cho Nga trước khi quân đội nước này rời khỏi lãnh thổ Ukraine bị tạm chiếm cũng sẽ mang lại cho Putin một chiến thắng tuyên truyền miễn phí.

Thay vào đó, các chính phủ Âu Châu đang tăng cường các công cụ gây áp lực như trần giá dầu của Nga và các gói trừng phạt mới, cố gắng làm xói mòn ngân sách chiến tranh của Điện Cẩm Linh trong khi vẫn ủng hộ quốc phòng của Ukraine.

[Europe Maidan: Merz rules out Russia’s G8 return amid European backlash to US peace plan]

6. Tổng thống Zelenskiy chống lại áp lực sa thải trợ lý hàng đầu Yermak khi vụ bê bối tham nhũng lan rộng

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã phản đối lời kêu gọi phế truất cố vấn quyền lực nhất của ông, Andriy Yermak, trong bối cảnh vụ bê bối tham nhũng ngày càng trầm trọng.

Đầu tuần này, các thành viên trong chính đảng của Tổng thống Zelenskiy, các nhà lập pháp đối lập và các tổ chức giám sát dân chủ đã gây áp lực buộc tổng thống sa thải Yermak, mặc dù các cơ quan chống tham nhũng chưa cho biết trợ lý có ảnh hưởng này có liên quan đến âm mưu hối lộ 100 triệu đô la trong lĩnh vực năng lượng của Ukraine.

Theo một người tham dự cuộc họp, Tổng thống Zelenskiy đã gặp gỡ đảng của mình tại quốc hội vào cuối ngày thứ năm và tuyên bố rõ ràng rằng ông sẽ không nhượng bộ.

Một nghị sĩ Ukraine thuộc phe Người hầu của Nhân dân của Tổng thống Zelenskiy, xin giấu tên để nói thẳng thắn, chia sẻ với POLITICO rằng: “Về Yermak, tổng thống đã nói rõ rằng các vấn đề nhân sự trong văn phòng của ông là việc của ông”.

Cuộc giằng co nội bộ diễn ra khi Nga và một số quan chức Hoa Kỳ một lần nữa gây áp lực buộc Kyiv phải đồng ý với kế hoạch hòa bình, dường như có lợi cho các yêu cầu của Điện Cẩm Linh - mặc dù trong cuộc thảo luận với một số phóng viên tại Kyiv, các quan chức Hoa Kỳ tuyên bố rằng kế hoạch này là toàn diện và không đồng nghĩa với việc Ukraine đầu hàng Nga.

Phát ngôn nhân của Quân đội Hoa Kỳ, Đại tá Dave Buttler cho biết: “Chúng tôi ở đây để hỗ trợ người dân Ukraine như chúng tôi đã làm trong suốt cuộc xung đột này và chúng tôi ở đây để bảo đảm rằng đây là một kế hoạch tốt cho người dân Ukraine”.

Sau cuộc họp quốc hội, Tổng thống Zelenskiy đã đưa ra tuyên bố với toàn quốc vào cuối ngày thứ năm.

“Tôi đã tham dự một cuộc họp với phe đa số trong quốc hội, có nhiều vấn đề khác nhau, có những vấn đề nhạy cảm”, tổng thống phát biểu, nhưng không nêu rõ Yermak là vấn đề gì.

“Nhưng thỏa thuận này thì rõ ràng rồi — mọi người phải làm việc vì Ukraine, và điều đó sẽ xảy ra. Quốc hội thời chiến phải hoạt động. Và tôi cảm ơn tất cả những ai đã góp phần bảo đảm điều này. Và sẽ có những quyết định hỗ trợ việc này,” Tổng thống Zelenskiy nói thêm.

[Politico: Zelenskyy resists pressure to fire top aide Yermak as corruption scandal swirls]

7. Khi hỏa tiễn Nga hạ sát 33 thường dân tại một thành phố trong vòng một tuần, Hoa Kỳ cảnh báo Ukraine: Từ chối kế hoạch hòa bình là mất khả năng phòng không ngăn chặn khủng bố

Nga tiếp tục tấn công dân thường trong khi Mỹ gây áp lực buộc Ukraine chấp nhận một “kế hoạch hòa bình”. Chỉ riêng trong tuần này, lực lượng xâm lược đã phóng hơn 60 hỏa tiễn, hơn 1.050 máy bay điều khiển từ xa tấn công và gần 1.000 quả bom dẫn đường vào Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết. Đêm qua, lực lượng Nga lại tiếp tục tấn công vào các tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng dân sự trên khắp đất nước.

Chiến dịch khủng bố trên không của Mạc Tư Khoa vẫn tiếp diễn bất chấp “kế hoạch hòa bình” mới được trình bày, một đề xuất cho phép Nga trốn tránh trách nhiệm về tội ác chiến tranh, buộc Ukraine phải giao nộp lãnh thổ và đưa ra những bảo đảm an ninh mơ hồ. Tuy nhiên, Washington đang gây áp lực buộc Kyiv chấp nhận kế hoạch này trước ngày 27 tháng 11, được tường trình cảnh báo rằng vũ khí và thông tin tình báo cần thiết cho việc đánh chặn hỏa tiễn đạn đạo của Nga có thể bị chấm dứt nếu Ukraine từ chối, theo Reuters.

Hệ thống phòng không của Ukraine suy yếu đồng nghĩa với việc khủng bố hàng loạt sẽ gia tăng

Việc mất hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ trước hết sẽ ảnh hưởng đến hệ thống phòng không của Ukraine, bao gồm cả hệ thống Patriot, là hệ thống duy nhất của nước này có khả năng đánh chặn hỏa tiễn đạn đạo của Nga.

Vào tháng 10, Nga đã thực hiện một cuộc tấn công đạn đạo phá kỷ lục, bắn 26 hỏa tiễn trong một cuộc tấn công duy nhất. Một cuộc tấn công gần đây hơn vào Kyiv đã phá hủy ít nhất 30 tòa nhà và khiến bảy người thiệt mạng.

Trong bài phát biểu mới nhất trước toàn dân, Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh tính cấp thiết của việc đẩy nhanh mọi thỏa thuận với các đối tác liên quan đến hệ thống phòng không và hỏa tiễn.

“Tôi cảm ơn tất cả những ai đang chung tay bảo vệ mạng sống. Tôi cảm ơn từng người đang nỗ lực vì hòa bình”, tổng thống phát biểu.

Lực lượng cấp cứu vừa hoàn thành việc dọn dẹp đống đổ nát ở Ternopil

“Đêm qua, hoạt động tìm kiếm cứu nạn ở Ternopil đã kết thúc tại địa điểm hỏa tiễn tấn công một tòa nhà dân cư. Lực lượng cấp cứu đã làm việc không ngừng nghỉ trong bốn ngày”, Tổng thống Zelenskiy nói.

Cuộc tấn công đã giết chết 33 người, trong đó có sáu trẻ em.

“Thật không may, vẫn còn sáu người mất tích”, ông nói thêm.

Ông cảm ơn tất cả các dịch vụ khẩn cấp vì đã làm việc không mệt mỏi tại hiện trường vụ tấn công của Nga.

Tổng thống Zelenskiy cũng nhắc nhở rằng ở các khu vực tiền tuyến, lực lượng Nga vẫn tiếp tục sử dụng máy bay điều khiển từ xa FPV do người điều khiển điều khiển thủ công để tấn công vào dân thường.

“Tại Nikopol, quân đội Nga đã tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa FPV, làm bị thương hai trẻ em và một phụ nữ”, ông nói.

Vào ngày 23 tháng 11, phái đoàn Ukraine đã bắt đầu các cuộc họp tại Thụy Sĩ với đại diện từ Hoa Kỳ, Đức, Pháp và Anh để thảo luận về kế hoạch hòa bình.

“ Nhưng bên cạnh con đường ngoại giao, chúng ta phải làm mọi thứ có thể để tăng cường bảo vệ chúng ta khỏi những cuộc tấn công nguy hiểm như vậy của Nga”, Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh.

Trước đó, Oleksandr Syrskyi, Tổng tư lệnh Quân đội Ukraine, cho biết lực lượng Nga đã phóng hơn 112.000 máy bay điều khiển từ xa Shahed vào Ukraine kể từ khi cuộc chiến toàn diện bắt đầu vào năm 2022.

Shahed là máy bay điều khiển từ xa kamikaze do Iran thiết kế, lớn hơn nhiều so với máy bay điều khiển từ xa thương mại hoặc giám sát thông thường. Hầu hết các biến thể, chẳng hạn như Shahed-136, nặng từ 200 đến 450 kg và có sải cánh khoảng 2,5 đến 3 mét. Chúng được trang bị động cơ nhỏ và có thể mang đầu đạn nặng khoảng 40-50 kg, được thiết kế để phát nổ khi va chạm.

[Europe Maidan: As Russian missiles kill 33 civilians in one city within week, US warns Ukraine: Reject peace plan or lose air defense stopping terror]

8. Quân đội Nga được tường trình đã hành quyết 5 tù binh chiến tranh Ukraine

Năm tù binh chiến tranh người Ukraine đã bị lính Nga hành quyết, tổ chức phân tích và lập bản đồ DeepState của Ukraine đưa tin hôm Thứ Hai, 24 Tháng Mười Một.

Đoạn video do DeepState đăng tải được tường trình ghi lại khoảnh khắc quân đội Nga bắn năm binh sĩ Ukraine khi họ đang nằm trên mặt đất.

Lực lượng Nga thường xuyên hành quyết binh lính Ukraine trong bối cảnh nước này tiếp tục tiến hành chiến tranh. Kyiv hiện đang điều tra bằng chứng cho thấy lực lượng Nga đã hành quyết ít nhất 322 tù binh chiến tranh Ukraine, theo báo cáo của Văn phòng Tổng Công tố vào ngày 6 tháng 10.

Việc hành quyết tù binh chiến tranh được coi là tội ác chiến tranh và vi phạm Công ước Geneva, trong đó cấm tra tấn, bạo lực và hành quyết mà không có phiên tòa công bằng.

DeepState đưa tin vào ngày 15 tháng 11 rằng quân đội Nga đã bắn chết hai binh sĩ Ukraine bị bắt ở ngoại ô Zatyshshia, Tỉnh Zaporizhzhia.

Tổ chức lập bản đồ uy tín đã đưa tin cùng lúc rằng những kẻ giết người đã bị tiêu diệt bởi máy bay điều khiển từ xa FPV khoảng 20 phút sau đó.

[Kyiv Independent: Russian military reportedly executes 5 Ukrainian POWs]

9. Đồng minh NATO chặn tàu chiến Nga

Chính phủ Anh cho biết Anh đã chặn một tàu chiến và một tàu chở dầu của Nga ngoài khơi bờ biển phía nam nước này trong hai tuần qua - vài ngày sau khi chỉ trích một tàu do thám của Nga hoạt động ở phía bắc nước này.

Bộ Quốc phòng Anh cho biết hôm Chúa Nhật rằng tàu HMS Severn đã chặn tàu hộ tống Stoikiy và tàu chở dầu Yelnya của Nga trong một “hoạt động theo dõi 24/24” ngoài khơi bờ biển phía nam nước Anh.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey hôm thứ Tư cho biết tàu Yantar, một tàu thu thập thông tin tình báo của Nga, đã chiếu tia laser vào các phi công Anh đang theo dõi con tàu gần vùng biển Anh. Ông Healey cho biết chính phủ đang xem xét nghiêm chỉnh động thái “cực kỳ nguy hiểm” này và con tàu đã xâm nhập vùng biển Anh lần thứ hai trong năm nay chỉ trong vài tuần gần đây.

Luân Đôn cho biết họ đã phát hiện số lượng tàu thuyền Nga gây ra mối đe dọa cho vùng biển Anh tăng 30% trong hai năm qua. Anh, giống như các quốc gia NATO khác, đã cam kết tăng chi tiêu quốc phòng và đẩy nhanh việc mua sắm trang thiết bị trước sự gia tăng quân sự của Nga.

Bộ Quốc phòng Anh cho biết các tàu đã đi qua eo biển Dover, nơi ngăn cách miền đông nam nước Anh với miền bắc nước Pháp, trước khi đi về phía tây qua eo biển Manche. Chính phủ cho biết một quốc gia NATO khác đã đảm nhận nhiệm vụ giám sát ngoài khơi vùng Bretagne của Pháp.

Hai tàu chiến Anh và một phi đội trực thăng đã bám theo tàu Stoikiy ở eo biển Manche hồi tháng 5. Tàu Yantar bị phát hiện ngoài khơi bờ biển Anh vào Tháng Giêng và bị chặn lại gần Pháp.

Hôm thứ Tư, Healey cho biết tàu Yantar đã được Điện Cẩm Linh sử dụng để lập bản đồ cáp ngầm và bị phát hiện ngoài khơi bờ biển Scotland. Con tàu đã chiếu tia laser vào các phi công lái máy bay tác chiến chống ngầm P-8 Poseidon, trong khi tàu HMS Somerset và các tàu dân sự trong khu vực bị nhiễu tín hiệu GPS.

