35. Tôi mong muốn trở thành một thánh nữ, nhưng không dựa vào công lao của mình, bởi vì tôi không có công lao gì.

(Thánh Terese of Lisieux)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

80. THƠ VỊNH CÁI MẮT KÍNH

Có người viết một bài thơ lấy chủ đề là “vịnh mắt kính” như sau:

- “Sợi dây dài cột hai tai (1) , như cầu bắc ngang mũi”.

Có người coi xong thì tiếp lời, hỏi:

- “Cả ngày kéo sợi dây ngắn bên tai, vậy thì lúc nào tháo bỏ cái gông trên mũi?”

(Tiếu tiếu lục)

Suy tư 80:

Người bị cận thị thì mang kính cận, người bị viễn thị thì mang kính viễn, người già thì mang kính lão, đó là chuyện phải làm để bảo vệ sức khỏe của con mắt. Nhưng có những người không bị cận thị, không bị viễn thị cũng không bị lão hóa, mà vẫn cứ thích mang kính cho ra vẽ ta đây là con nhà trí thức, và hậu quả là có người đôi mắt tinh anh thành đôi mắt...mờ ảo, nhìn chập choạng.

Cái kính đeo mắt thì chỉ có hai cái gọng và hai cái tròng mà thôi, không phải mang nó vào là làm cho con người ta có tri thức, không phải mang nó vào là ai cũng phải nể mình...

Muốn có tri thức, muốn người khác nể mình thì tự mình phải rèn luyện học tập văn hóa và nhân cách, bằng không thì cái mắt kính ấy sẽ là “cái gông” làm hại nhân cách của mình đấy !

(1) Thời xư thường dùng sợi dây làm gọng kính.

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

Khi ấy, trên đường lên Giê-ru-sa-lem, Đức Giê-su đi ngang qua các thành thị và làng mạc mà giảng dạy. 23 Có kẻ hỏi Người : “Thưa Ngài, những người được cứu thoát thì ít, có phải không?” Người bảo họ : 24 “Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào, vì tôi nói cho anh em biết : có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được.

25 “Một khi chủ nhà đã đứng dậy và khoá cửa lại, mà anh em còn đứng ở ngoài, bắt đầu gõ cửa và nói : ‘Thưa ngài, xin mở cho chúng tôi vào !’, thì ông sẽ bảo anh em : ‘Các anh đấy ư? Ta không biết các anh từ đâu đến !’ 26 Bấy giờ anh em mới nói : ‘Chúng tôi đã từng được ăn uống trước mặt ngài, và ngài cũng đã từng giảng dạy trên các đường phố của chúng tôi.’ 27 Nhưng ông sẽ đáp lại : ‘Ta không biết các anh từ đâu đến. Cút đi cho khuất mắt ta, hỡi tất cả những quân làm điều bất chính !’

28 “Bấy giờ anh em sẽ khóc lóc nghiến răng, khi thấy các ông Áp-ra-ham, I-xa-ác và Gia-cóp cùng tất cả các ngôn sứ được ở trong Nước Thiên Chúa, còn mình lại bị đuổi ra ngoài. 29 Thiên hạ sẽ từ đông tây nam bắc đến dự tiệc trong Nước Thiên Chúa.

30 “Và kìa có những kẻ đứng chót sẽ lên hàng đầu, và có những kẻ đứng đầu sẽ xuống hàng chót.”

Đó là Lời Chúa

 

Hai chữ Tin Vui nói đến niềm tin trong Đức Kitô và vui mừng vì được về cùng Thiên Chúa. Đi Trong Tin Vui chính là bài học cuối cùng trong đời các thánh để lại cho Kitô hữu. Khác với phàm nhân, thường sợ hãi, run sợ trước cái chết; các thánh, môn đệ trung tín của Đức Kitô, đối diện với sự chết là tin vui. Họ đón nhận cái chết với tâm hồn bình an, thanh thản, vui mừng vì sắp hoàn thành nhiệm vụ chứng nhân. Nhận biết cuộc chạy đua nơi trần thế sắp đến hồi kết thúc; chuẩn bị sẵn sàng đón nhận cuộc sống mới. Giây phút lìa đời là giây phút kết thúc cuộc lữ hành trần thế, đồng thời cũng là giây phút khởi đầu cho cuộc sống vĩnh cửu bình an, hoan lạc. Cuộc sống mới, không còn đau khổ, than khóc, được sống trong tình yêu Đức Kitô. Thánh Phaolô trong thư thứ hai gởi tín hữu Timôtê viết,

'Tôi sắp phải đổ máu ra làm lễ tế, đã đến giờ tôi phải ra đi. Tôi đã chiến đấu cuộc chiến cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin. Giờ đây tôi còn đợi vòng hoa dành cho người công chính. Chúa là vị Thẩm Phán chí công sẽ trao phần thưởng đó cho tôi trong Ngày ấy'. 2Tim 4:6-8

Phaolô với một niềm tin yêu, hy vọng cao vời vào lời Đức Kitô hứa ban cho người môn đệ trung tín. Ông không hề nao núng khi đau khổ ập đến hành hạ thân xác, trái lại ông vui mừng đón nhận hành hạ đau khổ thể xác, giữ vững niềm tin vào Đức Kitô. Nhiều lần trong đời niềm tin Kitô của Phaolo mạnh hơn sự chết, thắng vượt mọi đòn vọt, tra tấn, tù đầy.

Sách Tông Đồ Công Vụ ghi nhận niềm vui của Stêphanô khi ông bị ném đá vì là môn đệ trung tín của Đức Kitô.

'Kìa, tôi thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa....'. Họ lôi ông ra ngoài thành ném đá... Ông cầu xin, 'Lậy Chúa Giêsu, xin nhận lấy linh hồn con'. Rồi ông quì xuống, kêu lớn tiếng, 'Lậy Chúa, xin đừng chấp họ tội này'. Nói thế rồi, ông an nghỉ. Cv 7:56 -60

Lời lẽ trên cho thấy Stephanô vui mừng vì giờ đến cùng Chúa gần kề. Nơi ông không có hận thù, cay đắng nhưng đầy ắp yêu thương, tha thứ. Các thánh dậy Kitô hữu trực diện với sự chết trong niềm tin. Một khi cuộc sống gắn bó mật thiết với Đức Kitô, niềm tin Kitô phá tan hết nọc độc sự chết, ác mộng trở thành mộng lành, sợ hãi tan biến. Tâm hồn dâng trào niềm vui, hy vọng dạt dào vì được hào quang tình yêu Chúa lan toả, chở che, bao bọc.

Ra đi là trả lại sự sống cho trần gian. Biểu tượng của sự sống đó là máu và hơi thở. Máu của thánh nhân đổ ra trở thành nền tảng xây dựng Giáo Hội địa phương mà Đức Kitô là đá tảng. Ra đi là trút hơi thở cuối cùng trả lại sự sống cho gian trần. Chúng ta hay diễn tả ra đi bằng câu thở hắt ra trước khi tắt thở. Ra đi là bỏ lại trần gian những gì thuộc về trần gian, không mang theo gì của trần gian, trái lại còn trao tặng trần gian đức tin, lòng mến, lòng thứ tha, tình yêu thương đặm đà, nồng ấm. Một khi Kitô hữu nhận biết lúc ra đi là lúc để lại cho thế gian đức tin, lòng mến, lòng thứ tha và tình yêu, người Kitô hữu đó sẽ trực diện với sự chết trong niềm an vui, hy vọng bởi giây phút được gần Chúa cao cả hơn mọi sự trên đời.

Kitô hữu nên biến khóc thương, buồn sầu thành niềm vui hoan lạc. Khi tiễn biệt người thân đừng khóc thương họ trong u sầu, mất mát nhưng đó là giọt lệ vui mừng vì họ đã để lại dấu ấn yêu thương, lòng mến cho đời.

TiengChuong.org

 

36. Không vì đức hạnh của mình mà khoe khoang.

(Thánh Francis of Assisi)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")

--------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

81. THÁI TỬ ÉP DẦU

Thái Chỉ Sam thích tự gọi mình là “thái tử 太子” (1) .

Có lần nọ, anh ta làm một bài thơ và mời Uông Dụng Phu bình luận, họ Uông coi xong thì nói:

- “Bài thơ này chẳng qua là một bài thơ ép dầu”.

Thái Chỉ Sam rất bực mình, nói:

- “Đó là ‘Triệu Minh văn tuyển”, là văn thể tài chính thống, sao lại nói là ép dầu?

Họ Uông trả lời:

- “Không dùng hạt cải dầu 菜子 (2) để ép dầu thì lấy gì mà ép chứ?”

(Tiếu tiếu lục)

Suy tư 81:

Con người ta –ngoại trừ thánh nhân- thì ai cũng thích mình có cái danh, cái tiếng để đời; ai cũng thích người khác biết đến tên mình, cho nên có những người dùng mọi thủ đoạn –kể cả thủ đoạn tàn nhẫn- để cho mọi người biết đến tên của mình.

Người có tài năng thì giống như cây kim để trong bao vải –không phải bao bằng hợp kim- thì lâu ngày người ta cũng sẽ biết đến, cần gì phải ép buộc người khác phải biết đến tài năng của mình qua bài thơ, bởi vì “hữu xạ tự nhiên hương” mà.

Người Ki-tô hữu –như thánh Phao-lô nói- là các thánh (2 Cor 1, 16) thì chắc chắn là không tham lam danh vọng tiếng tăm ở đời này, bởi vì họ biết rằng, cái nên làm ở đời này là việc lành phúc đức, cho nên họ dùng cái tài năng mà Thiên Chúa ban cho để làm sáng danh Ngài, và phục vụ xã hội trong công bằng yêu thương, đó chính là cái mà họ dành ở đời này, tức là dành cho được Đức Chúa Giê-su làm lẽ sống trong cuộc đời của mình vậy !



(1) Thời xưa, trong văn chương đạo đức đều gọi người con trai tài giỏi là thái tử.

(2) Chữ “hạt cải 菜子” và “thái tử 太子” phát âm theo tiếng Tàu thì hơi giống nhau..

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

-----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Luke Coppen, trong bản tin ngày 28 tháng 10, 2025 của tạp chí The Pillar, cho hay: Một quan chức cấp cao của Vatican đã gặp gỡ nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko vào thứ Hai trong bối cảnh hai nước đang có nhiều cuộc tiếp xúc.

Đức Hồng Y Claudio Gugerotti, Tổng trưởng Bộ các Giáo hội Đông phương, đã gặp gỡ Tổng thống Belarus, người đã lãnh đạo quốc gia Đông Âu này bằng chính sách cứng rắn kể từ năm 1994.

Một đoạn video do hãng thông tấn nhà nước Belarus Belta công bố cho thấy hai người đang có một cuộc trò chuyện thân mật trong phòng họp tại Dinh Độc lập ở thủ đô Minsk.

Lukashenko, người đã chủ trì cuộc đàn áp Giáo Hội Công Giáo tại Belarus kể từ năm 2020, nói với vị Hồng Y người Ý rằng ông mong muốn được thảo luận về "tất cả các vấn đề có thể đã tích tụ trong mối quan hệ của chúng ta".

Sau cuộc gặp, ĐHY Gugerotti dường như chỉ trích cộng đồng quốc tế vì đã cô lập Belarus, một trong những đồng minh thân cận nhất của Nga và từng là bàn đạp cho cuộc xâm lược toàn diện Ukraine năm 2022.

"Đối với chúng tôi, việc cô lập là không thể chấp nhận được — cô lập các dân tộc, các quốc gia...", vị Hồng Y được truyền thông nhà nước trích dẫn lời nói. "Đây là một chính sách, trên thực tế, chỉ mang lại tác hại. Đó là một chính sách tự sát. Tất cả những người có thiện chí phải cùng nhau hợp tác để chấm dứt chiến tranh."

ĐHY Gugerotti cũng nói rằng gánh nặng của các lệnh trừng phạt — nhiều lệnh trong số đó đã nhắm vào Belarus kể từ năm 2020 — thường đổ lên đầu người dân nói chung.

Ngài nhận xét: "Điều này không đóng góp gì cho đối thoại hay phát triển".

Cuộc gặp giữa Gugerotti và Lukashenko diễn ra sau một loạt các cuộc trao đổi đáng chú ý giữa Belarus và Tòa thánh.

Trong buổi tiếp kiến riêng ngày 16 tháng 10 tại Vatican, Đức Tổng Giám Mục Iosif Staneuski của Minsk-Mohilev đã trình bày lời mời chính thức bằng văn bản tới Đức Giáo Hoàng Leo XIV để thăm Belarus.

Đức Tổng Giám Mục Staneuski, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Belarus, lưu ý rằng năm 2026 sẽ đánh dấu 35 năm kể từ khi các công trình Công Giáo được khôi phục tại Belarus sau sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản.

Đức Tổng Giám Mục nói: "Đã đến lúc Đức Giáo Hoàng đến thăm các tín hữu của Giáo Hội Công Giáo và toàn thể người dân quê hương chúng ta."

Chưa từng có vị Giáo hoàng nào đặt chân đến Belarus, quốc gia từng là một phần của Liên Xô trước khi tuyên bố độc lập vào năm 1991. Khoảng 15% trong số 9 triệu dân của quốc gia Chính thống giáo Đông phương này là người Công Giáo.

Cũng vào ngày 16 tháng 10, Đức Hồng Y Gugerotti đã gặp Yury Ambrazevich, Đại sứ Belarus tại Tòa thánh, trước chuyến đi của ngài tới Belarus. Bộ Ngoại giao Belarus cho biết các quan chức đã thảo luận về "các vấn đề thời sự về hợp tác giữa Belarus và Tòa Thánh trong các lĩnh vực thuộc thẩm quyền của Đức Hồng Y Gugerotti".

Bộ Ngoại giao có thể đang đề cập đến cộng đồng Công Giáo Hy Lạp tại Belarus, những người thuộc trách nhiệm của Bộ các Giáo hội Đông phương. Số lượng người Công Giáo Latinh tại Belarus vượt xa số lượng người Công Giáo Hy Lạp, do Cha Jan Gajek, Giám quản Tông tòa của Giáo Hội Công Giáo Hy Lạp Belarus từ năm 2023, dẫn đầu.

Vào ngày 22 tháng 10, khoảng 500 người Công Giáo Belarus, chủ yếu từ Tổng giáo phận Minsk-Mogilev, đã thực hiện chuyến hành hương Năm Thánh đến Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô. Đức Tổng Giám Mục Staneuski đã chủ sự Thánh lễ bằng tiếng Belarus tại Vương cung Thánh đường. Khoảng 20 linh mục đã đồng tế.

Đức HY Gugerotti, người từng giữ chức Sứ thần Tòa thánh tại Belarus từ năm 2011 đến năm 2015, đã trở về nước vào ngày 23 tháng 10 với tư cách là đặc phái viên của Đức Leo XIV tại lễ kỷ niệm 100 năm thành lập giáo phận Pinsk ở miền nam Belarus.

Phát biểu trước các giám mục vào ngày 24 tháng 10 tại Nhà thờ Thánh Benedict ở Pinsk, ngài nói: "Điều rất quan trọng đối với tôi là được nhìn vào mắt các bạn, để các bạn cảm nhận được Đức Giáo Hoàng yêu thương các bạn đến nhường nào, Giáo Hội Công Giáo tự hào về các bạn hôm nay ra sao, và để các bạn cảm nhận được nhịp đập trái tim của Giáo hội trên khắp thế giới."

Chuyến đi của vị Hồng Y người Ý kết thúc vào ngày 25 tháng 10 với Thánh lễ tại Nhà thờ Chính tòa Pinsk đánh dấu 100 năm. ĐHY Gugerotti được cho là đã thảo luận về khả năng Đức Giáo Hoàng viếng thăm Pinsk với giới truyền thông Belarus.

Ngài được trích dẫn, nói rằng: "Mặc dù Đức Giáo Hoàng có nhiều nhiệm vụ và trách nhiệm, nhưng chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể cho chuyến thăm này".

Ngày hôm sau, Đức Hồng Y đã chủ sự Thánh lễ cho giới trẻ tại Nhà thờ Suy Tôn Thánh Giá ở Brest, một trong những thành phố cổ kính nhất đất nước. Ngài nói với họ rằng ngài muốn chia sẻ phước lành của Đức Giáo Hoàng Leo với họ.

Ngài nói: “Đừng cất nó vào túi, nhưng hãy chia sẻ nó với tất cả mọi người trong thành phố này, những người đang chờ đợi sự hỗ trợ và an ủi. Và với cả đất nước, nơi không nên cảm thấy bị cô lập, bị bỏ rơi, bị lãng quên bởi tất cả mọi người”.

“Thiên Chúa yêu thương tất cả mọi người. Và Người muốn mọi người sống trong niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống hàng ngày. Và lời chúc này đến với các bạn từ những người Công Giáo trên khắp thế giới. Có 1 tỷ 400 triệu người chúng ta!”

Bất chấp các tiếp xúc cấp cao giữa Vatican và Belarus, hàng giáo sĩ tiếp tục bị chính quyền Belarus nhắm đến.

Vào tháng 9, linh mục người Ba Lan Grzegorz Gaweł, O.Carm, đã bị giam giữ tại thị trấn Lepel ở phía bắc vì cáo buộc hoạt động gián điệp. Đoạn video cho thấy các thành viên của cơ quan tình báo quốc gia nước này đã lôi vị tu sĩ dòng Cát Minh 27 tuổi này ra khỏi xe và ném xuống đất. Chính quyền Ba Lan bác bỏ cáo buộc gián điệp là "vô lý". Gaweł có thể phải đối diện với án tù lên tới 15 năm nếu bị kết án.

Cũng trong tháng 9, nhà báo Công Giáo Ihar Losik đã được trả tự do sau 5 năm ngồi tù. Người đàn ông 33 tuổi này là một trong 52 tù nhân chính trị được thả sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump kêu gọi Lukashenko, hứa sẽ nới lỏng lệnh trừng phạt đối với hãng hàng không quốc gia Belarus.

Đầu tháng 10, trang web tin tức Công Giáo Belarus katolik.life đã chia sẻ những gì được cho là thông điệp của Cha Henryk Okołotowicz, một linh mục đang thụ án 11 năm tù tại Belarus vì tội "phản quốc".

Cha Okołotowicz, người bị kết án vào tháng 12 năm 2024, được cho là đã nói rằng ngài tìm thấy sức mạnh trong kinh Mân Côi và tấm gương của Đức Hồng Y Kazimierz Świątek, người đã trải qua 10 năm trong các trại tập trung của Liên Xô và từng là Tổng Giám mục Minsk-Mohilev từ năm 1991 đến năm 2006.

Cha Okołotowicz bị bắt giữ vào tháng 11 năm 2023, được cho là vì nghi ngờ "chủ nghĩa cực đoan".

Chính quyền Belarus đã đàn áp xã hội dân sự sau các cuộc biểu tình rầm rộ vào năm 2020, sau khi Lukashenko tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống mà các nước phương Tây kết luận là không tự do và công bằng.

Tổng Giám mục Tadeusz Kondrusiewicz, nhà lãnh đạo Công Giáo nổi tiếng nhất tại Belarus vào thời điểm đó, đã đề nghị hỗ trợ mục vụ cho những người biểu tình bị giam giữ. Trở về từ chuyến công du nước láng giềng Ba Lan, ngài bị các viên chức biên phòng từ chối cho nhập cảnh trở lại Belarus, tạo ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao đòi hỏi sự can thiệp của Vatican. Cuối cùng ngài được phép trở về, nhưng Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã chấp nhận đơn từ chức Tổng Giám mục Minsk-Mogilev của ngài vài ngày sau đó.

Chính phủ Belarus khẳng định họ đang tham gia vào cuộc chiến chống lại "chủ nghĩa cực đoan". Tuy nhiên, các nhà hoạt động nhân quyền cho rằng khái niệm này được định nghĩa một cách lỏng lẻo và áp dụng cho bất cứ hành động, tuyên bố công khai hoặc bài đăng trên mạng xã hội nào bị coi là chỉ trích chính quyền.

 

Ngày 28 tháng 10 năm 2025, Văn phòng Tổng thư ký Thượng hội đồng đã có thông cáo báo chí với nội dung như sau:

Nhân dịp bế mạc Năm Thánh của các Nhóm Thượng Hội đồng và các Cơ quan Tham gia, cuộc họp của Hội đồng Thường trực XVI thuộc Văn phòng Tổng Thư ký Thượng Hội đồng đã diễn ra vào chiều Chúa Nhật, ngày 26 tháng 10 năm 2025, tại trụ sở của Van phòng Tổng Thư ký. Tất cả các thành viên của Hội đồng đều có mặt, ngoại trừ Đức Hồng Y Luis José RUEDA APARICIO, Tổng Giám mục Bogotá (Colombia), người đã tham gia phiên họp trực tuyến.

Buổi họp, do Đức Hồng Y Mario Grech, Tổng Thư ký, chủ trì, đã mở đầu bằng giây phút cầu nguyện và suy niệm Tin Mừng trong ngày, dưới sự hướng dẫn của Cha Matteo Ferrari, OSB Cam.

Đánh giá Năm Thánh của các Nhóm Thượng Hội đồng và các Cơ quan Tham gia

Hội đồng bắt đầu phiên họp bằng việc đánh giá Năm Thánh, được thực hiện bằng phương pháp đối thoại trong Chúa Thánh Thần.

Nhìn chung, trải nghiệm này được đánh giá là cực kỳ hiệu quả, cả về nội dung được trình bày lẫn phương pháp được áp dụng, xen kẽ các phiên họp toàn thể với các nhóm ngôn ngữ nhỏ, thúc đẩy việc cầu nguyện chung, đối thoại giữa những người tham dự và những suy tư mang tính đào tạo.

Một trong những khoảnh khắc được đánh giá cao nhất là cuộc gặp gỡ - đối thoại với Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, trong đó các đại diện từ khắp các châu lục đã chia sẻ những tiến bộ đã đạt được, những thách thức gặp phải và các sáng kiến được thực hiện để phát triển như một Giáo hội đồng nghị. Sau đó, mỗi đại biểu đã đặt câu hỏi cho Đức Thánh Cha liên quan đến bối cảnh địa phương của mình. Việc Đức Thánh Cha chăm chú lắng nghe - ngồi cùng bàn, ghi chép và trả lời trực tiếp - được ghi nhận là một dấu hiệu cụ thể của phong cách đồng nghị mà ngài đang nói đến.

Hội đồng cũng nhấn mạnh rằng, mặc dù chương trình rất căng thẳng, các tham dự viên đã có thể trải nghiệm một bầu không khí huynh đệ và lắng nghe thực sự mang tính đồng nghị, sống một cuộc gặp gỡ tâm linh sâu sắc được duy trì bởi cuộc đối thoại trong Chúa Thánh Thần và đạt đến đỉnh cao trong cuộc hành hương qua Cửa Thánh. Hội đồng trân trọng những khoảnh khắc đào tạo, chẳng hạn như ý kiến đóng góp của ba diễn giả hôm thứ Sáu, và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết nối các hội thảo về các chủ đề đồng nghị với việc chia sẻ kinh nghiệm.

Trong phần đánh giá của mình, Hội đồng cũng ghi nhận giá trị giáo huấn của bài giảng của Đức Thánh Cha hôm Chúa Nhật, ngày 26 tháng 10, trong Thánh lễ bế mạc Năm Thánh, bài giảng này, cùng với các bài diễn văn khác, đang bắt đầu tạo hình cho một khối lượng giáo huấn quan trọng của Đức Thánh Cha về tính đồng nghị. Hội đồng cũng chỉ ra một số lĩnh vực có thể cải thiện và đồng thời bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến đội ngũ nhân viên của Văn phòng Tổng Thư ký Thượng Hội đồng vì những công việc đã được thực hiện, mặc dù quy mô còn hạn chế.

Thành quả của thời gian làm giàu lẫn nhau, trao đổi kinh nghiệm, chứng tá mạnh mẽ, công việc và sự phân định cộng đồng này được phản ảnh rõ nét qua sự nhiệt tình mà Hội đồng thu thập được từ chứng tá của các tham dự viên và qua nhiều thông điệp gửi đến Văn phòng Tổng Thư ký.

Tiếp tục hành trình

Sau đó, Hội đồng đã suy ngẫm về những thành quả của cuộc họp được tổ chức vào sáng thứ Bảy, ngày 25 tháng 10, khi các vị lãnh đạo của Văn phòng Tổng Thư ký cùng với hầu hết các thành viên của Hội đồng đã gặp gỡ các giám mục và điều phối viên của các nhóm Thượng Hội đồng và các cơ quan tham gia hiện diện. Đây là thời gian để đối thoại và trao đổi về những kinh nghiệm tích cực và những khó khăn trong giai đoạn thực hiện Thượng Hội đồng.

Dựa trên những đóng góp xuất hiện trong cả phiên họp toàn thể và trong các cuộc trao đổi với các tham dự viên, Hội đồng đã xác định một số chủ đề và khía cạnh ưu tiên cho hành trình của các nhóm Thượng Hội đồng. Trong số đó có: đào tạo về linh đạo đồng nghị; mối liên hệ giữa việc lắng nghe dân Chúa và sự phân định mục vụ và hoạt động; quan tâm đến các nền văn hóa trong các bối cảnh khác nhau và việc truyền giáo của họ; đồng hành với những người đang trải qua nỗi sợ hãi hoặc thất vọng liên quan đến tiến trình đồng nghị; việc coi trọng và đào tạo các linh mục và phó tế; việc thu thập và chia sẻ các thực hành tốt trên toàn cầu; việc đào sâu thần học về một số chủ đề nhất định; và sự chú ý nhiều hơn đến chiều kích mục vụ và truyền giáo của tính đồng nghị.

Các thành viên Hội đồng cũng chia sẻ những kinh nghiệm, thách thức và sáng kiến được triển khai tại các giáo phận và hội đồng giám mục tương ứng, góp phần mở rộng tầm nhìn chung về hành trình đang diễn ra.

Hội đồng giao cho Văn phòng Tổng Thư ký nhiệm vụ xây dựng một đề xuất hoạt động có khả năng tích hợp các nhu cầu và chủ đề đã nảy sinh, giúp mọi người, cả cá nhân lẫn tập thể, tập trung vào tính đồng nghị và các mục tiêu của hành trình hướng tới Đại hội Giáo hội năm 2028.

Phiên họp của Hội đồng đã kết thúc vào chiều thứ Hai, ngày 27 tháng 10.

 

Kathleen N. Hattrup, trong bản tin ngày 28/10/25 của tạp chí Aleteia, cho hay: Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã chủ sự Thánh lễ với sinh viên các trường Đại học Giáo hoàng vào ngày 27 tháng 10, trong khuôn khổ Năm Thánh của Thế giới Giáo dục.

Trước Thánh lễ, Đức Thánh Cha đã ký Tông thư, được viết để kỷ niệm 60 năm ban hành Văn kiện Gravissimum Educationis của Công đồng Vatican II. Tông thư sẽ được công bố hôm nay.

Dưới đây là nguyên văn bài giảng của Đức Giáo Hoàng trong Thánh lễ, theo bản tiếng Anh của Tòa Thánh:

~

Anh chị em thân mến,

Việc quy tụ tại nơi này trong Năm Thánh là một hồng phúc mà chúng ta không được xem nhẹ. Trên hết, đó là một hồng phúc, bởi vì việc hành hương, bước qua Cửa Thánh, nhắc nhở chúng ta rằng cuộc sống chỉ có ý nghĩa khi nó được sống như một hành trình, khi nó biết cách tiến về phía trước, nghĩa là khi nó có khả năng làm cho thực tại Phục Sinh trở nên hiện diện.

Vì vậy, thật tốt khi nghĩ về cách Giáo Hội, qua việc cử hành Năm Thánh trong những tháng này, đã luôn nhớ rằng mình cần phải hoán cải liên tục và phải luôn bước đi sau Chúa Giêsu, không do dự và không bị cám dỗ bước đi trước Người. Thật vậy, Giáo Hội luôn cần đến Lễ Phục Sinh, nghĩa là cần phải “vượt qua” khỏi ách nô lệ để đến với tự do, từ cái chết đến sự sống. Tôi hy vọng rằng tất cả anh chị em đều cảm nghiệm được trong chính mình hồng phúc của niềm hy vọng này, và Năm Thánh sẽ là một cơ hội để cuộc sống của anh chị em có thể bắt đầu lại.

Hôm nay, tôi muốn ngỏ lời với anh chị em, những người đang hoạt động trong các trường đại học và tất cả những ai, bằng nhiều cách khác nhau, đang cống hiến hết mình cho việc học tập, giảng dạy và nghiên cứu. Ân sủng nào có thể chạm đến cuộc sống của một sinh viên, một nhà nghiên cứu, một học giả? Tôi xin trả lời như thế này: đó là ân sủng của một tầm nhìn bao quát, một viễn cảnh có khả năng nắm bắt chân trời, nhìn xa hơn.

Chúng ta có thể thấy cái nhìn thông sáng này trong đoạn Tin Mừng vừa được công bố (Lc 13,10-17), trình bày hình ảnh một người phụ nữ bị khom lưng và được Chúa Giêsu chữa lành, cuối cùng có thể nhận được ân sủng của một viễn cảnh mới, một tầm nhìn rộng lớn hơn. Tình trạng của người phụ nữ này giống như tình trạng dốt nát, thường gắn liền với việc khép kín trong chính mình và thiếu sự bồn chồn tâm linh và trí thức. Bà còng lưng đến hai lần, quay vào chính mình, và do đó, không có khả năng nhìn xa hơn chính mình. Khi những hữu thể nhân bản không có khả năng nhìn quá mình, quá các kinh nghiệm, ý tưởng và niềm tin của riêng mình, vượt quá các dự án của riêng mình, thì họ vẫn bị giam cầm, bị nô lệ và không có khả năng tạo ra những phán đoán chín chắn.

Giống như người phụ nữ bị khòm lưng trong Tin Mừng, nguy cơ luôn nằm ở việc luôn bị giam cầm bởi quan điểm vị kỷ của chúng ta. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều điều thực sự quan trọng trong cuộc sống – chúng ta có thể nói, những điều cơ bản nhất – không đến từ chính chúng ta; Chúng ta đón nhận chúng từ người khác. Chúng đến với chúng ta qua những người thầy, những cuộc gặp gỡ và những trải nghiệm sống. Đây là một trải nghiệm ân sủng, vì nó chữa lành chúng ta khỏi sự tự mãn. Đây là một sự chữa lành đích thực, giống như người phụ nữ trong Tin Mừng, cho phép chúng ta một lần nữa đứng thẳng trước cuộc sống và thực tại của nó, và nhìn chúng với một góc nhìn rộng hơn. Người phụ nữ được chữa lành nhận được hy vọng, vì cuối cùng bà có thể ngước mắt lên và nhìn thấy điều gì đó khác biệt, có thể nhìn theo một cách mới. Điều này đặc biệt xảy ra khi chúng ta gặp gỡ Chúa Kitô trong cuộc sống của mình, khi chúng ta mở lòng đón nhận một chân lý thay đổi cuộc đời, có khả năng giúp chúng ta bước ra khỏi chính mình và giải thoát chúng ta khỏi sự tự mãn.

Những người học tập được “nâng cao”, mở rộng tầm nhìn và quan điểm của họ để tìm lại một tầm nhìn không nhìn xuống mà có khả năng hướng lên: hướng về Thiên Chúa, tha nhân và mầu nhiệm cuộc sống. Thật vậy, ân sủng của việc là một sinh viên, nhà nghiên cứu hay học giả có nghĩa là chấp nhận một tầm nhìn rộng lớn, có thể nhìn xa trông rộng; không đơn giản hóa vấn đề hay sợ hãi những câu hỏi; vượt qua sự lười biếng trí tuệ và, khi làm như vậy, cũng đánh bại sự suy thoái tinh thần.

Chúng ta hãy luôn nhớ rằng linh đạo cần có góc nhìn này, và việc nghiên cứu thần học, triết học và các ngành học khác đóng góp một cách đặc biệt vào đó. Ngày nay, chúng ta đã trở thành chuyên gia trong những chi tiết nhỏ nhất của thực tại, nhưng lại đánh mất khả năng có một tầm nhìn bao quát, tổng hợp mọi thứ thông qua một ý nghĩa sâu sắc và vĩ đại hơn. Tuy nhiên, kinh nghiệm Kitô giáo muốn dạy chúng ta nhìn cuộc sống và thực tại bằng một cái nhìn thống nhất, có khả năng bao quát mọi thứ đồng thời bác bỏ những lối suy nghĩ phiến diện.

Vì vậy, tôi tha thiết kêu gọi các bạn, sinh viên, nhà nghiên cứu và giáo sư, đừng quên rằng Giáo hội cần có góc nhìn thống nhất này cho cả hôm nay và ngày mai. Chúng ta có thể noi gương những người nam nữ như các thánh Augustinô, Tôma Aquinô, Teresa thành Avila, Edith Stein và nhiều người khác, những người đã biết cách tích hợp nghiên cứu vào cuộc sống và hành trình tâm linh của họ. Chúng ta cũng được kêu gọi để tiến bộ trong những nỗ lực trí thức và tìm kiếm chân lý mà không tách rời chúng khỏi cuộc sống. Điều quan trọng là vun đắp sự hiệp nhất này để những gì diễn ra trong lớp học đại học và các môi trường giáo dục thuộc mọi loại hình không mãi là một thao tác trí thức trừu tượng. Thay vào đó, nó có khả năng biến đổi cuộc sống, giúp chúng ta đào sâu mối quan hệ với Chúa Kitô, hiểu rõ hơn mầu nhiệm Giáo hội và trở thành những chứng nhân can đảm của Tin Mừng trong xã hội.

Các bạn thân mến, việc học tập, nghiên cứu và giảng dạy mang theo một trách nhiệm giáo dục quan trọng, và tôi muốn khuyến khích các trường đại học đón nhận ơn gọi này với lòng nhiệt thành và cam kết. Giáo dục cũng giống như phép lạ được kể lại trong Tin Mừng hôm nay, vì hoạt động của nhà giáo dục là nâng đỡ con người, giúp họ trở thành chính mình và có khả năng phát triển lương tâm sáng suốt cùng khả năng tư duy phản biện. Các trường đại học giáo hoàng phải có khả năng tiếp tục “hoạt động” này của Chúa Giêsu. Đây là một hành động yêu thương đích thực, bởi vì nó là một hình thức bác ái được thể hiện thông qua việc học tập, kiến thức và sự tìm kiếm chân thành những gì là chân lý và đáng sống. Nuôi dưỡng cơn đói khát chân lý và ý nghĩa là một nhiệm vụ thiết yếu, vì nếu không có chúng, chúng ta sẽ rơi vào cảnh trống rỗng và thậm chí chết.

Trên hành trình này, mỗi người chúng ta cũng có thể khám phá lại hồng phúc quý giá nhất, đó là biết rằng mình không đơn độc nhưng thuộc về một ai đó, như Thánh Tông đồ Phaolô khẳng định: “Vì tất cả những ai được Thần Khí Thiên Chúa hướng dẫn, đều là con cái Thiên Chúa. Thật vậy, anh em đã không nhận được Thần Khí làm cho anh em trở thành nô lệ và phải sợ hãi như trước, nhưng là Thần Khí làm cho anh em nên nghĩa tử, nhờ đó chúng ta kêu lên: ‘Áp-ba! Cha ơi!’…” (Rm 8:14-15). Thật vậy, những gì chúng ta nhận được khi tìm kiếm chân lý và chuyên tâm học tập giúp chúng ta khám phá ra rằng chúng ta không phải là những tạo vật tình cờ được ném vào thế gian, nhưng chúng ta thuộc về một Đấng yêu thương chúng ta và có một kế hoạch yêu thương dành cho cuộc đời chúng ta.

Anh chị em thân mến, cùng với anh chị em, tôi cầu xin Chúa cho kinh nghiệm học tập và nghiên cứu trong những năm đại học giúp anh chị em có được góc nhìn mới mẻ này. Ước gì hành trình học tập của anh chị em giúp anh chị em biết cách nói, tường thuật, đào sâu và công bố những lý do của niềm hy vọng trong chúng ta (x. 1 Pr 3:15). Nguyện xin trường đại học đào tạo các bạn thành những người nam nữ không bao giờ tự mãn nhưng luôn thẳng thắn, có khả năng mang lại niềm vui và sự an ủi của Tin mừng ở bất cứ nơi đâu các bạn đến.

Nguyện xin Đức Trinh Nữ Maria, Ngai Tòa Khôn Ngoan, đồng hành và cầu bầu cho các bạn.

 

Theo tin Tòa Thánh, tại buổi bế mạc Hội nghị Quốc tế về Hòa bình: Tôn giáo và Văn hóa trong Đối thoại, do Cộng đồng Sant’Egidio tổ chức, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã cùng các nhà lãnh đạo tôn giáo thế giới tại Đấu trường La Mã ở Rome vào tối thứ Ba tham dự Buổi cầu nguyện cho Hòa bình.

Trong bài diễn văn của ngài, trước sự hiện diện của các đại diện Kitô giáo, Do Thái giáo, Hồi giáo, Phật giáo, Ấn Độ giáo và các tôn giáo khác, Đức Giáo Hoàng đã nhắc lại lời kêu gọi của Giáo hội về hòa giải, đối thoại và tình huynh đệ giữa tất cả các dân tộc.

Sau đây là diễn từ của ngài, dựa vào bản tiếng Anh của Tòa Thánh:

Kính thưa Đức Thánh Cha (*),
Kính thưa các Đấng Hữu Phước (*),
Kính thưa các vị Thẩm quyền đại diện cho các Giáo hội Kitô giáo và các Tôn giáo lớn trên Thế giới,

Chúng ta đã cầu nguyện cho hòa bình theo các truyền thống tôn giáo đa dạng của chúng ta, và giờ đây chúng ta tụ họp lại để công bố sứ điệp hòa giải. Xung đột hiện diện trong mọi khía cạnh của cuộc sống, nhưng chiến tranh không giúp giải quyết chúng hay tìm ra giải pháp. Hòa bình là một hành trình hòa giải không ngừng. Tôi cảm ơn quý vị đã đến đây để cầu nguyện cho hòa bình và cho thế giới thấy tầm quan trọng của việc cầu nguyện. Trái tim con người phải mở ra với hòa bình. Chính qua suy niệm, chúng ta mở lòng mình, và trong cầu nguyện, chúng ta vượt qua chính mình. Chúng ta hồi tâm để vượt qua chính mình. Đây là chứng tá của chúng ta: cống hiến những kho tàng vô giá của các nền tâm linh cổ xưa cho nhân loại đương thời.

Thế giới đang khao khát hòa bình. Chúng ta cần một kỷ nguyên hòa giải đích thực và lành mạnh, chấm dứt sự lạm dụng quyền lực, phô trương vũ lực và thờ ơ với pháp quyền. Chiến tranh đã quá đủ rồi, với tất cả những đau thương mà nó gây ra qua cái chết, sự hủy diệt và lưu đày! Tụ họp tại đây hôm nay, chúng ta không chỉ bày tỏ mong muốn vững chắc về hòa bình, mà còn bày tỏ niềm tin rằng lời cầu nguyện là một sức mạnh mạnh mẽ cho sự hòa giải. Những ai thực hành tôn giáo mà không cầu nguyện sẽ có nguy cơ lạm dụng nó, thậm chí đến mức giết người. Cầu nguyện là một chuyển động của tinh thần và là sự mở lòng. Đó không phải là la hét, thể hiện hành vi hay khẩu hiệu tôn giáo chống lại các tạo vật của Thiên Chúa. Chúng ta tin rằng lời cầu nguyện sẽ thay đổi tiến trình lịch sử. Xin cho những nơi cầu nguyện trở thành những lều trại gặp gỡ, thánh địa của sự hòa giải và ốc đảo hòa bình.

Ngày 27 tháng 10 năm 1986, Thánh Gioan Phaolô II đã mời các nhà lãnh đạo tôn giáo từ khắp nơi trên thế giới đến Assisi để cầu nguyện cho hòa bình, khẩn cầu họ: chúng ta đừng bao giờ chống đối nhau nữa, nhưng hãy sát cánh bên nhau. Sự kiện lịch sử này đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ liên tôn. Năm này qua năm khác, những cuộc gặp gỡ cầu nguyện và đối thoại này vẫn tiếp diễn theo “tinh thần Assisi”, tạo nên bầu không khí hữu nghị giữa các nhà lãnh đạo tôn giáo và đón nhận nhiều lời kêu gọi hòa bình. Ngày nay, dường như thế giới đã đi theo hướng ngược lại, nhưng chúng ta đón nhận thách thức Assisi và nhận thức được nhiệm vụ và trách nhiệm chung của chúng ta đối với hòa bình. Tôi cảm ơn Cộng đồng Sant’Egidio và tất cả các tổ chức Công Giáo và phi Công Giáo, những người đã giữ cho tinh thần này luôn sống động, ngay cả khi đi ngược dòng.

Đối với Giáo Hội Công Giáo, việc cầu nguyện theo “tinh thần Assisi” dựa trên nền tảng vững chắc được nêu trong Tuyên ngôn Nostra Aetate của Công đồng Vatican II, cụ thể là việc đổi mới mối quan hệ giữa Giáo Hội Công Giáo và các tôn giáo khác. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 60 năm ngày ban hành Tuyên ngôn này, diễn ra vào ngày 28 tháng 10 năm 1965.

Chúng ta cùng nhau tái khẳng định cam kết đối thoại và tình huynh đệ, một cam kết mà các Nghị phụ Công đồng mong muốn và đã mang lại nhiều thành quả. Theo lời Công đồng: “Chúng ta không thể thực sự cầu nguyện với Thiên Chúa là Cha của tất cả mọi người nếu chúng ta đối xử với bất cứ dân tộc nào khác ngoài anh chị em, vì tất cả đều được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa” (Tuyên ngôn về Mối quan hệ của Giáo hội với các Tôn giáo ngoài Kitô giáo Nostra Aetate, 5). Tất cả các tín hữu đều là anh chị em. Và các tôn giáo, với tư cách là “những người mẹ”, phải khuyến khích các dân tộc đối xử với nhau như gia đình, chứ không phải như kẻ thù. Bởi vì “nhân loại hình thành nên một cộng đồng duy nhất. Điều này là bởi vì tất cả đều bắt nguồn từ một nguồn gốc” (ibid., 1).

Năm ngoái, khi quý vị gặp gỡ tại Paris, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã viết thư cho quý vị, trong đó nêu rõ: “Chúng ta phải ngăn chặn các tôn giáo sa vào cám dỗ trở thành phương tiện nuôi dưỡng các hình thức chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa vị chủng và chủ nghĩa dân túy. Chiến tranh chỉ làm leo thang. Khốn thay cho những kẻ cố gắng lôi kéo Thiên Chúa vào cuộc chiến!”[1] Tôi muốn lấy những lời này làm của riêng mình và kiên quyết lặp lại: chiến tranh không bao giờ là thánh thiện; chỉ có hòa bình mới là thánh thiện, bởi vì nó là ý muốn của Thiên Chúa!

Trong sức mạnh của lời cầu nguyện, với đôi tay giơ lên trời và mở ra cho tha nhân, chúng ta phải đảm bảo rằng giai đoạn lịch sử này, được đánh dấu bằng chiến tranh và sự kiêu ngạo của quyền lực, sẽ sớm kết thúc, mở ra một kỷ nguyên mới. Chúng ta không thể để giai đoạn này tiếp diễn. Nó định hình tâm trí của những người đã quen với chiến tranh như một phần bình thường của lịch sử nhân loại. Đủ rồi! Đây là tiếng kêu của người nghèo và tiếng kêu của trái đất. Đủ rồi! Lạy Chúa, xin lắng nghe tiếng khóc của chúng con!

Đấng đáng kính Giorgio La Pira, một chứng nhân của hòa bình, đã viết những lời sau đây cho Thánh Phaolô VI khi đang phục vụ trong chính trường trong những thời điểm đầy thách thức: “Chúng ta mong mỏi một kỷ nguyên khác của lịch sử thế giới: kỷ nguyên đàm phán, kỷ nguyên của một thế giới mới không có chiến tranh.”[2] Ngày nay, hơn bao giờ hết, những lời này có thể đóng vai trò như một kim chỉ nam cho nhân loại.

Văn hóa hòa giải sẽ vượt qua tình trạng toàn cầu hóa bất lực hiện nay, điều dường như cho chúng ta biết rằng một kỷ nguyên khác là không thể. Đúng vậy, đối thoại, đàm phán và hợp tác có khả năng giải quyết và hóa giải những căng thẳng phát sinh trong các tình huống xung đột. Chúng phải làm như vậy! Các diễn đàn và con người cần thiết đều hiện hữu. “Chấm dứt chiến tranh là một nhiệm vụ long trọng trước mặt Thiên Chúa, đặt lên vai tất cả những người nắm giữ trách nhiệm chính trị. Hòa bình là ưu tiên hàng đầu của mọi chính trị. Thiên Chúa sẽ đòi hỏi những ai không tìm kiếm hòa bình, hoặc những ai đã gây ra căng thẳng và xung đột phải chịu trách nhiệm về tất cả những ngày, tháng và năm chiến tranh.”[3]

Là những nhà lãnh đạo tôn giáo, đây là lời kêu gọi chân thành mà chúng ta gửi đến những người đang nắm giữ các vị trí trong chính phủ. Chúng ta chia sẻ khát vọng hòa bình cho mọi dân tộc. Chúng ta là tiếng nói của những người không được lắng nghe và những người không có tiếng nói. Chúng ta phải “dám dấn thân cho hòa bình”!

Cho dù thế giới có làm ngơ trước lời kêu gọi này, chúng ta vẫn tin chắc rằng Thiên Chúa sẽ lắng nghe lời cầu nguyện của chúng ta và tiếng kêu than của biết bao người đang đau khổ. Thiên Chúa mong muốn một thế giới không có chiến tranh. Người sẽ giải thoát chúng ta khỏi tội ác này!

(*) Tạm dich các tước hiệu "His Holiness" của Thượng Phụ Assyria, và "Beatitudes" của các thượng phụ Đông phương

[1] Đức Phanxicô, Sứ điệp gửi đến những người tham dự Hội nghị Quốc tế về Hòa bình do Cộng đồng Sant’Egidio tổ chức, ngày 17 tháng 9 năm 2024.

[2] G. La Pira, Abbattere muri, costruire ponti, Cinisello Balsamo 2015, 802.

[3] Đức Phanxicô, Diễn văn tại Hội nghị Quốc tế về Cầu nguyện cho Hòa bình “Không ai được cứu rỗi một mình. Hòa bình và Tình huynh đệ”, Roma, Campidoglio, ngày 20 tháng 10 năm 2020.

 

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã chấp thuận đơn từ chức của Đức Giám Mục George Bugeja, Dòng Anh Em Hèn Mọn, khỏi vị trí lãnh đạo giáo phận đại diện tông tòa tại Tripoli, Libya. Vị giám mục, người Malta và mới 63 tuổi, đã lãnh đạo giáo phận đại diện tông tòa này từ năm 2017.

Việc từ chức diễn ra ba tuần sau khi Giám mục Bugeja trả lời phỏng vấn của Newsbook Malta, trong đó ngài thảo luận về chức vụ của mình tại quốc gia đang bị chia cắt bởi xung đột, nơi đã trải qua tình trạng bất ổn rõ rệt kể từ khi Tổng thống Barack Obama ra lệnh không kích chống lại lực lượng của nhà độc tài Muammar Gaddafi vào năm 2011.

Đức Giám Mục Bugeja kể lại rằng vào năm 2020, ngài đã lo sợ mình sẽ bị bắt cóc khi những người đàn ông mang súng AK-47 xông vào xe ngài; họ đã bỏ đi khi ngài xuất trình giấy tờ tùy thân. Vị giám mục, người cho biết tình hình đã được cải thiện kể từ năm 2020, nói thêm: “Nhiệm vụ của tôi là ở đây, tôi không thể rời đi khi có bất ổn. Nếu tôi quay đầu khi có bất ổn, tôi không phải là người chăn chiên đúng đắn... Cho đến khi Đức Giáo Hoàng bảo tôi rời đi, nhiệm vụ của tôi là ở Libya.”

Trong cuộc phỏng vấn, Đức Giám Mục Bugeja cũng cho biết Giáo hội ở đó chỉ phục vụ người Phi Luật Tân và những người nhập cư khác. “Tôi sẽ phải từ chối bất kỳ ai từ Libya muốn gia nhập Giáo Hội Công Giáo”, ngài nói, viện dẫn hiến pháp và luật pháp của quốc gia Hồi giáo này. Ngài nói thêm rằng các đám rước ngoài trời và việc rung chuông nhà thờ đều bị cấm.

Giáo phận Tông tòa Tripoli chăm sóc 16.200 người Công Giáo tại hai giáo xứ. Không có linh mục giáo phận; chỉ có một linh mục dòng tu và tám nữ tu phục vụ tại đây.

Cuộc phỏng vấn đã khiến Tòa Thánh lo lắng cho tính mạng của vị Giám Mục và ngài đã được yêu cầu viết thư từ chức.

---

Source:Catholic News Agency

Bishop resigns from Libyan see at 63; said he would leave only if ordered by Pope

 

Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Giáo dục đã thông báo tại một cuộc họp báo rằng một văn kiện của Giáo hoàng về giáo dục Công Giáo sẽ được công bố vào ngày 28 tháng 10, kỷ niệm 60 năm Gravissimum Educationis, là Tuyên bố của Công đồng Vatican II về Giáo dục Kitô giáo.

Trong văn kiện này, Đức Giáo Hoàng Lêô sẽ suy ngẫm “về tính phù hợp hiện tại của Tuyên bố Công đồng và những thách thức mà giáo dục phải đối mặt ngày nay, đặc biệt là đối với các trường học và trường đại học Công Giáo”, Đức Hồng Y José Tolentino de Mendonça cho biết.

Văn kiện này sẽ được ban hành trong Năm Thánh Giáo dục Thế giới (27 tháng 10 đến 1 tháng 11). Vào ngày cuối cùng của Năm Thánh, Đức Giáo Hoàng Lêô sẽ chính thức tuyên bố Thánh John Henry Newman, tác giả cuốn “Ý tưởng về một trường Đại học”, là Tiến sĩ Hội Thánh. Trong văn kiện ngày 28 tháng 10, Đức Giáo Hoàng Lêô “sẽ rất vui mừng khi đặt Thánh John Henry Newman làm đồng bổn mạng sứ mệnh giáo dục của Hội Thánh, cùng với Thánh Tôma Aquinô”, Đức Hồng Y Mendonça phát biểu.