Chính phủ cho biết khả năng chiến đấu của tàu chiến không bị ảnh hưởng.

Tàu chiến Anh, HMS Duncan, đã theo dõi tàu khu trục Nga, Đề đốc Kulakov, qua eo biển Manche vào tháng trước, vài ngày sau khi một tàu khu trục của Anh bám theo tàu ngầm Novorossiysk của Nga và một tàu kéo qua tuyến đường thủy này.

Các nước NATO đang tăng cường bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng dưới biển, bao gồm các đường ống và cáp ngầm rộng lớn dưới đáy biển. Cáp ngầm truyền tải khoảng 98% dữ liệu của thế giới, về cơ bản hỗ trợ nhiều hoạt động thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày.

Hiện nay, việc giám sát mạng lưới đường ống và cáp rộng lớn là vô cùng khó khăn, bất chấp các sáng kiến mới của NATO và việc thử nghiệm công nghệ điều khiển từ xa để theo dõi các mối đe dọa đối với cơ sở hạ tầng dưới đáy biển.

[Newsweek: NATO Ally Intercepts Russian Warship]

10. Liên Hiệp Âu Châu triệu tập hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp về Ukraine khi kế hoạch 28 điểm của Trump gây ra sự phản đối từ Âu Châu

Chủ tịch Hội đồng Âu Châu António Costa đã triệu tập một cuộc họp đặc biệt của tất cả 27 nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu về Ukraine vào ngày 24 tháng 11 bên lề Hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu-Liên minh Phi Châu tại Luanda, Angola.

Costa thông báo về cuộc họp sau các cuộc thảo luận về Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh G20. “Bản dự thảo kế hoạch 28 điểm của Mỹ phải bao gồm những yếu tố quan trọng, thiết yếu cho một nền hòa bình công bằng và lâu dài. Chúng tôi sẵn sàng đóng góp phần của mình để bảo đảm sự bền vững của thế giới tương lai”, Costa nói.

“Công việc vẫn đang tiếp tục. Tôi đã mời tất cả 27 nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu tham dự một cuộc họp đặc biệt về Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu-AU ở Luanda vào thứ Hai”, ông nói thêm.

Thông báo này được đưa ra sau tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo quốc gia và thể chế Âu Châu, cùng với thủ tướng Anh, Canada, Nhật Bản và Na Uy, cho biết dự thảo kế hoạch hòa bình của Hoa Kỳ cần được tiếp tục phát triển. Tuyên bố bày tỏ lo ngại về “những hạn chế được đề xuất đối với quân đội Ukraine, điều này sẽ khiến Ukraine dễ bị tấn công trong tương lai”, theo NBC News.

Theo NBC News, khung 28 điểm cho thấy Nga có thể được cấp nhiều lãnh thổ hơn mức hiện có, áp đặt các giới hạn đối với quân đội Ukraine, và ngăn chặn Kyiv gia nhập NATO. Trump đã đặt Lễ Tạ ơn là hạn chót để Ukraine đồng ý với khung này, theo hãng tin này.

Rustem Umerov, thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, tuyên bố vào ngày 22 tháng 11 rằng Kyiv sẽ tổ chức tham khảo ý kiến với Hoa Kỳ tại Thụy Sĩ về việc chấm dứt chiến tranh.

“Các quan chức cao cấp của Ukraine và Hoa Kỳ sẽ gặp nhau tại Thụy Sĩ để thảo luận về 'các thông số có thể có của một nền hòa bình trong tương lai'“, NBC News đưa tin, trích dẫn bài đăng trên Telegram của Umerov.

[Europe Maidan: EU convenes emergency summit on Ukraine as Trump’s 28-point plan triggers European pushback]

11. Những người ủng hộ Ukraine đã đốt cháy đầu máy xe lửa ở Rostov-on-Don của Nga, nhóm này tuyên bố

Các thành viên của nhóm du kích thân Ukraine Atesh đã phá hoại một đầu máy xe lửa điện được tường trình dùng để vận chuyển hàng hóa quân sự từ thành phố Rostov-on-Don của Nga vào hôm Chúa Nhật, 23 Tháng Mười Một, Atesh tuyên bố hôm nay Thứ Hai, 24 Tháng Mười Một.

Một video được đăng tải về nỗ lực phá hoại được tường trình của Atesh cho thấy các đặc vụ của nhóm này đổ chất lỏng dễ cháy lên đầu máy xe lửa. Một video khác về vụ tấn công được tường trình cho thấy phần bên trong đầu máy xe lửa bốc cháy.

Nhóm này cho biết rằng hoạt động phá hoại này được tường trình đã “làm gián đoạn lịch trình di chuyển của các chuyến tàu chở đạn dược, thiết bị và quân dự bị” đến tiền tuyến.

Vụ tấn công được tường trình xảy ra gần Rostov-Tovarny, một ga hỏa xa chở hàng trong thành phố.

Rostov-on-Don nằm cách biên giới Nga-Ukraine chỉ 65 km về phía đông nam và đóng vai trò là “trung tâm phân phối chính cho các nhóm lực lượng phía Nam và phía Đông”, Atesh viết.

Phong trào Atesh thường xuyên thực hiện các cuộc tấn công phá hoại trên lãnh thổ Nga và các khu vực bị Nga tạm chiếm ở Ukraine.

Đầu tháng này, các chiến binh du kích đã báo cáo về một hoạt động phá hoại thiết bị hỏa xa tại tỉnh Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm. Nhóm này cho biết đã phá hủy một tủ tiếp sức, làm chậm trễ việc vận chuyển quân nhân và thiết bị ra mặt trận.

[Kyiv Independent: Pro-Ukrainian partisans set locomotive ablaze in Russia's Rostov-on-Don, group claims]

12. Các hãng hàng không hủy chuyến bay sau cảnh báo về hoạt động quân sự ở Venezuela

Một cơ quan hàng không cho biết sáu hãng hàng không đã dừng các chuyến bay tới Venezuela sau khi Hoa Kỳ đưa ra cảnh báo về “tình hình an ninh ngày càng xấu đi và hoạt động quân sự gia tăng” trên khắp quốc gia Nam Mỹ này.

Theo các báo cáo của hãng thông tấn AFP, hãng hàng không quốc gia Tây Ban Nha Iberia, hãng hàng không TAP của Bồ Đào Nha, Avianca có trụ sở tại Colombia, LATAM của Chile, GOL của Brazil và hãng hàng không Caribbean của Trinidad và Tobago đã tạm dừng các chuyến bay tới Venezuela vào thứ Bảy.

Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ, gọi tắt là FAA hôm thứ Sáu đã cảnh báo các hãng hàng không về “tình huống có khả năng nguy hiểm” khi bay qua Venezuela, đồng thời kêu gọi phi hành đoàn phải thận trọng khi di chuyển trong khu vực.

FAA cho biết máy bay có thể gặp nguy hiểm khi đang bay, đến hoặc rời khỏi Venezuela, cũng như khi ở trên mặt đất tại Venezuela.

[Newsweek: Airlines Cancel Flights After Military Activity Warning for Venezuela]

13. Macron chuẩn bị trình bày kế hoạch quân dịch tự nguyện

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron dự kiến sẽ công bố chế độ quân dịch tự nguyện mới vào thứ năm — và hầu hết các đảng phái chính trị có thể sẽ ủng hộ kế hoạch này.

Dự án này, không dừng lại ở chế độ quân dịch, được thiết kế để đưa nhân sự đã qua đào tạo vào quân đội tại ngũ hoặc lực lượng dự bị. Trong những năm gần đây, các chính trị gia đôi khi đã đề xuất quân dịch như một cách để rèn luyện thanh niên hoặc tạo sự gắn kết xã hội. Giờ đây, động lực chính là tăng cường sức mạnh cho quân đội để đối phó với mối đe dọa từ Nga.

Nhiều quốc gia Âu Châu khác cũng đang tìm cách khôi phục chế độ quân dịch dưới nhiều hình thức khác nhau, khi có nhiều cảnh báo rằng nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin có thể chuẩn bị tấn công một quốc gia NATO sớm nhất là vào năm 2028.

Hélène Conway-Mouret, một nhà lập pháp Đảng Xã hội, thành viên ủy ban đối ngoại và quốc phòng của Thượng viện Pháp, cho biết: “Pháp không phải là nước duy nhất suy nghĩ về việc huy động quốc gia, và điều này càng có liên quan hơn khi hiện nay có mối đe dọa rõ ràng từ Nga”.

Đầu tháng này, các đảng cầm quyền của Đức đã đồng ý áp dụng chế độ ghi danh bắt buộc và kiểm tra y tế đối với nam giới 18 tuổi — nhưng bất kỳ động thái nào hướng tới quân dịch bắt buộc đều phụ thuộc vào một quyết định riêng của quốc hội, quyết định này chỉ được kích hoạt nếu nghĩa vụ tự nguyện không đáp ứng được nhu cầu của quân đội.

Đầu năm nay, Ba Lan đã công bố mục tiêu huấn luyện về chiến tranh cho mọi nam giới trưởng thành, nhưng cũng chưa khôi phục chế độ quân dịch.

Chương trình tình nguyện của Pháp có thể sẽ bao gồm huấn luyện quân sự nghiêm chỉnh, nhưng hiện tại không có cuộc thảo luận nào về việc khôi phục chế độ quân dịch, vốn đã bị cố Tổng thống Jacques Chirac chấm dứt vào năm 1997.

Điện Elysée cho biết Tổng thống Macron sẽ đến thăm Lữ đoàn Bộ binh Sơn cước số 27 tại Varces vào thứ Năm, và dự kiến sẽ đưa ra thông báo tại đây. “Nhân dịp này, Tổng thống Cộng hòa sẽ tái khẳng định tầm quan trọng của việc chuẩn bị cho đất nước và các lực lượng tinh thần của đất nước để đối mặt với những mối đe dọa ngày càng gia tăng”, Điện Elysée cho biết.

Một quan chức Pháp nhấn mạnh rằng việc cải tổ như vậy sẽ đòi hỏi “cải cách lập pháp”. Chính phủ cam kết sẽ trình dự luật quy hoạch quân sự cập nhật trước ngày 21 tháng 12.

Không giống như nhiều đề xuất chính sách của Macron, ý tưởng thành lập một lực lượng quân sự tự nguyện đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi trên khắp quang phổ chính trị phân cực của Pháp.

Kế hoạch này được phe bảo thủ và cực hữu ủng hộ, bao gồm chủ tịch ủy ban đối ngoại và quốc phòng của Thượng viện, Cédric Perrin từ Les Républicains, và Chủ tịch Đảng Tập hợp Quốc gia Jordan Bardella, người gọi việc chấm dứt chế độ quân dịch là “một sai lầm”.

Bardella cho biết quân dịch cuối cùng sẽ trở thành bắt buộc trở lại, nhưng thừa nhận rằng quân đội hiện không có đủ tiền để đào tạo toàn bộ thanh niên Pháp.

Về phía bên trái, Conway-Mouret cũng không dự đoán sẽ có sự phản đối. “Nếu đó là tự nguyện, tôi không hiểu tại sao lại có sự phản đối nào cả”, bà nói.

Pháp đặt mục tiêu thành lập lực lượng dự bị gồm 105.000 quân vào năm 2035 - tức là cứ hai binh sĩ tại ngũ thì có một quân dự bị. Con số này sẽ tăng đáng kể so với gần 44.000 quân dự bị của nước này vào năm 2024.

Các quan chức quân sự cao cấp của Pháp trước đây đã bày tỏ lo ngại về sự suy giảm dân số và tác động không thể tránh khỏi của nó đối với việc tuyển quân.

Macron lần đầu tiên đưa ra kế hoạch vào tháng 7, sau đó văn phòng thủ tướng Pháp ám chỉ vào tháng 9 rằng một chế độ quân dịch tùy chọn được cải tổ đang được tiến hành.

[Politico: Macron set to present voluntary military service plan]

 

1. Hoa Kỳ và Ukraine đề cập đến kế hoạch hòa bình ‘tinh tế’ sau cuộc đàm phán Geneva

Sau một tuần gây áp lực buộc Ukraine chấp thuận đề xuất gây tranh cãi của Hoa Kỳ về việc chấm dứt chiến tranh của Nga với nước này, Washington và Kyiv cho biết các cuộc đàm phán tại Geneva đã tạo ra một “khuôn khổ hòa bình được cập nhật và hoàn thiện” cho các cuộc đàm phán bổ sung.

Kế hoạch 28 điểm ban đầu của chính quyền Tổng thống Trump đã khiến Ukraine và các đồng minh Âu Châu lo ngại, cũng như thời hạn chót khắt khe do Tòa Bạch Ốc đặt ra. Các cuộc thảo luận hôm Chúa Nhật tại Thụy Sĩ đã xoa dịu một số lo ngại đó, nhưng cả hai bên đều cho biết vẫn cần phải nỗ lực hơn nữa.