---

Source:Catholic World News

Pope to issue document on Catholic education; Newman to be named co-patron of education

 

Sophia Forchas, 12 tuổi, cuối cùng đã được về nhà — sau 57 ngày nằm bệnh viện vì những vết thương nghiêm trọng do vụ xả súng chết người tại Nhà thờ Công Giáo Truyền tin ở Minneapolis trong Thánh lễ đầu tiên tại trường trong năm khiến hai học sinh thiệt mạng.

Sophia đã nhận được lời tạm biệt trìu mến bên ngoài bệnh viện vào ngày 23 tháng 10.

Trong một tuyên bố được đăng trên trang GoFundMe của gia đình, cha mẹ của Sophia, Tom và Amy Forchas, đã viết: “Hôm nay đánh dấu một trong những ngày phi thường nhất trong cuộc đời chúng tôi! Con gái yêu quý của chúng tôi, Sophia, sắp trở về nhà!!”

Bày tỏ lòng biết ơn đối với đội ngũ bác sĩ đã tận tụy cứu sống con gái mình, hai vợ chồng viết: “Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các bạn. Chúng tôi sẽ không bao giờ quên sự chăm sóc tận tình của các bạn đã giúp con bé vượt qua. Sự tận tụy của các bạn đã giúp chúng tôi vượt qua.”

Sophia vẫn còn một chặng đường dài phía trước với “liệu pháp ngoại trú”, nhưng cha mẹ cô bé cho biết “trái tim chúng tôi tràn ngập niềm vui khôn tả khi chứng kiến giọng nói của con cải thiện từng ngày, tính cách của con lại tỏa sáng, và khả năng đi lại, bơi lội, thậm chí là rê bóng rổ của con. Mỗi bước đi của con là một minh chứng sống động cho ân sủng vô biên của Chúa và sức mạnh kỳ diệu của lời cầu nguyện.”

Đức Tổng Giám Mục Bernard Hebda của Tổng giáo phận St. Paul và Minneapolis nói với tờ Register:

Tôi cùng cộng đoàn Truyền Tin mừng vui mừng Sophia Forchas trở về nhà. Thật cảm động khi cô ấy có thể cùng chúng tôi tham dự buổi đọc kinh Mân Côi hàng ngày lúc 9:00 tối qua bên ngoài nhà thờ. Cô ấy và cha cô ấy cảm ơn cộng đoàn vì những lời cầu nguyện mà họ đã nhận được trong suốt thời gian Sophia nằm bệnh viện và tại trung tâm phục hồi chức năng. Xin hãy cùng tôi tiếp tục cầu nguyện cho sự hồi phục của tất cả những người bị ảnh hưởng bởi thảm kịch tại Annunciation, và đặc biệt là cho gia đình và người thân của Harper Moyski và Fletcher Merkel.

Trong buổi họp báo ngày 5 tháng 9, bác sĩ phẫu thuật thần kinh Walt Galicich thuộc Trung tâm Y tế Quận Hennepin nói với các phóng viên rằng khi điều trị chấn thương cho Sophia, ông sẽ cố gắng “xuyên qua phần não bình thường để tiếp cận” và có khả năng gây ra nhiều tổn thương hơn. Do áp lực trong não quá lớn, khả năng sống sót của Sophia là cực kỳ thấp.

Bác sĩ phẫu thuật thần kinh đã dẫn đầu một nhóm thực hiện phẫu thuật cắt hộp sọ giải áp, cắt bỏ nửa bên trái hộp sọ của cô để giảm áp lực trong não.

Galicich đã nói với các phóng viên trong nước mắt vào tháng 9 rằng: “Nếu lúc đó bạn nói với tôi rằng, 10 ngày sau, chúng ta sẽ đứng đây với một tia hy vọng, tôi sẽ nói, 'Phải có phép màu mới làm được'“.

Mẹ của Sophia, y tá nhi khoa làm việc tại khoa chăm sóc đặc biệt của bệnh viện nơi các nạn nhân được đưa đến, không hề biết rằng trường học của con mình đã bị tấn công vào ngày định mệnh đó. Ban đầu, bà không hề biết rằng một trong ba bệnh nhân là con gái mình.

Em trai của Sophia cũng chứng kiến vụ xả súng ở trường học ngày hôm đó; và nhờ ơn Chúa, em trai không hề hấn gì, mặc dù vẫn đang phải chịu đựng nỗi đau do sự kiện kinh hoàng đó gây ra và những vết thương nghiêm trọng của chị gái em.

Sau 57 ngày nằm bệnh viện, bác sĩ Galicich đã ôm chặt bệnh nhân nhỏ của mình khi cô bé bước ra khỏi Trung tâm Y tế Quận Hennepin trong tiếng reo hò và vỗ tay của gia đình và bạn học. Ngay cả cảnh sát trưởng thành phố cũng có mặt, đưa cô bé đi dạo quanh thành phố trên chiếc limousine dài để kỷ niệm sự kiện này.

Phát biểu với tờ The Minneapolis Star Tribune, Cảnh sát trưởng Brian O'Hara gọi sự trở về của Sophia là “một phép màu”.

Cha mẹ Tom và Amy vô cùng xúc động cũng ghi nhận tầm quan trọng của lời cầu nguyện trong quá trình chữa lành của con gái họ. Họ viết trong tuyên bố: “Những lời cầu nguyện đó đến từ gia đình, bạn bè và vô số tâm hồn trên khắp thế giới; nhiều người trong số họ chưa từng gặp Sophia, nhưng đã nâng đỡ tinh thần con bé bằng tình yêu thương vô điều kiện. Những lời cầu nguyện của quý vị là nguồn an ủi, hy vọng và chữa lành cho cả gia đình chúng tôi. Chúng tôi tin chắc rằng Chúa đã lắng nghe từng lời cầu nguyện của mọi người.”

Gia đình Forchas đã gửi lời chia buồn đến các gia đình có con em thiệt mạng trong vụ xả súng, nói rằng: “Chúng tôi tiếp tục cầu nguyện cho những người đã mất mạng một cách bi thảm trong ngày đau thương đó. Cầu mong họ được sống mãi trong ký ức.”

“Chúng tôi cũng xin chia buồn cùng những người đã bị thương và mang những vết sẹo vĩnh viễn, và gia đình cùng những người thân yêu đã mãi mãi thay đổi,” vợ chồng Forchas tiếp tục. “Nguyện xin Chúa ban ơn chữa lành, an ủi và bình an cho tất cả những ai đang đau buồn. Với những ai đang chai sạn trong tuyệt vọng, nguyện xin ân sủng của Chúa Thánh Thần làm họ mềm lòng. Chúng tôi cầu xin Chúa Ba Ngôi đổ đầy lòng trắc ẩn và tình yêu thương vào thế giới này.”

---

Source:Catholic News Agency

Prayers Answered: Annunciation Shooting Survivor Sophia Forchas Finally Comes Home

 

Tham dự cùng sinh viên các trường Đại học Giáo hoàng vào thứ Hai, trong khuôn khổ Năm Thánh Giáo dục Thế giới, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã ký Tông thư kỷ niệm 60 năm ban hành Tuyên Ngôn Gravissimum Educationis và suy tư về tầm quan trọng hiện tại của Tuyên bố Công đồng và những thách thức mà giáo dục ngày nay đang phải đối diện, đặc biệt là đối với các trường học và đại học Công Giáo. Tông thư đã được công bố vào thứ Ba, ngày 28 tháng 10. Hiện Tòa Thánh mới chỉ công bố ấn bản tiếng Ý:

1. Lời nói đầu

1.1. Vẽ ra những bản đồ hy vọng mới. Ngày 28 tháng 10 năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 60 năm ban hành Tuyên bố Gravissimum Educationis của Công đồng về tầm quan trọng và liên quan tột bậc của giáo dục trong đời sống con người. Với bản văn này, Công đồng Vatican II đã nhắc nhở Giáo hội rằng giáo dục không phải là một hoạt động phụ trợ, mà là nền tảng của công cuộc truyền giảng tin mừng: đó là cách thức cụ thể để Tin Mừng trở thành một cử chỉ giáo dục, một mối quan hệ và một nền văn hóa. Ngày nay, trước những thay đổi nhanh chóng và những bất định khó định hướng, di sản đó cho thấy sức phục hồi đáng kinh ngạc. Nơi nào các cộng đồng giáo dục để mình được lời Chúa Kitô dẫn dắt, họ không lùi bước, nhưng tự tái khởi động; họ không dựng lên những bức tường, mà xây dựng những cây cầu. Họ phản ứng một cách sáng tạo, mở ra những khả thể mới cho việc truyền tải kiến thức và ý nghĩa trong các trường học, đại học, đào tạo chuyên môn và công dân, mục vụ học đường và giới trẻ, và nghiên cứu, bởi vì Tin Mừng không già đi nhưng làm cho "mọi sự nên mới" (Kh 21:5). Mỗi thế hệ đều lắng nghe Tin Mừng như một sự mới mẻ tái sinh. Mỗi thế hệ đều có trách nhiệm với Tin Mừng và khám phá sức mạnh gieo mầm và nhân lên của nó.

1.2. Chúng ta đang sống trong một môi trường giáo dục phức tạp, phân mảnh và kỹ thuật số hóa. Chính vì lý do này, thật khôn ngoan khi dừng lại và tập trung lại vào "vũ trụ học của paideia Kitô giáo": một tầm nhìn mà qua nhiều thế kỷ đã có thể tự đổi mới và truyền cảm hứng tích cực cho tất cả các khía cạnh đa dạng của giáo dục. Ngay từ đầu, Tin Mừng đã tạo ra "những chòm tinh tú giáo dục": những trải nghiệm vừa khiêm nhường vừa mạnh mẽ, có khả năng diễn giải thời đại, gìn giữ sự hiệp nhất giữa đức tin và lý trí, giữa tư tưởng và cuộc sống, giữa kiến thức và công lý. Trong giông bão, chúng là mỏ neo cứu rỗi; và trong sóng gió, chúng là cánh buồm căng gió. Một ngọn hải đăng trong đêm tối dẫn đường cho hàng hải.

1.3. Tuyên ngôn Gravissimum Educationis vẫn không hề mất đi sức hút của nó. Từ khi được tiếp nhận, một bầu trời công trình và đặc sủng đã xuất hiện, vẫn dẫn đường cho con đường ngày nay: trường học và đại học, phong trào và học viện, hiệp hội giáo dân, dòng tu, và các mạng lưới quốc gia và quốc tế. Cùng nhau, những thực thể sống động này đã củng cố một di sản tinh thần và sư phạm có khả năng tồn tại qua thế kỷ 21 và ứng phó với những thách thức cấp bách nhất. Di sản này không hề cứng ngắc: nó là một chiếc la bàn liên tục chỉ đường và nói về vẻ đẹp của cuộc hành trình. Những kỳ vọng ngày nay không kém gì những kỳ vọng mà Giáo hội đã phải đối diện cách đây sáu mươi năm. Thật vậy, chúng đã mở rộng và trở nên phức tạp hơn. Đối diện với hàng triệu trẻ em trên khắp thế giới vẫn chưa được tiếp cận giáo dục tiểu học, làm sao chúng ta có thể không hành động? Đối diện với những tình huống khẩn cấp về giáo dục do chiến tranh, di cư, bất bình đẳng và các hình thức nghèo đói khác nhau gây ra, làm sao chúng ta không cảm thấy sự cấp thiết phải đổi mới cam kết của mình? Giáo dục - như tôi đã nhắc lại trong Tông huấn Dilexi te - "là một trong những biểu hiện cao nhất của đức ái Kitô giáo" [1]. Thế giới cần hình thức hy vọng này.

2. Một lịch sử năng động

2.1. Lịch sử giáo dục Công Giáo là lịch sử của Chúa Thánh Thần đang hoạt động. Giáo Hội là “mẹ và thầy” [2] không phải bằng quyền tối cao, nhưng bằng sự phục vụ: Giáo Hội sinh ra đức tin và đồng hành với sự phát triển của tự do, đảm nhận sứ mệnh của Thầy Chí Thánh để mọi người “được sống và sống dồi dào” (Ga 10,10). Các phong cách giáo dục kế tiếp nhau chứng tỏ một viễn kiến về con người như hình ảnh của Thiên Chúa, được kêu gọi hướng đến chân lý và sự thiện hảo, và một sự đa dạng về phương pháp phục vụ cho ơn gọi này. Các đặc sủng giáo dục không phải là những công thức cứng ngắc: chúng là những đáp ứng độc đáo cho nhu cầu của mọi thời đại.

2.2. Trong những thế kỷ đầu, các Giáo Phụ Sa Mạc đã dạy sự khôn ngoan bằng dụ ngôn và châm ngôn; các ngài đã tái khám phá con đường của điều cốt yếu, của sự rèn luyện miệng lưỡi và sự gìn giữ con tim; các ngài đã truyền đạt một phương pháp sư phạm của cái nhìn nhận biết Thiên Chúa ở khắp mọi nơi. Thánh Augustinô, khi ghép sự khôn ngoan Kinh Thánh vào truyền thống Hy Lạp-La Mã, đã hiểu rằng người thầy đích thực khơi dậy lòng khao khát chân lý, giáo dục sự tự do để đọc các dấu chỉ và lắng nghe tiếng nói bên trong. Phong trào đơn tu vẫn tiếp tục truyền thống này ở những nơi xa xôi nhất, nơi mà trong nhiều thập niên, các tác phẩm cổ điển đã được nghiên cứu, bình luận và giảng dạy, đến nỗi, nếu không có công trình âm thầm phục vụ văn hóa này, nhiều kiệt tác đã không thể tồn tại đến ngày nay. "Từ trái tim của Giáo hội", những trường đại học đầu tiên đã ra đời, ngay từ khi ra đời đã bộc lộ mình là "một trung tâm sáng tạo và lan tỏa tri thức vô song vì lợi ích của nhân loại" [3]. Trong các lớp học của mình, thông qua sự trung gian của các Dòng Khất sĩ, tư duy suy đoán đã tìm thấy khả thể tự cấu trúc vững chắc và thúc đẩy bản thân đến những ranh giới của khoa học. Nhiều dòng tu đã bước những bước đầu tiên trong các lĩnh vực nhận thức này, làm phong phú nền giáo dục theo cách đổi mới về mặt sư phạm và có tầm nhìn đầy viễn kiến xã hội.

2.3. Điều này đã được phát biểu nhiều cách. Trong Ratio Studiorum, sự phong phú của truyền thống kinh viện hòa quyện với linh đạo I-nhã, điều chỉnh một chương trình học vừa phức tạp vừa liên ngành và cởi mở với thử nghiệm. Tại Rome vào thế kỷ XVII, Thánh Joseph Calasanz đã mở các trường học miễn phí cho người nghèo, nhận ra rằng biết chữ và biết tính toán là phẩm giá trước cả khả năng chuyên môn. Tại Pháp, Thánh Gioan Baotixita de La San, "nhận ra sự bất công do việc loại trừ con cái của công nhân và nông dân khỏi hệ thống giáo dục" [4], đã thành lập Dòng Anh Em Trường Kitô giáo. Vào đầu thế kỷ XIX, cũng tại Pháp, Thánh Marcellin Champagnat đã tận tụy "hết lòng, trong thời đại mà việc tiếp cận giáo dục vẫn là đặc quyền của một số ít người, cho sứ mệnh giáo dục và truyền giảng tin mừng cho trẻ em và thanh thiếu niên" [5]. Tương tự như vậy, Thánh Gioan Bosco, với "phương pháp phòng ngừa" của mình, đã biến kỷ luật thành sự hợp lý và gần gũi. Những phụ nữ can đảm, chẳng hạn như Vicenza Maria López y Vicuña, Francesca Cabrini, Giuseppina Bakhita, Maria Montessori, Katharine Drexel hay Elizabeth Ann Seton đã mở ra những con đường cho các bé gái, những người di cư, những người kém may mắn nhất. Tôi xin nhắc lại điều tôi đã nêu rõ trong Dilexi te: "Giáo dục người nghèo, vì đức tin Kitô giáo, không phải là một ân huệ, mà là một bổn phận" [6]. Tính cụ thể của phả hệ này chứng minh rằng, trong Giáo hội, sư phạm không bao giờ là lý thuyết rời rạc, mà là xác thịt, đam mê và lịch sử.

3. Một truyền thống sống động

3.1. Giáo dục Kitô giáo là một công việc hợp xướng: không ai giáo dục một mình. Cộng đồng giáo dục là một "chúng ta", nơi giáo viên, học sinh, gia đình, nhân viên hành chính và phục vụ, mục tử và xã hội dân sự hội tụ để tạo ra sự sống [7]. "Chúng ta" này ngăn nước đọng trong đầm lầy của "luôn được làm theo cách này" và buộc nó phải chảy, nuôi dưỡng, tưới tiêu. Nền tảng vẫn như cũ: con người, hình ảnh của Thiên Chúa (St 1:26), có khả năng chân lý và tương quan. Do đó, vấn đề về mối quan hệ giữa đức tin và lý trí không phải là một chương tùy chọn: "chân lý tôn giáo không chỉ là một phần mà còn là điều kiện của kiến thức phổ quát" [8]. Những lời này của Thánh John Henry Newman—người mà, trong bối cảnh Năm Thánh Giáo dục Thế giới này, tôi vô cùng hân hạnh được tuyên bố là đồng bổn mạng sứ mệnh giáo dục của Giáo hội cùng với Thánh Tôma Aquinô—là một lời mời gọi chúng ta đổi mới cam kết đối với một nền nhận thức vừa có trách nhiệm và nghiêm ngặt về mặt trí thức, vừa mang tính nhân bản sâu sắc. Chúng ta cũng phải cẩn thận đừng rơi vào sự khai sáng của một đức tin hoàn toàn trái ngược với lý trí. Chúng ta phải thoát khỏi sự nông cạn bằng cách khôi phục lại một viễn kiến tương cảm, mở ra để hiểu rõ hơn về cách nhân loại hiểu chính mình ngày nay, để phát triển và đào sâu giáo huấn của mình. Do đó, khát vọng và trái tim không được tách rời khỏi nhận thức: điều đó có nghĩa là phá vỡ con người. Các trường đại học và trường học Công Giáo là nơi những câu hỏi không bị im lặng, và sự nghi ngờ không bị xua tan mà được hỗ trợ. Ở đó, trái tim đối thoại với trái tim, và phương pháp là lắng nghe, nhận ra người khác là điều tốt chứ không phải là mối đe dọa. Cor ad cor loquitur [trái tim nói với trái tim] là châm ngôn chính của Thánh John Henry Newman, trích từ một bức thư của Thánh Phanxicô de Sales: "Chính sự chân thành của trái tim, chứ không phải sự phong phú của lời nói, mới chạm đến trái tim con người."

3.2. Giáo dục là một hành động của hy vọng và một niềm đam mê được đổi mới bởi vì nó thể hiện lời hứa mà chúng ta nhìn thấy trong tương lai của nhân loại [9]. Điểm đặc thù, chiều sâu và bề rộng của hoạt động giáo dục nằm ở công việc—vừa huyền bí vừa thực tế—“làm cho hữu thể phát triển […] chính là chăm sóc linh hồn”, như chúng ta đọc được trong tác phẩm Apology of Socrates [biện hộ Sôcrát] (30a–b) của Platông. Đó là một “lời tuyên xưng những lời hứa”: thời gian, niềm tin, năng lực được hứa hẹn; công lý và lòng thương xót được hứa hẹn; lòng can đảm của sự thật và liều thuốc an ủi được hứa hẹn. Giáo dục là một nhiệm vụ của tình yêu thương được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, hàn gắn những rạn nứt trong các mối quan hệ và khôi phục sức nặng của lời hứa: "Mỗi người đều có khả năng tìm kiếm chân lý, tuy nhiên, hành trình này sẽ rất dễ chịu khi người ta tiến về phía trước với sự giúp đỡ của người khác" [10]. Chân lý được tìm kiếm trong cộng đồng.

4. La bàn của Gravissimum và Giáo dục

4.1. Tuyên ngôn Gravissimum Educationis của Công đồng tái khẳng định quyền được giáo dục của mọi người và xác định gia đình là trường học đầu tiên của nhân loại. Cộng đồng Giáo hội được kêu gọi hỗ trợ các môi trường hội nhập đức tin và văn hóa, tôn trọng phẩm giá của mọi người và tham gia đối thoại với xã hội. Văn kiện cảnh cáo chống lại bất cứ sự giản lược nào về giáo dục thành đào tạo chức năng hoặc công cụ kinh tế: con người không phải là một "hồ sơ kỹ năng", không bị giản lược thành một thuật toán có thể dự đoán được, mà là một khuôn mặt, một lịch sử, một ơn gọi.

4.2. Việc đào tạo Kitô giáo bao gồm toàn thể con người: tinh thần, trí tuệ, tình cảm, xã hội và thể xác. Nó không đối lập giữa thủ công và lý thuyết, khoa học và nhân bản, kỹ thuật và lương tâm; thay vào đó, nó đòi hỏi tính chuyên nghiệp phải được thể hiện bằng đạo đức, và đạo đức không phải là một từ trừu tượng mà là một thực hành hàng ngày. Giáo dục không chỉ đo lường giá trị của nó trên trục hiệu năng: mà còn đo lường giá trị trên phẩm giá, công lý và khả năng phục vụ ích chung. Viễn kiến nhân học toàn diện này phải luôn là nền tảng của sư phạm Công Giáo. Điều này – tiếp nối tư tưởng của Thánh John Henry Newman – đi ngược lại cách tiếp cận thuần túy thương mại, vốn thường buộc giáo dục ngày nay phải được đánh giá dựa trên chức năng và tính hữu ích thực tiễn [11].

4.3. Những nguyên tắc này không phải là ký ức về quá khứ. Chúng là những vì sao cố định. Chúng nói rằng chân lý phải được cùng nhau tìm kiếm; rằng tự do không phải là ý thích nhất thời, mà là đáp ứng; rằng thẩm quyền không phải là sự thống trị, mà là phục vụ. Trong bối cảnh giáo dục, người ta không được “giương cao ngọn cờ sở hữu chân lý, cả trong việc phân tích vấn đề lẫn trong việc giải quyết chúng” [12]. Thay vào đó, “điều quan trọng hơn là biết cách tiếp cận chúng hơn là đưa ra câu trả lời vội vàng về lý do tại sao điều gì đó xảy ra hoặc làm thế nào để vượt qua nó. Mục tiêu là học cách đối diện với những vấn đề, vốn luôn khác nhau, bởi vì mỗi thế hệ đều mới mẻ, với những thách thức mới, những ước mơ mới, những câu hỏi mới” [13]. Giáo dục Công Giáo có nhiệm vụ xây dựng lại niềm tin trong một thế giới đầy xung đột và sợ hãi, luôn ghi nhớ rằng chúng ta là con cái, không phải trẻ mồ côi: từ nhận thức này, tình huynh đệ được sinh ra.

5. Vị trí trung tâm của con người

5.1. Đặt con người vào trung tâm có nghĩa là giáo dục với viễn kiến sâu rộng của Áp-ra-ham (St 15:5): giúp mọi người khám phá ý nghĩa của cuộc sống, phẩm giá bất khả xâm phạm và trách nhiệm đối với người khác. Giáo dục không chỉ là việc truyền đạt nội dung, mà còn là sự rèn luyện nhân đức. Nó đào tạo nên những công dân có khả năng phục vụ và những tín hữu có khả năng làm chứng, những người nam và người nữ tự do hơn, không còn đơn độc. Và giáo dục không thể là ngẫu hứng. Tôi nhớ lại những năm tháng sống tại Giáo phận Chiclayo thân yêu, khi đến thăm Đại học Công Giáo San Toribio de Mogrovejo, những cơ hội tôi có được để nói chuyện với cộng đồng học thuật, rằng: "Người ta không sinh ra đã là một chuyên gia; mỗi sự nghiệp đại học đều được xây dựng từng bước, từng cuốn sách, từng năm, từng hy sinh" [14].

5.2. Trường Công Giáo là một môi trường mà đức tin, văn hóa và cuộc sống đan xen vào nhau. Nó không chỉ đơn thuần là một tổ chức, mà là một môi trường sống động, trong đó tầm nhìn Kitô giáo thấm nhuần mọi ngành nghề và mọi tương tác. Các nhà giáo dục được kêu gọi đảm nhận một trách nhiệm vượt ra ngoài hợp đồng lao động của họ: chứng tá của họ cũng quý giá như những bài học của họ. Vì lý do này, việc đào tạo giáo viên - khoa học, sư phạm, văn hóa và tâm linh - là rất quan trọng. Việc chia sẻ sứ mệnh giáo dục chung cũng đòi hỏi một lộ trình đào tạo chung, "ban đầu và liên tục, có khả năng giải quyết những thách thức giáo dục của thời điểm hiện tại và cung cấp các công cụ hiệu quả hơn để giải quyết chúng [...]. Điều này hàm ý ở các nhà giáo dục sự sẵn lòng học hỏi và phát triển kiến thức, đổi mới và cập nhật phương pháp luận, nhưng cũng tham gia vào việc đào tạo và chia sẻ về tâm linh và tôn giáo" [15]. Và cập nhật kỹ thuật thôi là chưa đủ: chúng ta phải duy trì một trái tim biết lắng nghe, một cái nhìn khích lệ, và một trí khôn biết phân định.