“Nhiều thứ đang thay đổi”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết. “Điều quan trọng là chúng ta phải đối thoại với các đại diện Hoa Kỳ, và có những tín hiệu cho thấy đội ngũ của Tổng thống Trump đang lắng nghe chúng ta”, ông nói thêm.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cũng lạc quan về các cuộc thảo luận tại Geneva và triển vọng sắp tới.

“Tôi không muốn tuyên bố chiến thắng hay kết quả cuối cùng ở đây. Vẫn còn nhiều việc phải làm”, Rubio nói với các phóng viên sau cuộc họp hôm Chúa Nhật. “Nhưng hôm nay chúng ta đã tiến xa hơn nhiều so với khi bắt đầu sáng nay và chắc chắn là so với một tuần trước.”

Trong khi đó, các nhà lãnh đạo Âu Châu đã có cuộc hội đàm bên lề hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu tại Angola hôm thứ Hai. Hoan nghênh “tiến triển” đạt được giữa các nhà đàm phán tại Geneva về các điểm chính, Chủ tịch Hội đồng Âu Châu António Costa cho biết “rõ ràng là các vấn đề liên quan trực tiếp đến Liên minh Âu Châu, chẳng hạn như lệnh trừng phạt, mở rộng hoặc tài sản bị phong tỏa, đòi hỏi sự tham gia đầy đủ vào các quyết định của Liên minh Âu Châu.”

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen tái khẳng định rằng “chỉ có Ukraine với tư cách là một quốc gia có chủ quyền mới có thể đưa ra quyết định liên quan đến quân đội của mình”, sau khi có lo ngại rằng đề xuất do Tòa Bạch Ốc đưa ra sẽ áp đặt giới hạn về số lượng quân mà nước này có thể duy trì.

Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết hôm thứ Hai rằng một nhóm các quốc gia ủng hộ Ukraine, được gọi là liên minh những người thiện chí, sẽ tổ chức một cuộc họp trực tuyến vào thứ Ba để thảo luận về tiến độ thực hiện các đề xuất hòa bình.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, đã gây áp lực với Ukraine khi bất ngờ tố cáo một lần nữa điều mà ông gọi là “sự thiếu biết ơn” từ Ukraine vào Chúa Nhật, dường như hài lòng với những tiến triển đạt được tại Geneva. “Điều gì đó tốt đẹp có thể đang diễn ra”, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội hôm thứ Hai.

“Các cuộc thảo luận đã cho thấy những tiến triển có ý nghĩa hướng tới việc thống nhất lập trường và xác định các bước đi rõ ràng tiếp theo”, Washington và Kyiv cho biết trong một tuyên bố chung, trong đó lưu ý rằng Ukraine “tái khẳng định lòng biết ơn” đối với Hoa Kỳ và cá nhân Tổng thống Trump. “Họ tái khẳng định rằng bất kỳ thỏa thuận nào trong tương lai đều phải bảo vệ hoàn toàn chủ quyền của Ukraine và mang lại một nền hòa bình bền vững và công bằng.”

Bất chấp sự lạc quan của công chúng, “các cuộc đàm phán vẫn căng thẳng”, một người giấu tên am hiểu về cuộc đàm phán hôm Chúa Nhật cho biết. “Phía Mỹ không muốn đi chệch khỏi văn bản kế hoạch đã được Nga phê duyệt”, người này nói. “Tuy nhiên, phía Ukraine liên tục chỉ ra những điểm không thể chấp nhận được trong kế hoạch, và cuối cùng đã có một số thay đổi.”

Mặc dù đội ngũ của Tổng thống Trump cho biết bộ đề xuất ban đầu được xây dựng với sự tham gia của cả Ukraine và Nga, Kyiv chỉ được xem kế hoạch sau khi khuôn khổ ban đầu được thiết lập. Tổng thống Trump cũng đặt hạn chót là thứ Năm tuần này để Ukraine chấp thuận, đồng thời đe dọa cắt viện trợ và thông tin tình báo cho Kyiv.

Liên Hiệp Âu Châu cũng bị gạt ra ngoài lề trong quá trình xây dựng ban đầu của kế hoạch hòa bình, trong đó Âu Châu sẽ đóng góp 100 tỷ đô la tài sản bị đóng băng của Nga cho việc khôi phục Ukraine, với các vùng lãnh thổ cần được khôi phục nhất vẫn nằm dưới sự cai trị thực tế của Nga. Kế hoạch này cũng dự kiến Hoa Kỳ sẽ nhận được 50% lợi nhuận từ các nỗ lực tái thiết.

Cả hai bên đều không cung cấp chi tiết về việc khuôn khổ đã thay đổi như thế nào sau các cuộc đàm phán hôm Chúa Nhật. “Có những điểm chúng tôi đã thảo luận như một phần của 28 điểm ban đầu, hoặc nó đã phát triển”, Rubio nói, gọi kế hoạch này là “một văn bản sống động”.

“Mỗi ngày, với những đóng góp, nó đều thay đổi,” Rubio nói. “Bạn sẽ hiểu khá rõ những ưu tiên, những ranh giới đỏ và những vấn đề quan trọng đối với cả hai bên.”

Hôm thứ Hai, vẫn chưa rõ phiên bản kế hoạch nào đang được các phái đoàn tại Geneva lưu hành. Trong một phiên bản do Reuters công bố hôm Chúa Nhật, lời bác bỏ trước đó về việc Ukraine gia nhập NATO đã được hạ giọng xuống còn “Việc Ukraine gia nhập NATO phụ thuộc vào sự đồng thuận của các thành viên NATO, điều này không hề tồn tại”.

Ngoài ra, đề xuất sử dụng các quỹ bị đóng băng của Nga, bao gồm cả các quỹ ở Âu Châu, cho các nỗ lực tái thiết do Washington dẫn đầu và để Hoa Kỳ giữ lại “50 phần trăm” lợi nhuận - một vấn đề khiến người Âu Châu tức giận - về cơ bản đã bị hủy bỏ.

“Tất cả các vấn đề liên quan đến Âu Châu và cả NATO đều đã được loại bỏ khỏi kế hoạch này”, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Deutschlandfunk hôm thứ Hai. Ông gọi cuộc đàm phán hôm Chúa Nhật là một “thành công lớn” đối với Âu Châu.

“Vấn đề không chỉ là đạt được lệnh ngừng bắn nhanh chóng”, Wadephul nói. “Nhưng thỏa thuận phải là một thỏa thuận mà cả hai bên cuối cùng đều có thể ủng hộ.”

Vẫn còn là một câu hỏi lớn liệu Điện Cẩm Linh có đồng ý với cách diễn đạt về mặt lý thuyết cho phép Ukraine gia nhập NATO hay không. Một trong những lý do được Putin đưa ra cho cái mà ông gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Mạc Tư Khoa tại Ukraine là viễn cảnh mở rộng NATO — và Điện Cẩm Linh có thể sẽ khẳng định rằng tư cách thành viên NATO của Ukraine phải bị loại trừ trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Vladyslav Vlasiuk, đặc phái viên trừng phạt của Tổng thống Zelenskiy, thừa nhận câu hỏi hóc búa.

“ Phiên bản hiện tại của kế hoạch đã tốt hơn nhiều”, Vlasiuk nói hôm thứ Hai. “Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng người Nga sẽ chỉ đồng ý với những điều kiện thỏa đáng như vậy khi có động lực, vì vậy chúng tôi đã chuẩn bị các đề xuất mới để tăng cường áp lực trừng phạt.”

Ukraine và Hoa Kỳ đã đồng ý tiếp tục làm việc chuyên sâu về khuôn khổ này trong những ngày tới, đồng thời liên lạc chặt chẽ với các đối tác Âu Châu khi tiến trình này diễn ra.

“Điều quan trọng là mọi hành động chung với các đối tác của chúng tôi đều phải được cân nhắc kỹ lưỡng”, Tổng thống Zelenskiy cho biết trong một bài đăng trên X. “Chúng tôi đang phối hợp rất tốt và tôi đánh giá cao những lời khuyên và quan điểm mà chúng tôi chia sẻ”, ông nói.

“Các cuộc đàm phán đã là một bước tiến, nhưng vẫn còn những vấn đề lớn cần được giải quyết”, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb phát biểu trong một bài đăng trên X hôm thứ Hai, sau cuộc hội đàm với Tổng thống Zelenskiy. “Bất kỳ quyết định nào thuộc thẩm quyền của Liên Hiệp Âu Châu hoặc NATO sẽ được Liên Hiệp Âu Châu và các thành viên NATO thảo luận và quyết định theo một lộ trình riêng”, Tổng thống Stubb nói thêm.

Trong khi đó, Phó Thủ tướng Ba Lan Krzysztof Gawkowski cảnh báo rằng một “thỏa hiệp khốn nạn” nhằm mang lại hòa bình giả tạo cho Ukraine sẽ chỉ châm ngòi cho một giai đoạn xung đột mới ở Âu Châu. “Nếu ai đó tin rằng một nền hòa bình lâu dài ở Âu Châu sẽ được xây dựng trên một thỏa hiệp thối nát, thì đó sẽ không phải là trường hợp. Bởi vì Nga, được khích lệ bởi những lợi ích lãnh thổ, được khích lệ bởi chiến thắng trong cuộc xung đột này, sẽ chỉ muốn tiến xa hơn nữa”, ông nói.

Washington vẫn muốn hoàn tất kế hoạch hòa bình càng sớm càng tốt, nhưng không chắc chắn về thời hạn chót là Lễ Tạ ơn. “Rõ ràng là chúng tôi muốn nó diễn ra vào thứ Năm”, Rubio nói, và nói thêm: “Dù là thứ Năm, thứ Sáu, thứ Tư, hay thứ Hai tuần sau, chúng tôi đều muốn nó diễn ra sớm.”

“Mục tiêu của chúng tôi là chấm dứt cuộc chiến này càng sớm càng tốt, nhưng chúng tôi cần thêm một chút thời gian nữa”, Rubio nói.

Công việc vẫn đang tiếp tục ở cấp độ kỹ thuật, với việc Hoa Kỳ mong đợi một số câu trả lời và đề xuất từ Kyiv trong vòng 24 giờ tới.

“Ngoại giao đã được khôi phục, và điều đó thật tốt. Rất tốt”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong một tuyên bố vào cuối Chúa Nhật. “Chúng tôi hy vọng kết quả sẽ là những bước đi đúng đắn.”

[Politico: US and Ukraine tout ‘refined’ peace plan after Geneva talks]

2. Quân đội Ukraine được tường trình đã tấn công nhà máy điện ở Mạc Tư Khoa

Các kênh truyền thông Telegram của Nga đưa tin quân đội Ukraine đã tấn công Nhà máy nhiệt điện Shatura ở tỉnh Mạc Tư Khoa vào đêm 23 tháng 11.

Các video được tường trình đăng trên mạng xã hội cho thấy một vụ nổ lớn và đám cháy bùng phát từ nhà máy sau khi một đối tượng bay trúng mục tiêu.

Nhà máy nhiệt điện Shatura nằm cách thủ đô nước Nga khoảng 120 km về phía đông, ở ngoại ô Tỉnh Mạc Tư Khoa.

Trước đó trong đêm, Thị trưởng Mạc Tư Khoa Sergey Sobyanin báo cáo rằng hai máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã bị bắn hạ trên đường đến thủ đô. Rosaviatsiya, cơ quan quản lý hàng không của Nga, cũng đưa tin rằng Sân bay Zhukovsky của Mạc Tư Khoa đã tạm thời ngừng hoạt động do máy bay điều khiển từ xa xuất hiện trong khu vực.

Ukraine thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công vào các cơ sở quân sự và công nghiệp ở Nga và các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm, chủ yếu dựa vào máy bay điều khiển từ xa do nước này tự sản xuất.

Vụ tấn công xảy ra trong bối cảnh Kyiv tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dầu khí và năng lượng của Nga, nguồn thu chính của Mạc Tư Khoa giúp thúc đẩy cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.

Trong những tháng gần đây, Mạc Tư Khoa cũng tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine nhằm mục đích đẩy Ukraine vào một mùa đông khắc nghiệt khác.

[Kyiv Independent: Ukraine's military reportedly strikes power plant in Moscow Oblast]

3. Những người chủ chiến của Đảng Cộng hòa tại Thượng viện phản đối tối hậu thư của Tổng thống Trump về Ukraine

Một số nghị sĩ Cộng hòa hàng đầu về vấn đề Nga đang phản đối kế hoạch hòa bình mà Tổng thống Trump hy vọng sẽ chấm dứt cuộc chiến của Vladimir Putin ở Ukraine.

Kế hoạch này - theo đó Ukraine sẽ nhượng lại Crimea, Donbas, Luhansk và một phần Kherson và Zaporizhia; đặt ra giới hạn cho quân đội Kyiv và chặn vĩnh viễn con đường gia nhập NATO - đã khiến các Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, Mitch McConnell và Roger Wicker tức giận, những người đang kêu gọi Tòa Bạch Ốc kiềm chế các hành động mà họ cho là sẽ gây bất lợi cho khu vực.

“Mặc dù có nhiều ý tưởng hay trong kế hoạch hòa bình Nga-Ukraine được đề xuất, nhưng vẫn có một số lĩnh vực rất đáng lo ngại và có thể được cải thiện”, Graham, một đồng minh của Tổng thống Trump, người từ lâu đã thúc đẩy một dự luật áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với Mạc Tư Khoa, đã viết trong một bài đăng trên X Saturday. “Mục tiêu của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào là chấm dứt chiến tranh một cách danh dự và công bằng - chứ không phải tạo ra xung đột mới.”

McConnell, người không ngại chỉ trích Tòa Bạch Ốc về chính sách quốc phòng và đối ngoại kể từ khi Tổng thống Trump tái đắc cử vào năm ngoái, đã so sánh đề xuất này với việc cựu Tổng thống Joe Biden vội vã rút khỏi Afghanistan vào năm 2021.

“Putin đã dành cả năm trời để biến Tổng thống Trump thành trò hề”, ông nói trong một tuyên bố hôm thứ Sáu. “Nếu các quan chức chính quyền quan tâm đến việc xoa dịu Putin hơn là bảo đảm hòa bình thực sự, thì Tổng thống nên tìm cố vấn mới. Việc tưởng thưởng cho sự tàn sát của Nga sẽ là thảm họa đối với lợi ích của nước Mỹ. Và một sự đầu hàng như việc Tổng thống Biden từ bỏ Afghanistan sẽ là thảm họa đối với di sản hòa bình thông qua sức mạnh.”

Wicker cho biết ông hoài nghi rằng “'kế hoạch hòa bình'“ có thể đạt được hòa bình thực sự và nêu chi tiết sự phản đối của ông đối với việc hạn chế quy mô quân đội Ukraine.

“Quy mô và cách bố trí quân đội Ukraine là lựa chọn chủ quyền của chính phủ và người dân nước này. Và bất kỳ lời bảo đảm nào dành cho Putin cũng không nên khuyến khích hành vi xấu xa của ông ta hoặc làm suy yếu an ninh của Hoa Kỳ hoặc các đồng minh.”

Ba thượng nghị sĩ này không phải là những nghị sĩ Cộng hòa duy nhất lo ngại về động thái đột ngột thúc đẩy hòa bình của tổng thống. Một liên minh các nhà lập pháp Hạ viện do Dân biểu Cộng hòa Brian Fitzpatrick dẫn đầu, đồng chủ tịch của Nhóm Giải quyết Vấn đề lưỡng đảng, đã công bố kế hoạch yêu cầu bãi bỏ luật trừng phạt ngay sau khi trở về từ kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn.

Trong khi đó, các đồng minh Âu Châu của Ukraine đang vô cùng tức giận, và các chuyên gia cảnh báo rằng kế hoạch 28 điểm được soạn thảo với sự tham gia của Nga thực sự có thể làm suy yếu nỗ lực thúc đẩy hòa bình bền vững của Ukraine.

Tuy nhiên, Tòa Bạch Ốc tin rằng đây là cơ hội tốt nhất để gây áp lực buộc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phải chấp nhận các đề xuất của Putin khi nhà lãnh đạo Ukraine đang đối mặt với bê bối trong nước. Chính quyền Tổng thống Trump đã cho ông thời hạn đến Lễ Tạ ơn - tức chưa đầy một tuần nữa - để chấp thuận đề xuất này.

Bất chấp áp lực từ chiến dịch, bản thân Tổng thống Trump đã ám chỉ vào thứ Bảy rằng thông điệp giữa tuần của ông gửi tới Ukraine không phải là bất di bất dịch.

“Chúng tôi đang cố gắng chấm dứt tình trạng này. Bằng cách này hay cách khác, chúng tôi phải chấm dứt nó”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên bên ngoài Tòa Bạch Ốc khi được hỏi liệu thỏa thuận gửi cho Tổng thống Zelenskiy có phải là đề nghị cuối cùng của ông hay không. “Ông ta có thể tiếp tục chiến đấu hết mình.”

[Politico: Senate GOP’s Russia hawks push back on Trump’s Ukraine ultimatum]

4. Bộ trưởng Tài chính khu vực tiết lộ: Nga đã hết tiền để trả lương cho binh lính

Theo báo cáo, việc thanh toán cho quân đội Nga chiến đấu ở Ukraine đã bị đình chỉ do thiếu ngân sách.

Bộ trưởng tài chính Yakutia cho biết quân đội từ nước cộng hòa ở vùng Viễn Đông của Nga không thể nhận được tiền thưởng và các khoản thanh toán một lần do tình trạng thiếu hụt.

Vladimir Putin đã cam kết chi tiêu quân sự kỷ lục để thu hút quân đội tham chiến, nhưng cũng là một phần của chính sách dài hạn nhằm tăng cường quân đội Nga.

Các báo cáo cho biết quân đội gặp khó khăn trong việc thanh toán có thể là dấu hiệu cảnh báo về vấn đề thanh khoản trong bộ máy chiến tranh của Nga.

Nga đã đưa ra những ưu đãi tài chính lớn để thu hút tân binh, bao gồm tiền thưởng khi ký hợp đồng lớn, mức lương cao gấp nhiều lần mức lương trung bình quốc gia và các gói bồi thường cho gia đình trong trường hợp bị thương hoặc tử vong.

Các khoản thanh toán này khác nhau tùy theo từng khu vực, nhưng theo Yakutsk Online, trước đây nước cộng hòa này đã phân bổ tới 2,6 triệu rúp (khoảng 29.000 đô la) cho mỗi binh sĩ hợp đồng.

Theo United24 Media, số tiền này được chia cho ngân sách liên bang (400.000 rúp—4.500 đô la), ngân sách khu vực (1,8 triệu rúp—20.000 đô la) và ngân sách thành phố (400.000 rúp—4.500 đô la).

Tuy nhiên, truyền thông Nga đưa tin rằng Yakutia đã tạm dừng thanh toán cho quân đội do thiếu hụt ngân sách khu vực và không có khả năng dự báo nhu cầu.

Bộ trưởng tài chính nước này, Ivan Alekseev, đã thông báo về việc tạm dừng thanh toán trong một chương trình truyền hình địa phương, trong đó ông giải thích rằng không thể tính toán trước được có bao nhiêu người cần thanh toán.

Ông không nêu rõ loại thanh toán nào đã bị tạm dừng, nhưng cho biết các vấn đề sẽ được khắc phục và số tiền sẽ sớm được thực hiện.

Trong khi Nga đang chịu ảnh hưởng từ các lệnh trừng phạt do sự hung hăng của Putin, gánh nặng tài chính của việc khuyến khích tuyển dụng đã buộc các khu vực phải cắt giảm hoặc tạm dừng thanh toán.

Theo các nguồn tin truyền thông Nga được Jamestown Foundation trích dẫn, kể từ đầu tháng 10, bốn chủ thể liên bang—Tatarstan, Chuvashia, Mari El và Samara—đã cắt giảm tiền thưởng cho tân binh từ hơn hai triệu rúp (20.000 đô la) xuống còn 400.000 rúp (4.000 đô la), với mức cắt giảm tương tự ở tỉnh Belgorod và Khu tự trị Yamal-Nenets.

Tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là DIU cho biết trên Telegram vào tháng 10 rằng Yakutia là một trong những khu vực của Nga gặp khó khăn trong việc tuyển dụng lính hợp đồng do tổn thất nặng nề, mức lương thấp và sự miễn cưỡng của chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ các nỗ lực huy động.

Theo DIU, báo cáo này cho biết thêm rằng các trung tâm tuyển dụng ở Yakutia không đáp ứng được 40 phần trăm hạn ngạch do Mạc Tư Khoa đề ra và các vấn đề tuyển dụng tương tự cũng được phát hiện ở vùng Viễn Đông của đất nước này.

[Newsweek: Russia Has Run Out of Money to Pay Its Soldiers—Regional Finance Minister]

5. Orbán của Hung Gia Lợi ủng hộ đề xuất của Hoa Kỳ về Ukraine nhằm ngăn chặn viện trợ cho Kyiv

Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán, từ lâu đã phản đối việc hỗ trợ Ukraine, đang nhắm đến động thái ngoại giao mới gây tranh cãi từ Washington như một cơ hội để giữ lại hàng tỷ đô la tiền tài trợ cho Kyiv.

Trong một bức thư gửi cho Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen vào thứ Bảy, mà POLITICO có được, Orbán đã kêu gọi Liên Hiệp Âu Châu ký vào các điều khoản trong đề xuất 28 điểm của Hoa Kỳ, theo đó Ukraine sẽ từ bỏ lãnh thổ và giảm một nửa quân đội, đồng thời trao cho Washington 50% lợi nhuận từ việc tái thiết đất nước.

Sự can thiệp diễn ra trong bối cảnh các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu đang tổ chức các cuộc đàm phán khủng hoảng về cách ứng phó với các đề xuất do đặc phái viên Tòa Bạch Ốc Steve Witkoff đưa ra mà không có sự tham gia của các đồng minh Âu Châu và sẽ đưa ra những nhượng bộ sâu rộng đối với Mạc Tư Khoa.

“Người Âu Châu phải ngay lập tức và vô điều kiện ủng hộ sáng kiến hòa bình của Hoa Kỳ,” Orbán viết. “Ngoài việc ủng hộ Tổng thống Hoa Kỳ, chúng ta phải ngay lập tức khởi động các cuộc đàm phán tự chủ và trực tiếp với Nga.”

Ngoài Hung Gia Lợi, 26 nước Liên Hiệp Âu Châu khác “đã nhiều lần bày tỏ rõ ràng sự ủng hộ dành cho Ukraine và đó là điều không thể chối cãi”, một quan chức Liên Hiệp Âu Châu giấu tên trả lời bức thư. “Các nhà lãnh đạo Âu Châu, cũng như các đối tác ngoài Liên Hiệp Âu Châu, đang tích cực tham gia và phối hợp để tiếp tục hỗ trợ Ukraine trước những diễn biến gần đây.”

Đồng thời, Orbán cho biết trong thư rằng Hung Gia Lợi “không ủng hộ việc Liên minh Âu Châu gửi thêm bất kỳ khoản hỗ trợ tài chính nào cho Ukraine dưới bất kỳ hình thức nào” và “không đồng ý với quyết định như vậy được đưa ra nhân danh và trong khuôn khổ của Liên Hiệp Âu Châu”.

Các quan chức tại Brussels hiện đang đàm phán với các nước thành viên về cách thức tận dụng việc sử dụng tài sản bị phong tỏa của Nga để cấp khoản vay bồi thường 140 tỷ euro cho Ukraine. Vấn đề này nằm trong chương trình nghị sự sẽ được ký kết tại cuộc họp của các nhà lãnh đạo tại Brussels vào ngày 18 tháng 12.

“Đối với Ukraine, một thỏa thuận nhanh chóng về Khoản vay Bồi thường là điều cần thiết,” Đại sứ Ukraine tại Liên Hiệp Âu Châu, Vsevolod Chentsov, nói với POLITICO. “Khoản vay này cung cấp nguồn tài chính dự kiến từ số dư tiền mặt của các tài sản có chủ quyền của Nga bị bất động, bảo đảm sự ổn định từ đầu năm 2026, và không gây thêm chi phí cho người nộp thuế Liên Hiệp Âu Châu.”

Budapest đã liên tục tìm cách ngăn chặn viện trợ quân sự và tài chính rất cần thiết cho các nỗ lực quốc phòng của Kyiv, đồng thời củng cố mối quan hệ giữa Hung Gia Lợi với Điện Cẩm Linh và phản đối các lệnh trừng phạt nhằm rút cạn ngân sách chiến tranh của Putin. Tuy nhiên, Hung Gia Lợi trước đây cũng đã bị bất ngờ trước những thay đổi trong lập trường của Tổng thống Donald Trump về Mạc Tư Khoa và buộc phải đàm phán để được miễn trừ khỏi các hạn chế mới của Mỹ đối với dầu mỏ của Nga.

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu, gọi tắt là EC von der Leyen và lãnh đạo các nền kinh tế lớn đang tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 tại Johannesburg vào thứ Bảy, nơi “những nỗ lực ngoại giao đang diễn ra rất tích cực về kế hoạch hòa bình Ukraine”, một quan chức Liên Hiệp Âu Châu khác cho biết. Các tổng thống và thủ tướng từ 27 quốc gia thành viên Liên Hiệp Âu Châu cũng sẽ thảo luận về các đề xuất của Tòa Bạch Ốc bên lề hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Âu Châu-Liên minh Phi Châu tại Angola vào thứ Hai.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Liên Hiệp Âu Châu, Kaja Kallas, đã chỉ trích các đề xuất của Mỹ hồi đầu tuần, cảnh báo rằng “áp lực phải nhắm vào kẻ xâm lược, chứ không phải nạn nhân. Việc khen thưởng cho hành vi xâm lược chỉ càng khiến nó gia tăng thêm.”