5.3. Gia đình vẫn là nơi giáo dục hàng đầu. Các trường Công Giáo hợp tác với phụ huynh, chúng không thay thế họ bởi vì "nhiệm vụ giáo dục, đặc biệt là giáo dục tôn giáo, thuộc về họ trước bất cứ ai khác" [16]. Liên minh giáo dục đòi hỏi sự chủ ý, lắng nghe và đồng trách nhiệm. Nó được xây dựng bằng các quy trình, công cụ và đánh giá chung. Nó vừa là công việc khó khăn vừa là một phước lành: khi hữu hiệu, nó khơi dậy niềm tin; khi thiếu nó, mọi thứ trở nên mong manh hơn.

6. Bản sắc và tính phụ đới

6.1. Tuyên ngôn Gravissimum Educationis đã nhận thức được tầm quan trọng to lớn của nguyên tắc phụ đới và sự kiện hoàn cảnh thay đổi tùy theo bối cảnh giáo hội địa phương. Tuy nhiên, Công đồng Vatican II đã khẳng định quyền được giáo dục và các nguyên tắc nền tảng của nó là có giá trị phổ quát. Công đồng nhấn mạnh trách nhiệm của cả cha mẹ và Nhà nước. Công đồng xem xét việc cung cấp một nền giáo dục cho phép học sinh "đánh giá các giá trị đạo đức với lương tâm trong sáng» [17] và yêu cầu chính quyền dân sự tôn trọng quyền này. Nó cũng cảnh cáo về việc bắt giáo dục lệ thuộc vào thị trường lao động và luận lý học tài chính thường cứng ngắc và phi nhân tính.

6.2. Giáo dục Kitô giáo tự trình bầy mình như một vũ đạo. Phát biểu trước các sinh viên đại học tại Ngày Giới trẻ Thế giới ở Lisbon, vị tiền nhiệm quá cố của tôi, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã nói: «Hãy là những người chủ đạo của một vũ đạo mới đặt con người vào trung tâm; hãy là những người biên đạo cho vũ điệu của cuộc sống» [18]. Đào tạo một con người “toàn diện” có nghĩa là tránh những ngăn kín mít. Đức tin, khi chân thực, không phải là “vật chất” được thêm vào, mà là hơi thở cung cấp ôxy cho mọi vật chất khác. Do đó, giáo dục Công Giáo trở thành men trong cộng đồng nhân loại: nó tạo ra sự hỗ tương, vượt qua chủ nghĩa giản lược và mở ra trách nhiệm xã hội. Nhiệm vụ ngày nay là dám thực hiện một chủ nghĩa nhân bản toàn diện, ngự trị trong các vấn đề của thời đại chúng ta mà không đánh mất nguồn gốc của nó.

7. Chiêm ngưỡng Tạo thế

7.1. Nhân chủng học Kitô giáo là nền tảng của một phong cách giáo dục đề cao sự tôn trọng, hướng dẫn bản vị hóa, sự phân định và phát triển mọi chiều kích nhân bản. Trong số đó, nguồn cảm hứng tâm linh không phải là thứ yếu, mà còn được hiện thực hóa và củng cố thông qua việc chiêm niệm Tạo Thế. Khía cạnh này không mới mẻ trong truyền thống triết học và thần học Kitô giáo, nơi việc nghiên cứu thiên nhiên cũng có mục đích chứng tỏ dấu vết của Thiên Chúa (vestigia Dei) trong thế giới của chúng ta. Trong Collationes in Hexaemeron, Thánh Bonaventure thành Bagnoregio viết rằng: "Toàn thể thế giới là một cái bóng, một con đường, một dấu chân. Đó là cuốn sách được viết từ bên ngoài (Ed 2:9), bởi vì trong mỗi tạo vật đều có sự phản chiếu mô hình thần linh, nhưng pha trộn với bóng tối. Do đó, thế giới là một con đường tương tự như sự mờ đục pha trộn với ánh sáng; theo nghĩa này, nó là một con đường. Cũng như bạn thấy một tia sáng đi qua cửa sổ được tô màu theo các sắc thái khác nhau của các phần khác nhau của tấm kính, tia sáng thần linh được phản chiếu khác nhau trong mỗi tạo vật và mang những đặc tính khác nhau" [19]. Điều này cũng áp dụng cho tính linh hoạt của việc giảng dạy được điều chỉnh theo các đặc điểm khác nhau nhưng – dù sao- vẫn hội tụ trong vẻ đẹp của Tạo thế và việc bảo vệ nó. Và các dự án giáo dục đòi hỏi «tính liên ngành và xuyên ngành được thực thi như sự khôn ngoan và sáng tạo». [20]

7.2. Việc quên đi tính nhân bản chung của chúng ta đã tạo ra những rạn nứt và bạo lực; và khi trái đất đau khổ, người nghèo còn đau khổ hơn nữa. Giáo dục Công Giáo không thể im lặng: nó phải kết hợp công bằng xã hội và công bằng môi trường, thúc đẩy sự điều độ và lối sống bền vững, đào tạo lương tâm có khả năng lựa chọn không chỉ những gì thuận tiện mà còn những gì đúng đắn. Mỗi cử chỉ nhỏ – tránh lãng phí, lựa chọn có trách nhiệm, bảo vệ ích chung – đều là sự hiểu biết về văn hóa và đạo đức.

7.3. Trách nhiệm sinh thái không chỉ giới hạn ở dữ kiện kỹ thuật. Chúng là cần thiết, nhưng chưa đủ. Chúng ta cần một nền giáo dục vận dụng trí óc, trái tim và đôi tay; những thói quen mới, phong cách cộng đồng, và các thực hành đạo đức. Hòa bình không phải là không có xung đột: đó là một sức mạnh dịu dàng, bác bỏ bạo lực. Một nền giáo dục "không vũ trang và giải trừ vũ khí" [21] vì hòa bình dạy chúng ta buông bỏ vũ khí của những lời lẽ hung hăng và cái nhìn phán xét, để học ngôn ngữ của lòng thương xót và công lý hòa giải.

8. Một chòm sao giáo dục

8.1. Tôi nói về một "chòm sao" bởi vì thế giới giáo dục Công Giáo là một mạng lưới sống động và đa dạng: các trường học và cao đẳng giáo xứ, các trường đại học và học viện cao đẳng, các trung tâm đào tạo nghề, các phong trào, nền tảng kỹ thuật số, các sáng kiến học tập phục vụ, và các hoạt động mục vụ trường học, đại học và văn hóa. Mỗi "ngôi sao" đều có độ sáng riêng, nhưng cùng nhau, họ vạch ra một lộ trình. Trước đây là sự cạnh tranh, ngày nay chúng ta kêu gọi các định chế hội tụ: sự hiệp nhất là sức mạnh tiên tri nhất của chúng ta.

8.2. Những khác biệt về phương pháp và cấu trúc không phải là gánh nặng, mà là nguồn lực. Sự đa dạng của các đặc sủng, nếu được phối hợp tốt, sẽ tạo ra một khuôn khổ mạch lạc và sinh hoa trái. Trong một thế giới kết nối, trò chơi được chơi ở hai bình diện: địa phương và hoàn cầu. Việc trao đổi giáo viên và học sinh, các dự án chung giữa các châu lục, sự công nhận lẫn nhau về các phương pháp hay nhất, sự hợp tác truyền giáo và học thuật là cần thiết. Tương lai đòi hỏi chúng ta phải học cách hợp tác nhiều hơn, để cùng nhau phát triển.

8.3. Các chòm sao phản chiếu ánh sáng của chúng trong một vũ trụ vô tận. Giống như một chiếc kính vạn hoa, màu sắc của chúng đan xen, tạo ra những biến thể màu sắc hơn nữa. Đây là trường hợp trong các cơ sở giáo dục Công Giáo, nơi luôn cởi mở để gặp gỡ và lắng nghe xã hội dân sự, các cơ quan chính trị và hành chính, cũng như đại diện của các lĩnh vực sản xuất và chuyên môn. Họ được kêu gọi hợp tác tích cực hơn nữa với chúng để chia sẻ và cải thiện các chương trình giáo dục sao cho lý thuyết được củng cố bằng kinh nghiệm và từ thực hành. Lịch sử cũng dạy chúng ta rằng các cơ sở giáo dục của chúng ta chào đón sinh viên và gia đình không theo tín ngưỡng hoặc thuộc các tôn giáo khác, nhưng vẫn mong muốn một nền giáo dục thực sự nhân bản. Vì lý do này - như đã và đang diễn ra - chúng ta phải tiếp tục thúc đẩy các cộng đồng giáo dục có sự tham gia, trong đó giáo dân, tu sĩ, gia đình và sinh viên chia sẻ trách nhiệm về sứ mệnh giáo dục cùng với các cơ sở công lập và tư lập.

9. Lèo lái qua các Không gian Mới

9.1. Sáu mươi năm trước, Tuyên ngôn Gravissimum Educationis đã mở ra một thời kỳ đầy tín thác: khuyến khích việc cập nhật các phương pháp và ngôn ngữ. Ngày nay, niềm tín thác này được đo lường bằng môi trường kỹ thuật số. Kỹ thuật phải phục vụ con người, chứ không phải thay thế con người; chúng phải làm phong phú quá trình học tập, chứ không phải làm nghèo nàn các mối quan hệ và cộng đồng. Một trường đại học và trường học Công Giáo không có viễn kiến sẽ có nguy sa vào tính hiệu năng vô linh hồn, sự chuẩn hóa kiến thức, dẫn đến sự nghèo nàn về mặt tâm linh.

9.2. Để tồn tại trong những không gian này, cần có sự sáng tạo trong mục vụ: tăng cường đào tạo giáo viên, bao gồm đào tạo kỹ thuật số; nâng cao giảng dạy tích cực; thúc đẩy học tập phục vụ cộng đồng và tinh thần công dân có trách nhiệm; tránh mọi nỗi sợ kỹ thuật. Thái độ của chúng ta đối với kỹ thuật không bao giờ được phép thù địch, bởi vì "tiến bộ kỹ thuật là một phần trong kế hoạch sáng tạo của Thiên Chúa" [22]. Nhưng nó đòi hỏi sự sáng suốt trong thiết kế giảng dạy, đánh giá, cương lãnh, bảo vệ dữ liệu và tiếp cận công bằng. Dù sao, không thuật toán nào có thể thay thế những gì làm nên tính nhân bản của giáo dục: thi ca, sự châm biếm, tình yêu, nghệ thuật, trí tưởng tượng, niềm vui khám phá, và thậm chí cả việc học cách mắc lỗi như một cơ hội để phát triển.

9.3. Điểm quyết định không phải là kỹ thuật, mà là cách chúng ta sử dụng nó. Trí tuệ nhân tạo và môi trường kỹ thuật số phải hướng đến việc bảo vệ phẩm giá, công lý và lao động; chúng phải được quản lý bởi các tiêu chuẩn về đạo đức công cộng và sự tham gia; chúng phải đi kèm với sự suy tư thần học và triết học thích hợp. Các trường đại học Công Giáo có một nhiệm vụ quan trọng: cung cấp một "khu phó tế văn hóa [deaconery of culture]", ít chức giáo sư hơn và nhiều bàn ăn hơn, nơi chúng ta có thể ngồi lại với nhau, không có những phẩm trật không cần thiết, để chạm vào những vết thương của lịch sử và tìm kiếm, trong Chúa Thánh Thần, sự khôn ngoan sinh ra từ cuộc sống của các dân tộc.

10. Ngôi sao chỉ đường của Hiệp ước Giáo dục

10.1. Trong số những vì sao dẫn đường cho hành trình của chúng ta là Hiệp ước Giáo dục Hoàn cầu. Tôi trân trọng đón nhận di sản tiên tri này mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã trao phó cho chúng ta. Đây là lời mời gọi xây dựng các liên minh và mạng lưới để giáo dục vì tình huynh đệ phổ quát. Bảy con đường của Hiệp ước vẫn là nền tảng của chúng ta: đặt con người vào trung tâm; lắng nghe trẻ em và thanh thiếu niên; thúc đẩy phẩm giá và sự tham gia đầy đủ của phụ nữ; công nhận gia đình là nhà giáo dục đầu tiên; mở lòng đón nhận và hòa nhập; đổi mới nền kinh tế và chính trị để phục vụ nhân loại; và bảo vệ ngôi nhà chung của chúng ta. Những "vì sao" này đã truyền cảm hứng cho các trường học, đại học và cộng đồng giáo dục trên toàn thế giới, tạo ra những quá trình nhân bản hóa cụ thể.

10.2. Sáu mươi năm sau Tuyên bố Gravissimum Educationis và năm năm sau Hiệp ước, lịch sử đang thách thức chúng ta với một sự cấp bách mới. Những thay đổi nhanh chóng và sâu sắc đặt trẻ em, thanh thiếu niên và người trẻ vào những tình trạng mong manh chưa từng có. Bảo tồn thôi là chưa đủ: chúng ta phải tái tạo. Tôi kêu gọi tất cả các cơ sở giáo dục hãy mở ra một kỷ nguyên mới, một kỷ nguyên chạm đến trái tim của các thế hệ mới, dung hòa kiến thức và ý nghĩa, năng lực và trách nhiệm, đức tin và cuộc sống. Hiệp ước là một phần của Chòm sao Giáo dục Hoàn cầu rộng lớn hơn: các đặc sủng và định chế, mặc dù đa dạng, tạo thành một kế hoạch thống nhất và sáng suốt, dẫn dắt bước chân chúng ta trong bóng tối của thời điểm hiện tại.

10.3. Tôi bổ sung thêm ba ưu tiên vào bảy con đường. Ưu tiên thứ nhất liên quan đến đời sống nội tâm: người trẻ đòi hỏi chiều sâu; họ cần không gian cho sự tĩnh lặng, phân định và đối thoại với lương tâm và với Thiên Chúa. Ưu tiên thứ hai liên quan đến con người kỹ thuật số: chúng ta đào tạo về việc sử dụng khôn ngoan kỹ thuật và trí tuệ nhân tạo, đặt con người lên trên thuật toán và hài hòa trí tuệ kỹ thuật, cảm xúc, xã hội, tâm linh và sinh thái. Ưu tiên thứ ba liên quan đến việc giải trừ vũ khí và giải trừ vũ khí hòa bình: chúng ta giáo dục bằng ngôn ngữ bất bạo động, hòa giải, cầu nối chứ không phải tường thành; "Phúc cho những ai xây dựng hòa bình" (Mt 5:9) trở thành phương pháp và nội dung học tập.

10.4. Chúng ta nhận thức rằng mạng lưới giáo dục Công Giáo có một mao dẫn độc đáo. Đó là một chòm sao vươn tới mọi châu lục, đặc biệt hiện diện ở các khu vực thu nhập thấp: một lời hứa cụ thể về tính linh hoạt giáo dục và công bằng xã hội [23]. Chòm sao này đòi hỏi phẩm chất và lòng dũng cảm: phẩm chất trong hoạch định sư phạm, trong đào tạo giáo viên, trong quản trị; lòng dũng cảm trong việc đảm bảo quyền tiếp cận cho những người nghèo nhất, trong việc hỗ trợ các gia đình khó khăn, trong việc thúc đẩy học bổng và các chính sách hòa nhập. Lòng quảng đại của Tin mừng không phải là lời nói suông: đó là một phong cách quan hệ, một phương pháp và một mục tiêu. Ở nơi nào việc tiếp cận giáo dục vẫn còn là một đặc quyền, Giáo hội phải mở rộng cánh cửa và khám phá những con đường mới, bởi vì "mất đi người nghèo" đồng nghĩa với việc mất đi chính ngôi trường. Điều này cũng đúng với các trường đại học: một tầm nhìn bao quát và sự quan tâm đến trái tim cứu chúng ta khỏi sự chuẩn hóa; một tinh thần phục vụ khơi dậy trí tưởng tượng và thắp sáng tình yêu.

11. Bản đồ Hy vọng Mới

11.1. Nhân kỷ niệm 60 năm Tuyên bố Gravissimum Educationis, Giáo hội kỷ niệm một lịch sử giáo dục phong phú, nhưng cũng đối diện với yêu cầu cấp thiết phải cập nhật các đề xuất của mình theo ánh sáng của những dấu chỉ thời đại. Các chòm sao giáo dục Công Giáo là một hình ảnh đầy cảm hứng về cách truyền thống và tương lai có thể đan xen mà không mâu thuẫn: một truyền thống sống động mở rộng đến những hình thức hiện diện và phục vụ mới. Các chòm sao không thể bị giản lược thành những kết nối trung lập và phẳng lặng của những trải nghiệm đa dạng. Thay vì những sợi xích, chúng ta dám nghĩ đến các chòm sao, về sự đan xen của chúng, đầy kỳ diệu và thức tỉnh. Chúng chứa đựng khả năng vượt qua những thách thức bằng hy vọng nhưng cũng bằng sự sửa đổi can đảm, mà không đánh mất lòng trung thành với Tin Mừng. Chúng ta nhận thức được những thách thức: siêu kỹ thuật số hóa [hyper-digitalization] có thể phá vỡ khả năng tập trung của chúng ta; khủng hoảng các mối quan hệ có thể gây hại cho tâm thần; bất ổn xã hội và bất bình đẳng có thể làm giảm khát vọng. Tuy nhiên, chính ở đây, giáo dục Công Giáo có thể là một ngọn hải đăng: không phải là nơi ẩn náu hoài niệm, mà là một phòng thí nghiệm của sự phân định, đổi mới sư phạm và chứng tá tiên tri. Vẽ nên những bản đồ hy vọng mới: đây chính là tính cấp thiết của mệnh lệnh.

11.2. Tôi yêu cầu các cộng đồng giáo dục: hãy hạ vũ khí lời nói, hãy hướng mắt lên, hãy canh giữ trái tim mình. Hãy hạ vũ khí lời nói, bởi vì giáo dục không tiến triển nhờ những cuộc tranh luận, mà nhờ sự khiêm nhường lắng nghe. Hãy hướng mắt lên. Như Thiên Chúa đã phán với Áp-ra-ham: "Hãy nhìn lên trời và đếm các vì sao" (St 15:5): hãy biết tự hỏi mình đang đi đâu và tại sao. Hãy canh giữ trái tim mình: mối quan hệ quan trọng hơn ý kiến, con người quan trọng hơn chương trình. Đừng lãng phí thời gian và cơ hội: "trích dẫn một câu nói của Thánh Augustinô: hiện tại của chúng ta là một trực giác, một thời gian chúng ta đang sống và chúng ta phải tận dụng nó trước khi nó vuột khỏi tầm tay" [24]. Tóm lại, anh chị em thân mến, tôi xin mượn lời khuyên của Thánh Tông đồ Phaolô: "Anh em hãy chiếu sáng như những vì sao giữa thế gian, nắm giữ Lời sự sống" (Pl 2,15-16).

11.3. Tôi xin phó thác hành trình này cho Đức Trinh Nữ Maria, Sedes Sapientiae [Tòa Khôn Ngoan], và cho tất cả các nhà giáo dục thánh thiện. Tôi xin các mục tử, tu sĩ, giáo dân, lãnh đạo các tổ chức, giáo viên và sinh viên: hãy là những người phục vụ cho thế giới giáo dục, những người biên đạo của hy vọng, những người không ngừng tìm kiếm sự khôn ngoan, những người sáng tạo đáng tin cậy của những biểu hiện của cái đẹp. Ít nhãn mác, nhiều câu chuyện; ít đối lập vô bổ, nhiều bản giao hưởng trong Chúa Thánh Thần. Khi đó, chòm sao của chúng ta không chỉ tỏa sáng mà còn dẫn dắt chúng ta: hướng đến chân lý giải thoát chúng ta (x. Ga 8:32), hướng đến tình huynh đệ củng cố công lý (x. Mt 23:8), hướng đến niềm hy vọng không bao giờ làm chúng ta thất vọng (x. Rm 5:5).

Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, ngày 27 tháng 10 năm 2025
Đêm canh thức kỷ niệm 60 năm

LEO XIV

______________________________

[1] Đức LEO XIV, Tông huấn Dilexi te (4 tháng 10 năm 2025), n. 68.

[2] Xem Đức Gioan XXIII, Thông điệp Mater et Magistra (15 tháng 5 năm 1961).

[3] Đức Gioan Phaolô II, Tông hiến Ex corde Ecclesiae (15 tháng 8 năm 1990), n. 1.

[4] Đức LEO XIV, Tông huấn Dilexi te (4 tháng 10 năm 2025), n. 69.

[5] Đức LEO XIV, Tông huấn Dilexi te (4 tháng 10 năm 2025), n. 70.

[6] Đức LEO XIV, Tông huấn Dilexi te (4 tháng 10 năm 2025), n. 72.

[7] BỘ GIÁO DỤC Công Giáo, Huấn thị “Bản sắc của Trường Công Giáo đối với nền Văn hóa Đối thoại” (25 tháng 1 năm 2022), số 32.

[8] Thánh JOHN HENRY NEWMAN, Ý niệm về Đại học (2005), tr. 76.

[9] Xem BỘ GIÁO DỤC Công Giáo, Instrumentum laboris Giáo dục Hôm nay và Ngày mai: Niềm đam mê được đổi mới (7 tháng 4 năm 2014), Lời giới thiệu.

[10] Đức Tổng Giám Mục Robert F. Prevost, O.S.A., Bài giảng tại Đại học Công Giáo Santo Toribio de Mogrovejo (2018).

[11] Xem Thánh John Henry Newman, Những bài viết về Đại học (2001).

[12] Đức Leo XIV, Buổi tiếp kiến các thành viên của Quỹ Centesimus Annus Pro Pontifice (17 tháng 5 năm 2025).

[13] Sđd.

[14] Đức Tổng Giám Mục Robert F. Prevost, O.S.A., Bài giảng tại Đại học Công Giáo Santo Toribio de Mogrovejo (2018).

[15] Bộ Giáo dục Công Giáo, Thư luân lưu Cùng nhau giáo dục trong các trường Công Giáo (8 tháng 9 năm 2007), số 20.

[16] Công đồng Chung Vatican II, Hiến chế Mục vụ về Giáo hội trong Thế giới Hiện đại, Gaudium et Spes (29 tháng 6 năm 1966), số 48.

[17] Công đồng Chung Vatican II, Tuyên bố Gravissimum Educationis (28 tháng 10 năm 1965), số 1.

[18] Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Diễn văn gửi sinh viên đại học nhân Ngày Giới trẻ Thế giới (3 tháng 8 năm 2023).

[19] SAINT BONAVENTURA CỦA BAGNOREGIO, Collationes in Hexaemeron, XII, in Opera Omnia (ed. Peltier), Vivès, Paris, vol. IX (1867), tr. trang 87-88.

[20] ĐGH Phanxicô, Tông hiến Veritatis gaudium (8 tháng 12 năm 2017), số 4c.

[21] Đức LEO XIV, Lời chào từ Loggia Trung tâm của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô sau cuộc bầu cử (8 tháng 5 năm 2025).

[22] BỘ GIÁO LÝ ĐỨC TIN VÀ BỘ VĂN HÓA VÀ GIÁO DỤC, Nota Antiqua et nova (28 tháng 1 năm 2025), số 117.

[23] Xem Niên giám Thống kê của Giáo hội (cập nhật ngày 31 tháng 12 năm 2022).

[24] Đức cha ROBERT F. PREVOST, O.S.A., Sứ điệp gửi Đại học Công Giáo Santo Toribio de Mogrovejo nhân dịp kỷ niệm 18 năm thành lập (2016).

 

1. HUR Công Bố Video Vụ Không Kích Sĩ Quan Nga, Con Trai Tướng Bị Truy Tố

Tổng Cục Tình Báo Chính, gọi tắt là HUR đã công bố một đoạn video ghi lại cảnh sát hại Trung úy Vasily Marzoyev, một sĩ quan Nga và là con trai của một chỉ huy cao cấp bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine.

Hôm Thứ Ba, 28 Tháng Mười, phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết một đơn vị UAV hỗn hợp thuộc Cục Tác chiến Hiện dịch của HUR đã xác định được vị trí của các máy bay điều khiển từ xa Nga gần Plavni, cách Zaporizhzhia khoảng 50 km về phía nam.

“Một quả bom dẫn đường đã bay thành công theo tọa độ do các trinh sát thu thập được - để vô hiệu hóa những kẻ ám sát người Nga”.

HUR đưa tin rằng Marzoyev có mặt tại vị trí này vào thời điểm xảy ra vụ không kích.

Cơ quan này cho biết thêm rằng đoạn video có “cảnh quay độc quyền về việc tiêu diệt Vasily và những kẻ xâm lược Nga khác bằng bom lượn KAB”.

Các quan chức Nga đã xác nhận cái chết của Marzoyev. Sergei Menyaylo, nhà lãnh đạo Cộng hòa Bắc Ossetia, thông báo trên Telegram rằng Marzoyev đã tử trận “khi đang thực hiện nhiệm vụ chiến đấu” tại Ukraine.

Marzoyev chỉ huy một trung đội trinh sát thuộc Trung đoàn Nhảy dù 108 và đã tham gia các hoạt động chiến đấu chống lại Ukraine trong một thời gian dài.

Putin đã truy tặng ông danh hiệu “Anh hùng nước Nga”.

Marzoyev là con trai của Trung tướng Arkady Marzoyev, tư lệnh Tập đoàn quân Vũ trang Liên hợp số 18 của Nga, người đang phải đối mặt với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh tại Ukraine vì đã ra lệnh tấn công các khu dân cư, trường học, bệnh viện và cơ sở hạ tầng quan trọng.

Ông này là một trong năm sĩ quan cao cấp của Nga bị Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU buộc tội vắng mặt vì đã chỉ đạo vụ ném bom các mục tiêu dân sự ở khu vực Kherson từ Tháng Giêng đến tháng 10 năm 2023.