Tổng thống Trump đã cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy thời hạn đến thứ Năm để đồng ý với kế hoạch này. “Ông ấy sẽ phải chấp nhận nó, và nếu ông ấy không chấp nhận, thì tôi đoán là họ nên tiếp tục chiến đấu”, Tổng thống Trump nói hôm thứ Sáu.

Tổng thống Zelenskiy, người mà đất nước đang chuẩn bị cho một mùa đông chiến tranh nữa sau khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga bắt đầu vào tháng 2 năm 2022, cho biết Kyiv đang phải đối mặt với “một trong những thời điểm khó khăn nhất” trong lịch sử và có thể phải đưa ra lựa chọn giữa “mất đi phẩm giá hoặc nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng”.

[Politico: Hungary’s Orbán backs US’s Ukraine proposal in bid to derail aid to Kyiv]

6. Maduro cảm thấy sức nóng: Năm phương cách Hoa Kỳ đang hành động chống lại Venezuela

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chính thức chỉ định tổ chức cartel de los Soles có trụ sở tại Venezuela là tổ chức khủng bố nước ngoài, gọi tắt là FTO, tiếp tục gia tăng áp lực lên nhà lãnh đạo Venezuela Nicolas Maduro, người bị Hoa Kỳ cáo buộc là nhà lãnh đạo tổ chức này.

Hoa Kỳ đã cảnh báo vào ngày 16 tháng 11 rằng họ sẽ dán nhãn này lên cartel de los Soles sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ ban hành lệnh trừng phạt đối với nhóm này.

Hoa Kỳ tuyên bố rằng tổ chức này “chịu trách nhiệm về bạo lực khủng bố trên khắp bán cầu của chúng ta cũng như buôn bán ma túy vào Hoa Kỳ và Âu Châu”.

Bộ Tài chính cho biết vào tháng 7 rằng họ đang coi cartel de los Soles là “một tổ chức khủng bố toàn cầu được chỉ định đặc biệt” và tuyên bố vào thời điểm đó rằng tổ chức này đã cung cấp “hỗ trợ vật chất” cho các FTO bao gồm Tren de Aragua—một nhóm ở Venezuela ban đầu hoạt động như một băng đảng trong tù—và cartel Sinaloa của Mexico.

Caracas phủ nhận Maduro và các nhân vật chính trị, tư pháp và quân sự khác điều hành cartel de los Soles.

Tổng thống Trump và chính quyền của ông đã gần ba tháng điều động chiến dịch tấn công các tàu bị cáo buộc buôn bán ma túy ở Nam Caribe và Đông Thái Bình Dương. Theo số liệu của chính quyền, ít nhất 83 người đã thiệt mạng kể từ đầu tháng 9.

Các cuộc tấn công, mà các chuyên gia quốc tế và cựu quan chức chỉ trích là có khả năng vi phạm luật pháp quốc tế và không hiệu quả về lâu dài, diễn ra đồng thời với việc Hoa Kỳ tăng cường hiện diện quân sự gần Venezuela.

Dấu ấn của Hoa Kỳ trong khu vực đã được củng cố vào đầu tháng này nhờ sự xuất hiện của Hàng Không Mẫu Hạm lớn nhất của Hoa Kỳ cùng hàng ngàn nhân sự bổ sung, máy bay tàng hình và tàu chiến đi kèm.

Giới quan sát ngày càng nhận thấy các cuộc không kích, cùng với sự hiện diện quân sự sắp tới, cùng với áp lực kinh tế lên Caracas, là một nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm gia tăng áp lực và lật đổ Maduro. Hoa Kỳ không công nhận nhà lãnh đạo xã hội chủ nghĩa độc tài này là người chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2024 của đất nước.

Bộ Ngoại giao cho biết lệnh FTO nằm trong Đạo luật Di trú và Quốc tịch và Hoa Kỳ sẽ tận dụng “mọi công cụ sẵn có để bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia và từ chối tài trợ và nguồn lực cho những kẻ khủng bố ma túy”. Một số chuyên gia pháp lý cho rằng lệnh FTO đối với các băng đảng ma túy sẽ mở ra cánh cửa cho nhiều vụ truy tố hình sự hơn.

Ngoại trưởng Venezuela, Yvan Pinto Gil, hôm thứ Hai tuyên bố Caracas “kiên quyết, thẳng thừng và tuyệt đối bác bỏ” việc chỉ định FTO, mà ông gọi là “bịa đặt lố bịch”. Ông cho biết trong một tuyên bố đăng trên ứng dụng nhắn tin Telegram rằng việc chỉ định này được sử dụng để “biện minh cho một sự can thiệp bất hợp pháp và phi pháp chống lại Venezuela” với hy vọng lật đổ Maduro.

Vào tháng 7, Bộ Tài chính đã ban hành lệnh trừng phạt đối với cartel de los Soles với tư cách là “kẻ khủng bố toàn cầu được chỉ định đặc biệt” mà họ cho rằng vào thời điểm đó đã cung cấp “hỗ trợ vật chất” cho các FTO, bao gồm Tren de Aragua và cartel Sinaloa.

Bộ Tài chính Hoa Kỳ cho biết vào thời điểm đó, họ đang phong tỏa tất cả tài sản và bất động sản liên quan đến cartel de los Soles tại Hoa Kỳ hoặc do người Mỹ sở hữu. Chính phủ cũng cho biết tất cả các thực thể do bất kỳ ai liên quan đến cartel de los Soles sở hữu từ 50% trở lên, bao gồm cả gián tiếp, cũng sẽ bị phong tỏa.

Văn phòng Kiểm soát tài sản nước ngoài, gọi tắt là OFAC thuộc Bộ Tài chính cho biết trong một tuyên bố rằng việc vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ có thể khiến công dân Hoa Kỳ và người nước ngoài phải chịu cáo buộc dân sự hoặc hình sự.

Bộ Tài chính, dưới thời chính quyền sắp mãn nhiệm của Tổng thống Joe Biden, đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với tám người Venezuela có liên hệ với Maduro vào tháng Giêng.

Hoa Kỳ, cùng với các nước phương Tây khác, từ lâu đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với công dân và các thực thể Venezuela. Theo các tài liệu nghiên cứu của Quốc hội, Hoa Kỳ trong nhiều năm đã áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với công nghệ sử dụng kép liên quan đến Venezuela.

Vào tháng 8, chính quyền Tổng thống Trump đã tăng gấp đôi tiền thưởng cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ Maduro lên 50 triệu đô la. Vào tháng Giêng, chính quyền Tổng thống Biden đã tăng tiền thưởng từ 15 triệu đô la lên 25 triệu đô la khi Maduro nhậm chức nhiệm kỳ thứ ba. Maduro đang phải đối mặt với các cáo buộc khủng bố ma túy và các tội danh liên quan đến ma túy khác tại Hoa Kỳ từ năm 2020.

Chính quyền Tổng thống Biden cũng treo thưởng 15 triệu đô la cho thông tin về đầu của Vladimir Padrino López, Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela, và 25 triệu đô la cho việc bắt giữ Diosdado Cabello Rondón, Bộ trưởng Tư pháp của Maduro. Những phần thưởng này không thay đổi trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump.

Hoa Kỳ đã thực hiện ít nhất 21 cuộc không kích vào các tàu bị tình nghi buôn bán ma túy kể từ đầu tháng 9. Đầu tháng 11, Thượng viện đã không thể áp đặt các biện pháp kiểm soát đối với chính quyền sau khi các nhà lập pháp ở cả hai đảng gửi đơn kiến nghị yêu cầu thêm thông tin về lý do đằng sau các cuộc không kích.

Tổng thống Trump đã để ngỏ khả năng tấn công trên bộ vào Venezuela và tháng trước đã cho phép CIA thực hiện các hoạt động bí mật ở nước này.

Chưa rõ chính quyền sẽ đi xa đến đâu trong việc gây áp lực lên Venezuela, nhưng nhìn chung người ta cho rằng một cuộc xâm lược Venezuela bằng bộ binh là không thể. Việc cho phép một chiến dịch như vậy sẽ đi ngược lại với chủ trương “Nước Mỹ trên hết” mà chính quyền đã rêu rao và sẽ khơi lại hình ảnh bóng ma can thiệp quân sự của Mỹ ở các nước như Panama, Afghanistan và Việt Nam.

Một quan chức cao cấp trong chính quyền Tổng thống Biden cho biết vào tháng 9 năm 2024, Bộ Ngoại giao đã thu hồi gần 2.000 thị thực của các quan chức Venezuela vì cáo buộc tham nhũng, phá hoại nền dân chủ và vi phạm nhân quyền. Chính quyền Tổng thống Trump đã hạn chế một số loại thị thực được cấp cho người Venezuela.

[Newsweek: Maduro Feels the Heat: Five Ways the US is Taking Action Against Venezuela]

7. Ukraine cho biết Hoa Kỳ xem xét các ưu tiên của Kyiv trong các cuộc đàm phán hòa bình tại Geneva khi Tổng thống Trump chỉ trích Ukraine và Âu Châu

Một phái đoàn Ukraine tại Geneva, Thụy Sĩ, đang làm việc để tìm ra một “giải pháp khả thi” nhằm chấm dứt chiến tranh với Nga, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết hôm Thứ Hai, 24 Tháng Mười Một.

Phái đoàn do Chánh văn phòng của Tổng thống Zelenskiy, Andriy Yermak, và Rustem Umerov, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine dẫn đầu đã gặp gỡ các đại diện của Mỹ và Âu Châu để thảo luận về đề xuất hòa bình mới do Hoa Kỳ soạn thảo.

Tổng thống Zelenskiy viết: “Hiện tại, có sự hiểu biết rằng các đề xuất của Hoa Kỳ có thể tính đến một số yếu tố dựa trên tầm nhìn của Ukraine và cực kỳ quan trọng đối với lợi ích quốc gia của Ukraine”.

Umerov cho biết: “Chúng tôi đánh giá cao việc các đối tác Hoa Kỳ hợp tác chặt chẽ với chúng tôi để hiểu được mối quan tâm của chúng tôi nhằm đạt được điểm quan trọng này và chúng tôi hy vọng sẽ đạt được nhiều tiến bộ hơn nữa vào hôm nay”.

Tuần này, Hoa Kỳ đã bắt đầu một nỗ lực mới cho một thỏa thuận hòa bình, đưa ra cho Ukraine một đề xuất mà nhiều người coi là sự đầu hàng Nga. Các chính trị gia ở cả Hoa Kỳ và Âu Châu đã lên tiếng về kế hoạch 28 điểm, trong đó buộc Ukraine phải nhượng lại phần Donbas chưa bị tạm chiếm, giới hạn quân đội ở mức 600.000 quân, từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và điều động quân đội nước ngoài tại Ukraine. Đổi lại, Nga được kỳ vọng sẽ cam kết không tái tấn công Ukraine hoặc tấn công Âu Châu, và điều này sẽ được thể hiện trong luật pháp Nga.

Washington đã ấn định ngày 27 tháng 11 là hạn chót để đạt được tiến triển trong thỏa thuận và có thể cắt nguồn cung cấp vũ khí hoặc quyền tiếp cận thông tin tình báo nếu Kyiv không hợp tác.

Khi các nhà lãnh đạo Ukraine báo cáo về tiến triển trong các cuộc đàm phán, Tổng thống Trump, như thường lệ, đã gây áp lực trên Truth Social bằng cách lên án cách Ukraine và Âu Châu giải quyết tiến trình hòa bình, lặp lại những lời chỉ trích thường xuyên của ông ta.

Trump viết: “Giới lãnh đạo Ukraine không hề bày tỏ lòng biết ơn đối với những nỗ lực của chúng tôi, và Âu Châu vẫn tiếp tục mua dầu từ Nga”.

Trump cũng quay lại với câu nói quen thuộc của ông khi nói đến Ukraine: “Tôi thừa hưởng một cuộc chiến lẽ ra không bao giờ nên xảy ra.”

Nga đã xâm lược Ukraine vào năm 2014 và tiếp tục hành động gây hấn trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của Tổng thống Trump từ năm 2017 đến năm 2021.

[Kyiv Independent: Ukraine says US considers Kyiv’s priorities amid peace talks in Geneva as Trump rants about Ukraine, Europe]

8. Một đồng minh của Vance lên nắm quyền tại Ngũ Giác Đài — với sự chấp thuận của Tổng thống Trump

Chuyến thăm quan trọng tới Ukraine của Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll trong tuần này để trình bày kế hoạch hòa bình mới nhất của chính quyền Tổng thống Trump đã đưa vị chỉ huy quân sự này vào vai trò là nhà đàm phán quốc tế quan trọng - một sự tương phản hoàn toàn so với cấp trên của ông, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, người đã dành thời gian ở Washington để tham dự các cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc và gửi những thông điệp giận dữ tới đảng Dân chủ trên mạng xã hội.

Driscoll, một người bạn thân của Phó Tổng thống JD Vance, đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Năm và dự định sẽ hội đàm với các đồng minh NATO. Vai trò nổi bật của Driscoll - người được Tổng thống Trump gọi là “anh chàng máy bay điều khiển từ xa” vì ông luôn áp dụng công nghệ tiên tiến - là biểu tượng cho vị trí lãnh đạo Lục quân ngày càng nổi bật trong chính quyền. Ông ngày càng trở thành gương mặt đại diện cho các dự án đầy tham vọng và thường xuyên quảng bá kế hoạch của chính quyền cho các phóng viên, trái ngược với Hegseth, người tập trung vào những nhiệm vụ ít hấp dẫn hơn như thúc đẩy cải cách mua sắm và nâng cao thể lực cho quân đội, và đã loại bỏ hầu hết các nhà báo khỏi Ngũ Giác Đài.

Chuyến thăm của nhà lãnh đạo quân đội là sự chia rẽ sâu sắc giữa một ngôi sao đang lên và một nhà lãnh đạo Ngũ Giác Đài mới vào nghề, người đã phải đối mặt với nhiều vụ bê bối và mất đi sự ủng hộ từ một số người trong chính quyền.

“Trump không mấy tin tưởng vào Hegseth trong việc truyền tải những thông điệp này đến các nhà lãnh đạo chủ chốt”, một người am hiểu về động lực chính quyền cho biết. “Hiện tại, Dan được tin tưởng hơn để làm điều đó.”

Driscoll, người học cùng Trường Luật Yale với Vance và vẫn là bạn thân của ông, đã phục vụ trong Quân đội ba năm rưỡi. Trong thời gian này, ông được điều động đến Iraq với tư cách là trung đội trưởng trinh sát kỵ binh thuộc Sư đoàn Núi số 10. Sau đó, ông làm việc trong lĩnh vực ngân hàng đầu tư ở Bắc Carolina.

Trên lý thuyết, công việc của ông với tư cách là Bộ trưởng Lục quân chủ yếu mang tính hành chính. Ông quản lý ngân sách hàng năm của quân đội và lực lượng gồm hơn một triệu quân nhân đang tại ngũ, Vệ binh Quốc gia và quân dự bị, cũng như hơn 330.000 nhân viên dân sự.

Nhưng ông đã bắt đầu đảm nhận một vai trò rộng hơn, thường xuyên được đưa đến Tòa Bạch Ốc. Ông vừa là quyền giám đốc Cục Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ, vừa là người chỉ đạo điều động Vệ binh Quốc gia tại biên giới và các thành phố của Hoa Kỳ.

“Mối quan hệ của Dan với JD chắc chắn đã giúp anh ta có được công việc này, nhưng tất cả thành công của anh ta đều nhờ vào công trạng”, một người thân cận với Tòa Bạch Ốc, người cũng như những người khác được phỏng vấn, đã được giấu tên để thảo luận về các vấn đề nhân sự nhạy cảm, cho biết. “Anh ta thực sự rất giỏi trong công việc.”

Cả Quân đội và Ngũ Giác Đài đều không trả lời yêu cầu bình luận.

“Driscoll là một trong những thành viên ấn tượng nhất trong chính quyền Tổng thống Trump kể từ khi được phê chuẩn”, một nguồn tin thân cận khác của Tòa Bạch Ốc cho biết. “Mặc dù ông ấy không có nhiều mối quan hệ trong nội bộ Tổng thống Trump ngoài Phó Tổng thống trước khi được đề cử, nhưng ông ấy đã xây dựng được những mối quan hệ vững chắc bên trong Cánh Tây trong năm qua và được các nhân viên cao cấp rất yêu mến.”

Niềm tin ngày càng tăng mà Tòa Bạch Ốc dành cho Driscoll dường như khác với Hegseth, người có chuyến công du Thái Bình Dương tháng trước là lần đầu tiên kể từ tháng Năm mà ông chủ yếu thực hiện một chuyến công du nước ngoài đơn độc. Và đã có mâu thuẫn giữa Hegseth và Tòa Bạch Ốc về việc lựa chọn nhân sự cho các vị trí cao cấp tại Ngũ Giác Đài, bao gồm cả Chánh Văn phòng của Hegseth, Ricky Buria, theo một nguồn tin thân cận với Tòa Bạch Ốc, người mà các quan chức chính quyền đã có bất đồng.

Chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc Susie Wiles “không hề nghi ngờ Pete”, nguồn tin cho biết. “Bà ấy nghi ngờ khả năng phán đoán của anh ta vì chuyện của Ricky.”

Tòa Bạch Ốc phủ nhận bất kỳ sự căng thẳng nào. “Susie có mối quan hệ lâu dài với Bộ trưởng Hegseth và rất coi trọng ông ấy cả về mặt cá nhân lẫn công việc”, phát ngôn viên Anna Kelly cho biết. “Ông ấy đang làm rất tốt công việc lãnh đạo Ngũ Giác Đài. Dan Driscoll cũng được nhiều người kính trọng, và tài năng cùng kinh nghiệm của ông ấy chứng minh ông ấy là người hoàn hảo để giúp chính quyền mang lại hòa bình cho cuộc chiến ở Nga và Ukraine.”

Trong khi Hegseth không có sự kiện công khai nào vào thứ Năm, Driscoll đã gặp Tổng thống Zelenskiy trong một giờ tại văn phòng dát vàng của tổng thống Ukraine ở Cung điện Mariyinsky. Ông được tiếp đón tại một buổi tiệc chiêu đãi ở dinh thự của đại sứ Hoa Kỳ tại một trong những khu phố thời thượng nhất của thành phố.

“Trong 36 giờ qua, chúng tôi đã chứng kiến một nhịp độ hoạt động ngoại giao thực sự đáng kinh ngạc”, Julie Davis, đại biện lâm thời Hoa Kỳ tại Ukraine, phát biểu với các phóng viên tại Kyiv sau khi bà và Driscoll gặp Tổng thống Zelenskiy. Phía Mỹ “đã thảo luận về một lộ trình tích cực cho những nỗ lực này”.

Theo một quan chức quốc phòng nắm rõ kế hoạch này, Driscoll sẽ có cuộc gặp tiếp theo với các đồng minh NATO ở Âu Châu và cố gắng sắp xếp một cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov để thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình mà Tòa Bạch Ốc đã không đạt được trong suốt cả năm.

Một quan chức cho biết chuyến đi Kyiv ban đầu của ông nhằm mục đích đạt được thỏa thuận về một số công nghệ máy bay điều khiển từ xa tiên tiến nhất của Ukraine, và Tổng thống Trump rất muốn thực hiện điều này.

Tuy nhiên, chuyến thăm này trở nên quan trọng hơn nhiều sau cuộc gặp tại Tòa Bạch Ốc tuần trước, khi Tổng thống Trump nhiệt tình chúc phúc cho Driscoll đảm nhận những trọng trách ngoại giao mới, theo lời vị quan chức này. Driscoll đang ở Tòa Bạch Ốc để giải quyết công việc khác khi tin tức được truyền đi.

Quan chức quốc phòng mô tả các cuộc họp của Driscoll là sự kết hợp “bằng nhau” giữa đổi mới chiến trường và ngoại giao.

Người này cho biết: “Quân đội Hoa Kỳ là đồng minh đã được chứng minh của Ukraine”.

Vai trò chính sách đối ngoại mở rộng của Driscoll trong chính quyền có thể tiếp tục. Một quan chức khác cho biết mục tiêu của Driscoll là đạt được “tiến triển từng bước” trong chuyến thăm Ukraine kéo dài ba ngày. “Tôi không nghĩ ông ấy kỳ vọng sẽ hoàn tất thỏa thuận”, vị quan chức này nói. “Ông ấy kỳ vọng sẽ hoàn tất một số phần của thỏa thuận, hoặc chỉ đơn giản là thúc đẩy tiến trình.”

[Politico: A Vance ally rises at the Pentagon — with Trump's blessing]

9. Các cuộc đàm phán hòa bình bí mật giữa Mỹ và Nga về Ukraine đã bỏ sót các quan chức chủ chốt của Tòa Bạch Ốc, Bloomberg đưa tin

Hôm Thứ Hai, 24 Tháng Mười Một, Bloomberg cho biết các cuộc đàm phán bí mật giữa Hoa Kỳ và Nga đã diễn ra trong nhiều tuần mà không có sự tham gia của các quan chức chủ chốt của Tòa Bạch Ốc.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trước đó đã nói rằng Ukraine phải đưa ra quyết định trước Ngày Lễ Tạ ơn tại Hoa Kỳ, rơi vào ngày 27 tháng 11.

Theo Bloomberg, với những nỗ lực do Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance và Đặc phái viên Steve Witkoff dẫn đầu, Ngoại trưởng Marco Rubio đã bị loại bỏ và chỉ được thông báo vào phút chót, sau khi Tổng thống Trump đã phê duyệt dự thảo kế hoạch.

Đề xuất này đã vấp phải sự phản đối từ các nhà lập pháp ở Hoa Kỳ, các nhà lãnh đạo Âu Châu và Ukraine, những người cho rằng dự thảo này là phần thưởng cho Nga vì cuộc chiến của họ.

Bộ trưởng Lục quân Hoa Kỳ Dan Driscoll, một người bạn lâu năm của Vance, đã nói với các quan chức Ukraine và Âu Châu rằng Kyiv đang ở trong tình thế khó khăn, phải từ bỏ lãnh thổ và Tổng thống Trump đã mất kiên nhẫn, Bloomberg đưa tin.

Sau khi Tổng thống Trump gặp Putin tại Alaska vào ngày 15 tháng 8, nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đã sẵn sàng cho cuộc gặp thứ hai tại Budapest vào mùa thu. Theo đề nghị của Ngoại trưởng Rubio, Tổng thống Trump sau đó đã hủy bỏ cuộc gặp.

“Tôi không nghĩ là chúng ta sẽ đạt được mục tiêu mong muốn – nên tôi đã hủy bỏ, nhưng chúng ta sẽ thực hiện trong tương lai”, Tổng thống Trump phát biểu vào tháng 10.

Theo Bloomberg, mặc dù hội nghị thượng đỉnh Budapest bị hủy bỏ, Witkoff và Nga vẫn âm thầm soạn thảo dự thảo kế hoạch hòa bình.

Trước đó, Rubio đã nói với các thượng nghị sĩ rằng kế hoạch hòa bình 28 điểm do Witkoff và người đồng cấp Nga Kirill Dmitriev soạn thảo thực chất là một kế hoạch của Nga mà Hoa Kỳ đã đồng ý chuyển cho Ukraine, theo Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Rounds.

Tuy nhiên, ngay sau đó, chính Rubio lại đưa ra tuyên bố phủ nhận những tuyên bố trước đó của mình rằng bản dự thảo kế hoạch hòa bình là đề xuất của Nga.

“Đề xuất hòa bình do Hoa Kỳ soạn thảo được đưa ra như một khuôn khổ vững chắc cho các cuộc đàm phán đang diễn ra. Nó dựa trên ý kiến đóng góp từ phía Nga. Nhưng nó cũng dựa trên những ý kiến đóng góp trước đó và đang diễn ra từ phía Ukraine”, ông nói.

Trong khi Hoa Kỳ gây áp lực buộc Kyiv nhanh chóng chấp nhận một thỏa thuận hòa bình, một phái đoàn Ukraine tại Geneva, Thụy Sĩ, đang phát triển một “giải pháp khả thi” để chấm dứt chiến tranh của Nga, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết như trên vào ngày 23 tháng 11 khi Kyiv và Âu Châu đặt mục tiêu đàm phán một kế hoạch hòa bình thuận lợi hơn.

Vào ngày 22 tháng 11, Tổng thống Trump nói với các phóng viên rằng kế hoạch hòa bình không phải là đề xuất cuối cùng của Washington trong bối cảnh có nhiều lo ngại.

[Kyiv Independent: Secretive US-Russia peace negotiations on Ukraine left out key White House officials, Bloomberg reports]

10. Âu Châu đặt ra ranh giới đỏ với Ukraine để phản đối kế hoạch của Tổng thống Trump

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen cảnh báo vào Chúa Nhật rằng khuôn khổ của Hoa Kỳ nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine sẽ khiến quốc gia này dễ bị tổn thương hơn trước sự xâm lược của Nga về lâu dài nếu áp đặt các giới hạn đối với quân đội của Kyiv.

Trong một tuyên bố sau cuộc hội đàm bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 của các nền kinh tế lớn tại Nam Phi, bà von der Leyen đã vạch ra một loạt các giới hạn đỏ để đáp trả các đề xuất do Tòa Bạch Ốc của Tổng thống Trump đưa ra. Kế hoạch của Mỹ đề xuất Ukraine nên nhượng bộ lãnh thổ cho Mạc Tư Khoa, giảm một nửa quy mô quân đội và chia sẻ 50% lợi nhuận từ tái thiết với Washington.