Theo các nhà điều tra, các vụ tấn công đã giết chết ít nhất 113 thường dân, bao gồm 3 trẻ em, và làm bị thương hơn 280 người khác.

Việc loại bỏ này diễn ra sau một loạt các cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào các sĩ quan cao cấp của Nga.

Vào cuối tháng 8, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt, gọi tắt là SSO của Ukraine đã công bố đoạn phim ghi lại một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa chính xác khiến Trung tướng Esedulla Abachev, Phó Tư lệnh Cụm Lực lượng Phương Bắc của Nga, bị thương nặng. HUR cho biết các hoạt động như vậy nhằm làm suy yếu cơ cấu chỉ huy của Nga và gây ra hậu quả trực tiếp cho cuộc xâm lược Ukraine.

Đoạn video cho thấy một máy bay điều khiển từ xa tự sát đã đâm vào xe của vị tướng gần Rylsk thuộc khu vực Kursk của Nga. Theo SSO, hoạt động này do đơn vị UA REG TEAM thực hiện. Abachev được tường trình đã bị mất một tay và một chân và đã được đưa bằng máy bay đến Mạc Tư Khoa để điều trị.

Abachev, một người tham gia lâu năm vào các cuộc chiến ở Điện Cẩm Linh, đã bị Tổng Công tố Ukraine buộc tội vào năm 2023 vì đã ra lệnh ném bom các khu vực dân sự ở Luhansk khi chỉ huy “Quân đoàn 2 của Cộng hòa Nhân dân Luhansk”. Sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga, ông đã chỉ huy Quân đoàn 2 tại Luhansk trước khi được bổ nhiệm vào tháng 8 năm 2024 để chỉ huy các lực lượng bảo vệ biên giới Kursk.

Vào tháng 7, Thiếu tướng Mikhail Gudkov, Phó Tổng tư lệnh Hải quân Nga, được tường trình đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công hỏa tiễn vào một sở chỉ huy ở khu vực Kursk. Đầu năm nay, các lực lượng Ukraine cũng đã tấn công vào Tướng Yaroslav Moskalik gần Mạc Tư Khoa, cùng với các sĩ quan cao cấp khác ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm.

[Kyiv Post: HUR Publishes Video of Strike on Russian Officer, Son of Indicted General]

2. Quân đội Ukraine cho biết đã phá hủy hệ thống phòng không Buk của Nga trị giá 45 triệu đô la

Lực lượng Lục quân Ukraine đưa tin vào ngày 26 tháng 10 rằng lực lượng Ukraine đã phát hiện và phá hủy thành công hệ thống hỏa tiễn phòng không Buk-M3 hiện đại của Nga trị giá 45 triệu đô la.

Buk-M3 là một trong những hệ thống phòng không quan trọng của Nga, được sử dụng để tấn công mục tiêu trên không, trên mặt đất và trên mặt nước.

Quân đội Ukraine cho biết lữ đoàn “Rừng Đen” đã tấn công mục tiêu tại một địa điểm không xác định. Lữ đoàn đã chia sẻ đoạn video ghi lại hoạt động này.

Buk là hệ thống hỏa tiễn đất đối không tầm trung tự hành, được Liên Xô phát triển lần đầu tiên vào những năm 1970. Trong những thập niên sau đó, Liên Xô và sau đó là Nga đã phát triển một số phiên bản nâng cấp.

Buk-M3 do công ty quốc phòng Almaz-Antey của Nga sản xuất, được tường trình có thể theo dõi và tấn công đồng thời 36 mục tiêu. Hệ thống này được thiết kế để tấn công máy bay, trực thăng, hỏa tiễn hành trình và máy bay điều khiển từ xa.

Buk trở nên khét tiếng trên toàn thế giới vào năm 2014 sau vụ bắn hạ chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines.

Ukraine đã báo cáo việc phá hủy các hệ thống Buk của Nga trong các cuộc không kích trước đó. Vào tháng 9, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đã báo cáo một vụ bắn hạ thành công một hỏa tiễn Buk-M3 tại khu vực bị Nga tạm chiếm ở tỉnh Zaporizhzhia. Vào tháng 5, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt Ukraine cho biết họ đã phá hủy một hỏa tiễn Buk-M3 tại một khu vực tiền tuyến không được tiết lộ.

[Kyiv Independent: Ukraine destroys Russian Buk air defense system worth $45 million, military says]

3. Ukraine đưa ra cảnh báo tấn công tầm xa mới cho Nga

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết lực lượng Kyiv đang nỗ lực mở rộng các cuộc tấn công tầm xa vào bên trong nước Nga, với mục tiêu là các nhà máy lọc dầu, trái tim của nền kinh tế thời chiến của Mạc Tư Khoa.

Nga dựa vào nguồn thu khổng lồ từ khai thác dầu mỏ để duy trì cuộc chiến đang diễn ra với Ukraine. Trung Quốc, đối tác chiến lược chủ chốt của Nga, là nước mua dầu mỏ lớn nhất của Nga.

Các cuộc tấn công gần đây của Kyiv vào các nhà máy lọc dầu và chế biến lớn đã làm gián đoạn hoạt động sản xuất của Nga, và các lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ và Liên minh Âu Châu sẽ gây thêm áp lực buộc Mạc Tư Khoa phải chấm dứt chiến tranh.

Nhưng Putin cho biết các lệnh trừng phạt có thể phản tác dụng bằng cách làm tăng giá dầu, kể cả tại các trạm xăng cho người tiêu dùng ở phương Tây.

Tổng thống Zelenskiy nói Nga sẽ phải trả giá đắt hơn

Tổng thống Zelenskiy cho biết ông đã chủ trì một cuộc họp vào thứ Hai với những người liên quan đến việc sản xuất và sử dụng vũ khí tầm xa của Ukraine.

“Chúng tôi đã xem xét hiệu quả của các cuộc tấn công tầm xa trong một khoảng thời gian nhất định và những kết quả đạt được. Ngành lọc dầu của Nga đã phải trả giá đắt cho cuộc chiến này—và sẽ còn phải trả giá đắt hơn nữa. Chúng tôi đặt ra nhiệm vụ mở rộng phạm vi địa lý để tận dụng năng lực tầm xa của mình.”

Kyiv hy vọng sẽ nhận được hỏa tiễn hành trình tầm xa Tomahawk từ Mỹ để tăng cường tấn công các mục tiêu dầu mỏ của Nga. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã không đồng ý bán Tomahawk cho Ukraine, do lo ngại leo thang cuộc chiến mà ông đang cố gắng chấm dứt.

Thay vào đó, Ukraine đang cố gắng mở rộng nguồn cung cấp hỏa tiễn tầm xa và máy bay điều khiển từ xa trong nước, đồng thời bảo đảm thêm nhiều loại vũ khí như vậy từ các đối tác Âu Châu.

Reuters đưa tin bốn công ty dầu khí nhà nước lớn của Trung Quốc cũng đã tạm thời ngừng mua dầu của Nga sau lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ đối với Rosneft và Lukoil.

Putin chỉ trích “Hành động không thân thiện” của Tổng thống Trump

Putin gọi động thái của Washington là một “hành động không thân thiện” có thể phản tác dụng bằng cách làm tăng giá dầu toàn cầu.

Phát biểu với các phóng viên tại Mạc Tư Khoa, Putin thừa nhận rằng các lệnh trừng phạt “nghiêm trọng” của Hoa Kỳ sẽ gây ra “những hậu quả nhất định” đối với Nga nhưng vẫn khẳng định rằng chúng sẽ không tác động đáng kể đến nền kinh tế của nước này.

Ông cho biết: “Việc giảm mạnh lượng dầu và các sản phẩm dầu của chúng tôi xuất ra thị trường toàn cầu sẽ dẫn đến giá tăng”, đồng thời nói thêm rằng người tiêu dùng tại các trạm xăng ở Hoa Kỳ sẽ cảm nhận được tác động này.

Putin nói thêm: “Hành động như vậy của chính quyền Hoa Kỳ chắc chắn gây tổn hại đến quan hệ Nga-Mỹ. Đó là một nỗ lực gây áp lực lên Nga, nhưng không một quốc gia và người dân nào có lòng tự trọng lại đưa ra bất kỳ quyết định nào dưới áp lực.”

[Newsweek: Ukraine Issues Russia New Long-Range Strike Warning]

4. Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn của Ukraine nhắm vào nhiều khu vực của Nga, khói được báo cáo gần Mạc Tư Khoa

Theo các quan chức Nga, một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào đêm 27 tháng 10 đã nhắm vào nhiều khu vực ở miền tây nước Nga, bao gồm cả khu vực đô thị Mạc Tư Khoa.

Tại khu vực Mạc Tư Khoa, người dân báo cáo có tiếng nổ ở một số quận, bao gồm cả thủ đô. Hình ảnh do nhân chứng công bố và được kênh Telegram Astra của Nga định vị địa lý cho thấy khói bốc lên ở khu vực Kommunarka, một phần của Khu hành chính Novomoskovsky, Mạc Tư Khoa. Hình ảnh cho thấy khói bắt nguồn từ một khu vực rừng gần một con đường địa phương.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết tổng cộng 193 máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn trong đêm, bao gồm 40 chiếc trên vùng trời Mạc Tư Khoa. Bộ này cho biết 34 chiếc trong số đó đang trên đường đến thủ đô.

Tại vùng Kursk, một vụ hỏa hoạn đã bùng phát gần một trạm biến áp điện ở thành phố Rylsk sau vụ việc mà chính quyền địa phương cho là một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.

“Hậu quả của vụ tấn công bằng UAV là các tòa nhà phụ gần một ngôi nhà gần trạm biến áp đã bốc cháy. Lực lượng cứu hỏa đã dập tắt đám cháy”, Thống đốc vùng Kursk Alexander Khinshtein cho biết.

Theo Thị trưởng Sergey Sobyanin, hàng chục máy bay điều khiển từ xa đã tấn công vào thành phố Mạc Tư Khoa.

Sobyanin bắt đầu đưa tin về các cuộc tấn công vào thủ đô Nga vào tối ngày 26 tháng 10 và đăng tải thông tin cập nhật suốt đêm. Ông cho biết lực lượng Nga được tường trình đã bắn hạ 34 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine bay về phía Mạc Tư Khoa trong cuộc tấn công.

Các phi trường Domodedovo và Zhukovsky của Mạc Tư Khoa đã tạm thời ngừng hoạt động để ứng phó với mối đe dọa từ máy bay điều khiển từ xa.

Theo các kênh Telegram của Nga, các vụ nổ đã được báo cáo ở nhiều khu vực trong thành phố và khu vực lân cận, bao gồm cả quận Kommunarka. Không có thương vong nào được báo cáo. Các dịch vụ khẩn cấp đã được điều động đến tất cả các địa điểm máy bay rơi, ông Sobyanin cho biết.

Một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại một kho chứa dầu ở Serpukhov, tỉnh Mạc Tư Khoa, vào tối ngày 26 tháng 10, kênh tin tức Astra của Nga đưa tin, trích dẫn hình ảnh từ nhân chứng. Chính quyền địa phương không tiết lộ nguyên nhân vụ cháy và cho biết ngọn lửa đã được dập tắt.

Kyiv thường xuyên sử dụng máy bay điều khiển từ xa tầm xa để tấn công các mục tiêu quân sự và công nghiệp ở Nga, bao gồm các nhà máy lọc dầu, nhà máy vũ khí và kho đạn dược. Ukraine được tường trình đã tấn công Mạc Tư Khoa bằng 34 máy bay điều khiển từ xa trong một cuộc tấn công đêm trước đó vào ngày 22 tháng 9.

Nga thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào các thành phố của Ukraine. Trong hai đêm qua, các cuộc tấn công hàng loạt nhằm vào Kyiv đã khiến năm người thiệt mạng và hàng chục người bị thương.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã tấn công Ukraine bằng gần 1.200 máy bay điều khiển từ xa và 50 hỏa tiễn - chủ yếu là hỏa tiễn đạn đạo - chỉ riêng trong tuần qua.

[Kyiv Independent: Massive Ukrainian drone attack targets multiple Russian oblasts, smoke reported near Moscow]

5. Nga cho biết đã thử nghiệm hỏa tiễn hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân

Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov cho biết trong cuộc họp được truyền hình trực tiếp với Putin vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã thử nghiệm hỏa tiễn hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân và được trang bị đầu đạn hạt nhân mới phát triển.

“Tôi đã có báo cáo từ các cơ quan công nghiệp, và nhìn chung, tôi nắm rõ các ước tính do Bộ Quốc phòng đưa ra. Đây là một sản phẩm độc đáo mà không ai trên thế giới sở hữu”, Putin tuyên bố, theo truyền thông nhà nước Nga.

Nga đã sẵn sàng thử nghiệm hỏa tiễn hạt nhân tầm thấp trước thềm hội nghị thượng đỉnh giữa Putin và Tổng thống Trump tại Alaska vào ngày 15 tháng 8, Reuters trước đó đưa tin. Hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động diễn ra rầm rộ tại bãi thử Pankovo trên quần đảo Novaya Zemlya ở Bắc Băng Dương.

Gerasimov cho biết: “Chúng tôi đã phóng một hỏa tiễn chạy bằng năng lượng hạt nhân trong nhiều giờ và bay được quãng đường 14.000 km, đây chưa phải là giới hạn”, đồng thời cho biết thêm rằng vụ phóng thử kéo dài trong 15 giờ.

Các nhà phân tích phương Tây vẫn còn hoài nghi về hỏa tiễn hành trình này. Tám chuyên gia được Reuters phỏng vấn đã chỉ ra lịch sử phát triển đầy khó khăn và những sai sót thiết kế cố hữu của hỏa tiễn. Họ đặt câu hỏi liệu việc điều động nó có làm thay đổi đáng kể cán cân hạt nhân giữa phương Tây và các đối thủ khác hay không.

Các nhà phân tích cho biết hỏa tiễn Burevestnik đã trở nên quan trọng hơn đối với Điện Cẩm Linh kể từ khi Tòa Bạch Ốc công bố kế hoạch phát triển lá chắn phòng thủ hỏa tiễn Golden Dome của Hoa Kỳ vào tháng Giêng.

[Kyiv Independent: Russia says it tested nuclear-powered Burevestnik cruise missile]

6. Bom tấn ngoại giao khi Ngoại trưởng Đức hoãn chuyến thăm Trung Quốc

Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul hôm thứ sáu đã hoãn chuyến công du ngoại giao sắp tới tới Trung Quốc do thiếu lịch trình họp.

“Chuyến đi không thể diễn ra vào thời điểm này và sẽ được hoãn lại vào một ngày sau đó”, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Liên bang Đức cho biết. Ngoại trừ cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, không có đủ các cuộc họp với phía Bắc Kinh trong chương trình nghị sự của ông, phát ngôn nhân cho biết thêm.

Vụ việc chấn động của Wadephul có thể sẽ làm rung chuyển mối quan hệ giữa Berlin và Bắc Kinh. Nó diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đức-Trung ngày càng xấu đi trong những tháng gần đây do Bắc Kinh hạn chế xuất khẩu đất hiếm và vi mạch, cũng như những chỉ trích của Đức về lập trường của Trung Quốc đối với Đài Loan và hành vi của nước này ở Biển Đông.

Vài giờ trước đó, Bộ trưởng Kinh tế Đức Katherina Reiche tuyên bố Berlin đã gửi công hàm phản đối ngoại giao lên Trung Quốc vì đã chặn các lô hàng bán dẫn. “Chúng tôi đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng thiếu chip vì nền kinh tế Đức phụ thuộc vào những con chip này”, bà phát biểu tại Kyiv.

Vào tháng 8, Wadephul cũng lưu ý rằng Trung Quốc đã cung cấp sự hỗ trợ “quan trọng” cho Nga, giúp nhà độc tài Vladimir Putin có thể tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.

Ngoại trưởng ban đầu dự kiến khởi hành đến Trung Quốc vào Chúa Nhật. Ông Wadephul nói với Reuters hôm thứ Năm rằng ông dự định sẽ thúc đẩy Bắc Kinh nới lỏng các hạn chế xuất khẩu đất hiếm và chất bán dẫn — và thảo luận về việc thúc đẩy Nga đàm phán để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Về phần mình, Brussels đang thúc đẩy các cuộc đàm phán với Bắc Kinh.

Ủy ban Âu Châu hôm thứ Sáu đã nói với các phóng viên rằng họ “có thể xác nhận rằng các cuộc họp kỹ thuật cao cấp trực tiếp và trực tuyến sẽ diễn ra vào tuần tới” sau khi Ủy viên Thương mại của khối Maroš Šefčovič trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc Vương Văn Đào vào thứ Ba.

[Politico: Diplomatic bombshell as German foreign minister postpones China trip]

7. Lithuania đóng cửa phi trường, cửa khẩu biên giới Belarus sau sự việc “bóng bay buôn lậu”

Lithuania đã đóng cửa hai cửa khẩu biên giới đang hoạt động cuối cùng với Belarus và các phi trường lớn nhất của nước này sau một sự việc khác liên quan đến khinh khí cầu được phóng từ lãnh thổ Belarus, Thủ tướng Inga Ruginiene thông báo vào ngày 24 tháng 10.

Động thái này diễn ra sau một loạt vụ vi phạm không phận liên quan đến khinh khí cầu chở thuốc lá lậu. Vào ngày 5 và 21 tháng 10, chính quyền Lithuania đã buộc phải đóng cửa không phận phía trên Vilnius, dẫn đến việc hủy hàng chục chuyến bay.

“ Cục Biên phòng Nhà nước đã đóng cửa các cửa khẩu biên giới Salcininkai và Medininkai cho đến trưa ngày mai”, trích dẫn những lo ngại về an ninh quốc gia.

Ruginiene cho biết thêm rằng một nhóm lớn “khinh khí cầu buôn lậu” đã được phóng từ Belarus về phía Lithuania, khiến hoạt động tại các phi trường Vilnius và Kaunas phải tạm thời dừng lại.

“Các cơ quan đang hành động theo các quyết định được đưa ra tại cuộc họp của Ủy ban An ninh Quốc gia tuần này. Tuần tới, ủy ban sẽ họp lại để đánh giá hiệu quả của các biện pháp đã thực hiện và xác định những việc cần làm tiếp theo”, bà nói.

Sự việc mới nhất này đánh dấu lần vi phạm thứ ba trong vòng một tháng.

Belarus, do nhà độc tài Alexander Lukashenko cai trị từ năm 1994, vẫn là một trong những đồng minh thân cận nhất của Mạc Tư Khoa và đã cung cấp cho Nga sự hỗ trợ về chính trị, kinh tế và quân sự trong cuộc chiến toàn diện ở Ukraine.

Lithuania có chung đường biên giới dài 680 km (420 dặm) với quốc gia này.

Việc đóng cửa diễn ra sau khi các sự việc hàng không đáng ngờ gia tăng trên khắp Âu Châu, làm dấy lên lo ngại về các hoạt động hỗn hợp liên quan đến Nga. Đầu tháng 10, Sân bay Quốc tế Munich đã phải đối mặt với hai sự việc gián đoạn liên tiếp do nghi ngờ hoạt động của máy bay điều khiển từ xa.

Những sự việc tương tự đã khiến các chuyến bay ở Oslo và Copenhagen phải tạm dừng trong thời gian ngắn, trong khi vào tháng 9, lực lượng Ba Lan đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận nước này. Vài ngày sau, Rumani báo cáo rằng một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã vượt qua biên giới nhưng đã chọn không giao tranh.

[Kyiv Independent: Lithuania closes airports, Belarus border crossings after 'smuggling balloons' incident]

8. Mỹ và Venezuela: Ba dấu hiệu cho thấy nguy cơ chiến tranh

Việc phô trương sức mạnh ngày càng gia tăng ở vùng Caribe đang làm dấy lên lo ngại rằng Hoa Kỳ và Venezuela đang tiến gần đến một cuộc đối đầu quân sự. Trong những tháng qua, Washington đã tập hợp một lực lượng hải quân và không quân hùng hậu gần vùng biển Venezuela - quy mô lớn nhất trong nhiều thập niên - đồng thời cho phép CIA hoạt động bên trong nước này.

Được chính thức công bố là một phần của chiến dịch chống ma túy, các hoạt động này đã leo thang với các cuộc không kích của Mỹ vào nhiều tàu bị cáo buộc chở ma túy. Chính quyền Venezuela báo cáo rằng các cuộc không kích này đã khiến ít nhất 37 người thiệt mạng, mặc dù Hoa Kỳ chỉ cung cấp thông tin hạn chế về những người trên tàu. Các cuộc tấn công đã vấp phải sự lên án của khu vực và làm gia tăng lo ngại rằng mục tiêu thực sự có thể là gây áp lực buộc Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro phải từ bỏ quyền lực.

Hoa Kỳ chưa từng thể hiện sức mạnh quân sự ở mức độ này tại Mỹ Latinh kể từ Chiến tranh Lạnh, và sự hội tụ của các lực lượng thông thường với các hoạt động tình báo bí mật đánh dấu một sự leo thang đáng kể. Đối với chính quyền Tổng thống Trump, chiến dịch này được mô tả như một nỗ lực nhằm chặn đứng các tuyến đường buôn bán ma túy và tấn công vào những kẻ được gọi là “khủng bố ma túy”. Đối với những người chỉ trích, nó thể hiện một mô hình quen thuộc: màn dạo đầu cho sự thay đổi chế độ được khoác lên mình ngôn ngữ của lực lượng thực thi pháp luật.

Đối với Venezuela, tình hình vừa là mối đe dọa an ninh quốc gia vừa là một phép thử chính trị. Chính phủ đã đặt quân đội trong tình trạng báo động và nhờ Liên Hiệp Quốc hỗ trợ, cảnh báo rằng chiến dịch của Hoa Kỳ có thể xâm phạm chủ quyền của Venezuela. Với việc quân đội hai nước hiện đang ở trong tư thế sẵn sàng đối đầu, nguy cơ leo thang, dù cố ý hay vô tình, đã tăng mạnh.

1. Mở rộng sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ

Kể từ cuối mùa hè, Hoa Kỳ đã điều động tám tàu chiến, bao gồm ba tàu khu trục lớp Arleigh Burke, ba tàu tấn công đổ bộ, một tàu tuần dương và một tàu tác chiến ven biển, được hỗ trợ bởi Thủy quân Lục chiến, máy bay điều khiển từ xa, máy bay và các đơn vị Tuần duyên. Các lực lượng hải quân này được phối hợp với các căn cứ quan trọng ở Puerto Rico, bao gồm Căn cứ Không quân Quốc gia Muñiz và Trạm Radar Punta Borinquen, nơi cung cấp hậu cần, giám sát và khả năng điều động nhanh chóng. Hòn đảo này cũng là nơi đặt máy bay F-35 và các máy bay khác, mở rộng phạm vi hoạt động của Hoa Kỳ trên khắp vùng Caribe.

Việc tăng cường quân sự đã được củng cố bằng các hoạt động không quân. Tuần trước, máy bay ném bom B-52 Stratofortress đã thực hiện các “cuộc trình diễn tấn công ném bom” gần Venezuela, tiếp theo là máy bay ném bom B-1 Lancers bay về phía không phận Venezuela vào ngày 24 tháng 10 với nhiệm vụ tiếp nhiên liệu và hỗ trợ giám sát.

Hoa Kỳ mô tả nhiệm vụ này là một “cuộc tập trận”, mặc dù thời điểm và khoảng cách địa lý gây ra lo ngại. Tổng thống Trump phủ nhận việc các máy bay được điều động “gần Venezuela để biểu dương lực lượng”, gọi các báo cáo là “sai sự thật”, mặc dù dữ liệu theo dõi độc lập cho thấy điều ngược lại.

Các đợt điều động trên không và trên biển được bổ sung bởi máy bay điều khiển từ xa và trực thăng, bao gồm cả Boeing MH-6M, hoạt động trong khu vực. Mặc dù Washington coi việc tăng cường này là một nỗ lực chống ma túy, nhưng quy mô và sự phối hợp của nó đã được so sánh với các cuộc huy động trước chiến tranh, làm nổi bật cường độ ngày càng gia tăng của cuộc đối đầu.

2. Sự sẵn sàng của quân đội Venezuela

Tại Caracas, phản ứng đã diễn ra nhanh chóng. Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino López tuyên bố quân đội Venezuela đang trong tình trạng báo động cao độ, coi hành động của Hoa Kỳ là hành động khiêu khích có chủ đích. Maduro đã kêu gọi “tổng động viên toàn quốc”, huy động hơn 4,5 triệu thành viên của Lực lượng Dân quân Quốc gia Bolivar và điều động lực lượng quân sự dọc theo bờ biển Caribe. Venezuela cũng nhấn mạnh kho vũ khí gồm hơn 5.000 hỏa tiễn phòng không Igla-S, khẳng định sẵn sàng bảo vệ đất nước và duy trì ổn định.

Venezuela cũng đã kiến nghị lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc lên án những gì họ gọi là “các cuộc tấn công bất hợp pháp” vào các tàu thuyền gần bờ biển của mình, sau khi lực lượng Hoa Kỳ tuyên bố đã phá hủy một số tàu nhỏ bị cáo buộc chở ma túy. Chính quyền Tổng thống Trump khẳng định các hoạt động này là chính đáng, với việc tổng thống nói rằng một tàu “chủ yếu chở fentanyl” - một tuyên bố mà một số chuyên gia phản đối, lưu ý rằng loại opioid tổng hợp này chủ yếu được sản xuất ở Mexico chứ không phải Nam Mỹ.