Chủ tịch Ủy ban cho biết trong tuyên bố: “Bất kỳ kế hoạch hòa bình đáng tin cậy và bền vững nào trước hết phải chấm dứt giết chóc và chiến tranh, đồng thời không gieo mầm cho một cuộc xung đột trong tương lai”.

Theo bà von der Leyen, Liên Hiệp Âu Châu có ba tiêu chuẩn chính cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào: “Thứ nhất, biên giới không thể bị thay đổi bằng vũ lực. Thứ hai, là một quốc gia có chủ quyền, không thể có những hạn chế đối với quân đội của Ukraine, khiến quốc gia này dễ bị tấn công trong tương lai và do đó làm suy yếu an ninh Âu Châu”, bà nói.

“Thứ ba, vai trò trung tâm của Liên minh Âu Châu trong việc bảo đảm hòa bình cho Ukraine phải được phản ánh đầy đủ,” bà von der Leyen nói tiếp. “Ukraine phải có quyền tự do và chủ quyền để lựa chọn vận mệnh của mình. Họ đã lựa chọn vận mệnh của Âu Châu.”

Các đồng minh đã tổ chức các cuộc đàm phán khủng hoảng trong hội nghị thượng đỉnh tại Nam Phi, và các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu dự kiến sẽ thảo luận thêm vào thứ Hai trong chuyến thăm chung tới Angola. Chủ tịch Hội đồng Âu Châu António Costa hoan nghênh những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm chấm dứt chiến tranh, nhưng cảnh báo rằng đề xuất hiện tại chỉ là “một cơ sở cần thêm nỗ lực”.

Các quan chức Liên Hiệp Âu Châu đã tập trung tại Geneva vào Chúa Nhật để tham dự các cuộc đàm phán do Hoa Kỳ làm trung gian nhằm chấm dứt xung đột, với hy vọng thuyết phục các phái viên Mỹ phản ánh những lo ngại của Âu Châu trong các cuộc đàm phán. Các thủ đô Âu Châu đã tái khẳng định rằng không thể đạt được bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào nếu không có sự tham gia trực tiếp từ Ukraine.

Các nước Âu Châu bao gồm Ukraine cho biết họ thực sự bị loại khỏi quá trình phát triển kế hoạch 28 điểm, mà theo những người chỉ trích là khuyến khích sự xâm lược của Nga và sẽ mở đường cho các cuộc xâm lược trong tương lai.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết vào Chúa Nhật rằng ông “rất thất vọng” với sáng kiến này.

Ông nói thêm: “Tôi hy vọng rằng các cuộc đàm phán sắp tới sẽ bao gồm lợi ích của Ukraine và thừa nhận rằng điều chúng ta cần bảo đảm là Ukraine có sự bảo đảm an ninh lâu dài và Nga không thể tiếp tục tiến lên và tham gia vào các cuộc tấn công hỗn hợp ở Âu Châu”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết vào chiều Chúa Nhật rằng đang có tiến triển trong việc giải quyết những lo ngại của Kyiv về kế hoạch của Hoa Kỳ.

“Hiện tại, có sự hiểu biết rằng các đề xuất của Hoa Kỳ có thể bao gồm một số yếu tố dựa trên quan điểm của Ukraine và quan trọng đối với lợi ích quốc gia của Ukraine”, Tổng thống Zelenskiy cho biết trong một bài đăng trên X. “Công việc tiếp theo đang được tiến hành để làm cho tất cả các yếu tố thực sự hiệu quả trong việc đạt được mục tiêu chính mà người dân của chúng tôi mong đợi: cuối cùng chấm dứt đổ máu và chiến tranh.”

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio sau đó cho biết vào Chúa Nhật rằng các nhà đàm phán Mỹ đang “giải quyết một số đề xuất được đưa ra cho chúng tôi” liên quan đến khuôn khổ được đề xuất. “Vì vậy, chúng tôi đang nỗ lực, thực hiện một số thay đổi với hy vọng thu hẹp hơn nữa những khác biệt và tiến gần hơn đến một điều mà cả Ukraine và rõ ràng là Hoa Kỳ đều rất hài lòng”, Rubio nói với các phóng viên tại Geneva.

Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Angus King, một người độc lập chỉ trích các đề xuất này, nói với POLITICO rằng ông hy vọng “sau khi tham khảo ý kiến với Ukraine và các nước Âu Châu, một thỏa thuận công bằng và có trách nhiệm hơn sẽ xuất hiện”.

“Mọi người đều mong muốn hòa bình và chấm dứt xung đột — đặc biệt là người dân Ukraine, những người phải gánh chịu hậu quả nặng nề nhất của cuộc tấn công vô lương tâm này vào đất nước họ — nhưng hòa bình đó phải vừa công bằng vừa lâu dài”, ông nói.

“Kế hoạch được đề xuất chắc chắn không công bằng và nếu nhìn vào lịch sử thì khó có thể tồn tại lâu dài”, ông King nói thêm.

Costa của Liên Hiệp Âu Châu cho biết các nhà lãnh đạo của 27 nước Liên Hiệp Âu Châu sẽ tiếp tục thảo luận vào thứ Hai tại Angola bên lề hội nghị thượng đỉnh Âu-Phi để đưa ra đề xuất đối lập về việc chấm dứt xung đột ở Ukraine.

Trong khi đó, Tổng thống Trump dường như đã lùi bước trước thời hạn chót vào thứ Năm để Ukraine chấp nhận các điều khoản trong đề xuất của Hoa Kỳ, nói rằng thỏa thuận này “không phải là đề nghị cuối cùng của tôi”.

Tuy nhiên, trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social của mình vào Chúa Nhật, tổng thống Mỹ đã chỉ trích Brussels và Kyiv. “Giới lãnh đạo Ukraine không hề tỏ ra biết ơn những nỗ lực của chúng tôi, và Âu Châu vẫn tiếp tục mua dầu từ Nga”, ông tuyên bố.

[Politico: Europe lays down red lines on Ukraine in rebuke to Trump plan]

 

1. Nigeria chứng kiến một trong những vụ bắt cóc hàng loạt tồi tệ nhất khi 315 học sinh bị bắt cóc khỏi trường học

Trường St Mary, ở bang Niger, đã bị tấn công vào sáng sớm thứ Sáu.

Hơn 300 trẻ em và nhân viên hiện được tường trình đã bị các tay súng bắt cóc từ một trường Công Giáo ở miền trung Nigeria, khiến đây trở thành một trong những vụ bắt cóc hàng loạt tồi tệ nhất mà đất nước này từng chứng kiến.

Hiệp hội Kitô giáo Nigeria cho biết 303 học sinh và 12 giáo viên đã bị bắt cóc khỏi Trường St Mary ở Papiri, bang Niger - nhiều hơn đáng kể so với ước tính trước đó.

Hiệp hội cho biết số liệu đã được điều chỉnh tăng lên “sau khi xác minh”.

Vụ bắt cóc xảy ra trong bối cảnh các cuộc tấn công của các nhóm vũ trang đang gia tăng. Số người bị bắt cóc đã vượt qua con số 276 người bị bắt cóc trong vụ bắt cóc hàng loạt khét tiếng ở Chibok năm 2014.

Cảnh sát địa phương cho biết những người đàn ông có vũ trang đã xông vào trường vào khoảng 2 giờ sáng giờ địa phương (1 giờ sáng GMT) sáng thứ Sáu, bắt cóc các học sinh đang ở trong trường.

Dominic Adamu, người có con gái đang theo học tại trường nhưng không bị bắt cóc, nói với BBC: “Mọi người đều yếu đuối... điều đó khiến tất cả đều bất ngờ.”

Một người phụ nữ đau khổ đã khóc khi nói với BBC rằng hai cháu gái của bà, 6 tuổi và 13 tuổi, đã bị bắt cóc, và nói thêm: “Tôi chỉ muốn các cháu trở về nhà.”

Cảnh sát cho biết các cơ quan an ninh đang “truy lùng khắp các khu rừng với mục đích giải cứu các học sinh bị bắt cóc”.

Ban đầu, có báo cáo cho rằng 215 học sinh đã bị bắt cóc - nhưng con số đó sau đó đã được điều chỉnh tăng lên. Hãng thông tấn AFP đưa tin, con số mới được tường trình gần một nửa tổng số học sinh của trường.

Chính quyền bang Niger cho biết nhà trường đã phớt lờ lệnh đóng cửa tất cả các cơ sở nội trú sau cảnh báo tình báo về nguy cơ tấn công gia tăng.

Họ cho biết trong một tuyên bố rằng động thái này đã khiến học sinh và nhân viên phải đối diện với “rủi ro có thể tránh được”. Nhà trường chưa bình luận về tuyên bố này.

Bản đồ Nigeria cho thấy địa điểm xảy ra các vụ tấn công trong tuần này - tất cả đều ở phía tây, từ tây bắc xuống tây nam.

Việc bắt cóc người để đòi tiền chuộc bởi các băng nhóm tội phạm, được người dân địa phương gọi là kẻ cướp, đã trở thành một vấn nạn lớn ở nhiều nơi tại Nigeria.

Việc trả tiền chuộc đã bị cấm nhằm cắt giảm nguồn cung tiền cho các băng nhóm tội phạm - nhưng điều này không mấy hiệu quả.

Vụ bắt cóc hàng loạt hôm thứ Sáu là vụ tấn công thứ ba như vậy ở nước này trong vòng một tuần.

Hôm thứ Hai, hơn 20 nữ sinh, mà BBC được biết là người Hồi giáo, đã bị bắt cóc từ một trường nội trú ở bang Kebbi lân cận.

Một nhà thờ cũng bị tấn công ở phía nam, tại bang Kwara, khiến hai người thiệt mạng và 38 người khác bị bắt cóc.

Tổng thống Nigeria Bola Tinubu đã hoãn các chuyến công du nước ngoài - bao gồm cả chuyến tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 cuối tuần này tại Nam Phi - để giải quyết các lo ngại về an ninh.

Chính quyền trung ương đã ra lệnh đóng cửa hơn 40 trường cao đẳng liên bang và các trường công lập ở một số bang.

Tuy nhiên, tình hình bất ổn gia tăng đang làm gia tăng sự phẫn nộ cũng như nỗi sợ hãi ở Nigeria, khi người dân yêu cầu hành động mạnh mẽ hơn để bảo vệ trẻ em và cộng đồng.

Vụ bắt cóc hàng loạt xảy ra sau những tuyên bố của các nhân vật cánh hữu ở Mỹ, bao gồm cả Tổng thống Trump, rằng người Kitô giáo đang bị đàn áp ở Nigeria - một cáo buộc đã bị chính phủ Nigeria bác bỏ.

Trong nhiều tháng, các nhà vận động và chính trị gia ở Washington đã cáo buộc rằng các chiến binh Hồi giáo đang tấn công một cách có hệ thống vào người Kitô giáo ở Nigeria.

Đầu tháng này, Tổng thống Trump tuyên bố ông sẽ đưa quân đội vào Nigeria “bắn phá” nếu chính phủ quốc gia Phi Châu này “tiếp tục cho phép giết hại người Kitô giáo”.

Chính phủ Nigeria đã gọi những tuyên bố rằng người Kitô giáo đang bị đàn áp là “một sự bóp méo thực tại nghiêm trọng”.

Một quan chức cho biết “những kẻ khủng bố tấn công tất cả những ai bác bỏ ý thức hệ giết người của chúng - cả người Hồi giáo, Kitô giáo và những người không theo tín ngưỡng nào”.

Ở vùng đông bắc, các nhóm thánh chiến đã chiến đấu chống lại nhà nước trong hơn một thập niên.

Các tổ chức giám sát bạo lực cho biết hầu hết nạn nhân của các nhóm này là người Hồi giáo vì hầu hết các vụ tấn công xảy ra ở miền bắc, nơi có đa số người Hồi giáo sinh sống.

Ở miền trung Nigeria, cũng thường xuyên xảy ra các vụ tấn công chết người giữa những người chăn nuôi - chủ yếu là người Hồi giáo - nhằm vào những người nông dân, phần lớn là người Kitô giáo.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng những vụ tấn công này thường xuất phát từ sự cạnh tranh giành tài nguyên, chẳng hạn như nước hoặc đất, hơn là tôn giáo.

Nhóm phiến quân Hồi giáo Boko Haram đã bắt cóc 276 nữ sinh khỏi trường học của họ ở thị trấn Chibok vào năm 2014.

Vụ việc đã thu hút sự chú ý của quốc tế và châm ngòi cho một chiến dịch hoàn cầu tìm kiếm sự trở về của các em, bao gồm cả sự can thiệp của Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ lúc bấy giờ là Michelle Obama.

Nhiều người đã trốn thoát hoặc được trả tự do - nhưng vẫn còn tới 100 người mất tích.

---

Source:BBC

Nigeria sees one of worst mass abductions as 315 taken from school

2. Sách mới của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV: Tình huynh đệ nhân loại là 'liều thuốc giải độc cho mọi chủ nghĩa cực đoan'

Nhà xuất bản Vatican đã xuất bản cuốn sách mới bằng tiếng Ý của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV với tựa đề “Sức mạnh của Phúc Âm: Đức tin Kitô giáo trong 10 từ”, một tuyển tập các bài phát biểu và diễn văn của Đức Giáo Hoàng, trong đó có một văn bản chưa từng được xuất bản trước đây, trong đó ngài mời gọi độc giả mơ về một “nhân loại hòa giải, hòa bình và hài hòa”.

Đức Thánh Cha khẳng định rằng đức tin “hiệp nhất chúng ta vượt lên trên tính cách, nguồn gốc văn hóa và địa lý, ngôn ngữ và lịch sử của chúng ta” và trình bày Giáo hội như “một sự đa dạng luôn phấn đấu cho sự hiệp nhất và không rơi vào sự hỗn loạn của sự hỗn loạn”.

Trong thế giới ngày nay, “được đánh dấu bởi quá nhiều cuộc chiến tranh”, Đức Thánh Cha kêu gọi các Kitô hữu “làm chứng cho sự hòa hợp này, tình huynh đệ này, sự gần gũi này”.

“Chúng ta phải nhìn thẳng vào thế giới của mình: Chúng ta không thể tiếp tục dung túng cho những bất công mang tính cấu trúc mà qua đó những người có nhiều nhất lại nhận được nhiều hơn, và những người có ít nhất lại ngày càng trở nên nghèo đói”, Đức Thánh Cha nói.

Tương tự, ngài cảnh báo về nguy cơ thù hận và bạo lực sẽ gây ra “sự đau khổ lan rộng giữa các dân tộc”.

“Hòa bình không phải là kết quả của áp bức hay bạo lực; nó không liên quan đến thù hận hay trả thù”, ngài nói, đồng thời lưu ý rằng các thánh đã dạy rằng “chỉ có lòng tốt mới giải trừ được sự gian trá và rằng bất bạo động có thể tiêu diệt áp bức”.

“Chính khát vọng hiệp thông, sự công nhận bản thân là anh chị em, là liều thuốc giải độc cho mọi chủ nghĩa cực đoan,” ngài nói.

‘Chúng ta không bị kết án phải sống trong xung đột triền miên’

Đối với Đức Giáo Hoàng, mô hình tình huynh đệ này có thể được nhân rộng ở các lĩnh vực khác. Do đó, ngài khẳng định rằng Giáo hội, “một ngôi nhà cho những con người đa dạng, có thể trở thành dấu chỉ cho thấy chúng ta không bị kết án phải sống trong xung đột triền miên” và có thể “hiện thân cho giấc mơ về một nhân loại hòa giải, hòa bình và hài hòa.”

“Đó là một giấc mơ có nền tảng: Chúa Giêsu, lời cầu nguyện của Người với Chúa Cha cho sự hiệp nhất của các môn đệ. Và nếu Chúa Giêsu đã cầu nguyện với Chúa Cha, thì chúng ta càng có lý do để cầu xin Người ban cho chúng ta món quà là một thế giới hòa bình,” Đức Giáo Hoàng viết.

Bằng cách này, ngài nhấn mạnh đến vị trí trung tâm của Chúa Kitô và nói rằng đức tin không liên quan gì đến “nỗ lực to lớn để đạt đến một Thiên Chúa siêu nhiên” mà là sự khám phá rằng “dung mạo của Thiên Chúa không xa rời trái tim chúng ta.”

Đức Lêô XIV nhắc lại rằng toàn bộ sự tồn tại của Chúa Kitô được đánh dấu bởi “ý chí” trở thành một cây cầu.

“Giáo hội là sự hiệp thông của Chúa Kitô tiếp tục trong lịch sử. Và đó là một cộng đồng, trong sự hiệp nhất, sống đa dạng,” ngài giải thích sau khi sử dụng hình ảnh ẩn dụ về một khu vườn mà Thánh Augustinô đã sử dụng để minh họa vẻ đẹp của một cộng đồng tín hữu.

Trong văn bản, Đức Giáo Hoàng đã trích dẫn lời của cha bề trên tu viện Tibhirine ở Algeria, Christian de Chergé, người đã bị những kẻ khủng bố Hồi giáo bắt cóc vào tháng 3 năm 1996 và bị hành quyết hai tháng sau đó. Ngài được phong chân phước cùng với 18 tu sĩ nam nữ khác đã tử đạo.

“Nói về [tên khủng bố] đã xông vào tu viện một cách hung bạo, ngài viết: ‘Liệu tôi có quyền cầu xin [Chúa]: Hãy tước vũ khí của hắn, nếu tôi không cầu xin trước; hãy tước vũ khí của tôi và tước vũ khí của chúng ta, như một cộng đồng? Đây là lời cầu nguyện hàng ngày của tôi,’” Đức Giáo Hoàng nhớ lại, lưu ý rằng cũng tại vùng đất Bắc Phi đó, khoảng 1.600 năm trước, Thánh Augustinô đã nhận xét: “Chúng ta hãy sống tốt và thời đại sẽ tốt đẹp. Chúng ta là thời đại.”

“Chúng ta có thể tự mình tác động đến thời đại của mình, bằng chứng tá của mình, bằng lời cầu nguyện với Chúa Thánh Thần, xin Người biến chúng ta thành những người nam nữ có một nền hòa bình lan tỏa, đón nhận ân sủng của Chúa Kitô và lan tỏa hương thơm của lòng bác ái và lòng thương xót của Người trên thế giới”, Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh trong cuốn sách mới.

---

Source:Catholic News Agency

New book by Pope Leo XIV: Human fraternity is ‘the antidote against all extremism’

3. Đức Giáo Hoàng viếng mộ Thánh Phanxicô tại Assisi, bế mạc cuộc họp của các giám mục

Đức Giáo Hoàng, giám mục Rôma, đã khuyến khích các giám mục Ý trở thành “những người xây dựng tình bạn, tình huynh đệ và các mối quan hệ chân thành”.

Thực vậy, Đức Lêô XIV đã thực hiện chuyến công du đầu tiên ra khỏi khu vực Rôma (vẫn nằm trong nước Ý) vào ngày 20 tháng 11, đến Assisi để bế mạc Đại hội đồng các giám mục Ý.

Ngài đã viếng mộ Thánh Phanxicô và sau đó đến tu viện Montefalco, do các nữ tu dòng Augustinô điều hành, để cử hành Thánh lễ và dùng bữa trưa.

Vị tiền nhiệm của ngài, người đã chọn danh hiệu Phanxicô để tỏ lòng tôn kính vị thánh thành Assisi, đã đến thăm thành phố Umbria sáu lần trong triều Giáo Hoàng của mình.

Đức Lêô XIV đến Assisi bằng trực thăng vào khoảng 8:30 sáng và ngay lập tức đến Vương cung thánh đường Thánh Phanxicô để cầu nguyện tại mộ của vị thánh vĩ đại (1181-1226).

Theo hãng thông tấn Công Giáo SIR, ngài nói với các phóng viên: “Thật là một phước lành khi hôm nay được đến đây, nơi linh thiêng này. Chúng ta đang tiến gần đến kỷ niệm 800 năm ngày mất của Thánh Phanxicô, điều này cho chúng ta cơ hội chuẩn bị để tôn vinh vị thánh vĩ đại, khiêm nhường và nghèo khó này vào thời điểm mà thế giới đang tìm kiếm những dấu hiệu của hy vọng”.

Khoảng 30 phút sau, Đức Giáo Hoàng đã đến Vương cung thánh đường Đức Mẹ Maria của các Thiên thần. Đây là một địa điểm khác gắn liền với Thánh Phanxicô Assisi, vì nhà thờ Baroque này có Portiuncula, một nhà nguyện được thánh nhân trùng tu sau một thị kiến ngài nhận được trong lúc cầu nguyện, trong đó ngài nghe thấy những lời này: “Hãy đi sửa chữa nhà thờ của Ta”.

Tại vương cung thánh đường này, Đức Giáo Hoàng đã phát biểu trước các giám mục Ý khi bế mạc đại hội đồng lần thứ 81, khai mạc tại Assisi vào ngày 17 tháng 11.

Đức Giáo Hoàng, với tư cách là Giám mục Rôma và Giáo chủ của Ý, thường tham dự cuộc họp này.

Tính đồng nghị, cuộc tĩnh tâm của các giám mục, sự sáp nhập các giáo phận

Trong bài phát biểu được Tòa Thánh truyền đi, Đức Lêô XIV đã vẽ nên bức tranh về một “thời đại được đánh dấu bởi những chia rẽ, cả quốc nội lẫn quốc tế”, than thở về sự lan truyền ngày càng tăng của “những thông điệp và lời nói thường mang màu sắc thù địch và bạo lực”.

Ngài than thở: “Cuộc chạy đua hiệu năng bỏ lại những người dễ bị tổn thương nhất”, đồng thời nhắm vào “quyền lực toàn năng của kỹ thuật” vốn “bóp nghẹt tự do” và sự cô đơn vốn “tiêu diệt hy vọng”.

Trước những thách thức này, Đức Giáo Hoàng khuyến khích các giám mục Ý hãy là “những người xây dựng tình hữu nghị, tình huynh đệ và các mối quan hệ chân thành” trong cộng đồng của họ để “lắng nghe và xoa dịu căng thẳng”.

Ủng hộ tính đồng nghị cao hơn, Đức Giáo Hoàng cũng tuyên bố rằng ngài sẽ tiếp tục chính sách “tái hợp giáo phận” (sáp nhập các giáo phận) được các vị tiền nhiệm thực hiện, coi đó là điều cần thiết để giải quyết những thách thức của công cuộc truyền giáo và những thay đổi trong xã hội Ý. Ngài cũng tuyên bố rằng Bộ Giám mục và Tòa Sứ thần Tòa Thánh sẽ phối hợp để thúc đẩy “sự tham gia nhiều hơn vào quá trình tham khảo ý kiến bổ nhiệm các giám mục mới”.

Ngài tuyên bố ý định áp dụng tuổi nghỉ hưu là 75, theo quy định của giáo luật đối với các giám mục, và “có thể” thêm hai năm nữa đối với các Hồng Y.

Các giám mục luôn nộp đơn từ chức lên Đức Giáo Hoàng ở tuổi 75, nhưng đôi khi phải mất nhiều năm Đức Giáo Hoàng mới chấp thuận.

Đức Lêô XIV cũng kêu gọi các giám mục Ý thúc đẩy “chủ nghĩa nhân bản toàn diện” trong xã hội. Ngài khuyến khích họ tham gia vào các cuộc tranh luận công khai để bảo vệ “cảm thức tình người, đề cao giá trị của sự sống và sự quan tâm đến mọi tạo vật”.

Ngài đặc biệt đề cập đến vấn đề truyền thông kỹ thuật số, yêu cầu họ nỗ lực để bảo đảm rằng “Internet thực sự có thể là một không gian của tự do, trách nhiệm và tình huynh đệ”.

Đức Lêô XIV ở lại Vương cung thánh đường trong nửa giờ trước khi trở về trực thăng, đưa ngài đến Montefalco, một thị trấn nhỏ cách Assisi khoảng 20 km về phía nam. Tại đây, ngài đã đến thăm một cộng đoàn các nữ tu dòng Augustinô, nơi ngài sẽ cử hành Thánh lễ và dùng bữa cùng họ. Sau đó, Đức Giáo Hoàng dự kiến sẽ trở về Vatican bằng trực thăng vào đầu giờ chiều.

---

Source:Aleteia

Pope in Assisi visits Francis’ tomb, concludes bishops’ meeting

4. Niềm hy vọng vẫn còn ở Haiti giữa tình trạng bạo lực, bắt cóc và thiên tai vẫn tiếp diễn

Một nhà truyền giáo Công Giáo ở Haiti đã bày tỏ hy vọng trong bối cảnh bạo lực và thiên tai đang diễn ra ở đất nước đang bị bao vây này.

Cha Massimo Miraglio, một nhà truyền giáo Camillian ở Haiti, chia sẻ với Agenzia Fides rằng ngài “cuối cùng cũng đã có thể” trở về giáo xứ của mình ở Pourcine-Pic Malaya sau sự tàn phá của cơn bão Melissa.

Trong khi thảm họa thiên nhiên đã phá hủy các vụ đậu, vườn cây ăn quả và vật nuôi, ông cho biết, trong các vườn chuối, “sau khi được dọn sạch, đang bắt đầu giương cao ngọn cờ hy vọng: chiếc lá lớn đầu tiên, dấu hiệu của sự tái sinh.”

Sự tàn phá của cơn bão Melissa xảy ra trong bối cảnh các cuộc đụng độ giữa các băng đảng và quân đội Hoa Kỳ, cùng tình trạng tội phạm bạo lực vẫn tiếp diễn.

---

Source:Catholic News Agency

Hope persists in Haiti amid ongoing violence, kidnapping, natural disasters