Chính quyền Maduro đã lợi dụng những mâu thuẫn này để lập luận rằng chiến dịch này mang động cơ chính trị. Ngoại trưởng Marco Rubio, một trong những người chỉ trích Maduro mạnh mẽ nhất, trước đây đã mô tả ông là một “kẻ độc tài tồi tệ” và ám chỉ rằng chính sách của Hoa Kỳ là nhằm lật đổ ông.

3. Hoạt động bí mật

Gần đây, khi được hỏi liệu CIA có thẩm quyền nhắm vào Maduro hay không, Tổng thống Trump gọi câu hỏi đó là “nực cười” và từ chối trả lời. Ông nói thêm rằng Hoa Kỳ “đang xem xét đất liền”, ám chỉ rằng các hoạt động quân sự có thể diễn ra trên lãnh thổ Venezuela đang được cân nhắc.

Theo nhiều cơ quan truyền thông Mỹ, bao gồm The New York Times và Reuters, CIA đang cung cấp thông tin tình báo để hỗ trợ các hoạt động quân sự, sử dụng vệ tinh, máy bay điều khiển từ xa và chặn tín hiệu để theo dõi các tàu bị cáo buộc liên quan đến buôn bán ma túy. Quân đội Mỹ thực hiện các cuộc không kích, nhưng thông tin chi tiết về đối tượng bị tấn công vẫn còn hạn chế, làm dấy lên những lo ngại về mặt pháp lý và đạo đức.

Sự tham gia của CIA từ lâu đã bị nghi ngờ ở Mỹ Latinh do lịch sử can thiệp bí mật và hỗ trợ các chế độ cánh hữu, bao gồm cả những nỗ lực lật đổ chế độ trước đây ở Chile và Brazil. Các hoạt động hiện tại của CIA cho thấy sự hợp tác ngày càng tăng của cơ quan này với hoạt động lập kế hoạch và giám sát quân sự của Hoa Kỳ tại vùng Caribe.

Venezuela kêu gọi bình tĩnh trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Hoa Kỳ Maduro nhấn mạnh rằng đất nước sẽ không chấp nhận sự can thiệp của nước ngoài, tuyên bố: “Làm ơn đừng có chiến tranh điên rồ!”

Với việc Mỹ tăng cường điều động quân sự tại vùng Caribe và các kênh ngoại giao phần lớn bị đóng băng, cả hai quốc gia vẫn trong tình trạng báo động cao. Những lời kêu gọi của Venezuela lên Liên Hiệp Quốc cho đến nay vẫn chưa đạt được nhiều kết quả, trong khi Washington vẫn tiếp tục các hoạt động của mình trong khu vực.

Câu hỏi quan trọng hiện nay là liệu những hành động phô trương sức mạnh này chỉ mang tính biểu tượng hay cuộc tấn công, chuyến bay hoặc hành động bí mật tiếp theo có thể gây ra một cuộc đối đầu trực tiếp giữa hai nước.

[Newsweek: US and Venezuela: Three Signs Point to Risk of War]

9. Các vụ nổ lớn ở Mạc Tư Khoa, Kursk trong bối cảnh cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn

Theo các quan chức Nga, một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào đêm 27 tháng 10 đã nhắm vào nhiều khu vực ở miền tây nước Nga, bao gồm cả khu vực đô thị Mạc Tư Khoa.

Tại vùng Mạc Tư Khoa, người dân báo cáo có vụ nổ xảy ra ở một số quận, bao gồm cả thủ đô.

Những bức ảnh do nhân chứng công bố và được kênh Telegram Astra của Nga định vị địa lý cho thấy khói bốc lên ở khu vực Kommunarka, một phần của Khu hành chính Novomoskovsky, Mạc Tư Khoa. Hình ảnh cho thấy khói bắt nguồn từ một khu vực rừng gần một con đường địa phương.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết tổng cộng 193 máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn trong đêm, bao gồm 40 chiếc trên vùng trời Mạc Tư Khoa. Bộ này cho biết 34 chiếc trong số đó đang trên đường đến thủ đô.

Tại tỉnh Kursk, một vụ hỏa hoạn đã bùng phát gần một trạm biến áp điện ở thành phố Rylsk sau vụ việc mà chính quyền địa phương cho là một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.

Theo Thị trưởng Sergey Sobyanin, hàng chục máy bay điều khiển từ xa đã tấn công vào thành phố Mạc Tư Khoa.

Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn của Ukraine nhắm vào nhiều khu vực của Nga, khói được báo cáo gần Mạc Tư Khoa

Ít nhất 6 người thiệt mạng, 66 người bị thương trong các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine trong ngày qua

Chính quyền địa phương đưa tin vào ngày 27 tháng 10 rằng ít nhất sáu người đã thiệt mạng và 66 người khác bị thương trong các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine trong ngày qua.

Theo Không quân, hệ thống phòng không Ukraine đã đánh chặn 66 trong số 100 máy bay điều khiển từ xa tấn công và mồi bẫy loại Shahed do Nga phóng đi trong đêm. 26 cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa đã được ghi nhận tại chín địa điểm.

[Kyiv Independent: Explosions reported in Moscow, Kursk Oblast amid mass drone strike]

10. 3 người thiệt mạng, 32 người bị thương ở Kyiv sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào các tòa nhà dân cư

Chính quyền địa phương cho biết Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Kyiv vào đêm 26 tháng 10, khiến ít nhất ba người thiệt mạng và ít nhất 32 người bị thương, bao gồm bảy trẻ em, trong các cuộc tấn công vào các tòa nhà dân cư.

Theo các nhà báo Kyiv Independent có mặt tại hiện trường, nhiều tiếng nổ đã vang lên ở Kyiv bắt đầu vào khoảng 2:35 sáng giờ địa phương. Trong số 101 máy bay điều khiển từ xa Shahed, Gerbera và các loại khác mà Nga phóng vào Ukraine đêm qua, 90 chiếc đã bị phòng không Ukraine bắn hạ, theo báo cáo của Không quân.

Theo Cơ quan quản lý quân sự thành phố Kyiv, hai trẻ em bị thương trong vụ tấn công đã phải vào bệnh viện.

Vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào ban đêm diễn ra chỉ một đêm sau một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn khác của Nga khiến hai người thiệt mạng và 12 người bị thương. Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã phóng hơn 50 hỏa tiễn, gần 1.200 máy bay điều khiển từ xa tấn công và hơn 1.360 quả bom dẫn đường vào Ukraine trong tuần này.

“Tuần này, có những cuộc tấn công vào các tòa nhà dân cư, vào người dân của chúng tôi, vào trẻ em, vào cơ sở hạ tầng dân sự”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong một video đăng trên Facebook.

“Đây là những mục tiêu quan trọng nhất đối với người Nga.”

Thị trưởng Kyiv Vitali Klitscko báo cáo rằng một tòa nhà chung cư chín tầng ở quận Desnianskyi của thành phố đã bị tấn công, làm hư hại tầng 2 và tầng 3 của tòa nhà.

Ông Tymur Tkachenko, nhà lãnh đạo Cơ quan Quản lý Quân sự Thành phố Kyiv, cho biết một tòa nhà chung cư 16 tầng ở quận Desnianskyi đã bị trúng bom, dẫn đến hỏa hoạn. Cửa sổ từ tầng 1 đến tầng 9 của tòa nhà được tường trình đã bị vỡ.

Theo Cục Quản lý Quân sự Thành phố Kyiv, các mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa từ cuộc tấn công cũng rơi xuống một tòa nhà chung cư 16 tầng ở quận Obolonskyi, gây ra thiệt hại nhỏ.

Các video đăng trên mạng xã hội dường như cho thấy một đám cháy lớn tại một trong những tòa nhà bị hư hại.

Nga đã nhiều lần tấn công các thành phố của Ukraine, bao gồm cả Kyiv, bằng máy bay điều khiển từ xa kể từ khi Mạc Tư Khoa bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Trong tháng gần đây, quân đội Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, buộc Ukraine phải cắt điện

[Kyiv Independent: 3 killed, 32 injured in Kyiv amid Russian drone attack on residential buildings]

11. Đồng minh NATO Estonia kêu gọi chuẩn bị cho ‘loại chiến tranh khác’ với Putin

Tổng thống Estonia Alar Karis phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Newsweek rằng Âu Châu phải đối mặt với những thách thức từ hành động xâm lược của Nga như một “cuộc chiến tranh kiểu khác”.

Nga đã xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022 sau khi tuyên bố bảo vệ các vùng ly khai Luhansk và Donetsk, đồng thời phát động một cuộc tấn công trên khắp quốc gia Đông Âu này. Nếu không có thỏa thuận hòa bình nào được ký kết trong vài tháng tới, cuộc chiến sẽ bước sang năm thứ tư, với hàng chục ngàn binh sĩ cả hai bên thiệt mạng trong cuộc xung đột.

Ukraine đã phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ của NATO, nhận vũ khí và huấn luyện về vũ khí bao gồm máy bay chiến đấu F-16, trong khi tìm kiếm sự hỗ trợ bổ sung bằng hỏa tiễn Tomahawk do Hoa Kỳ sản xuất để có thể tấn công sâu vào Nga, mặc dù cho đến nay Hoa Kỳ vẫn phản đối bước đi đó.

Estonia giáp Nga, là một phần của các quốc gia Baltic, bao gồm cả Latvia và Lithuania. Đất nước này cách Mạc Tư Khoa hơn 640 km và cách St. Petersburg khoảng 150 km.

Trong hai tháng qua, Nga bị cáo buộc quấy rối các nước láng giềng là thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO, gần đây nhất là điều máy bay bay qua không phận của Lithuania và Estonia trong hành động được coi là vi phạm trắng trợn chủ quyền và luật pháp quốc tế.

Việc không có bất kỳ hành động quân sự trực tiếp nào chống lại các quốc gia này đã làm dấy lên câu hỏi về mục tiêu và suy nghĩ dài hạn của Putin, mà Karis cho biết chỉ là một phần trong cách thức bất thường mà Nga đang tiến hành chiến tranh.

Karis cho biết: “Tôi nghĩ Nga gây ra sự lo lắng ở khắp mọi nơi”, đồng thời nói thêm rằng “những máy bay điều khiển từ xa này đã có mặt ở Đan Mạch và những nơi khác, vì vậy tất cả chúng ta nên chuẩn bị” cho “một loại chiến tranh khác”.

“Tất nhiên, chúng tôi có một số kinh nghiệm nhất định trong quá khứ với Nga, chúng tôi biết điều gì đó, nhưng tuy nhiên… đó là mối quan ngại của chúng tôi với tư cách là một thế giới phương Tây, và cuộc chiến ở Ukraine này không chỉ là cuộc xâm lược Ukraine, mà còn chống lại Âu Châu, chống lại toàn bộ thế giới phương Tây”, Tổng thống Estonia cho biết.

“Putin lúc nào cũng thử nghiệm,” Karis nói. “Chúng ta có máy bay điều khiển từ xa của ông ấy ở Ba Lan, máy bay điều khiển từ xa ở Rumani, ở Đan Mạch. Chúng ta có máy bay chiến đấu tham gia ở Estonia—đây là một cuộc chiến tranh hỗn hợp. Ngoài ra còn có gây nhiễu GPS, vân vân. Đây chính là những gì Nga đang làm.”

Ông lưu ý: “Tôi không tin rằng Nga sẽ tấn công một quốc gia NATO hay bất kỳ quốc gia nào khác ở Âu Châu, nhưng chúng ta vẫn phải chuẩn bị để ngăn chặn, nhưng Nga không thử nghiệm Điều 5 với bất kỳ quốc gia nào”.

Karis cũng nhấn mạnh rằng “có những yếu tố nhất định” của chiến tranh đang diễn ra, nhưng cuộc sống nói chung vẫn tiếp diễn như thể không có chiến tranh —ngay cả ở Ukraine.

Tổng thống Trump đã theo đuổi một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine ngay từ trước khi trở lại nắm quyền vào đầu năm nay. Tổng thống Trump đã liên lạc với Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong những tuần sau chiến thắng của ông trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.

Nhưng không có thỏa thuận nào được thực hiện, và trong vài tháng qua, đôi khi Tổng thống Trump đã suy nghĩ liệu Putin có đang “dụ dỗ” tôi và thực sự tìm kiếm hòa bình hay không. Gần đây nhất, Tổng thống Trump đã đồng ý gặp Putin trong cuộc gặp mặt trực tiếp thứ hai sau hội nghị thượng đỉnh hồi tháng 8 tại Alaska, nhưng ông đã hủy bỏ cuộc gặp chỉ vài ngày sau đó.

Tổng thống Trump nói với các phóng viên trên chiếc Không lực Một vào thứ Bảy rằng ông sẽ chỉ tìm kiếm một cuộc gặp với Putin nếu ông tin rằng mình có thể ra về với một thỏa thuận, sau khi rời khỏi cuộc họp vào tháng Tám mà không có kết quả, một động thái khiến Tổng thống Trump bị chỉ trích nặng nề sau khi ông dành cho Putin sự tiếp đón nồng hậu trong chuyến thăm.

Karis vẫn hoài nghi về khả năng đạt được thỏa thuận, nói với Newsweek rằng “Putin, chúng ta đã biết điều này từ lâu rồi, Putin không muốn hòa bình, điều đó chắc chắn.”

“Thật khó để dự đoán bước tiếp theo sẽ là gì, nhưng có một điều chắc chắn là – Ukraine muốn hòa bình, chúng tôi muốn hòa bình… mọi người đều muốn hòa bình, nhưng Putin thì không,” Karis nói.

Một vấn đề vẫn là trọng tâm trong các cuộc thảo luận giữa Hoa Kỳ và các đồng minh Âu Châu là cam kết chi tiêu quốc phòng giữa các đồng minh NATO. Ngay cả trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Trump đã chỉ trích việc các thành viên NATO thiếu chi tiêu quốc phòng, ban đầu chỉ chiếm 2% GDP của một quốc gia, sau đó tăng lên 3% trước khi các thành viên NATO đồng ý mức chi tiêu tối thiểu mới là 5% vào tháng 6.

Estonia và các quốc gia Baltic khác nằm trong số những nước chi tiêu quốc phòng cao nhất NATO, nhưng một số thành viên, chẳng hạn như Tây Ban Nha, đã chậm trễ trong việc đạt được các mục tiêu đó. Tổng thống Trump đặc biệt chỉ trích sự thiếu hụt của Tây Ban Nha, nói rằng NATO nên xem xét lại tư cách thành viên của nước này nếu không thực hiện được cam kết.

Bộ trưởng Quốc phòng Tây Ban Nha Margarita Robles cho biết đầu tháng này rằng quân đội Hoa Kỳ “hoàn toàn nhận thức được” cam kết của Tây Ban Nha đối với NATO.

Karis kêu gọi sự kiên nhẫn với các thành viên NATO và thời hạn của họ để đáp ứng các cam kết, lưu ý rằng chỉ vài năm trước, Đức thậm chí còn không đáp ứng được mức tối thiểu 2 phần trăm, nhưng nước này đã “thay đổi hoàn toàn thái độ về quốc phòng và ngành công nghiệp quốc phòng” và hiện đang xây dựng năng lực quân sự để đáp ứng các cam kết của mình.

Karis cho biết: “Có lẽ Tây Ban Nha cũng vậy”, đồng thời nói thêm rằng Estonia đã đạt được cam kết 5 phần trăm “không phải vì đó là một con số đẹp, mà vì nó nằm trong chương trình phòng thủ NATO của chúng tôi... và điều chúng tôi, với tư cách là một quốc gia nhỏ, có thể làm là trở thành tấm gương”.

Ông nói: “Tôi muốn nói với các đồng nghiệp Bồ Đào Nha và những người khác rằng các bạn cũng nên đầu tư nhiều nguồn lực hơn”, đồng thời nhấn mạnh rằng “các quốc gia khác nhau đang ở trong những tình huống khác nhau, vì vậy mọi việc sẽ không diễn ra trong một sớm một chiều” và “các quốc gia và nhà lãnh đạo này đủ thông minh để đi đúng hướng”.

[Newsweek: NATO Ally Estonia Urges Preparation for ‘Different Kind of War’ With Putin]

 

1. Hỏa tiễn HIMARS do Mỹ sản xuất và máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công đập nhằm mục đích loại quân Nga khỏi khu vực biên giới

Tấn công bằng hỏa tiễn dẫn đường chính xác do Mỹ sản xuất và máy bay điều khiển từ xa kamikaze sản xuất trong nước, Ukraine đã tấn công và phá vỡ một con đập ở vùng Belgorod phía tây nước Nga vào thứ Bảy và Chúa Nhật, khiến vùng nông thôn bị ngập lụt và các tuyến đường hậu cần mà quân đội biên giới Cẩm Linh sử dụng.

Ít nhất sáu quả hỏa tiễn tầm xa được bắn từ bên trong Ukraine đã đánh trúng đập Belgorod vào ban ngày thứ Bảy, gây hư hại mặt đường, cửa xả lũ và các tòa nhà kỹ thuật của đập. Mạng xã hội địa phương ghi nhận ít nhất hai quả trúng đích.

Con đập thời Liên Xô trên sông Siversky Donets chảy về phía nam chứa một hồ chứa khoảng 76 triệu mét khối (khoảng 30.000 bể bơi kích thước Olympic) nước, là nguồn cung cấp nước chính cho thành phố Belgorod của Nga và các vùng ngoại ô, nơi sinh sống của khoảng 420.000 người.

Thống đốc Belgorod Vyacheslav Gladkov, trong một tuyên bố, cho biết ba quả rocket GMLRS do Mỹ sản xuất được bắn từ hệ thống pháo phản lực phóng loạt, gọi tắt là MLRS HIMARS đã bắn trúng đập gần làng Grafovka, khiến hai người bị thương và hư hại kết cấu. Ông cho biết tính toàn vẹn tổng thể của đập vẫn còn nguyên vẹn và không có sự việc vỡ đập nghiêm trọng nào.

Ông Gladkov cho biết, lũ lụt ở các khu vực biên giới là “có thể xảy ra” và khoảng 1.000 người có thể nằm trên đường đi của nước, nếu đập bị vỡ, sẽ được chính quyền di tản.

Quân đội Ukraine, gọi tắt là AFU vận hành hai hệ thống phóng, hệ thống phóng HIMARS trên bánh xe và hệ thống phóng M270 trên bánh xích, có khả năng phóng GMLRS (Hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt dẫn đường) do Hoa Kỳ sản xuất, một loại đạn dược dẫn đường chính xác thường được trang bị đầu đạn nổ mạnh nặng 23 kg.

Chính quyền Ukraine đã bắt đầu tiến hành giám định pháp y, bao gồm xét nghiệm ADN đối với thi thể của những quân nhân Ukraine được Nga trao trả vào thứ năm.

Grafovka và con đập cách khu vực Kharkiv của Ukraine khoảng 13 km và nằm trong phạm vi tấn công của GMLRS.

Các nền tảng tin tức của Nga, bất chấp tuyên bố của Gladkov rằng con đập không bị hư hại đáng kể, đã đưa tin về mức nước sụt giảm 1 mét tại Hồ chứa Belgorod trong vòng 24 giờ.

Sáng sớm Chúa Nhật, các đội pháo binh Ukraine và lực lượng điều hành Hệ thống Điều khiển từ xa, gọi tắt là USF tinh nhuệ đã phát động làn sóng tấn công thứ hai nhắm vào con đập, sử dụng hỏa tiễn dẫn đường chính xác hơn và máy bay điều khiển từ xa kamikaze có cánh quạt.

Bộ Quốc phòng Nga, trong một tuyên bố đưa ra hôm Chúa Nhật, cho biết các đơn vị phòng không của nước này đã đánh chặn và phá hủy 34 “hỏa tiễn” và máy bay điều khiển từ xa của Ukraine nhắm vào con đập, và không có vụ tấn công gây thiệt hại nào xảy ra.

Video và hình ảnh tĩnh được định vị địa lý lan truyền trên phạm vi công cộng thông qua phương tiện truyền thông xã hội có trụ sở tại Belgorod cho thấy một vết vỡ rộng 4 mét ở đập khiến nước tràn qua cửa xả bị phá hủy, đường sá đầy hố và vết nứt trên đỉnh đập và các tòa nhà kỹ thuật bị phá hủy.

Video ghi lại cảnh hai máy bay điều khiển từ xa từ từ khoan vào đập và phát nổ mạnh đã ghi lại cảnh hỏa lực mạnh từ vũ khí nhỏ dường như không ảnh hưởng đến máy bay robot khi chúng lao xuống.

Một tuyên bố được văn phòng của Gladkov công bố vào Chúa Nhật cho biết chính quyền đã kiểm soát được tình hình và nước ở hạ lưu đập đã được xả ra một cách có chủ đích để giảm áp lực lên công trình.

Robert Brovdi, chỉ huy Lực lượng máy bay điều khiển từ xa Ukraine, gọi tắt là USF, trong một tuyên bố hôm Chúa Nhật, đã ghi nhận công lao của Trung tâm Riêng biệt số 1 của USF, một đơn vị máy bay điều khiển từ xa xuất sắc chuyên thực hiện các cuộc tấn công tầm xa nhằm vào cơ sở hạ tầng và các mục tiêu quân sự của Nga từ cuối năm 2022, về phần máy bay trong cuộc tấn công. Mục tiêu chính của cuộc tấn công là triệt hạ các đơn vị chiến đấu của Nga đang hoạt động trên biên giới gần Grafovka và vùng Kharkiv, đông bắc Ukraine, Brovdi nói trong những bình luận chế giễu trực tiếp Gladkov.

“Hãy kiếm vài chiếc thuyền gondola, vài chiếc thuyền gondola! Hồ chứa nước Belgorod đã bị vỡ hôm nay!” Brovdi viết một phần. “Tôi nghe nói quân đội Nga đang cảm thấy không thoải mái trong chiến hào gần làng Grafovka. Còn người dân địa phương thì hân hoan: 'Chúng tôi không còn chiến hào nữa, chúng tôi đã có kênh đào!'“

Các kênh tin tức độc lập của Nga đưa tin về tình trạng ngập lụt cục bộ trên các cánh đồng và ruộng rau gần làng Grafovka, cũng như mực nước dâng cao ở khu vực sông Donets Siversky, giữa các làng Bezlyudovka và Novaya Tavolzhaknka. Vào tháng 6 năm 2023, cả ba thị trấn đều chứng kiến giao tranh, dân thường phải di tản và thiệt hại tài sản sau một cuộc đột kích xuyên biên giới của Ukraine.

Lũ lụt hạn chế được báo cáo ở các làng hạ lưu. Đến sáng, việc xả nước có kiểm soát bắt đầu giảm thiểu rủi ro, và lũ lụt cục bộ đã ảnh hưởng đến hơn 10 lô đất vườn tư nhân, mặc dù không có ngôi nhà nào bị ngập nước.

[Kyiv Post: US-Made HIMARS Rockets, Ukrainian Drones Hit Dam in Bid to Flood Out Troops on Russian Border]

2. Hàng trăm binh lính Nga bên trong Pokrovsk

Hôm Thứ Hai, 27 Tháng Mười, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine đưa tin khoảng 200 quân nhân Nga đã xâm nhập vào thành phố tiền tuyến Pokrovsk thuộc Tỉnh Donetsk.

Pokrovsk vẫn là một trong những khu vực khó khăn nhất của mặt trận, khi Nga đẩy mạnh các hoạt động tấn công và tập trung một lượng lớn quân lính xung quanh thành phố nhằm buộc quân đội Ukraine phải rút lui.

Bộ Tổng tham mưu cho biết, bằng cách xâm nhập vào các vị trí của Ukraine trong các nhóm bộ binh nhỏ, Nga đã tích lũy được khoảng 200 quân tại Pokrovsk. Những quân nhân này đang tham gia vào các cuộc giao tranh bằng vũ khí hạng nhẹ và máy bay điều khiển từ xa với quân đội Ukraine trong thành phố.

Các biện pháp chống phá hoại của Ukraine hiện đang ngăn chặn những kẻ xâm nhập người Nga tiến vào và củng cố vị trí của chúng ở Pokrovsk, nhưng quân đội cho biết giao tranh trong thành phố này “rất khốc liệt và dữ dội”.

Lực lượng Ukraine được tường trình đang cố gắng ổn định tình hình thông qua “các biện pháp toàn diện”.

Quân đội Nga trước đây đã từng xâm nhập Pokrovsk ở quy mô nhỏ hơn. Vào tháng 7, quân đội Nga đã tiến vào khu vực phía tây nam của thành phố trong cuộc tấn công mùa hè của Mạc Tư Khoa, mặc dù cuộc tấn công này đã bị lực lượng Ukraine đẩy lùi.

Kể từ đó, các nhóm phá hoại và bộ binh nhỏ của Nga đã cố gắng xâm nhập thành phố thông qua “chiến thuật xâm nhập toàn diện”, mặc dù Ukraine đã báo cáo rằng họ đã đẩy lùi được những nỗ lực này.

Vào tháng 10, một đoạn video ghi lại cảnh lính Nga ở Pokrovsk giết hại nhiều thường dân không vũ trang đã xuất hiện. Vụ giết người xảy ra gần tuyến hỏa xa chạy qua trung tâm Pokrovsk.

Chưa đầy một ngày sau khi video xuất hiện, Quân đoàn 7 thuộc Lực lượng Dù Ukraine đã thừa nhận sự xâm nhập của Nga vào tuyến hỏa xa, cho biết một nhóm trinh sát và phá hoại của Nga đã vi phạm biên giới Ukraine.

Nga đã chịu tổn thất nặng nề trong cuộc tấn công Pokrovsk. Bộ Tổng tham mưu báo cáo chỉ riêng trong 10 ngày qua, Nga đã mất 1.756 quân và 75 thiết bị quân sự.

[Kyiv Independent: Hundreds of Russian troops inside Pokrovsk, military reports]

3. Nga cho biết đã thử nghiệm hỏa tiễn hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân

Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov cho biết trong cuộc họp được truyền hình trực tiếp với Putin vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã thử nghiệm hỏa tiễn hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân và được trang bị đầu đạn hạt nhân mới phát triển.

“Tôi đã có báo cáo từ các cơ quan công nghiệp, và nhìn chung, tôi nắm rõ các ước tính do Bộ Quốc phòng đưa ra. Đây là một sản phẩm độc đáo mà không ai trên thế giới sở hữu”, Putin tuyên bố, theo truyền thông nhà nước Nga.

Nga đã sẵn sàng thử nghiệm hỏa tiễn hạt nhân tầm thấp trước thềm hội nghị thượng đỉnh giữa Putin và Tổng thống Donald Trump tại Alaska vào ngày 15 tháng 8, Reuters trước đó đưa tin. Hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động diễn ra rầm rộ tại bãi thử Pankovo trên quần đảo Novaya Zemlya ở Bắc Băng Dương.

Gerasimov cho biết: “Chúng tôi đã phóng một hỏa tiễn chạy bằng năng lượng hạt nhân trong nhiều giờ và bay được quãng đường 14.000 km, đây chưa phải là giới hạn”, đồng thời cho biết thêm rằng vụ phóng thử kéo dài trong 15 giờ.

Tổng thống Trump cho biết thông báo này là “không phù hợp”, thúc giục Putin tìm cách chấm dứt chiến tranh ở Ukraine thay vì “thử hỏa tiễn”. Ông cũng lưu ý rằng Mạc Tư Khoa biết Hoa Kỳ đã điều động một tàu ngầm hạt nhân “ngay ngoài khơi bờ biển của họ”.

“Họ không đùa giỡn với chúng ta; chúng ta cũng không đùa giỡn với họ”, Tổng thống Trump phát biểu với các nhà báo trên chuyên cơ Không lực Một vào ngày 27 tháng 10.

Các nhà nghiên cứu tại Hoa Kỳ trước đây đã xác định được một địa điểm điều động tiềm năng cho hỏa tiễn Burevestnik của Nga. Địa điểm này nằm cạnh một cơ sở lưu trữ đầu đạn hạt nhân được gọi là Vologda-20 hoặc Chebsara, nằm cách Mạc Tư Khoa khoảng 475 km về phía bắc.

Các nhà phân tích phương Tây vẫn còn hoài nghi về hỏa tiễn hành trình này. Tám chuyên gia được Reuters phỏng vấn đã chỉ ra lịch sử phát triển đầy khó khăn và những sai sót thiết kế cố hữu của hỏa tiễn. Họ đặt câu hỏi liệu việc điều động nó có làm thay đổi đáng kể cán cân hạt nhân giữa phương Tây và các đối thủ khác hay không.

Các nhà phân tích cho biết hỏa tiễn Burevestnik đã trở nên quan trọng hơn đối với Điện Cẩm Linh kể từ khi Tòa Bạch Ốc công bố kế hoạch phát triển lá chắn phòng thủ hỏa tiễn Golden Dome của Hoa Kỳ vào tháng Giêng.

[Kyiv Independent: Russia says it tested nuclear-powered Burevestnik cruise missile]

4. Ba Lan bắt giữ 2 người Ukraine vì tội làm gián điệp quân sự

Chính quyền Warsaw cho biết vào sáng thứ Hai rằng hai công dân Ukraine đã bị bắt giữ tại Ba Lan vì nghi ngờ làm gián điệp cho một cơ quan tình báo nước ngoài.

Các công tố viên giải quyết vụ án cáo buộc rằng cặp đôi này, 32 và 34 tuổi, đã thu thập dữ liệu mật về “binh lính của Quân đội Ba Lan, cơ sở hạ tầng quan trọng nằm trên lãnh thổ Cộng hòa Ba Lan, bao gồm cơ sở hạ tầng giao thông cung cấp hỗ trợ hậu cần và quân sự cho Ukraine”, cơ quan phản gián Ba Lan ABW cho biết trong một tuyên bố.

ABW cũng cho biết những nghi phạm đã lắp đặt các thiết bị giám sát gần các cơ sở quan trọng để có thể “theo dõi bí mật cơ sở hạ tầng quan trọng”. ABW cũng cho biết họ đã nhận được tiền công cho công việc của mình.

Ba Lan đang trong tình trạng báo động cao về các vụ gián điệp và phá hoại nước ngoài cả trên thực địa và trên không gian mạng, mà chính quyền đã liên hệ trực tiếp với Nga hoặc đồng minh thân cận của nước này là Belarus.

Vụ bắt giữ diễn ra vào ngày 14 tháng 10 tại thành phố Katowice, miền nam Ba Lan, là một phần của cuộc điều tra gián điệp do các công tố viên giám sát và dựa trên thông tin từ Cục Phản gián Quân đội SKW.

Hai công dân Ukraine bị buộc tội chuẩn bị làm việc cho một cơ quan tình báo nước ngoài và thu thập thông tin nhạy cảm, một tội danh có thể bị phạt tù từ sáu tháng đến tám năm.

Những vụ việc gần đây khác ở Ba Lan liên quan đến một người tị nạn Belarus được tường trình, người mà Ba Lan cho là một điệp viên của Nga, đã đốt cháy một trung tâm mua sắm gần Warsaw; và một nỗ lực phá hoại một nhà ga xe lửa đang được điều tra bằng cách để lại một toa tàu không có biển báo trên đường ray dành cho tàu chở khách.

[Politico: Poland arrests 2 Ukrainians for spying on military]

5. Saab sẵn sàng mở nhà máy sản xuất máy bay chiến đấu Gripen tại Ukraine

Theo giám đốc điều hành của tập đoàn quốc phòng Thụy Điển, Saab đã chuẩn bị mở một nhà máy lắp ráp cuối cùng tại Ukraine như một phần của thỏa thuận được đề xuất để Kyiv mua tới 150 máy bay chiến đấu Gripen.

Micael Johansson nói với tờ Financial Times rằng hợp đồng với Ukraine để mua 100 đến 150 máy bay chiến đấu sẽ tăng gấp đôi nhu cầu sản xuất Gripen của Saab.

“Điều này không hề dễ dàng trong thời chiến, nhưng sẽ rất tuyệt nếu có thể thiết lập một cơ sở để lắp ráp và thử nghiệm cuối cùng, thậm chí là sản xuất một phần tại Ukraine”, giám đốc Saab cho biết.

Ông nói thêm rằng Saab sẽ tìm cách tăng cường năng lực ở Brazil, cũng như có thể ở Canada và những nơi khác ở Âu Châu.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy và Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson đã ký một bức thư bày tỏ ý định vào tuần trước về việc mua máy bay chiến đấu Gripen nhưng vấn đề tài chính vẫn chưa được hoàn tất.

Ukraine đã nhận được một số máy bay chiến đấu F-16 của Hoa Kỳ nhưng Gripen được coi là phù hợp hơn với nhu cầu của nước này vì chúng được thiết kế để chống lại Nga, có thể hạ cánh và cất cánh trên đường bình thường, và có yêu cầu bảo trì linh hoạt hơn và thấp hơn so với máy bay phản lực của Hoa Kỳ.

Một hợp đồng được hoàn tất sẽ là một cú hích lớn cho Saab, hãng đã bán 60 máy bay chiến đấu Gripen mới nhất cho Thụy Điển, cũng như 36 máy bay cho Brazil và 4 máy bay cho Thái Lan.

Johansson cho biết thỏa thuận với Ukraine sẽ “ít nhiều tăng gấp đôi nhu cầu về năng lực” ngay cả khi Saab đầu tư để có thể sản xuất khoảng 20 đến 30 chiếc Gripen mỗi năm tại Brazil.

Kristersson đã thảo luận về khả năng tài trợ cho thỏa thuận này với các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu khác. Johansson cho biết một khả năng là sử dụng một số tài sản bị đóng băng của Nga, nếu các quan chức đạt được thỏa thuận. Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu đang gặp phải sự phản đối từ Bỉ về việc tiếp cận nguồn vốn này.

“Điều cần thiết hiện nay là giải pháp tài chính đang được thảo luận ở cấp chính trị: Thụy Điển sẽ chịu bao nhiêu gánh nặng về tài chính và rủi ro, bao nhiêu có thể chia sẻ mà không cần các quốc gia thành viên, và bao nhiêu có thể được sử dụng từ số tài sản bị Nga tịch thu. Điều đó vẫn chưa rõ ràng 100%”, Johansson nói thêm.

Sash Tusa, nhà phân tích hàng không vũ trụ và quốc phòng tại Agency Partners, cho biết Saab “có cơ hội thực hiện việc tăng sản lượng này tốt hơn nhiều hãng khác”. Ông nói thêm rằng sản lượng cao nhất của Gripen là khoảng 18 chiếc mỗi năm và Saab hiện chỉ đạt “hơn một nửa con số đó”.

Ông cho biết: “Phần khó nhất là vượt ra khỏi điểm sản xuất lịch sử của bạn”.

việc tăng gấp đôi sản lượng sẽ đưa nhà sản xuất máy bay vượt qua đỉnh cao lịch sử đó nhưng máy bay chiến đấu này có “chuỗi cung ứng khác biệt”.

[Kyiv Independent: Saab ready to open plant in Ukraine for Gripen fighter jets]

6. Tổng thống Trump nói rằng việc Nga thử hỏa tiễn là không ‘phù hợp’

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai cho biết thông báo của nhà độc tài Nga Vladimir Putin về vụ thử hỏa tiễn hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân là “không phù hợp”.

“Ông ấy nên chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Một cuộc chiến dự kiến chỉ kéo dài một tuần giờ đã sắp bước sang năm thứ tư. Đó là điều ông ấy nên làm thay vì thử hỏa tiễn”, Tổng thống Trump nói với các nhà báo trên chuyên cơ Không lực Một.

Putin hôm Chúa Nhật đã tuyên bố cuộc thử nghiệm cuối cùng thành công hỏa tiễn Burevestnik, mà ông cho biết có “tầm bắn không giới hạn”.

Tổng thống Trump đã hứa sẽ nhanh chóng chấm dứt chiến tranh Ukraine khi trở lại Tòa Bạch Ốc vào tháng Giêng, nhưng các cuộc đàm phán giữa Mạc Tư Khoa và Kyiv đã bị đình trệ bất chấp những nỗ lực làm trung gian của tổng thống Hoa Kỳ.

[Newsweek: Trump Says Russia Missile Testing Not ‘Appropriate’]

7. Tàu chiến Hoa Kỳ đã đến cửa ngõ Venezuela

Một tàu khu trục của Hải quân Hoa Kỳ được trang bị hỏa tiễn dẫn đường, máy bay trực thăng và Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ đã đến Trinidad và Tobago - chỉ cách bờ biển Venezuela vài dặm - khiến Caracas phản ứng dữ dội vào hôm Thứ Hai, 27 Tháng Mười.

Theo các quan chức Hoa Kỳ, tàu USS Gravely, một tàu chiến lớp Arleigh Burke, đã cập cảng Tây Ban Nha vào Chúa Nhật để tham gia cuộc tập trận chung với lực lượng phòng thủ Trinidad và Tobago.

Các quan chức Venezuela ngay lập tức lên án động thái này, gọi đây là mối đe dọa đối với sự ổn định khu vực. Phó Tổng thống Delcy Rodríguez cáo buộc Hoa Kỳ và đồng minh vùng Caribe của họ đang dàn dựng “một hành động khiêu khích quân sự” gần vùng biển lãnh thổ của Venezuela, cảnh báo rằng hành động này có nguy cơ châm ngòi cho một cuộc xung đột rộng lớn hơn trong khu vực.

Sự xuất hiện của tàu USS Gravely là một phần trong chiến dịch tăng cường quân sự rộng lớn hơn của Hoa Kỳ tại vùng Caribe khi Tổng thống Trump gia tăng áp lực lên Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro. Cùng với tàu khu trục, Hàng Không Mẫu Hạm USS Gerald R. Ford và nhóm tác chiến của nó - bao gồm các tàu tuần dương, tàu khu trục, máy bay giám sát và tác chiến điện tử, cùng các tàu hỗ trợ - đã tiến gần hơn đến vùng biển Venezuela, đánh dấu sự hiện diện lớn nhất của Hoa Kỳ tại khu vực này trong nhiều thập niên.

Washington cho biết việc điều động này nhằm mục tiêu chống buôn lậu và các mối đe dọa an ninh khu vực, nhưng Caracas lại coi đây là sự chuẩn bị cho can thiệp quân sự. Sự đối đầu này làm nổi bật căng thẳng leo thang giữa hai quốc gia và mang theo những hệ lụy toàn cầu: trữ lượng dầu mỏ khổng lồ của Venezuela cùng các liên minh với Nga, Trung Quốc và Iran khiến khu vực này trở thành điểm nóng tiềm tàng trong một cuộc đấu tranh địa chính trị rộng lớn hơn.

“Venezuela lên án hành động khiêu khích quân sự của Trinidad và Tobago, phối hợp với CIA, nhằm kích động một cuộc chiến tranh ở vùng Caribe”, Rodríguez tuyên bố trên kênh Telegram của mình. Bà tiếp tục lên án Trinidad và Tobago vì hành động như một “quốc gia chư hầu” và “thuộc địa quân sự” phục vụ lợi ích của Hoa Kỳ ở Mỹ Latinh.

Các quan chức chính phủ tại Cảng Tây Ban Nha cho biết tàu chiến sẽ ở lại Trinidad cho đến thứ năm để tập trận.

USS Gravely là tàu khu trục hỏa tiễn dẫn đường trọng tải 9.000 tấn, được trang bị hỏa tiễn hành trình Tomahawk, hệ thống phòng không và radar tiên tiến. Tàu chiến này chở theo Thủy quân Lục chiến và trực thăng có khả năng điều động nhanh chóng, nhấn mạnh chức năng kép của nó là vừa răn đe vừa phản ứng nhanh.

Theo Ngũ Giác Đài, đợt điều động này nằm trong hoạt động rộng hơn của Bộ Tư lệnh miền Nam Hoa Kỳ nhằm “phát hiện, giám sát và ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp đe dọa đến an ninh và sự thịnh vượng của Hoa Kỳ”. Sự hiện diện của Gravely đi cùng với nhóm tác chiến Hàng Không Mẫu Hạm USS Ford, được điều động đến vùng Caribe vào tuần trước, chở theo máy bay chiến đấu, máy bay tác chiến điện tử và máy bay giám sát.

Kể từ cuối tháng 8, vùng Caribe đã chứng kiến sự gia tăng chưa từng có của lực lượng quân sự Hoa Kỳ gần Venezuela. Hơn 10.000 binh sĩ và hàng chục máy bay chiến đấu đã được điều động khắp khu vực. Nhiều quân nhân đang ở trên tám tàu chiến, trong khi số còn lại đóng quân tại Puerto Rico, cách bờ biển Venezuela khoảng 800 km.

Chính quyền Tổng thống Trump, vốn nhiều lần cáo buộc Maduro cầm đầu một băng đảng ma túy, cho biết việc điều động này nhằm mục đích chống lại nạn buôn bán ma túy vào Hoa Kỳ

Lực lượng Hoa Kỳ đã tăng cường các cuộc tấn công vào các tàu buôn người bị tình nghi ở vùng Caribe và Thái Bình Dương, nhắm vào ít nhất 10 chiếc thuyền và được tường trình đã giết chết 43 người kể từ tháng 9.

Bất chấp mục tiêu đã nêu của Washington, sự hiện diện quân sự ngày càng tăng đã làm dấy lên suy đoán rằng chính quyền đang chuẩn bị lật đổ Maduro khỏi quyền lực, làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.

[Newsweek: US Warship Arrives on Venezuela’s Doorstep]

8. Nga có thể đã thử nghiệm hỏa tiễn tận thế chạy bằng năng lượng hạt nhân từ máy bay ném bom TU-95 – Không phải địa điểm trên mặt đất

Hỏa tiễn hành trình chạy bằng lò phản ứng hạt nhân Burevestnik (NATO: “Skyfall”) của Nga, từ lâu được tường trình vũ khí phóng từ mặt đất, có thể đã được thử nghiệm từ máy bay ném bom Tu-95MS ở Viễn Đông – chứ không phải trên đảo Novaya Zemlya ở Bắc Cực như trước đây người ta vẫn nghĩ – theo một báo cáo mới của kênh truyền hình nhà nước Russia 1.

Tiết lộ này được đưa ra trong một chương trình phát sóng cho thấy một hỏa tiễn có vỏ bọc đang được đưa lên máy bay Tu-95 tại căn cứ không quân Ukrainka ở Vùng Amur.

Đoạn phim được phát sóng vào Chúa Nhật, ngày 26 tháng 10, chỉ vài giờ sau khi nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng Nga đã hoàn thành “các cuộc thử nghiệm quyết định” đối với Burevestnik và đang chuẩn bị điều động.

Bản tin của Russia 1 có một đoạn phim được biên tập cẩn thận, liên kết nhiều sự kiện riêng biệt.

Đoạn clip đầu tiên cho thấy một hỏa tiễn được bọc vải đang được đưa lên máy bay ném bom, như người dẫn chuyện đã nói: “Đây là cuộc thử nghiệm vũ khí mới.”

Thứ hai là hồi tưởng về ngày 10 tháng 10, khi Putin ở Tajikistan ám chỉ việc thử nghiệm một hệ thống mới mà không nêu tên.

Bức ảnh thứ ba cho thấy Putin vào ngày 26 tháng 10, cùng với Tướng Valery Gerasimov, tuyên bố rằng Nga đã hoàn thành “các cuộc thử nghiệm quyết định” đối với Burevestnik và đang bắt đầu công việc điều động.

Cảnh quay từ máy bay điều khiển từ xa nhiệt do Lực lượng đặc nhiệm Ukraine, gọi tắt là SSO chia sẻ cho thấy ngọn lửa từ các tàu chở dầu bùng cháy dữ dội khi họ tuyên bố tấn công thành công vào các cơ sở dầu mỏ gần Luhansk bị tạm chiếm.

Sau đoạn hội thoại, phóng viên kết luận: “Bây giờ thì rõ ràng ông ấy đang nói đến hỏa tiễn nào rồi.”

Hãng truyền thông Agentstvo. Novosti sau đó đã phân tích đoạn phim của Russia 1 và chỉ ra rằng đoạn phim có đối tượng bí ẩn đã được phát sóng vào ngày 22 tháng 10, mô tả đó là “chuyến bay huấn luyện” của một máy bay ném bom chiến lược.

Trong khi đó, tuyên bố hôm Chúa Nhật của Putin cho biết cuộc thử nghiệm Burevestnik được tiến hành vào ngày 21 tháng 10.

Theo Agentstvo, sự khác biệt về ngày tháng có thể là do chênh lệch múi giờ giữa Mạc Tư Khoa và vùng Viễn Đông của Nga.

Trong khi đó, các nhà quan sát phương Tây, những người đã theo dõi chặt chẽ Novaya Zemlya vì đây là địa điểm phóng dự kiến của hỏa tiễn Skyfall do NATO đặt tên, đã báo cáo không có dấu hiệu hoạt động nào ở đó và đặt câu hỏi liệu cuộc thử nghiệm có diễn ra hay không.

Dựa trên lý luận này, phân tích kết luận rằng Burevestnik có thể là hỏa tiễn phóng từ trên không chứ không phải là hỏa tiễn phóng từ mặt đất.

Cả Bộ Quốc phòng Nga lẫn các nhà điều tra nguồn mở đều chưa xác nhận vụ thử nghiệm. Các nhà quan sát phương Tây cũng báo cáo không có dấu hiệu nào cho thấy hỏa tiễn được phóng từ Novaya Zemlya, vốn đã được vệ tinh theo dõi chặt chẽ.

Nếu được xác nhận, phiên bản Russia 1 sẽ có nghĩa là Burevestnik có thể được phóng từ máy bay thay vì từ các hệ thống trên mặt đất, có khả năng mở rộng tầm bắn và tính khó đoán của hỏa tiễn.

Máy bay ném bom Tu-95 có thể mang theo tới 20 tấn vũ khí, mặc dù các chuyên gia vẫn còn nghi ngờ liệu kích thước lớn và thiết kế cánh đặc biệt của Burevestnik có tương thích hay không. Các nhà phân tích ước tính chiều dài của hỏa tiễn từ 9 đến 12 mét, tốc độ lên tới 900 km/h và trọng lượng vượt trội hơn hỏa tiễn hành trình Kh-101.

Hôm Chúa Nhật, ngày 26 tháng 10, Putin tuyên bố rằng Nga đã hoàn thành “các cuộc thử nghiệm quyết định” đối với Burevestnik và đang chuẩn bị điều động.

Ông mô tả hỏa tiễn chạy bằng năng lượng hạt nhân này là “một hệ thống độc đáo chưa từng có trên thế giới”, khẳng định nó đã bay được 14.000 km trong 15 giờ trong quá trình thử nghiệm.

Được phát triển trong hơn một thập niên, hỏa tiễn này được tường trình sử dụng một lò phản ứng hạt nhân nhỏ để cung cấp năng lượng cho động cơ - về mặt lý thuyết cho phép nó bay trên không trong nhiều ngày mà vẫn tránh được hệ thống phòng thủ hỏa tiễn toàn cầu.

Các báo cáo tình báo phương Tây từ lâu đã đặt câu hỏi về sự thành công của dự án. Theo Sáng kiến Đe dọa Hạt nhân (Nuclear Threat Initiative), một tổ chức phi thương mại chuyên về kiểm soát vũ khí, từ năm 2017 đến năm 2019, Nga được tường trình đã thực hiện ít nhất 13 lần thử nghiệm, hầu hết đều thất bại.

Một vụ nổ chết người đã xảy ra ở Biển Barents vào năm 2019 khiến bảy nhà khoa học thiệt mạng và gây ra sự gia tăng đột biến ngắn hạn về bức xạ trên khắp Bắc Âu.

[Kyiv Post: Russia May Have Tested Nuclear-Powered Doomsday Missile from TU-95 Bomber – Not Ground Site]

9. Tổng công tố viên cho biết Nga đã sát hại 661 trẻ em Ukraine trong cuộc xâm lược toàn diện

Tổng công tố viên Ukraine Ruslan Kravchenko cho biết vào ngày 27 tháng 10 rằng Nga đã giết chết 661 trẻ em Ukraine và làm bị thương 2.203 trẻ em khác trong cuộc xâm lược toàn diện.

Ông cho biết thêm, lực lượng của Mạc Tư Khoa cũng đã phá hủy hoặc làm hư hại hơn 4500 trường học, nhà trẻ và 1294 bệnh viện, cũng như bắt cóc và trục xuất hơn 19.000 người, và thực hiện bạo lực tình dục trong ít nhất 23 trường hợp khác nhau.

“Nghị quyết số 1261 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc xác định sáu tội ác nghiêm trọng nhất đối với trẻ em trong chiến tranh. Và cả sáu tội ác đó, Nga đều phạm phải hàng ngày, ngay tại đây, trước toàn thế giới”, Kravchenko viết trên mạng xã hội.

Những con số này không bao gồm tổng số cam kết trên các vùng lãnh thổ Ukraine vẫn bị Nga tạm chiếm và con số thực tế chắc chắn cao hơn nhiều.

Ủy viên phụ trách trẻ em của Nga vô liêm sỉ mô tả vụ bắt cóc một đứa trẻ Ukraine

[Kyiv Independent: Russia has killed 661 Ukrainian children during the full-scale invasion, prosecutor general says]

10. Cơn thịnh nộ của Hoa Kỳ. Tổng thống Trump chỉ trích Putin về vụ thử hỏa tiễn hạt nhân và cảnh báo ông: ‘Chúng tôi có một tàu ngầm ngoài khơi Nga - ông nên chấm dứt chiến tranh Ukraine’

Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích Vladimir Putin về vụ thử hỏa tiễn hạt nhân gần đây – và đưa ra lời cảnh báo gay gắt yêu cầu ông này chấm dứt chiến tranh.

Putin tuyên bố một siêu vũ khí mới có tên là “Chernobyl bay” đã được thử nghiệm thành công và sẽ sớm sẵn sàng chiến đấu.

Tổng thống Trump đáp lại: “Ông ấy phải chấm dứt chiến tranh ở Ukraine”.

“Một cuộc chiến lẽ ra chỉ kéo dài một tuần giờ đã sắp bước sang năm thứ tư. Đó là điều ông ta nên làm thay vì thử hỏa tiễn.”

Ông cũng cảnh báo: “Họ biết chúng ta có một tàu ngầm hạt nhân, tốt nhất thế giới, ngay ngoài khơi bờ biển của họ. Nó không cần phải bay 8.000 dặm.

“Họ không đùa giỡn với chúng ta. Chúng ta cũng không đùa giỡn với họ.”

Tổng thống Trump cũng ám chỉ rằng các lệnh trừng phạt tiếp theo có thể sẽ được áp dụng.

Khi được hỏi liệu Putin có phải chịu thêm biện pháp nào nữa không, Tổng thống Trump trả lời: “Bạn sẽ biết thôi.”

Putin đã tuyên bố vào cuối tuần rằng hỏa tiễn 9M730 Burevestnik đáng sợ của ông – được NATO đặt tên mã là “Skyfall” hay “Trời sập” – đã được thử nghiệm thành công.

Ông khoe rằng đó là “vũ khí có tầm bắn không giới hạn được cung cấp năng lượng bởi động cơ hạt nhân” và cho biết nó có thể bay trong nhiều ngày.

Trước đây, quan chức cao cấp của Bộ Ngoại giao Thomas Countryman đã mô tả “Skyfall” là “một hệ thống vũ khí ngu ngốc một cách kỳ lạ”.

Ông gọi Burevestnik là “Chernobyl bay gây ra mối đe dọa lớn hơn cho nước Nga so với các quốc gia khác” do lượng phóng xạ chết người mà nó thải ra.

Theo một vị tướng cao cấp của Nga, máy bay đã hoàn thành chuyến bay dài 14.000km và 15 giờ bay.

Hỏa tiễn hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân này dài khoảng 12 mét và mang theo đầu đạn nhiệt hạch.

Lần đầu tiên nó được công bố vào năm 2018 – và là một trong sáu “siêu vũ khí” của Nga được Putin ca ngợi.

Các dự án chị em của nó bao gồm hỏa tiễn hạt nhân Satan 2, vũ khí siêu thanh Zircon, Avangard và Kinzhal, và tàu ngầm điều khiển từ xa hạt nhân Poseidon.

Trước đó, ông tuyên bố rằng hệ thống này “bất khả chiến bại” trước các hệ thống phòng thủ hỏa tiễn hiện tại và thậm chí là trong tương lai.

Theo Sáng kiến Đe dọa Hạt nhân, gọi tắt là NTI, cho đến lần phóng gần đây nhất, Burevestnik chỉ đạt được hai thành công một phần trong số 13 cuộc thử nghiệm đã biết.

Hồ sơ của Bộ Ngoại giao cho biết, những sự việc đáng tiếc bao gồm vụ nổ bất ngờ vào năm 2019 trong quá trình phục hồi sau vụ tai nạn nguyên mẫu.

Nhưng hiện tại, nó đang trong giai đoạn phát triển cuối cùng sau khi khắc phục được các vấn đề và sẽ sớm được điều động ra tiền tuyến, Putin cho biết vào Chúa Nhật.

[The Sun: DON'S WRATH Trump blasts Putin over nuke missile test & warns him: ‘We’ve got a submarine off Russia – you should end Ukraine war’]

11. Tổng thống Trump đưa ra triển vọng về chuyến thăm Mar-a-Lago cho Tập Cận Bình

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Hai cho biết ông dự kiến sẽ thăm Trung Quốc vào năm tới và Chủ tịch Tập Cận Bình có thể sẽ tới “Washington hoặc Palm Beach hoặc một nơi nào đó” sau đó.

“Chúng tôi gần như đã đồng ý rằng tôi sẽ đến Trung Quốc”, Tổng thống Trump phát biểu với các phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một khi ông đưa ra triển vọng về các hội nghị thượng đỉnh song phương với nhà lãnh đạo Trung Quốc.

Những bình luận này được đưa ra khi các quan chức Hoa Kỳ và Trung Quốc cho biết họ đã đạt được khuôn khổ cho một thỏa thuận thương mại trước cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Tập bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Á Châu - Thái Bình Dương tại Nam Hàn vào thứ năm tuần này.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent cho biết thỏa thuận này sẽ bảo đảm rằng Trung Quốc không áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và Hoa Kỳ sẽ không áp thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc dự kiến có hiệu lực từ ngày 1 tháng 11. Ông Bessent cho biết thêm, thỏa thuận này cũng sẽ bao gồm “một thỏa thuận cuối cùng” về việc bán nền tảng chia sẻ video TikTok tại Hoa Kỳ.

Tổng thống Trump phát biểu vào thứ Bảy, khi ông lên chuyến bay tới Malaysia, rằng cả hai bên có thể phải hy sinh để giảm bớt căng thẳng.

“Chắc chắn, họ sẽ phải nhượng bộ”, Tổng thống Trump nói. “Tôi đoán chúng ta cũng sẽ làm vậy”. Ông cảnh báo rằng “mức thuế 157%” đối với hàng hóa Trung Quốc là “không bền vững đối với họ”, đồng thời nhắc lại rằng ông sẵn sàng “tiếp tục” các biện pháp nếu đàm phán không thành công.

“Tôi rất kính trọng Chủ tịch Tập Cận Bình”, Tổng thống Trump phát biểu hôm thứ Hai. “Tôi tin là ông ấy rất quý mến tôi và tôn trọng tôi. Và tôi nghĩ ông ấy cũng rất tôn trọng đất nước chúng ta. Chúng ta sẽ có một thỏa thuận thành công cho cả hai nước.”

Tổng thống Trump đã đến thăm Bắc Kinh với tư cách là tổng thống Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2017. Tập Cận Bình đã đến thăm Hoa Kỳ vào tháng 4 cùng năm đó, khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của Tổng thống Trump ở Florida.

Vào thời điểm đó, phát ngôn nhân Tòa Bạch Ốc cho biết phái đoàn Trung Quốc đã yêu cầu Mar-a-Lago làm địa điểm tổ chức cuộc họp.

Trong bữa tối - nơi Tổng thống Trump phục vụ nhà lãnh đạo Trung Quốc một trong những món ăn yêu thích của ông, bít tết khô và khoai tây nghiền - ông đã nói đùa với các phóng viên, “Chúng tôi đã có một cuộc thảo luận dài và cho đến nay tôi vẫn chưa nhận được gì, hoàn toàn không có gì cả.”

Nhưng ông nói thêm rằng hai nhà lãnh đạo đã “phát triển tình bạn”.

[Politico: Trump dangles prospect of Mar-a-Lago visit for Xi]

12. Nga rút khỏi thỏa thuận với Hoa Kỳ về việc tiêu hủy plutonium để chế tạo hàng ngàn đầu đạn hạt nhân

Putin đã ký một đạo luật chính thức rút khỏi Thỏa thuận quản lý và giải quyết Plutonium với Hoa Kỳ, theo một sắc lệnh được công bố vào ngày 27 tháng 10.

Thỏa thuận năm 2000 buộc cả hai nước phải giải quyết 34 tấn plutonium cấp độ vũ khí - đủ để chế tạo hàng ngàn đầu đạn hạt nhân - không còn cần thiết cho mục đích quốc phòng.

Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, cả Nga và Hoa Kỳ đều tháo dỡ hàng ngàn đầu đạn, để lại kho dự trữ plutonium cấp độ vũ khí tốn kém và làm tăng nguy cơ phổ biến vũ khí.

Theo thỏa thuận, plutonium sẽ được giải quyết thành nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân dân sự. Nga đã phê chuẩn thỏa thuận vào năm 2011, với kế hoạch ban đầu là bắt đầu thực hiện vào năm 2018.

Mạc Tư Khoa đã đình chỉ sự tham gia của mình vào năm 2016, cáo buộc Washington vi phạm nghĩa vụ của mình.

[Kyiv Independent: Russia withdraws from US deal to dispose of plutonium for thousands of warheads]

13. Lithuania đóng cửa biên giới với Belarus vô thời hạn sau khi bóng bay xâm phạm không phận đêm thứ 3 liên tiếp

Hôm Thứ Hai, 27 Tháng Mười, Thủ tướng Inga Ruginiene cho biết Lithuania đã đóng cửa biên giới với Belarus vô thời hạn sau khi các khinh khí cầu từ Belarus xâm phạm không phận nước này trong đêm thứ ba liên tiếp.

Sân bay Quốc tế Vilnius đã tạm thời ngừng hoạt động trong vài giờ vào ngày 26-27 tháng 10 do một hoặc nhiều khinh khí cầu bay về hướng phi trường, các quan chức phi trường cho biết. Sự việc này đánh dấu đêm thứ ba liên tiếp và là lần thứ tư trong tuần này, các vụ vi phạm không phận làm gián đoạn hoạt động hàng không ở Lithuania.

Trung tâm Quản lý Khủng hoảng Quốc gia Lithuania, gọi tắt là NKVC thông báo các cửa khẩu biên giới với Belarus đã bị đóng cửa “trong thời gian vô thời hạn” để ứng phó với sự việc mới nhất.

Các vi phạm trước đó trong vài ngày qua đã dẫn đến việc đóng cửa tạm thời các cửa khẩu biên giới. Vào ngày 24 tháng 10, Thủ tướng Lithuania Inga Ruginiene đã công bố một sự việc ban đầu liên quan đến khinh khí cầu, nói rằng một nhóm lớn “bóng bay buôn lậu” đã được thả từ Belarus về phía Lithuania. Các phi trường Vilnius và Kaunas đã tạm thời đóng cửa để ứng phó.

Đêm hôm sau, giao thông hàng không tại Sân bay Vilnius lại bị gián đoạn sau khi có báo cáo về các khinh khí cầu được phóng từ lãnh thổ Belarus. Lithuania đã tạm thời đóng cửa hai cửa khẩu biên giới còn hoạt động với Belarus sau mỗi vụ việc.

Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda kêu gọi chính phủ đề xuất các biện pháp ứng phó, bao gồm việc đóng cửa biên giới với Belarus trong thời gian dài và hạn chế quá cảnh từ vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga.

Văn phòng Tổng thống Lithuania cho biết: “Tổng thống coi những sự việc và gián đoạn gần đây đối với hoạt động của phi trường là một cuộc tấn công hỗn hợp vào Lithuania, đòi hỏi phải có phản ứng bằng cả biện pháp đối xứng và không đối xứng”.

Đầu tháng 10, Lithuania đã báo cáo một loạt vụ vi phạm không phận liên quan đến khinh khí cầu chở thuốc lá lậu. Vào ngày 5 và 21 tháng 10, chính quyền Lithuania đã buộc phải đóng cửa không phận phía trên Vilnius, khiến hàng chục chuyến bay bị hủy bỏ.

Lithuania có chung đường biên giới dài 680 km với Belarus, và giáp với vùng Kaliningrad, khu vực được vũ trang mạnh mẽ của Nga. Vào tháng 9, sau vụ máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm nhập không phận Ba Lan, Bộ trưởng Nội vụ Lithuania Vladislav Kondratovic tuyên bố Lithuania đã sẵn sàng đóng cửa biên giới với Belarus ngay lập tức nếu bị khiêu khích.

Vụ xâm nhập bằng máy bay điều khiển từ xa này kéo theo một loạt các sự việc trên không đáng ngờ trên khắp Âu Châu, làm dấy lên lo ngại về các hoạt động hỗn hợp có liên quan đến Nga.

[Kyiv Independent: Lithuania closes border crossings with Belarus indefinitely after balloons violate airspace for 3rd night in row]

14. Mặc dù hệ thống phòng không đã ngăn chặn 90 trong số 101 máy bay điều khiển từ xa của Nga, vẫn có 34 thương vong được báo cáo tại Kyiv

Trong đêm 25 rạng sáng 26 tháng 10, Lực lượng Phòng không Ukraine đã bắn hạ hoặc gây nhiễu 90 máy bay điều khiển từ xa Cẩm Linh Shahed, Gerbera và các loại khác ở phía bắc, phía nam và phía đông đất nước, nhưng vũ khí của Nga vẫn gây thiệt hại, với ít nhất 34 thương vong chỉ tính riêng ở Kyiv.

Tại thủ đô của Ukraine, ba mươi mốt cư dân, bao gồm bảy trẻ em, đã bị thương và ba người thiệt mạng trong cuộc tấn công đêm của Nga vào Kyiv.

Thị trưởng thủ đô Vitaliy Klitschko cho biết có bảy người phải vào bệnh viện, trong đó có hai trẻ em.

Theo hãng thông tấn nhà nước Ukrinform của Kyiv, dịch vụ báo chí của Bộ Tư lệnh Không quân đã đưa tin về những thành công của mình trên Telegram:

Tính đến 9 giờ sáng ngày 26 tháng 10, Lực lượng Phòng không đã bắn hạ/làm nhiễu 90 UAV Shahed và Gerbera cùng các loại UAV khác của địch ở phía bắc, phía nam và phía đông đất nước. Năm UAV tấn công được ghi nhận đã tấn công bốn địa điểm, và các UAV bị bắn hạ được báo cáo rơi xuống năm địa điểm.

Lực lượng Nga đã tấn công Ukraine bằng 101 UAV tấn công từ các khu vực Kursk, Orel, Bryansk, Primorsko-Akhtarsk của Nga, cũng như từ Crimea bị tạm chiếm; khoảng 60 UAV trong số đó được tường trình máy bay điều khiển từ xa Shahed.

Cuộc tấn công trên không đã bị đẩy lùi một phần bởi lực lượng không quân, lực lượng hỏa tiễn phòng không, tác chiến điện tử, các đơn vị hệ thống điều khiển từ xa và các nhóm hỏa lực cơ động của Lực lượng Phòng vệ Ukraine.

Tuy nhiên, các cuộc tấn công của Nga đã khiến 31 người bị thương, bao gồm 7 trẻ em, và 3 người thiệt mạng tại thủ đô Ukraine

Báo cáo về thương vong tại Kyiv, tờ Ukrainska Pravda cho biết “thiệt hại đã được ghi nhận tại bốn địa điểm ở các quận Desnianskyi, Obolonskyi và Darnytskyi”. Hãng thông tấn độc lập này dẫn lời Cục Quản lý Quân sự Thành phố Kyiv, gọi tắt là KMDA cho biết:

“Tình hình khó khăn nhất là ở quận Desnianskyi, nơi một máy bay điều khiển từ xa Shahed đã tấn công một tòa nhà dân cư chín tầng, phá hủy ít nhất một tầng giữa các tầng.

“Ít nhất 26 người đã bị thương tại đây, bao gồm năm trẻ em. Ngoài ra còn có ba người thiệt mạng. Trong số đó, quân Nga đã giết chết một người mẹ và cô con gái 19 tuổi của bà”, theo KMDA.

[Kyiv Independent: Despite Air Defenses Thwarting 90 of 101 Russian Drones, 34 Casualties Reported in Kyiv]

 

1. Giám mục từ chức khỏi giáo phận Libya ở tuổi 63; cho biết ngài sẽ chỉ ra đi nếu được Đức Giáo Hoàng ra lệnh

Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã chấp thuận đơn từ chức của Đức Giám Mục George Bugeja, Dòng Anh Em Hèn Mọn, khỏi vị trí lãnh đạo giáo phận đại diện tông tòa tại Tripoli, Libya. Vị giám mục, người Malta và mới 63 tuổi, đã lãnh đạo giáo phận đại diện tông tòa này từ năm 2017.

Việc từ chức diễn ra ba tuần sau khi Giám mục Bugeja trả lời phỏng vấn của Newsbook Malta, trong đó ngài thảo luận về chức vụ của mình tại quốc gia đang bị chia cắt bởi xung đột, nơi đã trải qua tình trạng bất ổn rõ rệt kể từ khi Tổng thống Barack Obama ra lệnh không kích chống lại lực lượng của nhà độc tài Muammar Gaddafi vào năm 2011.

Đức Giám Mục Bugeja kể lại rằng vào năm 2020, ngài đã lo sợ mình sẽ bị bắt cóc khi những người đàn ông mang súng AK-47 xông vào xe ngài; họ đã bỏ đi khi ngài xuất trình giấy tờ tùy thân. Vị giám mục, người cho biết tình hình đã được cải thiện kể từ năm 2020, nói thêm: “Nhiệm vụ của tôi là ở đây, tôi không thể rời đi khi có bất ổn. Nếu tôi quay đầu khi có bất ổn, tôi không phải là người chăn chiên đúng đắn... Cho đến khi Đức Giáo Hoàng bảo tôi rời đi, nhiệm vụ của tôi là ở Libya.”

Trong cuộc phỏng vấn, Đức Giám Mục Bugeja cũng cho biết Giáo hội ở đó chỉ phục vụ người Phi Luật Tân và những người nhập cư khác. “Tôi sẽ phải từ chối bất kỳ ai từ Libya muốn gia nhập Giáo Hội Công Giáo”, ngài nói, viện dẫn hiến pháp và luật pháp của quốc gia Hồi giáo này. Ngài nói thêm rằng các đám rước ngoài trời và việc rung chuông nhà thờ đều bị cấm.

Giáo phận Tông tòa Tripoli chăm sóc 16.200 người Công Giáo tại hai giáo xứ. Không có linh mục giáo phận; chỉ có một linh mục dòng tu và tám nữ tu phục vụ tại đây.

Cuộc phỏng vấn đã khiến Tòa Thánh lo lắng cho tính mạng của vị Giám Mục và ngài đã được yêu cầu viết thư từ chức.

---

Source:Catholic News Agency

Bishop resigns from Libyan see at 63; said he would leave only if ordered by Pope

2. Đức Giáo Hoàng sẽ ban hành văn kiện về giáo dục Công Giáo; Thánh Newman được bổ nhiệm làm vị Thánh đồng bảo trợ giáo dục

Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Giáo dục đã thông báo tại một cuộc họp báo rằng một văn kiện của Giáo hoàng về giáo dục Công Giáo sẽ được công bố vào ngày 28 tháng 10, kỷ niệm 60 năm Gravissimum Educationis, là Tuyên bố của Công đồng Vatican II về Giáo dục Kitô giáo.

Trong văn kiện này, Đức Giáo Hoàng Lêô sẽ suy ngẫm “về tính phù hợp hiện tại của Tuyên bố Công đồng và những thách thức mà giáo dục phải đối mặt ngày nay, đặc biệt là đối với các trường học và trường đại học Công Giáo”, Đức Hồng Y José Tolentino de Mendonça cho biết.

Văn kiện này sẽ được ban hành trong Năm Thánh Giáo dục Thế giới (27 tháng 10 đến 1 tháng 11). Vào ngày cuối cùng của Năm Thánh, Đức Giáo Hoàng Lêô sẽ chính thức tuyên bố Thánh John Henry Newman, tác giả cuốn “Ý tưởng về một trường Đại học”, là Tiến sĩ Hội Thánh. Trong văn kiện ngày 28 tháng 10, Đức Giáo Hoàng Lêô “sẽ rất vui mừng khi đặt Thánh John Henry Newman làm đồng bổn mạng sứ mệnh giáo dục của Hội Thánh, cùng với Thánh Tôma Aquinô”, Đức Hồng Y Mendonça phát biểu.

---

Source:Catholic World News

Pope to issue document on Catholic education; Newman to be named co-patron of education

3. Lời cầu nguyện được nhậm lời: Sophia Forchas, người sống sót sau vụ xả súng tại Annunciation, cuối cùng đã trở về nhà

Sophia Forchas, 12 tuổi, cuối cùng đã được về nhà — sau 57 ngày nằm bệnh viện vì những vết thương nghiêm trọng do vụ xả súng chết người tại Nhà thờ Công Giáo Truyền tin ở Minneapolis trong Thánh lễ đầu tiên tại trường trong năm khiến hai học sinh thiệt mạng.

Sophia đã nhận được lời tạm biệt trìu mến bên ngoài bệnh viện vào ngày 23 tháng 10.

Trong một tuyên bố được đăng trên trang GoFundMe của gia đình, cha mẹ của Sophia, Tom và Amy Forchas, đã viết: “Hôm nay đánh dấu một trong những ngày phi thường nhất trong cuộc đời chúng tôi! Con gái yêu quý của chúng tôi, Sophia, sắp trở về nhà!!”

Bày tỏ lòng biết ơn đối với đội ngũ bác sĩ đã tận tụy cứu sống con gái mình, hai vợ chồng viết: “Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các bạn. Chúng tôi sẽ không bao giờ quên sự chăm sóc tận tình của các bạn đã giúp con bé vượt qua. Sự tận tụy của các bạn đã giúp chúng tôi vượt qua.”

Sophia vẫn còn một chặng đường dài phía trước với “liệu pháp ngoại trú”, nhưng cha mẹ cô bé cho biết “trái tim chúng tôi tràn ngập niềm vui khôn tả khi chứng kiến giọng nói của con cải thiện từng ngày, tính cách của con lại tỏa sáng, và khả năng đi lại, bơi lội, thậm chí là rê bóng rổ của con. Mỗi bước đi của con là một minh chứng sống động cho ân sủng vô biên của Chúa và sức mạnh kỳ diệu của lời cầu nguyện.”

Đức Tổng Giám Mục Bernard Hebda của Tổng giáo phận St. Paul và Minneapolis nói với tờ Register:

Tôi cùng cộng đoàn Truyền Tin mừng vui mừng Sophia Forchas trở về nhà. Thật cảm động khi cô ấy có thể cùng chúng tôi tham dự buổi đọc kinh Mân Côi hàng ngày lúc 9:00 tối qua bên ngoài nhà thờ. Cô ấy và cha cô ấy cảm ơn cộng đoàn vì những lời cầu nguyện mà họ đã nhận được trong suốt thời gian Sophia nằm bệnh viện và tại trung tâm phục hồi chức năng. Xin hãy cùng tôi tiếp tục cầu nguyện cho sự hồi phục của tất cả những người bị ảnh hưởng bởi thảm kịch tại Annunciation, và đặc biệt là cho gia đình và người thân của Harper Moyski và Fletcher Merkel.

Trong buổi họp báo ngày 5 tháng 9, bác sĩ phẫu thuật thần kinh Walt Galicich thuộc Trung tâm Y tế Quận Hennepin nói với các phóng viên rằng khi điều trị chấn thương cho Sophia, ông sẽ cố gắng “xuyên qua phần não bình thường để tiếp cận” và có khả năng gây ra nhiều tổn thương hơn. Do áp lực trong não quá lớn, khả năng sống sót của Sophia là cực kỳ thấp.

Bác sĩ phẫu thuật thần kinh đã dẫn đầu một nhóm thực hiện phẫu thuật cắt hộp sọ giải áp, cắt bỏ nửa bên trái hộp sọ của cô để giảm áp lực trong não.

Galicich đã nói với các phóng viên trong nước mắt vào tháng 9 rằng: “Nếu lúc đó bạn nói với tôi rằng, 10 ngày sau, chúng ta sẽ đứng đây với một tia hy vọng, tôi sẽ nói, 'Phải có phép màu mới làm được'“.

Mẹ của Sophia, y tá nhi khoa làm việc tại khoa chăm sóc đặc biệt của bệnh viện nơi các nạn nhân được đưa đến, không hề biết rằng trường học của con mình đã bị tấn công vào ngày định mệnh đó. Ban đầu, bà không hề biết rằng một trong ba bệnh nhân là con gái mình.

Em trai của Sophia cũng chứng kiến vụ xả súng ở trường học ngày hôm đó; và nhờ ơn Chúa, em trai không hề hấn gì, mặc dù vẫn đang phải chịu đựng nỗi đau do sự kiện kinh hoàng đó gây ra và những vết thương nghiêm trọng của chị gái em.

Sau 57 ngày nằm bệnh viện, bác sĩ Galicich đã ôm chặt bệnh nhân nhỏ của mình khi cô bé bước ra khỏi Trung tâm Y tế Quận Hennepin trong tiếng reo hò và vỗ tay của gia đình và bạn học. Ngay cả cảnh sát trưởng thành phố cũng có mặt, đưa cô bé đi dạo quanh thành phố trên chiếc limousine dài để kỷ niệm sự kiện này.

Phát biểu với tờ The Minneapolis Star Tribune, Cảnh sát trưởng Brian O'Hara gọi sự trở về của Sophia là “một phép màu”.

Cha mẹ Tom và Amy vô cùng xúc động cũng ghi nhận tầm quan trọng của lời cầu nguyện trong quá trình chữa lành của con gái họ. Họ viết trong tuyên bố: “Những lời cầu nguyện đó đến từ gia đình, bạn bè và vô số tâm hồn trên khắp thế giới; nhiều người trong số họ chưa từng gặp Sophia, nhưng đã nâng đỡ tinh thần con bé bằng tình yêu thương vô điều kiện. Những lời cầu nguyện của quý vị là nguồn an ủi, hy vọng và chữa lành cho cả gia đình chúng tôi. Chúng tôi tin chắc rằng Chúa đã lắng nghe từng lời cầu nguyện của mọi người.”

Gia đình Forchas đã gửi lời chia buồn đến các gia đình có con em thiệt mạng trong vụ xả súng, nói rằng: “Chúng tôi tiếp tục cầu nguyện cho những người đã mất mạng một cách bi thảm trong ngày đau thương đó. Cầu mong họ được sống mãi trong ký ức.”

“Chúng tôi cũng xin chia buồn cùng những người đã bị thương và mang những vết sẹo vĩnh viễn, và gia đình cùng những người thân yêu đã mãi mãi thay đổi,” vợ chồng Forchas tiếp tục. “Nguyện xin Chúa ban ơn chữa lành, an ủi và bình an cho tất cả những ai đang đau buồn. Với những ai đang chai sạn trong tuyệt vọng, nguyện xin ân sủng của Chúa Thánh Thần làm họ mềm lòng. Chúng tôi cầu xin Chúa Ba Ngôi đổ đầy lòng trắc ẩn và tình yêu thương vào thế giới này.”

---

Source:Catholic News Agency

Prayers Answered: Annunciation Shooting Survivor Sophia Forchas Finally Comes Home